Đánh giá hiệu quả sử dụng vốn vay của người dân xã phú đa, huyện phú vang, tỉnh thừa thiên huế
- 68 trang
- file: .doc
đang tải dữ liệu....
Tài liệu bị giới hạn, để xem hết nội dung vui lòng tải về máy tính.
Tải xuống - 68 trangNội dung text: Đánh giá hiệu quả sử dụng vốn vay của người dân xã phú đa, huyện phú vang, tỉnh thừa thiên huế
PHÁÖN THÆÏ NHÁÚT
ÂÀÛT VÁÚN ÂÃÖ
1. TÊNH CÁÚP THIÃÚT PHAÍI NGHIÃN CÆÏU ÂÃÖ TAÌI.
Trong nhæîng nàm gáön âáy, nãön kinh tãú cuía âáút
næåïc luän coï nhæîng chuyãøn biãún têch cæûc quan troüng.
Tæì sau khi âäøi måïi, Nhaì næåïc âaî coï nhiãöu chênh saïch
æu âaîi âãø khuyãún khêch moüi ngæåìi dán tham gia vaì
tàng cæåìng caïc hçnh thæïc saín xuáút kinh doanh, khäng
nhæîng âem laûi thu nháûp cao cho mçnh maì coìn goïp
pháön thuïc âáøy sæû phaït triãøn kinh tãú cuía âáút næåïc.
Trong cå cáúu kinh tãú, caïc ngaình kinh tãú âãöu coï vai
troì, vë trê khaïc nhau. Âäúi våïi näng nghiãûp, laì ngaình
kinh tãú mang laûi thu nháûp quäúc dán ráút låïn cho âáút
næåïc. Våïi sæû cáön cuì, linh hoaût trong viãûc saín xuáút,
cäüng våïi sæû giuïp âåî, häù tråü cuía caïc cå quan Nhaì
næåïc, caïc täø chæïc phi chênh phuí vãö phæång tiãûn saín
xuáút, kyî thuáût saín xuáút vaì quan troüng hån caí âoï laì
sæû häù tråü têch cæûc vãö nguäön väún âaî âem laûi
nhiãöu hiãûu quaí to låïn trong viãûc xoïa âoïi giaím ngheìo
vaì væån lãn laìm giaìu cho chênh ngæåìi dán.
Cuìng våïi sæû âäøi måïi âáút næåïc, näng nghiãûp näng
thän tènh Thæìa Thiãn Huãú noïi chung vaì xaî Phuï Âa,
huyãûn Phuï Vang noïi riãng cuîng âang coï hæåïng chuyãøn
mçnh têch cæûc.
Phuï Âa laì mäüt xaî nàòm åí phêa Âäng tènh Thæìa
Thiãn Huãú, gáön trung tám huyãûn Phuï Vang. Pháön låïn
dán cæ säúng chuí yãúu bàòng saín xuáút näng nghiãûp, chè
coï mäüt bäü pháûn nhoí säúng theo ngaình nghãö vaì dëch
vuû, nãn nhçn chung âåìi säúng cuía dán cæ âang coìn tháúp.
Do âoï, âãø náng cao hiãûu quaí saín xuáút caíi thiãûn âåìi
säúng, âoìi hoíi caïc häü saín xuáút phaíi coï mäüt læåüng
-1-
väún âãø laìm àn. Âäúi våïi caïc häü saín xuáút åí xaî Phuï Âa,
thç læåüng väún tæû coï âãø âáöu tæ vaìo saín xuáút laì ráút
êt nãn väún vay laì mäüt trong nhæîng nhán täú giuïp caïc
häü saín xuáút thæûc hiãûn quaï trçnh saín xuáút cuía mçnh.
Do âoï, viãûc måí räüng nguäön väún cho vay vaì âaïp æïng
nhu cáöu vay väún cho caïc häü laì mäüt viãûc laìm thiãút
thæûc coï yï nghéa låïn.
Trong nhæîng nàm qua, caïc häü saín xuáút âaî vay
väún tæì caïc nguäön khaïc nhau, nhæ vay tæì caïc ngán
haìng, tæì caïc häüi âãø sæí duûng vaìo muûc âêch saín
xuáút cuía mçnh. Thæûc tãú cho tháúy, háöu hãút caïc häü
vay väún âáöu tæ vaìo saín xuáút âãöu náng cao âæåüc
hiãûu quaí vaì caíi thiãûn âaïng kãø âåìi säúng cho mçnh. Tuy
nhiãn, bãn caûnh âoï cuîng coï mäüt säú häü gàûp tháút baûi
trong viãûc sæí duûng väún vay do nhiãöu nguyãn nhán, nhæ
kãú hoaûch saín xuáút chæa coï tênh khaí thi, sæí duûng
väún sai muûc âêch, ruíi ro do khê háûu thåìi tiãút, dëch
bãûnh,... Chênh vç váûy, viãûc quaín lyï väún vaì sæí duûng
väún âáöu tæ phaíi theo tçnh hçnh cuû thãø cuía tæìng
vuìng, tæìng caï nhán maì coï nhæîng giaíi phaïp khaïc nhau,
nhàòm náng cao hiãûu quaí sæí duûng väún âem laûi hiãûu
quaí kinh tãú cao.
Xuáút phaït tæì thæûc tãú âoï, trong quaï trçnh thæûc
táûp taûi xaî Phuï Âa, âæåüc sæû giuïp âåî cuía caïc caïn bäü
xaî, caïn bäü caïc ngaình liãn quan, âàûc biãût laì giaïo viãn
hæåïng dáùn, chuïng täi âaî maûnh daûn nghiãn cæïu âãö
taìi:
“Âaïnh giaï hiãûu quaí sæí duûng väún vay cuía
ngæåìi dán xaî Phuï Âa, huyãûn Phuï Vang, tènh Thæìa
Thiãn Huãú”
2. MUÛC TIÃU NGHIÃN CÆÏU ÂÃÖ TAÌI.
-2-
Nghiãn cæïu âãö taìi naìy nhàòm muûc âêch:
- Tçm hiãöu nhu cáöu vãö väún saín xuáút cuía ngæåìi
dán.
- Khaí nàng vaì thæûc tãú vay väún cuía ngæåìi dán.
- Âaïnh giaï thæûc traûng cuía viãûc âáöu tæ väún vay
vaìo saín xuáút cuía caïc häü.
- Âaïnh giaï hiãûu quaí saín xuáút cuía viãûc sæí duûng
väún vay âoï.
- Âãö xuáút nhæîng giaíi phaïp goïp pháön khàõc phuûc
nhæîng täön taûi, væåïng màõc âãø laìm sao cho âäöng väún
vay sæí duûng coï hiãûu quaí nháút.
3. ÂÄÚI TÆÅÜNG VAÌ PHAÛM VI NGHIÃN CÆÏU ÂÃÖ TAÌI.
Âäúi tæåüng nghiãn cæïu laì caïc häü saín xuáút vay
väún åí xaî Phuï Âa, huyãûn phuï vang, tènh Thæìa Thiãn
Huãú.
Phaûm vi nghiãn cæïu âæåüc tiãún haình trãn caïc thän
cuía xaî Phuï Âa.
4. CAÏC PHÆÅNG PHAÏP ÂÃØ SÆÍ DUÛNG NGHIÃN CÆÏU
ÂÃÖ TAÌI.
Âãø tiãún haình nghiãn cæïu âãö taìi naìy, chuïng täi âaî
sæí duûng caïc phæång phaïp sau:
- Phæång phaïp âiãöu tra choün máùu, thu tháûp säú
liãûu âãø laìm cå såí nghiãn cæïu âãö taìi.
- Phæång phaïp tham khaío yï kiãún cuía caïc caïn bäü
tên duûng, caïn bäü xaî vaì häü saín xuáút âãø thu tháûp
thäng tin.
- Phæång phaïp phán têch täøng håüp säú liãûu, nhàòm
âæa ra nhæîng con säú cuû thãø vaì yï nghéa cuía nhæîng
con säú naìy.
- Phæång phaïp so saïnh vaì mäüt säú phæång phaïp
khaïc.
-3-
Viãûc nghiãn cæïu âãö taìi naìy, coï phaûm vi nghiãn
cæïu räüng, trong âiãöu kiãûn coìn haûn chãú vãö thåìi gian
vaì trçnh âäü, nãn åí âãö taìi naìy chuïng täi chè táûp trung
nghiãn cæïu âäúi tæåüng sæí duûng väún vay cuía 40 häü
saín xuáút åí xaî Phuï Âa, huyãûn Phuï Vang, tènh Thæìa
Thiãn Huãú.
-4-
PHÁÖN THÆÏ HAI
NÄÜI DUNG NGHIÃN CÆÏU
CHÆÅNG I
CÅ SÅÍ KHOA HOÜC CUÍA VÁÚN ÂÃÖ NGHIÃN
CÆÏU
1.1. CÅ SÅÍ LYÏ LUÁÛN.
1.1.1. Mäü säú váún âãö cå baín vãö tên duûng.
Väún trong váún âãö saín xuáút noïi chung vaì väún saín
xuáút näng nghiãûp noïi riãng laì biãøu hiãûn bàòng tiãön
cuía tæ liãûu lao âäüng vaì âäúi tæåüng lao âäüng âæåüc sæí
duûng vaìo trong quaï trçnh saín xuáút. Viãûc âaím baío väún
âuïng thåìi âiãøm, säú læåüng laì nhán täú quyãút âënh sæû
thaình baûi cuía quaï trçnh saín xuáút kinh doanh vaì saín
xuáút näng nghiãûp noïi riãng.
Viãûc âaím baío nhu cáöu vãö väún cho caïc âån vë saín
xuáút åí caïc kháu, caïc giai âoaûn cuía mäüt quaï trçnh saín
xuáút kinh doanh coï yï nghéa hãút sæïc to låïn. Âoï chênh laì
viãûc taûo ra cho âån vë thæûc hiãûn kãú hoaûch saín xuáút
thuáûn låüi, chuí âäüng trong quaï trçnh saín xuáút vaì haûn
chãú âæåüc nhæîng ruíi ro coï thãø xaíy ra.
Tên duûng laì mäüt giao dëch vãö taìi saín (tiãön hoàûc
haìng hoïa) giæîa bãn cho vay (ngán haìng vaì caïc täø chæïc
tên duûng khaïc) vaì bãn âi vay (caï nhán, doanh nghiãûp vaì
caïc chuí thãø khaïc), trong âoï bãn cho vay chuyãøn giao taìi
saín cho bãn âi vay sæí duûng trong mäüt thåìi gian nháút
âënh theo thoía thuáûn, bãn âi vay coï traïch nhiãûm hoaìn
traí vä âiãöu kiãûn caí väún gäúc láùn laîi cho bãn cho vay
âãún haûn thanh toaïn.
Tên duûng näng thän laì baìo gäöm caïc mäúi quan hãû
giæîa ngæåìi mua vaì ngæåìi baïn caïc nguäön väún tên
-5-
duûng hoaût âäüng trong khu væûc näng thän. Caïc mäúi
quan hãû naìy dæûa trãn cå såí giao dëch nhæ vay mæåün,
cho vay, cam kãút, hoaìn traí väún, trao quyãön quyãút âënh,
sæí duûng vaì kiãøm soaït cho ngæåìi nàõm giæî nguäön
väún.
Tên duûng nhoí näng thän laì caïc khoaín cho vay coï
giaï trë tháúp coï hoàûc khäng coï taìi saín baío âaím âäúi våïi
caïc häü gia âçnh, caï nhán coï thu nháûp tháúp âãø sæí
duûng vaìo caïc hoaût âäüng taûo thu nháûp, hoaût âäüng
saín xuáút nhoí leí vaì caíi thiãûn âiãöu kiãûn cuäüc säúng.
1.1.2. Sæû hçnh thaình vaì phaït triãøn cuía tên
duûng.
