Cơ cấu thị trường xuất khẩu hàng hoá của việt nam. thực trạng và xu hướng chuyển dịch cơ cấu thị trường

CH sè 11 - B1 - §H KTQD Chuyªn Photocopy - §¸nh m¸y - In LuËn v¨n, TiÓu luËn :
6.280.688
Lêi më ®Çu.
Trong xu híng héi nhËp toµn cÇu ho¸ hiÖn nay, thÕ giíi
®ang cã nh÷ng sù thay ®æi lín lao vÒ nhiÒu mÆt, th¬ng m¹i
quèc tÕ lµ mét bé phËn quan träng, g¾n liÒn víi tiÕn tr×nh héi
nhËp ®ã.Nã cã vai trß quyÕt ®Þnh ®Õn lîi thÕ cña mét quèc
gia trªn thÞ trêng khu vùc vµ thÕ giíi. V× vËy viÖc giao lu th¬ng
m¹i nãi chung vµ xuÊt khÈu hµng ho¸, dÞch vô nãi riªng lµ mét
môc tiªu kinh tÕ hµng ®Çu kh«ng n»m trong ph¹m vi cña mét
quèc gia nµo c¶.Vµ ViÖt Nam còng kh«ng lµ mét ngo¹i lÖ.
Níc ta lµ mét níc cã nÒn kinh tÕ ®ang bíc ®Çu ph¸t triÓn,
c¬ së vËt chÊt kü thuËt cßn thÊp kÐm, d©n sè ph¸t triÓn víi tØ
lÖ cao, c¸n c©n th¬ng m¹i bÞ th©m hôt, møc dù tr÷ ngo¹i tÖ
cßn nhá bÐ nªn viÖc xuÊt khÈu ®Ó thu ngo¹i tÖ,n©ng cao c¬
së vËt chÊt, c¶i thiÖn ®êi sèng, ph¸t triÓn kinh tÕ vµ héi nhËp
thÕ giíi lµ mét ®ßi hái tÊt yÕu ®Ó ph¸t triÓn tiÒm lùc kinh tÕ
cña ®Êt níc.ChÝnh v× vËy,®Ó hiÓu râ h¬n vÒ vÊn ®Ò nµy, em
®· chän ®Ò tµi “C¬ cÊu thÞ trêng xuÊt khÈu hµng ho¸ cña
ViÖt Nam. Thùc tr¹ng vµ xu híng chuyÓn dÞch c¬ cÊu thÞ
trêng.”Nghiªn cøu ®Ò tµi nµy, em mong ngêi ®äc mét phÇn
nµo cã thÓ biÕt thªm ®îc vÒ thÞ trêng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam
trong thêi më cöa.MÆc dï ®· rÊt cè g¾ng nhng do ®Ò ¸n m«n
häc cã h¹n vµ kiÕn thøc cßn h¹n chÕ, do ®ã bµi viÕt kh«ng
tr¸nh khái sai sãt.RÊt mong nhËn ®îc sù ®ãng gãp cña thÇy c«
®Ó bµi viÕt cña em ®îc hoµn thiÖn h¬n.Em xin ch©n thµnh
c¸m ¬n !
1
CH sè 11 - B1 - §H KTQD Chuyªn Photocopy - §¸nh m¸y - In LuËn v¨n, TiÓu luËn :
6.280.688
PhÇn néi dung.
Ch¬ng I. Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ thÞ trêng
xuÊt khÈu hµng ho¸.
I. B¶n chÊt vµ vai trß cña thÞ trêng xuÊt khÈu hµng ho¸.
1. C¸c kh¸i niÖm liªn quan ®Õn thÞ trêng xuÊt khÈu hµng
ho¸.
1.1. Hµng ho¸ xuÊt khÈu.
Hµng ho¸ xuÊt khÈu ®îc hiÓu g¾n víi kh¸i niÖm th¬ng m¹i
hµng ho¸ ( ph©n biÖt víi xuÊt khÈu dÞch vô g¾n víi kh¸i niÖm
th¬ng m¹i dÞch vô) theo quy
íc cña liªn hiÖp quèc vµ cña WTO lµ nh÷ng s¶n phÈm hµng ho¸
h÷u h×nh ®ù¬c s¶n xuÊt vµ gia c«ng t¹i c¸c c¬ së s¶n xuÊt,
gia c«ng vµ c¸c khu chÕ xuÊt víi môc ®Ých ®Ó tiªu thô t¹i thÞ
trêng ngoµi níc ( xuÊt khÈu) ®i qua h¶i quan. Hµng t¹m nhËp
t¸i xuÊt còng ®îc coi lµ hµng ho¸ xuÊt khÈu. Hµng ho¸ qu¸
c¶nh kh«ng thuéc diÖn cña hµng ho¸ xuÊt khÈu.