Quan hãû tên duûng trong lëch sæí laì tên duûng nàûng
laîi, quan hãû naìy hçnh thaình vaìo âáöu chãú âäü nä lãû vaì
täön taûi cho âãún ngaìy nay. Cuìng våïi sæû tan raî cuía
chãú âäü cäüng xaî nguyãn thuíy laì sæû ra âåìi cuía chãú
âäü nä lãû gàõn liãön våïi quaï trçnh phán hoïa giaìu ngheìo
ráút sáu sàõc, laìm naíy sinh mäüt loaût quan hãû vay
mæåün thäng thæåìng trong dán cæ. Âoï laì quan hãû vay
mæåün hoaìn traí väún vaì laîi sau mäüt thåìi gian nháút
âënh vaì laîi thæåìng ráút låïn chiãúm hãút giaï trë thàûng
dæ, coï khi sang caí pháön giaï trë saín pháøm cáön thiãút do
nhu cáöu âi vay ráút låïn, do tênh cáúp baïch vaì do khaí
nàng cho vay êt oíi, nãn tênh ruíi ro cao trong khi sæí duûng
väún vay. Tên duûng cho vay nàûng laîi gàõn liãön våïi saín
xuáút haìng hoïa phán taïn vaì phuûc vuû chuí yãúu cho
ngæåìi tiãu duìng. Noï âæåüc coi laì phæång phaïp têch luîy
nguyãn thuíy, laì cäng cuû âáøy nhanh quaï trçnh têch tuû vaì
táûp trung väún, taûo âiãöu kiãûn cho phæång thæïc måïi ra
âåìi. Caïc âiãöu kiãûn kinh tãú xaî häüi phaït triãøn laì tiãön
âãö cho sæû phaït triãøn caïc mäúi quan hãû tên duûng.
Quan hãû tên duûng måïi laì quan hãû tên duûng thæång
-6-
maûi, noï phaït triãøn nhanh trong thåìi kyì chuí nghéa tæ
baín tæû do caûnh tranh, noï goïp pháön måí räüng taìi saín
laìm tàng nhanh voìng quay tæ baín. Tuy nhiãn, dæåïi hçnh
thæïc haìng hoïa tên duûng thæång maûi váùn bäüc läü mäüt
säú haûn chãú, âoï laì nhu cáöu vay vaì âi vay vãö mäüt säú
læåüng haìng hoïa naìo âoï, cuîng nhæ thåìi gian cho vay
khäng truìng khåïp nhau. Vç váûy viãûc quy âënh thåìi haûn
nåü âäúi våïi caí hai bãn trong tên duûng thæång maûi tæång
âäúi khoï khàn vaì dáùn âãún nhu cáöu thæûc hiãûn giaï trë
cuía kyì phiãúu thæång maûi træåïc kyì haûn. Våïi chæïc
nàng kinh doanh tiãön tãû maì træåïc hãút laì âäøi tiãön vaì
nháûn tiãön, caïc ngán haìng tråí thaình trung tám tiãön tãû
coï mäüt säú väún taûm thåìi thæìa vaì nhaìn räùi tæång âäúi
låïn. Âoï laì tiãön noïi chung cho nhu cáöu vay láúy laîi cuía
caïc ngán haìng. Sæû phuì håüp hai loaûi nhu cáöu cuía tæ
baín ngán haìng vaì tæ baín kinh doanh haìng hoïa dáùn âãún
mäüt mäúi quan hãû måïi, âoï laì quan hãû tên duûng giæîa
caïc nhaì doanh nghiãûp vaì caïc ngán haìng. Do sæû chuyãn
män hoïa quaï trçnh saín xuáút kinh doanh vaì âàûc træng
cuía haìng hoïa, tiãön tên duûng ngán haìng ngaìy caìng phaït
triãøn maûnh vaì tråí thaình moüi hçnh thæïc tên duûng chuí
yãúu trong nãön saín xuáút haìng hoïa. Saín pháøm chuí
yãúu cuía tên duûng ngán haìng laì kyì phiãúu ngán haìng,
coìn âæåüc goüi laì tiãön tên duûng.
Trong nãön kinh tãú hiãûn âaûi, âãø buì âàõp cho sæû
chi tiãu thám huût ngán saïch, cuîng nhæ nhæîng khoaín chi
ngoaìi dæû kiãún khäng truìng khåïp våïi caïc khoaín thu vãö
thåìi gian dáùn âãún coï mäúi quan hãû tên duûng måïi, âoï
laì quan hãû tên duûng Nhaì næåïc. Màûc khaïc, ráút nhiãöu
næåïc hiãûn nay viãûc måí räüng saín xuáút kinh doanh phuì
thuäüc ráút låïn vaìo quaï trçnh tiãu thuû. Trong kyí nguyãn
cuía khoa hoüc vaì cäng nghãû hiãûn âaûi, khäúi læåüng
-7-
haìng hoïa tiãu duìng âæåüc saín xuáút ra ngaìy caìng låïn
våïi täúc âäü choïng màût. Song váún âãö cäút loîi laûi laì
ngæåìi tiãu duìng våïi sæïc mua tàng cháûm hån täúc âäü
tàng khäúi læåüng haìng hoïa tiãu duìng. Âãø thuïc âáøy quaï
trçnh tiãu thuû haìng hoïa, gàõn ngæåìi saín xuáút våïi ngæåìi
tiãu duìng, taûo âiãöu kiãûn cho ngæåìi saín xuáút khäng
ngæìng caíi tiãún máùu maî, aïp duûng thaình tæûu måïi vaì
chiãúm lénh thë træåìng tiãu thuû, âoï chênh laì viãûc hçnh
thaình mäúi quan hãû tên duûng måïi (quan hãû tên duûng
tiãu duìng).
Tên duûng trong nãön saín xuáút haìng hoïa vaì xaî häüi
chuí nghéa laì mäüt cäng cuû quaín lyï kinh tãú, laì âoìn báøy
kêch thêch hoàûc kçm haîm mäüt thaình pháön kinh tãú naìo
âoï phaït triãøn, âäöng thåìi trong quaï trçnh saín xuáút kinh
doanh, noï phaíi tæû haûch toaïn riãng cho baín thán noï. Do
âàûc tênh cuía nãön saín xuáút haìng hoïa xaî häüi chuí
nghéa táút yãúu sæû váûn âäüng cuía táút caí caïc quaï trçnh
saín xuáút âãöu phaíi tuán theo sæû âiãöu tiãút cuía Nhaì
næåïc vaì sæû chi phäúi cuía caïc quy luáût kinh tãú (quy
luáût giaï trë, cung cáöu, sæû caûnh tranh cuía caïc thaình
pháön kinh tãú).
1.1.3. Baín cháút cuía tên duûng.
Tên duûng laì sæû chuyãøn giao quyãön sæí duûng taìi
saín giæîa ngæåìi cho vay vaì ngæåìi âi vay, nhæng tháût
cháút bãn trong noï chæïa âæûng mäúi quan hãû giæîa
ngæåìi cho vay vaì ngæåìi âi vay. Trong thæûc tãú, tên
duûng hoaût âäüng ráút phong phuï vaì âa daûng, nhæng
báút cæï daûng naìo tên duûng cuîng âæåüc thãø hiãûn trãn
hai màût sau:
- Thæï nháút: Ngæåìi såí hæîu mäüt säú tiãön hoàûc
haìng hoïa chuyãøn giao cho ngæåìi khaïc sæí duûng.
-8-
- Thæï hai: Âãún haûn cho hai bãn thoía thuáûn, ngæåìi
sæí duûng hoaìn laûi cho ngæåìi såí hæîu mäüt giaï trë låïn
hån, pháön tàng thãm âæåüc goüi laì pháön låìi (coìn goüi laì
laîi suáút).
1.1.4. Vai troì cuía tên duûng.
- Tên duûng coï vai troì têch tuû vaì táûp trung väún
nhàòm thuïc âáøy læûc læåüng saín xuáút phaït triãøn laì
cäng cuû bçnh quán hoïa tè suáút låüi nhuáûn. Tên duûng
giuïp cho caïc nhaì doanh nghiãûp âáöu tæ vaìo caïc ngaình
coï tè suáút låüi nhuáûn cao, thuïc âáøy khaí nàng caûnh
tranh, chuyãøn hæåïng saín xuáút kinh doanh theo hæåïng
têch cæûc. Tên duûng tråí thaình âoìn báøy kinh tãú noïi
chung vaì caïc âån vë saín xuáút noïi riãng tråí nãn nàng
âäüng, linh hoaût, mãöm deío, laì cäng cuû quay voìng väún
tiãút kiãûm tiãön màût trong læu thäng.
- Vai troì cuía tên duûng näng thän: tên duûng näng
thän cung cáúp dëch vuû tên duûng cho pháön låïn ngæåìi
ngheìo åí näng thän vaì goïp pháön xáy dæûng caïc thãø chãú
näng thän bãön væîng.
- Vai troì cuía tên duûng nhoí näng thän:
+ Phaït triãøn väún taìi chênh cho ngæåìi dán vaì cäüng
âäöng.
+ Phaït triãøn väún xaî häüi: Náng cao nàng læûc, hçnh
thaình täø chæïc cäüng âäöng, tàng cæåìng mäúi quan hãû
trong cäüng âäöng.
+ Tên duûng nhoí goïp pháön thuïc âáøy taïi saín xuáút
xaî häüi phaït triãøn.
+ Tên duûng nhoí laì cäng cuû thæûc hiãûn chênh saïch
xaî häüi, goïp pháön äøn âënh âåìi säúng taûo cäng àn viãûc
laìm vaì äøn âënh tráût tæû xaî häüi åí näng thän.
+ Tên duûng goïp pháön xoïa âoïi giaím ngheìo cho
ngæåìi dán.
1.1.5. Vai troì cuía väún trong saín xuáút.
-9-
1.1.5.1. Väún trong saín xuáút näng nghiãûp.
Näng nghiãûp näng thän Viãût Nam laì lénh væûc saín
xuáút coìn laûc háûu, mang tênh tæû cung tæû cáúp, täúc
âäü phaït triãøn kinh tãú coìn tháúp so våïi caïc ngaình khaïc.
Sæû thiãúu huût väún thæåìng xuyãn trong saín xuáút näng
nghiãûp khäng nhæîng laìm cho giaï trë saín læåüng näng
nghiãûp biãún âäüng maì coìn gáy caín tråí låïn trong cäng
cuäüc xáy dæûng cäng nghiãûp hoïa hiãûn âaûi hoïa âáút
næåïc. Väún laì âiãöu kiãûn khäng thãø thiãúu, khäng keïm
pháön quan trong viãûc laìm thay âäøi bäü màût kinh tãú xaî
häüi cuía näng thän næåïc ta. Hiãûn nay, chuïng ta phaït
triãøn näng nghiãûp näng thän theo hæåïng saín xuáút haìng
hoïa ngaìy caìng cao, trong sæû phaït triãøn naìy viãûc âaïp
æïng âáöy âuí vaì këp thåìi vãö väún coï yï nghéa hãút sæïc
to låïn, âaím baío cho quaï trçnh saín xuáút kinh doanh trong
näng nghiãûp âæåüc tiãún haình bçnh thæåìng, äøn âënh vaì
liãn tuûc, väún laì tiãön âãö cho quaï trçnh saín xuáút måí
räüng trong näng nghiãûp.
Hån thãú næîa, âàûc âiãøm näøi báût cuía saín xuáút
näng nghiãûp laì mang tênh thåìi vuû, saín xuáút këp thåìi
vuû seî náng cao cháút læåüng vaì säú læåüng saín pháøm.
Vç váûy, yãu cáöu âàût ra laì phaíi coï väún âãø âaïp æïng
âáöy âuí vaì këp thåìi cho tæìng thåìi vuû. Ngoaìi ra, quaï
trçnh saín xuáút näng nghiãûp âæåüc tiãún haình trãn phaûm
vi khäng gian räüng låïn vaì thæåìng åí ngoaìi tråìi nãn noï
phuû thuäüc vaìo âiãöu kiãûn tæû nhiãn nhæ âáút âai, khê
kháûu, thåìi tiãút, âëa hçnh... Khi âæa väún vaìo saín xuáút
cáön nàõm roî quy luáût cuía tæû nhiãn âãø traïnh cho viãûc
sæí duûng väún gàûp nhiãöu ruíi ro, täøn tháút vaì giaím
hiãûu quaí sæí duûng väún.
Toïm laûi, väún laì âiãöu kiãûn tiãn quyãút, laì âäüng
læûc thuïc âáøy nhanh sæû phaït triãøn nãön kinh tãú noïi
chung vaì saín xuáút näng nghiãûp noïi riãng. Khäng coï väún
- 10 -
thç saín xuáút näng nghiãûp khäng nhæîng cháûm phaït
triãøn maì coìn khäng thãø täön taûi âæåüc. Näng nghiãûp laì
mäüt bäü pháûn cáúu thaình trong nãön kinh tãú quäúc dán,
âaím baío nhu cáöu vãö väún cho saín xuáút näng nghiãûp
cuîng âäöng nghéa våïi viãûc taûo âiãöu cho sæû phaït triãøn
kinh tãú chung cuía âáút næåïc.
1.1.5.2. Väún âäúi våïi häü saín xuáút.
Häü saín xuáút åí näng thän næåïc ta hiãûn nay noïi
chung nàng læûc näüi taûi coìn tháúp, kyî thuáût coìn laûc
háûu, khaí nàng khai thaïc tiãöm nàng coìn ráút haûn heûp
nãn saín xuáút tæû cung tæû cáúp laì chuí yãúu. Nguäön lao
âäüng åí näng thän ráút däöi daìo, nhæng chæa âæåüc âaìo
taûo, säú læåüng lao âäüng dæ thæìa låïn, cäng cuû saín
xuáút vaì kyî thuáût saín xuáút coìn thä så, sæïc ngæåìi vaì
gia suïc laì âäüng læûc chuí yãúu. Vç váûy, tçnh traûng
thiãúu väún trong saín xuáút laì phäø biãún vaì khaí nàng
têch luîy âãø taïi saín xuáút måí räüng coìn tháúp vaì báúp
bãnh. Âàûc biãût trong giai âoaûn hiãûn nay âaî phaït triãøn
caïc loaûi giäúng cáy träöng, váût nuäi coï nàng suáút cao,
âoìi hoíi phaíi coï sæû âáöu tæ thêch âaïng vãö màût kyî
thuáût cuîng nhæ tiãön väún thç sæû thiãúu väún trong saín
xuáút åí caïc häü gia âçnh laì khäng thãø traïnh khoíi. Do âoï,
trong cå chãú måïi hiãûn nay väún coï vai troì hãút sæïc quan
troüng âäúi våïi kinh tãú häü gia âçnh, noï âàûc biãût cáön
thiãút cho häü gia âçnh ngheìo thiãúu väún saín xuáút. Âäúi
våïi häü gia âçnh trung bçnh thç hoü cáön väún âãø tiãúp
tuûc phaït triãøn kinh tãú... Toïm laûi, táút caí caïc häü duì
giaìu hay ngheìo cuîng cáön âãún väún âãø coï khaí nàng
phaït triãøn kinh tãú, âáöu tæ måí räüng quy mä saín xuáút,
âem laûi hiãûu quaí kinh tãú cao cho caïc häü.
- 11 -
1.1.5.3. Thë træåìng väún åí næåïc ta.
Trong cå chãú âäøi måïi cuía nãön kinh tãú âáút næåïc,
coï sæû giao læu vaì håüp taïc våïi caïc næåïc bãn ngoaìi, âaî
taûo âiãöu kiãûn thuáûn låüi thuïc âáøy sæû phaït triãøn,
cuîng nhæ hoaût âäüng saín xuáút kinh doanh cuía caïc
thaình pháön kinh tãú noïi chung vaì hoaût âäüng cuía caïc
täø chæïc tên duûng noïi riãng, mäüt thë træåìng väún âaî vaì
âang âæåüc phuûc häöi vaì phaït triãøn nhanh choïng. Âãø
coï âæåüc nguäön väún cho saín xuáút thç cáön phaíi huy
âäüng tæì trong næåïc vaì ngoaìi næåïc, thäng qua nhiãöu
hçnh thæïc vaì biãûn phaïp khaïc nhau.
Vãö huy âäüng väún tæì næåïc ngoaìi, chuïng ta âæåüc
sæû uíng häü cuía IMF, WB,... caïc nguäön âáöu tæ træûc
tiãúp vaì giaïn tiãúp. Trãn thæûc tãú väún âáöu tæ næåïc
ngoaìi coìn giåïi haûn vaì coìn nhiãöu haûn chãú, sæí duûng
loaûi väún naìy cuîng chè nãn hæåïng vaìo mäüt säú lénh
væûc cuû thãø. Âãø chuí âäüng taûo ra nguäön väún âáöu
tæ, âiãöu quan troüng nháút váùn laì taûo ra thë træåìng
väún trong næåïc. Thë træåìng väún næåïc ta noïi chung âa
daûng, bao gäöm:
- Nhæîng hçnh thæïc täø chæïc liãn doanh: Cäng ty
TNHH, cäng ty cäø pháön.
- Hçnh thaình caïc trung tám dëch ngoaûi tãû trãn caí
næåïc.
- Thë træåìng chæïng khoaïn måïi ra âåìi.
- Thë træåìng kho baûc Nhaì næåïc âaî phaït haình caïc
loaûi traïi phiãúu, tên phiãúu âãø thu gom väún phuûc vuû
nhu cáöu phaït triãøn âáút næåïc, thuïc âáøy quaï trçnh giao
læu väún, måí räüng hån vaì taûo âaì cho bæåïc tiãúp theo.
- Hãû thäúng ngán haìng laìm nhiãûm vuû thu gom väún
tæì ngæåìi gæíi âãún ngæåìi cáön duìng.
- Hçnh thæïc hoaût âäüng cuía caïc täø chæïc âoaìn thãø
nhæ thanh niãn, phuû næî, näng dán,... Täø chæïc häù tråü
cho vay väún âäúi våïi caïc häüi viãn.
- 12 -
- Nguäön väún häù tråü tæì caïc dæû aïn, täø chæïc phi
chênh phuí,...
- Nhaì næåïc hçnh thaình caïc quyî quäúc gia giaíi
quyãút viãûc laìm nhàòm häù tråü väún cho caïc lao âäüng.
- Caïc hçnh thæïc tên duûng trong nhán dán: Huûi, cho
vay laîi, cáöm âäö,...
Tuy nhiãn, thë træåìng väún næåïc ta cho âãún nay
váùn coìn nhiãöu haûn chãú chæa âæåüc kiãøm soaït âáöy
âuí, chàût cheî tæì phêa Nhaì næåïc. Âæïng træåïc tçnh hçnh
âoï, viãûc thiãút láûp mäüt cå chãú thuáûn låüi nháút cho
viãûc huy âäüng väún trong xaî häüi âaïp æïng sæû phaït
triãøn nhanh vaì nàng âäüng cuía nãön kinh tãú thë træåìng
âaî tråí thaình nhu cáöu cáúp baïch cuía âáút næåïc.
1.1.6. Caïc chè tiãu kinh tãú.
* Hçnh thæïc phán täø theo thu nháûp: (Theo quy
âënh cuía phoìng Lao âäüng thæång binh xaî häüi huyãûn
Phuï Vang)
- Nhoïm häü giaìu: Thu nháûp bçnh quán mäüt kháøu
tæì: 500.000â tråí lãn mäüt thaïng.
- Nhoïm häü khaï: Thu nháûp bçnh quán mäüt kháøu
tæì: 350.000â âãún dæåïi 500.000â trãn mäüt thaïng.
- Nhoïm häü trung bçnh: Thu nháûp bçnh quán mäüt
kháøu tæì: 180.000â âãún dæåïi 350.000â trãn mäüt thaïng.
- Nhoïm häü ngheìo: Thu nháûp bçnh quán mäüt kháøu
dæåïi: 180.000â trãn mäüt thaïng.
* Täøng thu: Täøng thu cuía mäüt häü laì toaìn bäü giaï
trë váût cháút vaì dëch vuû âæåüc saïng taûo ra trong häü
qua mäüt thåìi gian nháút âënh, thæåìng laì mäüt nàm tênh
giaï thë træåìng âëa phæång.
* Täøng chi phê: Täøng chi phê cuía mäüt häü laì toaìn
bäü caïc khoaín chi phê váût cháút vaì dëch vuû âæåüc sæí
duûng trong quaï trçnh saín xuáút ra saín pháøm cuía häü.
- 13 -
* Thu nháûp: Thu nháûp cuía häü bàòng täøng thu træì
âi täøng chi phê cuía häü.
* Täøng thu/ täøng chi phê: Chè tiãu noïi lãn mäüt
âäöng chi phê boí ra âem laûi bao nhiãu âäöng doanh thu.
* Thu nháûp/ täøng chi phê: Chè tiãu noïi lãn mäüt
âäöng chi phê boí ra âem laûi bao nhiãu âäöng thu nháûp.
1.2. CÅ SÅÍ THÆÛC TIÃÙN.
Phaït triãøn näng nghiãûp näng thän laì mäüt váún âãö
räüng låïn vaì phæïc taûp, chëu sæû taïc âäüng cuía nhiãöu
yãúu täú khaïc nhau, nhæ thãø chãú, chênh saïch, âiãöu
kiãûn tæû nhiãn, khoa hoüc kyî thuáût, khoa hoüc xaî häüi,
âëa lyï, thë træåìng. Tuy nhiãn, váún âãö näøi báût trong saín
xuáút âãø âem laûi hiãûu quaí kinh tãú váùn chênh laì chênh
saïch vãö väún vaì viãûc sæí duûng väún vaìo saín xuáút. Kãø
tæì khi chuyãøn sang cå chãú quaín lyï måïi vaì âàûc biãût laì
sau Nghë quyãút X cuía Bäü Chênh trë våïi chênh saïch
khoaïn âãún häü, thç häü âoïng vai troì chuí chäút trong quaï
trçnh saín xuáút. Chênh saïch kinh tãú nhiãöu thaình pháön
âaî thæûc sæû âi vaìo cuäüc säúng cuía ngæåìi dán åí näng
thän, khåi laûi nhiãöu nguäön læûc laìm cho saín xuáút kinh
doanh åí näng thän phaït triãøn, goïp pháön laìm thay âäøi cå
cáúu kinh tãú näng thän. Cå chãú quaín lyï måïi thæûc sæû
gàõn chàût ngæåìi dán våïi kãút quaí saín xuáút cuía mçnh,
buäüc ngæåìi saín xuáút phaíi læûa choün vaì tæû mçnh giaíi
quyãút caïc váún âãö nhæ: saín xuáút caïi gç? Saín xuáút
nhæ thãú naìo? Saín xuáút bao nhiãu? Baïn cho ai? ÅÍ âáu?
Khi naìo?
Thæûc tãú cho tháúy nhæîng caíi caïch kinh tãú hiãûn
nay cuía âáút næåïc âaî coï nhæîng taïc âäüng to låïn âäúi
våïi låüi êch cuía âaûi âa säú quáön chuïng. Tuy nhiãn, nãúu
xeït vãö nàng suáút vaì tàng træåíng kinh tãú thç coï mäüt
säú háûu quaí khäng êt xaíy ra, âoï laì sæû phán hoïa giaìu
- 14 -
ngheìo trong näng thän. Ngæåìi ngheìo khäng coï väún âãø
saín xuáút vaì taïi saín xuáút måí räüng. Nhæ váûy, chãnh
lãûch giæîa ngæåìi giaìu, ngæåìi ngheìo khäng âæåüc ruït
ngàõn maì coìn tàng thãm. Âàûc biãût, tæì khi xaïc âënh häü
laì âån vë kinh tãú kinh doanh tæû chuí vaì giao quyãön sæí
duûng ruäüng âáút láu daìi cho nhán dán, nhæîng ngæåìi
ngheìo ngaìy caìng coï âiãöu kiãûn laìm chuí trãn maính âáút
cuía hoü. Nhæng mäüt haûn chãú, laì khaí nàng vãö väún
tæû coï âãø âáöu tæ saín xuáút coìn tháúp so våïi nhu cáöu
cáön thiãút cho quaï trçnh saín xuáút nhàòm náng cao saín
læåüng. Coï thãø noïi, thiãúu väún laì mäüt trong nhæîng
nguyãn nhán gáy ra tçnh traûng caïi ngheìo váùn âeo âuäøi
ngæåìi näng dán.
Âãø giaíi quyãút nhæîng váún âãö trãn, Nhaì næåïc âaî
chuí âäüng måí räüng tên duûng âãún häü saín xuáút våïi
muûc âêch phaït triãøn näng - lám - ngæ nghiãûp vaì kinh
tãú näng thän.