2
CH sè 11 - B1 - §H KTQD Chuyªn Photocopy - §¸nh m¸y - In LuËn v¨n, TiÓu luËn :
6.280.688
Hµng ho¸ xuÊt khÈu lµ hµng ho¸ kh¸c biÖt so víi hµng ho¸
tiªu dïng ë trong níc. Nh÷ng hµng ho¸ xuÊt khÈu ph¶i ®¸p øng
®îc nhu cÇu cña ngêi tiªu dïng ë n íc nhËp
khÈu. ChÊt lîng cña hµng ho¸ ph¶i ®¸p øng ®îc c¸c th«ng sè
vÒ tiªu dïng,kÜ thuËt vµ m«i trêng vµ ®¹t ®îc tÝnh c¹nh tranh
cao ë níc ngêi nhËp khÈu.VÝ dô,s¶n xuÊt hµng thuû s¶n xuÊt
khÈu vµ khèi EU hay mü ph¶i ®¹t c¸c tiªu chuÈn trong hÖ thèng
HACCP. VÊn ®Ò nh·n m¸c hµng ho¸ g¾n liÒn víi uy tÝn cña
doanh nghiÖp vµ rÊt ®îc c¸c níc c«ng nghiÖp quan t©m. VÝ dô
hµng ho¸ cña Trung Quèc mang th¬ng hiÖu Made in China,
hµng cña NhËt B¶n mang th¬ng hiÖu Made in Japan, trong khi
®ã ViÖt Nam l¹i cha chó ý ®óng møc®Ó ph¸t triÓn hµng ho¸
xuÊt khÈu mang th¬ng hiÖu Made in ViÖt Nam bëi hµng ho¸
cña ta chÊt lîng kÐm, sè lîng Ýt, khèi lîng nhá.
1.2. ThÞ trêng xuÊt khÈu hµng ho¸.
1.2.1. Kh¸i niÖm.
ThÞ trêng xuÊt khÈu lµ tËp hîp ngêi mua vµ ngêi b¸n cã
quèc tÞch kh¸c nhau t¸c ®éng víi nhau ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ c¶, sè
lîng hµng hãa mua b¸n, chÊt lîng hµng ho¸ vµ c¸c ®iÒu kiÖn
mau b¸n kh¸c theo hîp ®ång, thanh to¸n chñ yÕu b»ng ngo¹i
tÖ m¹nh vµ ph¶i lµm thñ tôc h¶i quan qua biªn giíi.
ThÞ trêng xuÊt khÈu hµng ho¸ bao hµm c¶ thÞ trêng xuÊt
khÈu hµng ho¸ trùc tiÕp (níc tiªu thô cuèi cïng) vµ thÞ trêng
xuÊt khÈu hµng ho¸ gi¸n tiÕp (xuÊt khÈu qua trung gian) .
Ch¼ng h¹n, mét níc nµo ®ã t¹m nhËp t¸i xuÊt hµng ho¸ cña
3
CH sè 11 - B1 - §H KTQD Chuyªn Photocopy - §¸nh m¸y - In LuËn v¨n, TiÓu luËn :
6.280.688
ViÖt Nam hoÆc nhËp hµng ho¸ cña ViÖt Nam råi mang ra xuÊt
khÈu sang thÞ trêng kh¸c còng ®îc coi lµ thÞ trêng xuÊt khÈu
hµng ho¸ cua ViÖt Nam.