Trong viãûc phaït triãøn näng nghiãûp Viãût Nam, âiãöu
chuí yãúu laì phaíi thæûc hiãûn mäüt caïch âäöng bäü vaì
âæåüc cán nhàõc kyí læåîng. Do âoï, cáön phaíi coï mäüt
chiãún læåüc phaït triãøn näng nghiãûp näng thän mäüt caïch
toaìn diãûn vaì láu daìi. Váún âãö cáúp baïch phaíi âæåüc
chuï troüng haìng âáöu, laì nhu cáöu väún cho saín xuáút vaì
âåìi säúng âäúi våïi näng nghiãûp näng thän ngaìy caìng låïn,
noï cuîng laì nhu cáöu láu daìi cuía chiãún læåüc phaït triãøn
kinh tãú - xaî häüi cuía âáút næåïc.
Thåìi gian qua, ngán haìng näng nghiãûp Viãût Nam âaî
chuyãøn hæåïng âáöu tæ vãö näng thän vaì cho vay træûc
tiãúp âãún häü saín xuáút, âãún nay khoaíng trãn 60% tyí
troüng väún laì cho vay häü saín xuáút. Âoï chênh laì bæåïc
tiãún ban âáöu cuía ngán haìng näng nghiãûp nhàòm taûo
âiãöu kiãûn saín xuáút haìng hoïa, måí mang ngaình nghãö,
- 15 -
kinh doanh dëch vuû, taûo cäng àn viãûc laìm goïp pháön xáy
dæûng näng nghiãûp näng thän måïi.
Sæû hçnh thaình caïc ngán haìng näng nghiãûp vaì caïc
täø chæïc tên duûng nhán dán seî laì nhán täú têch cæûc
trong viãûc saín xuáút näng nghiãûp, xáy dæûng näng thän
måïi. Båíi vç, bãnh caûnh nhu cáöu vãö väún saín xuáút, âáöu
tæ vaì tiãu thuû saín pháøm, näng dán cuîng coï nhu cáöu
vay cho sinh hoaût trong thåìi gian chåì thu hoaûch hoàûc
caïc chi tiãu âäüt xuáút khaïc vaì cho vay trong træåìng håüp
naìy goïp pháön vaìo sæû äøn âënh vaì náng cao mæïc säúng
cho ngæåìi dán.
Toïm taûi, âãø phuûc vuû muûc tiãu phaït triãøn näng
nghiãûp näng thän vaì kinh tãú näng thän, chênh saïch tên
duûng âaî vaì âang âäøi måïi âäöng bäü, hæîu hiãûu âaïp
æïng yãu cáöu måïi, taûo bæåïc âäüt phaït trong viãûc khai
thaïc sæí duûng coï hiãûu quaí caïc nguäön näüi læûc vaì
ngoaûi læûc nhàòm taûo âäüng læûc thuïc âáøy saín xuáút
haìng hoïa, tàng thu nháûp, náng cao mæïc säúng cho ngæåìi
lao âäüng trong lénh væûc näng nghiãûp vaì phaït triãøn kinh
tãú näng thän. Âáy luän laì mäüt chênh saïch quan troüng vaì
nháút quaïn cuía Âaíng vaì Nhaì næåïc ta.
Trong nhæîng nàm qua, tæì khi coï chuí træång cho vay
âãún häü saín xuáút, ngán haìng näng nghiãûp vaì caïc täø
chæïc tên duûng nhán dán âaî khàóng âënh hæåïng hæåïng
âi âuïng, mang laûi hiãûu quaí cho quaï trçnh hoaût âäüng
cuía mçnh vaì âaî goïp pháön to låïn trong cäng cuäüc âäøi
måïi kinh tãú âáút næåïc, nãön näng nghiãûp Viãût Nam âaî
âaût âæåüc nhæîng tiãún bäü roî rãût.
Cuìng våïi bæåïc chuyãøn biãún âoï, nhæîng nàm gáön
âáy caïc vuìng näng thän åí Thæìa Thiãn Huãú âaî âaût
âæåüc nhæîng thaình tæûu âaïng kãø trong quaï trçnh saín
xuáút kinh doanh. Âiãøn hçnh laì caïc vuìng näng thän åí
- 16 -
huyãûn Phuï Vang, kãø tæì khi coï sæû hçnh thaình vaì phaït
triãøn caïc täø chæïc tên duûng, nháút laì ngán haìng näng
nghiãûp laìm cho âåìi säúng cuía ngæåìi dán ngaìy caìng
âæåüc náng lãn, bäü màût näng thän coï nhiãöu âäøi måïi,
âàûc biãût laì sæû phaït triãøn cå såí haû táöng nhanh choïng
âaî taûo âiãöu kiãûn thuáûn låüi trong viãûc saín xuáút vaì
sinh hoaût âåìi säúng cuía ngæåìi dán. Âàûc biãût, tæì âáöu
nàm 2003 sæû hçnh thaình cuía ngán haìng chênh saïch
huyãûn Phuï Vang thuäüc ngán haìng chênh saïch Thæìa
Thiãn Huãú âaî taûo ra nhiãöu cå häüi væån lãn cho caïc häü
ngheìo. Caïc täø chæïc tên duûng naìy âaî âaïp æïng gáön
25% nhu cáöu vãö väún saín xuáút cho caïc häü vay väún vaì
ngaìy caìng náng cao hån næîa vãö säú læåüng väún vay cho
caïc caïc häü våïi muûc âêch giaíi quyãút nhu cáöu väún noïi
chung vaì cäng àn viãûc laìm noïi riãng cho ngæåìi dán åí
huyãûn. Mäüt trong nhæîng xaî coï hoaût âäüng vay väún
âiãøn hçnh cuía huyãûn laì xaî Phuï Âa, âáy laì xaî nàòm åí
gáön trung tám huyãûn, vãö phiaï Âäng cuía tènh Thæìa
Thiãn Huãú. ÅÍ âáy coìn thiãúu nhiãöu âiãöu kiãûn âãø phaït
triãøn, hoaût âäüng saín xuáút kinh doanh chuí yãúu dæûa
vaìo caïc ngaình träöng troüt, chàn nuäi, nuäi träöng thuíy
saín vaì dëch vuû buän baïn nhoí. Váún âãö khoï khàn nháút
åí âáy laì caïc häü saín xuáút coìn thiãúu väún âãø âáöu tæ
saín xuáút. Tuy nhiãn, hiãûn nay noï âaî dáön dáön âæåüc
caíi thiãûn nhåì caïc täø chæïc tên duûng âang ngaìy caìng
hoaìn thiãûn âãø âaïp æïng väún cho ngæåìi dán. Màûc duì,
âåìi säúng âæåüc náng lãn song váùn coìn nhiãöu khoï khàn
vaì nhæîng haûn chãú trong saín xuáút. Chênh vç váûy, nhu
cáöu vay väún cuía caïc häü saín xuáút åí xaî Phuï Âa tråí nãn
cáúp thiãút.
Toïm laûi, qua âáy chuïng täi khàóng âënh tênh táút
yãúu, yãu cáöu cáúp baïch cuía váún âãö nghiãn cæïu vãö
- 17 -
hiãûu quaí sæí duûng väún vay cuía caïc häü saín xuáút vaì
tçm caïc biãûn phaïp cuía caïc täø chæïc tên duûng âaïp æïng
âæåüc cao nháút nhu cáöu vãö väún vay cuía caïc häü saín
xuáút, âäöng thåìi náng cao hån næîa hiãûu quaí sæí duûng
väún vay phuûc vuû saín xuáút kinh doanh cuía caïc häü saín
xuáút åí Phuï Âa, Phuï Vang, Thæìa Thiãn Huãú âãø goïp
pháön vaìo sæû nghiãûp phaït triãøn näng nghiãûp näng thän
måïi, náng cao mæïc säúng cho ngæåìi dán.
- 18 -
CHÆÅNG II
ÂÀÛC ÂIÃØM TÆÛ NHIÃN, KINH TÃÚ - XAÎ HÄÜI
CUÍA XAÎ PHUÏ ÂA
2.1. ÂÀÛC ÂIÃØM TÆÛ NHIÃN.
2.1.1. Vë trê âëa lyï.
Xaî Phuï Âa laì mäüt trong nhæîng xaî thuäüc huyãûn
Phuï Vang, nàòm åí phêa Âäng cuía Thæìa Thiãn Huãú.
Vãö ranh giåïi, xaî Phuï Âa tiãúp giaïp nhæ sau:
- Phêa Bàõc giaïp xaî Phuï Læång, Phuï Xuán - Phuï
Vang.
- Phêa Nam giaïp xaî Vinh Thaïi, Vinh Phuï.
- Phêa Âäng giaïp âáöm Thuíy Tuï (Phaï Tam Giang).
- Phêa Táy giaïp säng Âaûi Giang huyãûn Hæång Thuíy.
2.1.2. Âëa hçnh.
Xaî Phuï Âa coï âëa hçnh tæång âäúi bàòng phàóng vaì
coï hæåïng däúc sang phêa Táy - Táy Nam vaì Âäng Nam.
Nhæîng vuìng âáút canh taïc thæåìng nàòm åí vuìng
truîng, do âoï vãö muìa mæa dãù bë ngáûp uïng, haûn chãú
vãö viãûc phaït triãøn kinh tãú. Do khäng coï nhiãöu säng
chaûy qua nãn váún âãö thuíy låüi vãö muìa nàòng coìn gàûp
nhiãöu khoï khàn, hay coï tçnh traûng thiãúu næåïc tæåïi vaì
thiãúu âäü áøm âäúi våïi cáy träöng.
2.1.3. Khê háûu vaì thåìi tiãút.
Xaî Phuï Âa chëu aính hæåíng cuía khê háûu nhiãût âåïi
gioï muìa, laì nåi chuyãøn tiãúp giæîa hai vuìng khê háûu
Bàõc Nam. ÅÍ âáy coï hai muìa roî rãût: muìa nàõng tæì
thaïng 3 âãún thaïng 8 vaì muìa mæa tæì thaïng 9 âãún
thaïng 2 nàm sau.
Muìa âäng thæåìng coï gioï laûnh vaì áøm æåït, muìa heì
noïng vaì nhiãût âäü khäng khê ráút cao, keìm theo laì
- 19 -
nhæîng ngaìy gioï muìa Táy Nam laìm cho khäng khê noïng
vaì khä.
Nhiãût âäü trung bçnh nàm laì 24,9oC, nhiãût âäü cao
nháút trong nàm laì 39,3oC thæåìng tæì thaïng 5 âãún thaïng
8, nhiãût âäü tháúp nháút laì 12,6 oC vaìo thaïng 12 vaì thaïng
1 nàm sau.
Âäü áøm khäng khê quanh nàm tæång âäúi cao, trung
bçnh laì 85,2% âäü áøm thaïng tháúp nháút laì 62 - 27%,
xuáút hiãûn vaìo muìa khä noïng tæì thaïng 5 âãún thaïng 8,
âäü áøm cao nháút vaìo thaïng 10 âãún thaïng 1 nàm sau
âaût 86 - 90%.
Læåüng mæa trung bçnh nàm khaï cao âaût 3032,2
mm/ nàm vaì chiãúm khoaíng 167,67 ngaìy/ nàm, muìa mæa
thæåìng diãùn ra tæì thaïng 9 âãún thaïng 2 nàm sau vaì
chiãúm 80% læåüng mæa caí nàm.
Täúc âäü gioï thay âäøi theo muìa trong nàm, muìa âäng
chuí yãúu laì gioï Âäng Bàõc vaì gioï Táy Bàõc vaì keìm theo
reït dáöm. Muìa haû coï gioï Âäng Nam vaì gioï Nam gáy nãn
mäüt tçnh traûng khä haûn vaì thiãúu næåïc.
2.1.4. Nháûn xeït chung vãö âàûc âiãøm tæû nhiãn
cuía xaî Phuï Âa.
Xaî Phuï Âa trong nhæîng nàm gáön âáy âaî coï nhæîng
chuyãøn biãún têch cæûc vãö màût âåìi säúng, nháút laì tæì
khi coï trung tám truû såí huyãûn Phuï Vang âoïng taûi âëa
baìn xaî, taûo ra nhiãöu thuáûn låüi trong viãûc âi laûi trong
quan hãû giæîa caïc täø chæïc tên duûng våïi caïc häü saín
xuáút, giao læu, trao âäøi khoa hoüc kyî thuáût, liãn kãút våïi
caïc âån vë, caïc häü saín xuáút åí caïc xaî khaïc tråí nãn dãù
daìng hån.