CÇn nhÊn m¹nh r»ng thÞ trêng xuÊt khÈu hµng ho¸ kh«ng
chØ giíi h¹n ë nh÷ng thÞ trêng níc ngoµi. ThÞ trêng trong níc
trong nhiÒu trêng hîp lµ thÞ trêng xuÊt khÈu hµng ho¸ t¹i chç
(nhÊt lµ ®èi víi c¸c nghµnh xuÊt khÈu dÞch vô: Du lÞch, tµi
chÝnh-ng©n hµng,b¶o hiÓm…). §èi víi hµng ho¸ xuÊt khÈu tõ
c¸c khu chÕ xuÊt cña ViÖt Nam vµo chÝnh thÞ trêng ViÖt Nam
th× khi ®ã thÞ trêng néi ®Þa cã thÓ coi lµ mét thÞ trêng xuÊt
khÈu hµng ho¸ ®èi víi hµng ho¸ cña c¸c khu chÕ xuÊt.
1.2.2. Ph©n lo¹i thÞ trêng hµng ho¸ xuÊt khÈu.
Cã rÊt nhiÒu c¸ch ph©n chia thÞ trêng xuÊt khÈu díi ®©y
lµ mét sè lo¹i thÞ trêng xuÊt khÈu ®îc ph©n chia theo mét sè
tiªu thøc ®ã lµ:
- C¨n cø vµo lÞch sö quan hÖ ngo¹i th¬ng:
* ThÞ trêng truyÒn thèng: §©y lµ thÞ trêng xuÊt khÈu mµ
tõ l©u ®· xuÊt khÈu sang thÞ trêng ®Êy vµ xuÊt khÈu thêng
xuyªn cho ®Õn b©y giê. §©y lµ thÞ trêng kh¸ quan träng ®èi
víi níc ta. Khu vùc thÞ trêng c¸c níc ASEAN lµ thÞ trêng truyÒn
thèng cña ViÖt Nam vµ mét sè thÞ trêng kh¸c n÷a
* ThÞ trêng hiÖn cã: Lµ thÞ trêng xuÊt khÈu mµ hiªn t¹i
b©y giê lµ níc nhËp khÈu cña níc xuÊt khÈu ®ã. ThÞ trêng hiÖn
cã lµ thÞ trêng quan träng quyÕt ®Þnh rÊt lín ®Õn vÊn ®Ò
4
CH sè 11 - B1 - §H KTQD Chuyªn Photocopy - §¸nh m¸y - In LuËn v¨n, TiÓu luËn :
6.280.688
xuÊt khÈu cña níc xuÊt khÈu trong thêi gian hiÖn t¹i. Vµ tõ thÞ
trêng hiÖn cã nµy cã thÓ gi¶i quyÕt ®îc c¸c vÊn ®Ò xuÊt khÈu
trong níc trong t¬ng lai. Cã thÓ nãi thÞ trêng hiÖn cã bao gåm
thÞ trêng truyÒn thèng vµ thÞ trêng míi.ë ViÖt Nam hiÖn nay cã
rÊt nhiÒu thÞ trêng nhËp khÈu hµng ho¸ nh: Khu vùc §«ng Nam
¸, Mü, c¸c níc EU...
* ThÞ trêng míi: Kh«ng ph¶i lµ thÞ trêng xuÊt khÈu tõ l©u
mµ míi xuÊt hiÖn, tøc lµ chØ xuÊt khÈu hµng ho¸ sang thÞ tr-
êng nµy cha ®îc nhiÒu lÇn. Víi nh÷ng thÞ trêng míi cÇn nghiªn
cøu xem xÐt kü tÝnh chÊt còng nh v¨n hãa cña thÞ trêng nµy
®Ó tõ ®ã cung cÊp hµng ho¸ theo ®óng nhu cÇu vµ phï hîp
nhÊt
* ThÞ trêng tiÒm n¨ng. Lµ thÞ trêng mµ tõ ®ã níc xuÊt
khÈu cã thÓ x©m nhËp thÞ trêng vµ tõ ®ã cã thÓ ph¸t triÓn
viÖc xuÊt khÈu sang thÞ trêng nµy.ThÞ trêng tiÒm n¨ng cã thÓ
lµ thÞ trêng mµ níc xuÊt khÈu ®· tõng xuÊt khÈu sang hoÆc
chuÈn bÞ xuÊt khÈu sang ®ã.Tuú theo mÆt hµng xuÊt khÈu cã
thÓ cho chóng ta biÕt ®îc thÞ trêng nµo lµ thÞ trêng tiÒm n¨ng
vÒ mÆt hµng ®ã. VÝ dô, thÞ trêng Trung §«ng còng lµ thÞ tr-
êng tiÒm n¨ng cña ViÖt Nam.
- C¨n cø møc ®é quan t©m vµ tÝnh u tiªn trong chÝnh
s¸ch ph¸t triÓn thÞ trêng cña níc xuÊt khÈu ®èi víi c¸c thÞ tr-
êng xuÊt khÈu:
* ThÞ trêng xuÊt khÈu träng ®iÓm hay thÞ trêng chÝnh. §èi
víi lo¹i thÞ trêng nµy, trong quan hÖ ngo¹i th¬ng níc xuÊt khÈu
5
CH sè 11 - B1 - §H KTQD Chuyªn Photocopy - §¸nh m¸y - In LuËn v¨n, TiÓu luËn :
6.280.688
cã thÓ ph¶i chÊp nhËn mét sè thiÖt thßi vÒ l¬Þ Ých tríc m¾t
®Ó thu ®îc lîi Ých l©u dµi (nhÊtlµ trong ®µm ph¸n kÝ kÕt c¸c
hiÖp ®Þnh th¬ng m¹i cÊp chÝnh phñ) . §©y lµ mét trong
nh÷ng thÞ trêng mµ mét níc sÏ nh»m vµo khai th¸c chÝnh vµ
trong mét t¬ng lai l©u dµi.
* ThÞ trêng xuÊt khÈu t¬ng hç. §èi víi lo¹i thÞ trêng nµy, n-
íc xuÊt khÈu duy tr× quan hÖ giao th¬ng theo nguyªn t¾c t¬ng
hç-tøc lµ hai níc cã quan hÖ ngo¹i th¬ng dµnh cho nhau nh÷ng
u ®·I vµ nh©n nhîng t¬ng xøng nhau, nhÊt lµ trong viÖc më
réng thÞ trêng.
- C¨n cø vµo møc ®é më cöa cña thÞ trêng møc, ®é b¶o
hé, tÝnh chÆt chÏ vµ kh¶ n¨ng x©m nhËp thÞ trêng.
* ThÞ trêng ‘’khã tÝnh’’. Lµ thÞ trêng rÊt khã x©m nhËp,
thÞ trêng nµy cã tÝnh b¶o hé cao vµ rÊt chÆt chÏ trong mäi vÊn
®Ò. Víi thÞ trêng nµy kh«ng ph¶i lóc nµo còng th©m nhËp ®îc
kh«ng ph¶i níc nµo còng th©m nhËp ®îc, nªn ph¶I nghiªn cøu
kü thÞ trêng nµy tríc khi muèn th©m nhËp. NhËt B¶n lµ mét vÝ
dô cña mét thÞ trêng xuÊt khÈu rÊt khã tÝnh .
* ThÞ trêng “dÔ tÝnh”. Tr¸i ngîc víi thÞ trêng khã tÝnh th×
thÞ trêng nµy rÊt dÔ th©m nhËp kh«ng cã ®ßi hái cao hay
nhiÒu g× trong xuÊt khÈu, chÕ ®é b¶o hé kh«ng cao. ThÞ trêng
Nga ®îc coi lµ thÞ trêng xuÊt khÈu hµng ho¸ kh¸ dÔ tÝnh
- C¨n cø vµ lo¹i h×nh c¹nh tranh trªn thÞ trêng:
6
CH sè 11 - B1 - §H KTQD Chuyªn Photocopy - §¸nh m¸y - In LuËn v¨n, TiÓu luËn :
6.280.688
* ThÞ trêng ®éc quyÒn: Lµ thÞ trêng duy nhÊt nhËp khÈu
hµng ho¸ cña níc xuÊt khÈu, dÉn ®Õn thµnh viªn nµy cã søc
m¹nh thÞ trêng vµ lµ ngêi ®Æt gi¸. Trong trêng hîp nµy níc xuÊt
khÈu dÔ bÞ r¬i vµo thÕ bÞ ®éng hay bÞ Ðp gi¸ .
* ThÞ trêng ®éc quyÒn nhãm: Tøc lµ mét nhãm c¸c thÞ tr-
êng liªn kÕt víi nhau t¹o thµnh ®éc quyÒn nhãm. Trong nhãm
®ã thµnh viªn nµo t¨ng gi¸ th× c¸c thµnh viªn kh¸c còng t¨ng
theo vµ cã nghÜa lµ hä còng lµ ngêi cã kh¶ n¨ng Ðp gi¸.