Màûc duì xaî coï âëa hçnh bàòng phàóng, nhæng do aính
hæåíng cuía thåìi tiãút khê háûu, vaìo muìa mæa thæåìng
- 20 -
ÂÀÛT VÁÚN ÂÃÖ
1. TÊNH CÁÚP THIÃÚT PHAÍI NGHIÃN CÆÏU ÂÃÖ TAÌI.
Trong nhæîng nàm gáön âáy, nãön kinh tãú cuía âáút
næåïc luän coï nhæîng chuyãøn biãún têch cæûc quan troüng.
Tæì sau khi âäøi måïi, Nhaì næåïc âaî coï nhiãöu chênh saïch
æu âaîi âãø khuyãún khêch moüi ngæåìi dán tham gia vaì
tàng cæåìng caïc hçnh thæïc saín xuáút kinh doanh, khäng
nhæîng âem laûi thu nháûp cao cho mçnh maì coìn goïp
pháön thuïc âáøy sæû phaït triãøn kinh tãú cuía âáút næåïc.
Trong cå cáúu kinh tãú, caïc ngaình kinh tãú âãöu coï vai
troì, vë trê khaïc nhau. Âäúi våïi näng nghiãûp, laì ngaình
kinh tãú mang laûi thu nháûp quäúc dán ráút låïn cho âáút
næåïc. Våïi sæû cáön cuì, linh hoaût trong viãûc saín xuáút,
cäüng våïi sæû giuïp âåî, häù tråü cuía caïc cå quan Nhaì
næåïc, caïc täø chæïc phi chênh phuí vãö phæång tiãûn saín
xuáút, kyî thuáût saín xuáút vaì quan troüng hån caí âoï laì
sæû häù tråü têch cæûc vãö nguäön väún âaî âem laûi
nhiãöu hiãûu quaí to låïn trong viãûc xoïa âoïi giaím ngheìo
vaì væån lãn laìm giaìu cho chênh ngæåìi dán.
Cuìng våïi sæû âäøi måïi âáút næåïc, näng nghiãûp näng
thän tènh Thæìa Thiãn Huãú noïi chung vaì xaî Phuï Âa,
huyãûn Phuï Vang noïi riãng cuîng âang coï hæåïng chuyãøn
mçnh têch cæûc.
Phuï Âa laì mäüt xaî nàòm åí phêa Âäng tènh Thæìa
Thiãn Huãú, gáön trung tám huyãûn Phuï Vang. Pháön låïn
dán cæ säúng chuí yãúu bàòng saín xuáút näng nghiãûp, chè
coï mäüt bäü pháûn nhoí säúng theo ngaình nghãö vaì dëch
vuû, nãn nhçn chung âåìi säúng cuía dán cæ âang coìn tháúp.
Do âoï, âãø náng cao hiãûu quaí saín xuáút caíi thiãûn âåìi
säúng, âoìi hoíi caïc häü saín xuáút phaíi coï mäüt læåüng
-1-
väún âãø laìm àn. Âäúi våïi caïc häü saín xuáút åí xaî Phuï Âa,
thç læåüng väún tæû coï âãø âáöu tæ vaìo saín xuáút laì ráút
êt nãn väún vay laì mäüt trong nhæîng nhán täú giuïp caïc
häü saín xuáút thæûc hiãûn quaï trçnh saín xuáút cuía mçnh.
Do âoï, viãûc måí räüng nguäön väún cho vay vaì âaïp æïng
nhu cáöu vay väún cho caïc häü laì mäüt viãûc laìm thiãút
thæûc coï yï nghéa låïn.
Trong nhæîng nàm qua, caïc häü saín xuáút âaî vay
väún tæì caïc nguäön khaïc nhau, nhæ vay tæì caïc ngán
haìng, tæì caïc häüi âãø sæí duûng vaìo muûc âêch saín
xuáút cuía mçnh. Thæûc tãú cho tháúy, háöu hãút caïc häü
vay väún âáöu tæ vaìo saín xuáút âãöu náng cao âæåüc
hiãûu quaí vaì caíi thiãûn âaïng kãø âåìi säúng cho mçnh. Tuy
nhiãn, bãn caûnh âoï cuîng coï mäüt säú häü gàûp tháút baûi
trong viãûc sæí duûng väún vay do nhiãöu nguyãn nhán, nhæ
kãú hoaûch saín xuáút chæa coï tênh khaí thi, sæí duûng
väún sai muûc âêch, ruíi ro do khê háûu thåìi tiãút, dëch
bãûnh,... Chênh vç váûy, viãûc quaín lyï väún vaì sæí duûng
väún âáöu tæ phaíi theo tçnh hçnh cuû thãø cuía tæìng
vuìng, tæìng caï nhán maì coï nhæîng giaíi phaïp khaïc nhau,
nhàòm náng cao hiãûu quaí sæí duûng väún âem laûi hiãûu
quaí kinh tãú cao.
Xuáút phaït tæì thæûc tãú âoï, trong quaï trçnh thæûc
táûp taûi xaî Phuï Âa, âæåüc sæû giuïp âåî cuía caïc caïn bäü
xaî, caïn bäü caïc ngaình liãn quan, âàûc biãût laì giaïo viãn
hæåïng dáùn, chuïng täi âaî maûnh daûn nghiãn cæïu âãö
taìi:
“Âaïnh giaï hiãûu quaí sæí duûng väún vay cuía
ngæåìi dán xaî Phuï Âa, huyãûn Phuï Vang, tènh Thæìa
Thiãn Huãú”
2. MUÛC TIÃU NGHIÃN CÆÏU ÂÃÖ TAÌI.
-2-
Nghiãn cæïu âãö taìi naìy nhàòm muûc âêch:
- Tçm hiãöu nhu cáöu vãö väún saín xuáút cuía ngæåìi
dán.
- Khaí nàng vaì thæûc tãú vay väún cuía ngæåìi dán.
- Âaïnh giaï thæûc traûng cuía viãûc âáöu tæ väún vay
vaìo saín xuáút cuía caïc häü.
- Âaïnh giaï hiãûu quaí saín xuáút cuía viãûc sæí duûng
väún vay âoï.
- Âãö xuáút nhæîng giaíi phaïp goïp pháön khàõc phuûc
nhæîng täön taûi, væåïng màõc âãø laìm sao cho âäöng väún
vay sæí duûng coï hiãûu quaí nháút.
3. ÂÄÚI TÆÅÜNG VAÌ PHAÛM VI NGHIÃN CÆÏU ÂÃÖ TAÌI.
Âäúi tæåüng nghiãn cæïu laì caïc häü saín xuáút vay
väún åí xaî Phuï Âa, huyãûn phuï vang, tènh Thæìa Thiãn
Huãú.
Phaûm vi nghiãn cæïu âæåüc tiãún haình trãn caïc thän
cuía xaî Phuï Âa.
4. CAÏC PHÆÅNG PHAÏP ÂÃØ SÆÍ DUÛNG NGHIÃN CÆÏU
ÂÃÖ TAÌI.
Âãø tiãún haình nghiãn cæïu âãö taìi naìy, chuïng täi âaî
sæí duûng caïc phæång phaïp sau:
- Phæång phaïp âiãöu tra choün máùu, thu tháûp säú
liãûu âãø laìm cå såí nghiãn cæïu âãö taìi.
- Phæång phaïp tham khaío yï kiãún cuía caïc caïn bäü
tên duûng, caïn bäü xaî vaì häü saín xuáút âãø thu tháûp
thäng tin.
- Phæång phaïp phán têch täøng håüp säú liãûu, nhàòm
âæa ra nhæîng con säú cuû thãø vaì yï nghéa cuía nhæîng
con säú naìy.
- Phæång phaïp so saïnh vaì mäüt säú phæång phaïp
khaïc.
-3-
Viãûc nghiãn cæïu âãö taìi naìy, coï phaûm vi nghiãn
cæïu räüng, trong âiãöu kiãûn coìn haûn chãú vãö thåìi gian
vaì trçnh âäü, nãn åí âãö taìi naìy chuïng täi chè táûp trung
nghiãn cæïu âäúi tæåüng sæí duûng väún vay cuía 40 häü
saín xuáút åí xaî Phuï Âa, huyãûn Phuï Vang, tènh Thæìa
Thiãn Huãú.
-4-
PHÁÖN THÆÏ HAI
NÄÜI DUNG NGHIÃN CÆÏU
CHÆÅNG I
CÅ SÅÍ KHOA HOÜC CUÍA VÁÚN ÂÃÖ NGHIÃN
CÆÏU
1.1. CÅ SÅÍ LYÏ LUÁÛN.
1.1.1. Mäü säú váún âãö cå baín vãö tên duûng.
Väún trong váún âãö saín xuáút noïi chung vaì väún saín
xuáút näng nghiãûp noïi riãng laì biãøu hiãûn bàòng tiãön
cuía tæ liãûu lao âäüng vaì âäúi tæåüng lao âäüng âæåüc sæí
duûng vaìo trong quaï trçnh saín xuáút. Viãûc âaím baío väún
âuïng thåìi âiãøm, säú læåüng laì nhán täú quyãút âënh sæû
thaình baûi cuía quaï trçnh saín xuáút kinh doanh vaì saín
xuáút näng nghiãûp noïi riãng.
Viãûc âaím baío nhu cáöu vãö väún cho caïc âån vë saín
xuáút åí caïc kháu, caïc giai âoaûn cuía mäüt quaï trçnh saín
xuáút kinh doanh coï yï nghéa hãút sæïc to låïn. Âoï chênh laì
viãûc taûo ra cho âån vë thæûc hiãûn kãú hoaûch saín xuáút
thuáûn låüi, chuí âäüng trong quaï trçnh saín xuáút vaì haûn
chãú âæåüc nhæîng ruíi ro coï thãø xaíy ra.
Tên duûng laì mäüt giao dëch vãö taìi saín (tiãön hoàûc
haìng hoïa) giæîa bãn cho vay (ngán haìng vaì caïc täø chæïc
tên duûng khaïc) vaì bãn âi vay (caï nhán, doanh nghiãûp vaì
caïc chuí thãø khaïc), trong âoï bãn cho vay chuyãøn giao taìi
saín cho bãn âi vay sæí duûng trong mäüt thåìi gian nháút
âënh theo thoía thuáûn, bãn âi vay coï traïch nhiãûm hoaìn
traí vä âiãöu kiãûn caí väún gäúc láùn laîi cho bãn cho vay
âãún haûn thanh toaïn.
Tên duûng näng thän laì baìo gäöm caïc mäúi quan hãû
giæîa ngæåìi mua vaì ngæåìi baïn caïc nguäön väún tên
-5-
duûng hoaût âäüng trong khu væûc näng thän. Caïc mäúi
quan hãû naìy dæûa trãn cå såí giao dëch nhæ vay mæåün,
cho vay, cam kãút, hoaìn traí väún, trao quyãön quyãút âënh,
sæí duûng vaì kiãøm soaït cho ngæåìi nàõm giæî nguäön
väún.
Tên duûng nhoí näng thän laì caïc khoaín cho vay coï
giaï trë tháúp coï hoàûc khäng coï taìi saín baío âaím âäúi våïi
caïc häü gia âçnh, caï nhán coï thu nháûp tháúp âãø sæí
duûng vaìo caïc hoaût âäüng taûo thu nháûp, hoaût âäüng
saín xuáút nhoí leí vaì caíi thiãûn âiãöu kiãûn cuäüc säúng.
1.1.2. Sæû hçnh thaình vaì phaït triãøn cuía tên
duûng.