* ThÞ trêng c¹nh tranh hoµn h¶o;
* ThÞ trêng c¹nh tranh kh«ng hoµn h¶o: mét d¹ng cña lo¹i
h×nh nµy ®· ®îc nhiÒu níc øng dông thµnh c«ng khi t×m kiÕm
thÞ trêng lµ thÞ trêng ng¸ch. ThÞ trêng ng¸ch ®îc xem nh mét
lo¹i h×nh thÞ trêng c¹nh tranh kh«ng hoµn h¶o. ThÞ trêng nµy
®ãng mét vai trß rÊt quan träng cho c¸c níc ®ang ph¸t triÓn
theo chiÕn lîc híng vÒ xuÊt khÈu, nh÷ng níc mµ kh¶ n¨ng c¹nh
tranh cßn kÐm so víi hµng ho¸ hiÖn cã trªn thÞ trêng quèc tÕ.
1.2.3. Ph¸t triÓn thÞ trêng hµng ho¸ xuÊt khÈu.
Kh¸i qu¸t vÒ thÞ trêng ®· chØ ra r»ng: Ph¸t triÓn thÞ trêng
cã thÓ thùc hiÖn vÒ khÝa c¹nh mÆt hµng, theo chiÒu réng vµ
chiÒu s©u. Khi ®Þnh híng cho ph¸t triÓn thÞ trêng hµng ho¸
xuÊt khÈu, mét níc cã thÓ ph¸t triÓn theo chiÒu réng hay chiÒu
s©u hoÆc cïng mét lóc ph¸t triÓn theo c¶ hai híng nµy.
7
CH sè 11 - B1 - §H KTQD Chuyªn Photocopy - §¸nh m¸y - In LuËn v¨n, TiÓu luËn :
6.280.688
Ph¸t triÓn vÒ mÆt hµng cã thÓ thùc hiÖn vÒ lîng vµ vÒ
chÊt. Thø nhÊt viÖc ®a ra ngµy cµng nhiÒu s¶n phÈm dùa trªn
nhu cÇu ®a d¹ng,mong muèc tho¶ m·n vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n
cña con ngêi trong mét x· héi ph¸t triÓn. Sù ph¸t triÓn cña khoa
häc kü thuËtvµ c«ng nghÖ ®· cho phÐp c¸c doanh nghiÖp øng
dông vµo s¶n xuÊt nh÷ng s¶n phÈm ®a d¹ng trªn ®Ó ®¸p øng
nhu cÇu cña con ngêi. §©y lµ viÖc ph¸t triÓn mÆt hµng th«ng
qua t¨ng cêng chñng lo¹i hµng ho¸ trªn thÞ trêng ®Ó phôc vô
nhiÒu lo¹i nhu cÇu cña kh¸ch hµng. BÊt kú mét doanh nghiÖp
nµo hay mét ®Êt níc nµo ph¸t hiÖn, kh¬I gîi, n¾m b¾t nhu
cÇu vµ tho¶ m·n nhu cÇu ®ã víi chÊt lîng cao th× sÏ chiÕn
th¾ng trªn thÞ trêng. Thø hai, viÖc ph¸t triÓn c¸c mÆt hµng
hiÖn thêi, ®ã lµ qu¸ tr×nh kh«ng ngõng hoµn thiÖn c¶i tiÕn
chÊt lîng s¶n phÈm, dÞch vô vµ t¨ng søc c¹nh tranh cña c¸c
mÆt hµng ®ang ®îc cung cÊp trªn thÞ trêng. H×nh thøc ph¸t
triÓn nµy lµ h×nh thøc ph¸t triÓn vÒ chÊt cña hµng ho¸ nh»m
®¸p øng nh÷ng nhu cÇu ngµy cµng ®ßi hái cao h¬n cña con
ngêi.
Ph¸t triÓn theo chiÒu réng lµ viÖc thÓ hiÖn ph¸t triÓn vÒ
sè lîng kh¸ch hµng cã cïng lo¹i nhu cÇu ®Ó b¸n nhiÒu h¬n mét
lo¹i s¶n phÈm hay dÞch vô nµo ®ã. §ång thêi viÖc ph¸t triÓn
theo chiÒu réng cßn bao gåm c¶ viÖc ph¸t triÓn c¶ vÒ mÆt
kh«ng gian vµ ph¹m vi ®Þa lý. §ã lµ viÖc ®ßi hái kh«ng ngõng
nghiªn cøu xu thÕ biÕn ®éng cña thÕ giíi, c¸c thÞ trêng níc
ngoµi ®Ó tiÕn hµnh th©m nhËp vµo c¸c thÞ trêng ®ã.
8
CH sè 11 - B1 - §H KTQD Chuyªn Photocopy - §¸nh m¸y - In LuËn v¨n, TiÓu luËn :
6.280.688
Ph¸t triÓn theo chiÒu s©u vÒ thùc chÊt lµ ph¸t triÓn thÞ tr-
êng vÒ chÊt bao gåm nh÷ng viÖc nh n©ng cao chÊt lîng s¶n
phÈm, dÞch vô, ®a ra thÞ trêng nh÷ng s¶n phÈm, dÞch vô cã
hµm lîng chÊt x¸m cao. Ph¸t triÓn thÞ trêng theo chiÒu s©u cã
thÓ ®îc thùc hiÖn theo c¸ch c¾t líp, ph©n ®o¹n thÞ trêng ®Ó
tho¶ m·n nhu cÇu mu«n h×nh mu«n vÎ cña kh¸ch hµng.
Theo néi dung nµy, ph¸t triÓn hµng ho¸ xuÊt khÈu sÏ cã t¸c
dông tÝch cùc trong chiÕn lîc híng vÒ xuÊt khÈu. §ã lµ viÖc t¨ng
cêng ®îc sè lîng thÞ trêng nhËp khÈu, t¨ng cêng ®îc xuÊt khÈu
vÒ chÊt lîng còng nh sè lîng, thay ®æi tÝch cùc c¬ cÊu mÆt
hµng xuÊt khÈu.
2. Vai trß cña thÞ trêng xuÊt khÈu hµng ho¸.
2.1. Vai trß cña viÖc ®Èy m¹nh xuÊt khÈu hµng ho¸ trong
®iÒu kiÖn héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ.
- XuÊt khÈu t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c quèc gia tËn dông ®îc lîi
thÕ so s¸nh cña m×nh. Søc c¹nh tranh cña hµng ho¸ ®îc n©ng
cao, t¨ng trëng kinh tÕ trë lªn æn ®Þnh vµ bÒn v÷ng h¬n nhê
c¸c nguån lùc ®îc ph©n bæ mét c¸ch hiÖu qu¶ h¬n. Qu¸ tr×nh
nµy còng t¹o ra x· héi lín cho tÊt c¶ c¸c níc nhÊt lµ nh÷ng níc
®ang ph¸t triÓn, ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸ trªn c¬ së øng
dông thµnh tùu cña cuéc c¸ch m¹ng khoa häc kü thuËt.
- XuÊt khÈu t¹o nguån chñ yÕu cho nhËp khÈu c«ng nghÖ,
m¸y mãc vµ nh÷ng nguyªn nhiªn vËt liÖu cÇn thiÕt phôc vô cho
sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc. Ho¹t ®éng
9
CH sè 11 - B1 - §H KTQD Chuyªn Photocopy - §¸nh m¸y - In LuËn v¨n, TiÓu luËn :
6.280.688
xuÊt khÈu cßn kÝch thÝch c¸c nghµnh kinh tÕ ph¸t triÓn, gãp
phÇn t¨ng tÝch luü vèn, më réng s¶n xuÊt t¨ng thu nhËp cho
nªn kinh tÕ, c¶i thiÖn møc sèng cña c¸c tÇng líp d©n c. Ngo¹i
tÖ thu ®îc tõ ho¹t ®éng xuÊt khÈu lµ nguån t¨ng dù tr÷ ngo¹i
tÖ. Dù tr÷ ngo¹i tÖ dåi dµo lµ ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt gióp cho qu¸
tr×nh æn ®Þnh ngo¹i tÖ vµ chèng l¹m ph¸t.