Quan hãû tên duûng trong lëch sæí laì tên duûng nàûng
laîi, quan hãû naìy hçnh thaình vaìo âáöu chãú âäü nä lãû vaì
täön taûi cho âãún ngaìy nay. Cuìng våïi sæû tan raî cuía
chãú âäü cäüng xaî nguyãn thuíy laì sæû ra âåìi cuía chãú
âäü nä lãû gàõn liãön våïi quaï trçnh phán hoïa giaìu ngheìo
ráút sáu sàõc, laìm naíy sinh mäüt loaût quan hãû vay
mæåün thäng thæåìng trong dán cæ. Âoï laì quan hãû vay
mæåün hoaìn traí väún vaì laîi sau mäüt thåìi gian nháút
âënh vaì laîi thæåìng ráút låïn chiãúm hãút giaï trë thàûng
dæ, coï khi sang caí pháön giaï trë saín pháøm cáön thiãút do
nhu cáöu âi vay ráút låïn, do tênh cáúp baïch vaì do khaí
nàng cho vay êt oíi, nãn tênh ruíi ro cao trong khi sæí duûng
väún vay. Tên duûng cho vay nàûng laîi gàõn liãön våïi saín
xuáút haìng hoïa phán taïn vaì phuûc vuû chuí yãúu cho
ngæåìi tiãu duìng. Noï âæåüc coi laì phæång phaïp têch luîy
nguyãn thuíy, laì cäng cuû âáøy nhanh quaï trçnh têch tuû vaì
táûp trung väún, taûo âiãöu kiãûn cho phæång thæïc måïi ra
âåìi. Caïc âiãöu kiãûn kinh tãú xaî häüi phaït triãøn laì tiãön
âãö cho sæû phaït triãøn caïc mäúi quan hãû tên duûng.
Quan hãû tên duûng måïi laì quan hãû tên duûng thæång
-6-
maûi, noï phaït triãøn nhanh trong thåìi kyì chuí nghéa tæ
baín tæû do caûnh tranh, noï goïp pháön måí räüng taìi saín
laìm tàng nhanh voìng quay tæ baín. Tuy nhiãn, dæåïi hçnh
thæïc haìng hoïa tên duûng thæång maûi váùn bäüc läü mäüt
säú haûn chãú, âoï laì nhu cáöu vay vaì âi vay vãö mäüt säú
læåüng haìng hoïa naìo âoï, cuîng nhæ thåìi gian cho vay
khäng truìng khåïp nhau. Vç váûy viãûc quy âënh thåìi haûn
nåü âäúi våïi caí hai bãn trong tên duûng thæång maûi tæång
âäúi khoï khàn vaì dáùn âãún nhu cáöu thæûc hiãûn giaï trë
cuía kyì phiãúu thæång maûi træåïc kyì haûn. Våïi chæïc
nàng kinh doanh tiãön tãû maì træåïc hãút laì âäøi tiãön vaì
nháûn tiãön, caïc ngán haìng tråí thaình trung tám tiãön tãû
coï mäüt säú väún taûm thåìi thæìa vaì nhaìn räùi tæång âäúi
låïn. Âoï laì tiãön noïi chung cho nhu cáöu vay láúy laîi cuía
caïc ngán haìng. Sæû phuì håüp hai loaûi nhu cáöu cuía tæ
baín ngán haìng vaì tæ baín kinh doanh haìng hoïa dáùn âãún
mäüt mäúi quan hãû måïi, âoï laì quan hãû tên duûng giæîa
caïc nhaì doanh nghiãûp vaì caïc ngán haìng. Do sæû chuyãn
män hoïa quaï trçnh saín xuáút kinh doanh vaì âàûc træng
cuía haìng hoïa, tiãön tên duûng ngán haìng ngaìy caìng phaït
triãøn maûnh vaì tråí thaình moüi hçnh thæïc tên duûng chuí
yãúu trong nãön saín xuáút haìng hoïa. Saín pháøm chuí
yãúu cuía tên duûng ngán haìng laì kyì phiãúu ngán haìng,
coìn âæåüc goüi laì tiãön tên duûng.
Trong nãön kinh tãú hiãûn âaûi, âãø buì âàõp cho sæû
chi tiãu thám huût ngán saïch, cuîng nhæ nhæîng khoaín chi
ngoaìi dæû kiãún khäng truìng khåïp våïi caïc khoaín thu vãö
thåìi gian dáùn âãún coï mäúi quan hãû tên duûng måïi, âoï
laì quan hãû tên duûng Nhaì næåïc. Màûc khaïc, ráút nhiãöu
næåïc hiãûn nay viãûc måí räüng saín xuáút kinh doanh phuì
thuäüc ráút låïn vaìo quaï trçnh tiãu thuû. Trong kyí nguyãn
cuía khoa hoüc vaì cäng nghãû hiãûn âaûi, khäúi læåüng
-7-
haìng hoïa tiãu duìng âæåüc saín xuáút ra ngaìy caìng låïn
våïi täúc âäü choïng màût. Song váún âãö cäút loîi laûi laì
ngæåìi tiãu duìng våïi sæïc mua tàng cháûm hån täúc âäü
tàng khäúi læåüng haìng hoïa tiãu duìng. Âãø thuïc âáøy quaï
trçnh tiãu thuû haìng hoïa, gàõn ngæåìi saín xuáút våïi ngæåìi
tiãu duìng, taûo âiãöu kiãûn cho ngæåìi saín xuáút khäng
ngæìng caíi tiãún máùu maî, aïp duûng thaình tæûu måïi vaì
chiãúm lénh thë træåìng tiãu thuû, âoï chênh laì viãûc hçnh
thaình mäúi quan hãû tên duûng måïi (quan hãû tên duûng
tiãu duìng).
Tên duûng trong nãön saín xuáút haìng hoïa vaì xaî häüi
chuí nghéa laì mäüt cäng cuû quaín lyï kinh tãú, laì âoìn báøy
kêch thêch hoàûc kçm haîm mäüt thaình pháön kinh tãú naìo
âoï phaït triãøn, âäöng thåìi trong quaï trçnh saín xuáút kinh
doanh, noï phaíi tæû haûch toaïn riãng cho baín thán noï. Do
âàûc tênh cuía nãön saín xuáút haìng hoïa xaî häüi chuí
nghéa táút yãúu sæû váûn âäüng cuía táút caí caïc quaï trçnh
saín xuáút âãöu phaíi tuán theo sæû âiãöu tiãút cuía Nhaì
næåïc vaì sæû chi phäúi cuía caïc quy luáût kinh tãú (quy
luáût giaï trë, cung cáöu, sæû caûnh tranh cuía caïc thaình
pháön kinh tãú).
1.1.3. Baín cháút cuía tên duûng.
Tên duûng laì sæû chuyãøn giao quyãön sæí duûng taìi
saín giæîa ngæåìi cho vay vaì ngæåìi âi vay, nhæng tháût
cháút bãn trong noï chæïa âæûng mäúi quan hãû giæîa
ngæåìi cho vay vaì ngæåìi âi vay. Trong thæûc tãú, tên
duûng hoaût âäüng ráút phong phuï vaì âa daûng, nhæng
báút cæï daûng naìo tên duûng cuîng âæåüc thãø hiãûn trãn
hai màût sau:
- Thæï nháút: Ngæåìi såí hæîu mäüt säú tiãön hoàûc
haìng hoïa chuyãøn giao cho ngæåìi khaïc sæí duûng.
-8-
- Thæï hai: Âãún haûn cho hai bãn thoía thuáûn, ngæåìi
sæí duûng hoaìn laûi cho ngæåìi såí hæîu mäüt giaï trë låïn
hån, pháön tàng thãm âæåüc goüi laì pháön låìi (coìn goüi laì
laîi suáút).
1.1.4. Vai troì cuía tên duûng.
- Tên duûng coï vai troì têch tuû vaì táûp trung väún
nhàòm thuïc âáøy læûc læåüng saín xuáút phaït triãøn laì
cäng cuû bçnh quán hoïa tè suáút låüi nhuáûn. Tên duûng
giuïp cho caïc nhaì doanh nghiãûp âáöu tæ vaìo caïc ngaình
coï tè suáút låüi nhuáûn cao, thuïc âáøy khaí nàng caûnh
tranh, chuyãøn hæåïng saín xuáút kinh doanh theo hæåïng
têch cæûc. Tên duûng tråí thaình âoìn báøy kinh tãú noïi
chung vaì caïc âån vë saín xuáút noïi riãng tråí nãn nàng
âäüng, linh hoaût, mãöm deío, laì cäng cuû quay voìng väún
tiãút kiãûm tiãön màût trong læu thäng.
- Vai troì cuía tên duûng näng thän: tên duûng näng
thän cung cáúp dëch vuû tên duûng cho pháön låïn ngæåìi
ngheìo åí näng thän vaì goïp pháön xáy dæûng caïc thãø chãú
näng thän bãön væîng.
- Vai troì cuía tên duûng nhoí näng thän:
+ Phaït triãøn väún taìi chênh cho ngæåìi dán vaì cäüng
âäöng.
+ Phaït triãøn väún xaî häüi: Náng cao nàng læûc, hçnh
thaình täø chæïc cäüng âäöng, tàng cæåìng mäúi quan hãû
trong cäüng âäöng.
+ Tên duûng nhoí goïp pháön thuïc âáøy taïi saín xuáút
xaî häüi phaït triãøn.
+ Tên duûng nhoí laì cäng cuû thæûc hiãûn chênh saïch
xaî häüi, goïp pháön äøn âënh âåìi säúng taûo cäng àn viãûc
laìm vaì äøn âënh tráût tæû xaî häüi åí näng thän.
+ Tên duûng goïp pháön xoïa âoïi giaím ngheìo cho
ngæåìi dán.
1.1.5. Vai troì cuía väún trong saín xuáút.
-9-
1.1.5.1. Väún trong saín xuáút näng nghiãûp.
Näng nghiãûp näng thän Viãût Nam laì lénh væûc saín
xuáút coìn laûc háûu, mang tênh tæû cung tæû cáúp, täúc
âäü phaït triãøn kinh tãú coìn tháúp so våïi caïc ngaình khaïc.
Sæû thiãúu huût väún thæåìng xuyãn trong saín xuáút näng
nghiãûp khäng nhæîng laìm cho giaï trë saín læåüng näng
nghiãûp biãún âäüng maì coìn gáy caín tråí låïn trong cäng
cuäüc xáy dæûng cäng nghiãûp hoïa hiãûn âaûi hoïa âáút
næåïc. Väún laì âiãöu kiãûn khäng thãø thiãúu, khäng keïm
pháön quan trong viãûc laìm thay âäøi bäü màût kinh tãú xaî
häüi cuía näng thän næåïc ta. Hiãûn nay, chuïng ta phaït
triãøn näng nghiãûp näng thän theo hæåïng saín xuáút haìng
hoïa ngaìy caìng cao, trong sæû phaït triãøn naìy viãûc âaïp
æïng âáöy âuí vaì këp thåìi vãö väún coï yï nghéa hãút sæïc
to låïn, âaím baío cho quaï trçnh saín xuáút kinh doanh trong
näng nghiãûp âæåüc tiãún haình bçnh thæåìng, äøn âënh vaì
liãn tuûc, väún laì tiãön âãö cho quaï trçnh saín xuáút måí
räüng trong näng nghiãûp.
Hån thãú næîa, âàûc âiãøm näøi báût cuía saín xuáút
näng nghiãûp laì mang tênh thåìi vuû, saín xuáút këp thåìi
vuû seî náng cao cháút læåüng vaì säú læåüng saín pháøm.
Vç váûy, yãu cáöu âàût ra laì phaíi coï väún âãø âaïp æïng
âáöy âuí vaì këp thåìi cho tæìng thåìi vuû. Ngoaìi ra, quaï
trçnh saín xuáút näng nghiãûp âæåüc tiãún haình trãn phaûm
vi khäng gian räüng låïn vaì thæåìng åí ngoaìi tråìi nãn noï
phuû thuäüc vaìo âiãöu kiãûn tæû nhiãn nhæ âáút âai, khê
kháûu, thåìi tiãút, âëa hçnh... Khi âæa väún vaìo saín xuáút
cáön nàõm roî quy luáût cuía tæû nhiãn âãø traïnh cho viãûc
sæí duûng väún gàûp nhiãöu ruíi ro, täøn tháút vaì giaím
hiãûu quaí sæí duûng väún.
Toïm laûi, väún laì âiãöu kiãûn tiãn quyãút, laì âäüng
læûc thuïc âáøy nhanh sæû phaït triãøn nãön kinh tãú noïi
chung vaì saín xuáút näng nghiãûp noïi riãng. Khäng coï väún
- 10 -
thç saín xuáút näng nghiãûp khäng nhæîng cháûm phaït
triãøn maì coìn khäng thãø täön taûi âæåüc. Näng nghiãûp laì
mäüt bäü pháûn cáúu thaình trong nãön kinh tãú quäúc dán,
âaím baío nhu cáöu vãö väún cho saín xuáút näng nghiãûp
cuîng âäöng nghéa våïi viãûc taûo âiãöu cho sæû phaït triãøn
kinh tãú chung cuía âáút næåïc.
1.1.5.2. Väún âäúi våïi häü saín xuáút.
Häü saín xuáút åí näng thän næåïc ta hiãûn nay noïi
chung nàng læûc näüi taûi coìn tháúp, kyî thuáût coìn laûc
háûu, khaí nàng khai thaïc tiãöm nàng coìn ráút haûn heûp
nãn saín xuáút tæû cung tæû cáúp laì chuí yãúu. Nguäön lao
âäüng åí näng thän ráút däöi daìo, nhæng chæa âæåüc âaìo
taûo, säú læåüng lao âäüng dæ thæìa låïn, cäng cuû saín
xuáút vaì kyî thuáût saín xuáút coìn thä så, sæïc ngæåìi vaì
gia suïc laì âäüng læûc chuí yãúu. Vç váûy, tçnh traûng
thiãúu väún trong saín xuáút laì phäø biãún vaì khaí nàng
têch luîy âãø taïi saín xuáút måí räüng coìn tháúp vaì báúp
bãnh. Âàûc biãût trong giai âoaûn hiãûn nay âaî phaït triãøn
caïc loaûi giäúng cáy träöng, váût nuäi coï nàng suáút cao,
âoìi hoíi phaíi coï sæû âáöu tæ thêch âaïng vãö màût kyî
thuáût cuîng nhæ tiãön väún thç sæû thiãúu väún trong saín
xuáút åí caïc häü gia âçnh laì khäng thãø traïnh khoíi. Do âoï,
trong cå chãú måïi hiãûn nay väún coï vai troì hãút sæïc quan
troüng âäúi våïi kinh tãú häü gia âçnh, noï âàûc biãût cáön
thiãút cho häü gia âçnh ngheìo thiãúu väún saín xuáút. Âäúi
våïi häü gia âçnh trung bçnh thç hoü cáön väún âãø tiãúp
tuûc phaït triãøn kinh tãú... Toïm laûi, táút caí caïc häü duì
giaìu hay ngheìo cuîng cáön âãún väún âãø coï khaí nàng
phaït triãøn kinh tãú, âáöu tæ måí räüng quy mä saín xuáút,
âem laûi hiãûu quaí kinh tãú cao cho caïc häü.
- 11 -
1.1.5.3. Thë træåìng väún åí næåïc ta.
Trong cå chãú âäøi måïi cuía nãön kinh tãú âáút næåïc,
coï sæû giao læu vaì håüp taïc våïi caïc næåïc bãn ngoaìi, âaî
taûo âiãöu kiãûn thuáûn låüi thuïc âáøy sæû phaït triãøn,
cuîng nhæ hoaût âäüng saín xuáút kinh doanh cuía caïc
thaình pháön kinh tãú noïi chung vaì hoaût âäüng cuía caïc
täø chæïc tên duûng noïi riãng, mäüt thë træåìng väún âaî vaì
âang âæåüc phuûc häöi vaì phaït triãøn nhanh choïng. Âãø
coï âæåüc nguäön väún cho saín xuáút thç cáön phaíi huy
âäüng tæì trong næåïc vaì ngoaìi næåïc, thäng qua nhiãöu
hçnh thæïc vaì biãûn phaïp khaïc nhau.
Vãö huy âäüng väún tæì næåïc ngoaìi, chuïng ta âæåüc
sæû uíng häü cuía IMF, WB,... caïc nguäön âáöu tæ træûc
tiãúp vaì giaïn tiãúp. Trãn thæûc tãú väún âáöu tæ næåïc
ngoaìi coìn giåïi haûn vaì coìn nhiãöu haûn chãú, sæí duûng
loaûi väún naìy cuîng chè nãn hæåïng vaìo mäüt säú lénh
væûc cuû thãø. Âãø chuí âäüng taûo ra nguäön väún âáöu
tæ, âiãöu quan troüng nháút váùn laì taûo ra thë træåìng
väún trong næåïc. Thë træåìng väún næåïc ta noïi chung âa
daûng, bao gäöm:
- Nhæîng hçnh thæïc täø chæïc liãn doanh: Cäng ty
TNHH, cäng ty cäø pháön.
- Hçnh thaình caïc trung tám dëch ngoaûi tãû trãn caí
næåïc.
- Thë træåìng chæïng khoaïn måïi ra âåìi.
- Thë træåìng kho baûc Nhaì næåïc âaî phaït haình caïc
loaûi traïi phiãúu, tên phiãúu âãø thu gom väún phuûc vuû
nhu cáöu phaït triãøn âáút næåïc, thuïc âáøy quaï trçnh giao
læu väún, måí räüng hån vaì taûo âaì cho bæåïc tiãúp theo.
- Hãû thäúng ngán haìng laìm nhiãûm vuû thu gom väún
tæì ngæåìi gæíi âãún ngæåìi cáön duìng.
- Hçnh thæïc hoaût âäüng cuía caïc täø chæïc âoaìn thãø
nhæ thanh niãn, phuû næî, näng dán,... Täø chæïc häù tråü
cho vay väún âäúi våïi caïc häüi viãn.
- 12 -
- Nguäön väún häù tråü tæì caïc dæû aïn, täø chæïc phi
chênh phuí,...
- Nhaì næåïc hçnh thaình caïc quyî quäúc gia giaíi
quyãút viãûc laìm nhàòm häù tråü väún cho caïc lao âäüng.
- Caïc hçnh thæïc tên duûng trong nhán dán: Huûi, cho
vay laîi, cáöm âäö,...
Tuy nhiãn, thë træåìng väún næåïc ta cho âãún nay
váùn coìn nhiãöu haûn chãú chæa âæåüc kiãøm soaït âáöy
âuí, chàût cheî tæì phêa Nhaì næåïc. Âæïng træåïc tçnh hçnh
âoï, viãûc thiãút láûp mäüt cå chãú thuáûn låüi nháút cho
viãûc huy âäüng väún trong xaî häüi âaïp æïng sæû phaït
triãøn nhanh vaì nàng âäüng cuía nãön kinh tãú thë træåìng
âaî tråí thaình nhu cáöu cáúp baïch cuía âáút næåïc.
1.1.6. Caïc chè tiãu kinh tãú.
* Hçnh thæïc phán täø theo thu nháûp: (Theo quy
âënh cuía phoìng Lao âäüng thæång binh xaî häüi huyãûn
Phuï Vang)
- Nhoïm häü giaìu: Thu nháûp bçnh quán mäüt kháøu
tæì: 500.000â tråí lãn mäüt thaïng.
- Nhoïm häü khaï: Thu nháûp bçnh quán mäüt kháøu
tæì: 350.000â âãún dæåïi 500.000â trãn mäüt thaïng.
- Nhoïm häü trung bçnh: Thu nháûp bçnh quán mäüt
kháøu tæì: 180.000â âãún dæåïi 350.000â trãn mäüt thaïng.
- Nhoïm häü ngheìo: Thu nháûp bçnh quán mäüt kháøu
dæåïi: 180.000â trãn mäüt thaïng.
* Täøng thu: Täøng thu cuía mäüt häü laì toaìn bäü giaï
trë váût cháút vaì dëch vuû âæåüc saïng taûo ra trong häü
qua mäüt thåìi gian nháút âënh, thæåìng laì mäüt nàm tênh
giaï thë træåìng âëa phæång.
* Täøng chi phê: Täøng chi phê cuía mäüt häü laì toaìn
bäü caïc khoaín chi phê váût cháút vaì dëch vuû âæåüc sæí
duûng trong quaï trçnh saín xuáút ra saín pháøm cuía häü.
- 13 -
* Thu nháûp: Thu nháûp cuía häü bàòng täøng thu træì
âi täøng chi phê cuía häü.
* Täøng thu/ täøng chi phê: Chè tiãu noïi lãn mäüt
âäöng chi phê boí ra âem laûi bao nhiãu âäöng doanh thu.
* Thu nháûp/ täøng chi phê: Chè tiãu noïi lãn mäüt
âäöng chi phê boí ra âem laûi bao nhiãu âäöng thu nháûp.
1.2. CÅ SÅÍ THÆÛC TIÃÙN.
Phaït triãøn näng nghiãûp näng thän laì mäüt váún âãö
räüng låïn vaì phæïc taûp, chëu sæû taïc âäüng cuía nhiãöu
yãúu täú khaïc nhau, nhæ thãø chãú, chênh saïch, âiãöu
kiãûn tæû nhiãn, khoa hoüc kyî thuáût, khoa hoüc xaî häüi,
âëa lyï, thë træåìng. Tuy nhiãn, váún âãö näøi báût trong saín
xuáút âãø âem laûi hiãûu quaí kinh tãú váùn chênh laì chênh
saïch vãö väún vaì viãûc sæí duûng väún vaìo saín xuáút. Kãø
tæì khi chuyãøn sang cå chãú quaín lyï måïi vaì âàûc biãût laì
sau Nghë quyãút X cuía Bäü Chênh trë våïi chênh saïch
khoaïn âãún häü, thç häü âoïng vai troì chuí chäút trong quaï
trçnh saín xuáút. Chênh saïch kinh tãú nhiãöu thaình pháön
âaî thæûc sæû âi vaìo cuäüc säúng cuía ngæåìi dán åí näng
thän, khåi laûi nhiãöu nguäön læûc laìm cho saín xuáút kinh
doanh åí näng thän phaït triãøn, goïp pháön laìm thay âäøi cå
cáúu kinh tãú näng thän. Cå chãú quaín lyï måïi thæûc sæû
gàõn chàût ngæåìi dán våïi kãút quaí saín xuáút cuía mçnh,
buäüc ngæåìi saín xuáút phaíi læûa choün vaì tæû mçnh giaíi
quyãút caïc váún âãö nhæ: saín xuáút caïi gç? Saín xuáút
nhæ thãú naìo? Saín xuáút bao nhiãu? Baïn cho ai? ÅÍ âáu?
Khi naìo?
Thæûc tãú cho tháúy nhæîng caíi caïch kinh tãú hiãûn
nay cuía âáút næåïc âaî coï nhæîng taïc âäüng to låïn âäúi
våïi låüi êch cuía âaûi âa säú quáön chuïng. Tuy nhiãn, nãúu
xeït vãö nàng suáút vaì tàng træåíng kinh tãú thç coï mäüt
säú háûu quaí khäng êt xaíy ra, âoï laì sæû phán hoïa giaìu
- 14 -
ngheìo trong näng thän. Ngæåìi ngheìo khäng coï väún âãø
saín xuáút vaì taïi saín xuáút måí räüng. Nhæ váûy, chãnh
lãûch giæîa ngæåìi giaìu, ngæåìi ngheìo khäng âæåüc ruït
ngàõn maì coìn tàng thãm. Âàûc biãût, tæì khi xaïc âënh häü
laì âån vë kinh tãú kinh doanh tæû chuí vaì giao quyãön sæí
duûng ruäüng âáút láu daìi cho nhán dán, nhæîng ngæåìi
ngheìo ngaìy caìng coï âiãöu kiãûn laìm chuí trãn maính âáút
cuía hoü. Nhæng mäüt haûn chãú, laì khaí nàng vãö väún
tæû coï âãø âáöu tæ saín xuáút coìn tháúp so våïi nhu cáöu
cáön thiãút cho quaï trçnh saín xuáút nhàòm náng cao saín
læåüng. Coï thãø noïi, thiãúu väún laì mäüt trong nhæîng
nguyãn nhán gáy ra tçnh traûng caïi ngheìo váùn âeo âuäøi
ngæåìi näng dán.
Âãø giaíi quyãút nhæîng váún âãö trãn, Nhaì næåïc âaî
chuí âäüng måí räüng tên duûng âãún häü saín xuáút våïi
muûc âêch phaït triãøn näng - lám - ngæ nghiãûp vaì kinh
tãú näng thän.
Trong viãûc phaït triãøn näng nghiãûp Viãût Nam, âiãöu
chuí yãúu laì phaíi thæûc hiãûn mäüt caïch âäöng bäü vaì
âæåüc cán nhàõc kyí læåîng. Do âoï, cáön phaíi coï mäüt
chiãún læåüc phaït triãøn näng nghiãûp näng thän mäüt caïch
toaìn diãûn vaì láu daìi. Váún âãö cáúp baïch phaíi âæåüc
chuï troüng haìng âáöu, laì nhu cáöu väún cho saín xuáút vaì
âåìi säúng âäúi våïi näng nghiãûp näng thän ngaìy caìng låïn,
noï cuîng laì nhu cáöu láu daìi cuía chiãún læåüc phaït triãøn
kinh tãú - xaî häüi cuía âáút næåïc.