- XuÊt khÈu ®ãng gãp vµo dÞch chuyÓn c¬ cÊu kinh tÕ,
thóc ®Èy s¶n xuÊt s¶n phÈm ®iÒu nµy cã hai c¸ch hiÓu ®ã lµ
xuÊt khÈu chØ lµ viÖc tiªu thô nh÷ng s¶n phÈm thõa do s¶n
xuÊt vît qu¸ nhu cÇu néi ®Þa vµ xuÊt khÈu t¹o ra kh¶ n¨ng më
réng thÞ trêng tiªu thô nhê vËy s¶n xuÊt cã thÓ ph¸t triÓn vµ
æn ®Þnh, t¹o ®iÒu kiÖn më réng kh¶ n¨ng cung cÊp ®Çu vµo
cho s¶n xuÊt n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt trong níc t¹o ra
nh÷ng tiÒn ®Ò kinh tÕ kü thuËt nh»m c¶i t¹o vµ n©ng cao
n¨ng lùc s¶n xuÊt trong níc.
- XuÊt khÈu cã t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn vÊn ®Ò gi¶i quýªt
viÖc lµm vµ c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n. S¶n xuÊt hµng ho¸
xuÊt khÈu lµ n¬i thu hót hµng triÖu lao ®éng vµo lµm viÖc víi
thu nhËp cao. T¹o nguån vèn nhËp khÈu vËt phÈm tiªu dïng
thiÕt yÕu ngµy cµng cao cña nh©n d©n. §ång thêi xuÊt khÈu
còng cã t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn tay nghÒ vµ thay ®æi thãi
quen cña nh÷ng ngêi s¶n xuÊt hµng ho¸.
- XuÊt khÈu lµ c¬ së ®Ó më réng c¸c quan hÖ kinh tÕ ®èi
ngo¹i, t¨ng cêng ®Þa vÞ kinh tÕ cña mçi quèc gia trªn thÞ trêng
thÕ giíi.
10
CH sè 11 - B1 - §H KTQD Chuyªn Photocopy - §¸nh m¸y - In LuËn v¨n, TiÓu luËn :
6.280.688
2.2. Vai trß cña thÞ trêng xuÊt khÈu hµng ho¸ trong ho¹t
®éng xuÊt khÈu cña níc ta.
ThÞ trêng nãi chung vµ thÞ trêng xuÊt khÈu nãi riªng ®îc
xem lµ vÊn ®Ò nh¹y c¶m vµ cã vai trß quan träng trong xuÊt
khÈu hµngho¸. Xem xÐt t¸c ®éng cña thÞ trêng xuÊt khÈu ®èi
víi ho¹t ®éng xuÊt khÈu dùa trªn hai vÊn ®Ò:
+ Quy m« hµng ho¸: Ph¸t triÓn cµng réng thÞ trêng xuÊt
khÈu ®Æt ra yªu cÇu ®èi víi doanh nghiÖp xuÊt khÈu ph¶i s¶n
xuÊt ra cµng nhiÒu s¶n phÈm ®¸p øng nhu cÇu ®a d¹ng, mong
muèn tho¶ m·n vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña x· héi. Do ®ã sÏ
lµm cho sè lîng hµng hãa xuÊt khÈu t¨ng lªn, chñng lo¹i phong
phó, c¬ cÊu mÆt hµng thay ®æi ®Ó tho¶ m·n nhu cÇu cña
kh¸ch hµng.
+ ChÊt lîng hµng ho¸: Khi tham gia vµo ho¹t ®éng kinh
doanh trªn thÞ trêng xuÊt khÈu cã nghÜa lµ c¸c doanh nghiÖp
ph¶i chÞu sù c¹nh tranh víi c¸c doanh nghiÖp néi ®Þa. Do ®ã
mµ c¸c doanh nghiÖp ph¶i ¸p dông kh«ng ngõng c¸c thµnh tùu
khoa häc kÜ thuËt vµ hoµn thµnh c¶i tiÕn n©ng cao chÊt l¬ng
s¶n phÈm, t¨ng søc c¹nh tranh cña c¸c mÆt hµng ®ang vµ sÏ
®îc cung cÊp trªn thÞ trêng. §¶m b¶o phï hîp gi÷a chÊt lîng gi¸
c¶ hµng ho¸ so víi hµng ho¸ c¹nh tranh sÏ cã t¸c ®éng tÝch cùc
chiÕm lÜnh thÞ trêng lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Õn thµnh c«ng
cña doanh nghiÖp.