Thåìi gian qua, ngán haìng näng nghiãûp Viãût Nam âaî
chuyãøn hæåïng âáöu tæ vãö näng thän vaì cho vay træûc
tiãúp âãún häü saín xuáút, âãún nay khoaíng trãn 60% tyí
troüng väún laì cho vay häü saín xuáút. Âoï chênh laì bæåïc
tiãún ban âáöu cuía ngán haìng näng nghiãûp nhàòm taûo
âiãöu kiãûn saín xuáút haìng hoïa, måí mang ngaình nghãö,
- 15 -
kinh doanh dëch vuû, taûo cäng àn viãûc laìm goïp pháön xáy
dæûng näng nghiãûp näng thän måïi.
Sæû hçnh thaình caïc ngán haìng näng nghiãûp vaì caïc
täø chæïc tên duûng nhán dán seî laì nhán täú têch cæûc
trong viãûc saín xuáút näng nghiãûp, xáy dæûng näng thän
måïi. Båíi vç, bãnh caûnh nhu cáöu vãö väún saín xuáút, âáöu
tæ vaì tiãu thuû saín pháøm, näng dán cuîng coï nhu cáöu
vay cho sinh hoaût trong thåìi gian chåì thu hoaûch hoàûc
caïc chi tiãu âäüt xuáút khaïc vaì cho vay trong træåìng håüp
naìy goïp pháön vaìo sæû äøn âënh vaì náng cao mæïc säúng
cho ngæåìi dán.
Toïm taûi, âãø phuûc vuû muûc tiãu phaït triãøn näng
nghiãûp näng thän vaì kinh tãú näng thän, chênh saïch tên
duûng âaî vaì âang âäøi måïi âäöng bäü, hæîu hiãûu âaïp
æïng yãu cáöu måïi, taûo bæåïc âäüt phaït trong viãûc khai
thaïc sæí duûng coï hiãûu quaí caïc nguäön näüi læûc vaì
ngoaûi læûc nhàòm taûo âäüng læûc thuïc âáøy saín xuáút
haìng hoïa, tàng thu nháûp, náng cao mæïc säúng cho ngæåìi
lao âäüng trong lénh væûc näng nghiãûp vaì phaït triãøn kinh
tãú näng thän. Âáy luän laì mäüt chênh saïch quan troüng vaì
nháút quaïn cuía Âaíng vaì Nhaì næåïc ta.
Trong nhæîng nàm qua, tæì khi coï chuí træång cho vay
âãún häü saín xuáút, ngán haìng näng nghiãûp vaì caïc täø
chæïc tên duûng nhán dán âaî khàóng âënh hæåïng hæåïng
âi âuïng, mang laûi hiãûu quaí cho quaï trçnh hoaût âäüng
cuía mçnh vaì âaî goïp pháön to låïn trong cäng cuäüc âäøi
måïi kinh tãú âáút næåïc, nãön näng nghiãûp Viãût Nam âaî
âaût âæåüc nhæîng tiãún bäü roî rãût.
Cuìng våïi bæåïc chuyãøn biãún âoï, nhæîng nàm gáön
âáy caïc vuìng näng thän åí Thæìa Thiãn Huãú âaî âaût
âæåüc nhæîng thaình tæûu âaïng kãø trong quaï trçnh saín
xuáút kinh doanh. Âiãøn hçnh laì caïc vuìng näng thän åí
- 16 -
huyãûn Phuï Vang, kãø tæì khi coï sæû hçnh thaình vaì phaït
triãøn caïc täø chæïc tên duûng, nháút laì ngán haìng näng
nghiãûp laìm cho âåìi säúng cuía ngæåìi dán ngaìy caìng
âæåüc náng lãn, bäü màût näng thän coï nhiãöu âäøi måïi,
âàûc biãût laì sæû phaït triãøn cå såí haû táöng nhanh choïng
âaî taûo âiãöu kiãûn thuáûn låüi trong viãûc saín xuáút vaì
sinh hoaût âåìi säúng cuía ngæåìi dán. Âàûc biãût, tæì âáöu
nàm 2003 sæû hçnh thaình cuía ngán haìng chênh saïch
huyãûn Phuï Vang thuäüc ngán haìng chênh saïch Thæìa
Thiãn Huãú âaî taûo ra nhiãöu cå häüi væån lãn cho caïc häü
ngheìo. Caïc täø chæïc tên duûng naìy âaî âaïp æïng gáön
25% nhu cáöu vãö väún saín xuáút cho caïc häü vay väún vaì
ngaìy caìng náng cao hån næîa vãö säú læåüng väún vay cho
caïc caïc häü våïi muûc âêch giaíi quyãút nhu cáöu väún noïi
chung vaì cäng àn viãûc laìm noïi riãng cho ngæåìi dán åí
huyãûn. Mäüt trong nhæîng xaî coï hoaût âäüng vay väún
âiãøn hçnh cuía huyãûn laì xaî Phuï Âa, âáy laì xaî nàòm åí
gáön trung tám huyãûn, vãö phiaï Âäng cuía tènh Thæìa
Thiãn Huãú. ÅÍ âáy coìn thiãúu nhiãöu âiãöu kiãûn âãø phaït
triãøn, hoaût âäüng saín xuáút kinh doanh chuí yãúu dæûa
vaìo caïc ngaình träöng troüt, chàn nuäi, nuäi träöng thuíy
saín vaì dëch vuû buän baïn nhoí. Váún âãö khoï khàn nháút
åí âáy laì caïc häü saín xuáút coìn thiãúu väún âãø âáöu tæ
saín xuáút. Tuy nhiãn, hiãûn nay noï âaî dáön dáön âæåüc
caíi thiãûn nhåì caïc täø chæïc tên duûng âang ngaìy caìng
hoaìn thiãûn âãø âaïp æïng väún cho ngæåìi dán. Màûc duì,
âåìi säúng âæåüc náng lãn song váùn coìn nhiãöu khoï khàn
vaì nhæîng haûn chãú trong saín xuáút. Chênh vç váûy, nhu
cáöu vay väún cuía caïc häü saín xuáút åí xaî Phuï Âa tråí nãn
cáúp thiãút.
Toïm laûi, qua âáy chuïng täi khàóng âënh tênh táút
yãúu, yãu cáöu cáúp baïch cuía váún âãö nghiãn cæïu vãö
- 17 -
hiãûu quaí sæí duûng väún vay cuía caïc häü saín xuáút vaì
tçm caïc biãûn phaïp cuía caïc täø chæïc tên duûng âaïp æïng
âæåüc cao nháút nhu cáöu vãö väún vay cuía caïc häü saín
xuáút, âäöng thåìi náng cao hån næîa hiãûu quaí sæí duûng
väún vay phuûc vuû saín xuáút kinh doanh cuía caïc häü saín
xuáút åí Phuï Âa, Phuï Vang, Thæìa Thiãn Huãú âãø goïp
pháön vaìo sæû nghiãûp phaït triãøn näng nghiãûp näng thän
måïi, náng cao mæïc säúng cho ngæåìi dán.
- 18 -
CHÆÅNG II
ÂÀÛC ÂIÃØM TÆÛ NHIÃN, KINH TÃÚ - XAÎ HÄÜI
CUÍA XAÎ PHUÏ ÂA
2.1. ÂÀÛC ÂIÃØM TÆÛ NHIÃN.
2.1.1. Vë trê âëa lyï.
Xaî Phuï Âa laì mäüt trong nhæîng xaî thuäüc huyãûn
Phuï Vang, nàòm åí phêa Âäng cuía Thæìa Thiãn Huãú.
Vãö ranh giåïi, xaî Phuï Âa tiãúp giaïp nhæ sau:
- Phêa Bàõc giaïp xaî Phuï Læång, Phuï Xuán - Phuï
Vang.
- Phêa Nam giaïp xaî Vinh Thaïi, Vinh Phuï.
- Phêa Âäng giaïp âáöm Thuíy Tuï (Phaï Tam Giang).
- Phêa Táy giaïp säng Âaûi Giang huyãûn Hæång Thuíy.
2.1.2. Âëa hçnh.
Xaî Phuï Âa coï âëa hçnh tæång âäúi bàòng phàóng vaì
coï hæåïng däúc sang phêa Táy - Táy Nam vaì Âäng Nam.
Nhæîng vuìng âáút canh taïc thæåìng nàòm åí vuìng
truîng, do âoï vãö muìa mæa dãù bë ngáûp uïng, haûn chãú
vãö viãûc phaït triãøn kinh tãú. Do khäng coï nhiãöu säng
chaûy qua nãn váún âãö thuíy låüi vãö muìa nàòng coìn gàûp
nhiãöu khoï khàn, hay coï tçnh traûng thiãúu næåïc tæåïi vaì
thiãúu âäü áøm âäúi våïi cáy träöng.
2.1.3. Khê háûu vaì thåìi tiãút.
Xaî Phuï Âa chëu aính hæåíng cuía khê háûu nhiãût âåïi
gioï muìa, laì nåi chuyãøn tiãúp giæîa hai vuìng khê háûu
Bàõc Nam. ÅÍ âáy coï hai muìa roî rãût: muìa nàõng tæì
thaïng 3 âãún thaïng 8 vaì muìa mæa tæì thaïng 9 âãún
thaïng 2 nàm sau.
Muìa âäng thæåìng coï gioï laûnh vaì áøm æåït, muìa heì
noïng vaì nhiãût âäü khäng khê ráút cao, keìm theo laì
- 19 -
nhæîng ngaìy gioï muìa Táy Nam laìm cho khäng khê noïng
vaì khä.
Nhiãût âäü trung bçnh nàm laì 24,9oC, nhiãût âäü cao
nháút trong nàm laì 39,3oC thæåìng tæì thaïng 5 âãún thaïng
8, nhiãût âäü tháúp nháút laì 12,6 oC vaìo thaïng 12 vaì thaïng
1 nàm sau.
Âäü áøm khäng khê quanh nàm tæång âäúi cao, trung
bçnh laì 85,2% âäü áøm thaïng tháúp nháút laì 62 - 27%,
xuáút hiãûn vaìo muìa khä noïng tæì thaïng 5 âãún thaïng 8,
âäü áøm cao nháút vaìo thaïng 10 âãún thaïng 1 nàm sau
âaût 86 - 90%.
Læåüng mæa trung bçnh nàm khaï cao âaût 3032,2
mm/ nàm vaì chiãúm khoaíng 167,67 ngaìy/ nàm, muìa mæa
thæåìng diãùn ra tæì thaïng 9 âãún thaïng 2 nàm sau vaì
chiãúm 80% læåüng mæa caí nàm.
Täúc âäü gioï thay âäøi theo muìa trong nàm, muìa âäng
chuí yãúu laì gioï Âäng Bàõc vaì gioï Táy Bàõc vaì keìm theo
reït dáöm. Muìa haû coï gioï Âäng Nam vaì gioï Nam gáy nãn
mäüt tçnh traûng khä haûn vaì thiãúu næåïc.
2.1.4. Nháûn xeït chung vãö âàûc âiãøm tæû nhiãn
cuía xaî Phuï Âa.
Xaî Phuï Âa trong nhæîng nàm gáön âáy âaî coï nhæîng
chuyãøn biãún têch cæûc vãö màût âåìi säúng, nháút laì tæì
khi coï trung tám truû såí huyãûn Phuï Vang âoïng taûi âëa
baìn xaî, taûo ra nhiãöu thuáûn låüi trong viãûc âi laûi trong
quan hãû giæîa caïc täø chæïc tên duûng våïi caïc häü saín
xuáút, giao læu, trao âäøi khoa hoüc kyî thuáût, liãn kãút våïi
caïc âån vë, caïc häü saín xuáút åí caïc xaî khaïc tråí nãn dãù
daìng hån.
Màûc duì xaî coï âëa hçnh bàòng phàóng, nhæng do aính
hæåíng cuía thåìi tiãút khê háûu, vaìo muìa mæa thæåìng
- 20 -