Nh vËy, thÞ trêng xuÊt khÈu t¸c ®éng ®Õn c¶ chÊt lîng vµ
sè lîng hµng ho¸, nã ®ång thêi t¸c ®éng ®Õn ho¹t ®éng xuÊt
11
CH sè 11 - B1 - §H KTQD Chuyªn Photocopy - §¸nh m¸y - In LuËn v¨n, TiÓu luËn :
6.280.688
khÈu cña mét quèc gia c¶ tÝch cùc vµ tiªu cùc. NÕu biÕt khai
th¸c nhu cÇu vµ tiÒm lùc mét c¸ch cã hiÖu qu¶ sÏ lµm thóc ®Èy
ho¹t ®éng xuÊt khÈu vµ ngîc l¹i. §ång thêi cã ¶nh hëng trùc
tiÕp ®Õn t¨ng trëng kinh tÕ cña mét quèc gia. Do ®ã ph¸t
triÓn thÞ trêng xuÊt khÈu ®îc ®¶ng vµ nhµ níc ta x¸c ®Þnh nh
mét trong c¸c chiÕn l¬c xuÊt khÈu nãi riªng vµ thóc ®Èy t¨ng
trëng kinh tÕ nãi chung.
II. Nh÷ng yÕu tè cña thÞ trêng xuÊt khÈu hµng ho¸.
1. CÇu vÒ hµng ho¸ xuÊt khÈu.
Xem xÐt cÇu hµng ho¸ xuÊt khÈu trªn c¸c thÞ trêng xuÊt
khÈu tøc lµ xem xÐt khèi lîng hµng ho¸ vµ c¬ cÊu lo¹i hµng ho¸
tiªu dïng. Tæng khèi lîng hµng ho¸ chÝnh lµ quy m« thÞ trêng
hiÖn t¹i mµ s¶n phÈm ®ang ®îc b¸n. Nghiªn cøu quy m« thÞ tr-
êng xuÊt khÈu ph¶I n¾m ®îc c¬ b¶n vÒ thÞ hiÕu, ®èi tîng tiªu
dïng hµng ho¸ chÝnh, thu nhËp,…muèn vËy ®ßi hái c«ng t¸c
nghiªn cøu thÞ trêng ph¶I ®îc quan t©m.
2. Cung vÒ hµng ho¸.
Trªn c¬ së ®Ó x¸c ®Þnh xem kh¶ n¨ng s¶n xuÊt trong mét
thêi gian c¸c doanh nghiÖp cã kh¶ n¨ng cung øng cho thÞ trêng
mµ doanh nghiÖp ®ang cung cÊp lµ bao nhiªu. Dùa trªn c¸c
yÕu tè th«ng tin vÒ lao ®éng, vËt t tתn vèn, dù tr÷ vËt t hµng
ho¸ vµ c¸c tiÒm n¨ng kh¸c cña doang nghiÖp ®Ó x¸c ®Þnh
12
CH sè 11 - B1 - §H KTQD Chuyªn Photocopy - §¸nh m¸y - In LuËn v¨n, TiÓu luËn :
6.280.688
cung cña doanh nghiÖp cã kh¶ n¨ng ®¸p øng trªn thÞ trêng,tõ
®ã biÕt ®îc quy m« cña doanh nghiÖp lµ lín hay nhá.
Ngoµi ®¶m b¶o vÒ sè lîng hµng ho¸ cung cÊp trªn thÞ tr-
êng cÇn ph¶i quan t©m ®Æc biÖt tíi chÊt lîng cña hµng ho¸
®ã n÷a bëi v× chÊt lîng lµ mét yÕu tè quan träng ®Ó cã thÓ
®¸p øng nhu cÇu tiªu dïng hµng ngµy cµng cao cña con ngêi vµ
®¶m b¶o tho¶ m·n c¸c ®iÒu kiÖn vÒ tiªu chuÈn kü thuËt mµ n-
íc nhËp khÈu ®Æt ra ®èi víi hµng ho¸ nhËp khÈu vµo thÞ trêng
néi ®Þa. ChÊt lîng ®ãng vai trß ®¶m b¶o cho hµng ho¸ cã thÓ
b¸n ®îc vµ kh¼ng ®Þnh vÞ trÝ cña doanh nghiÖp trªn thÞ tr-
êng, ®¶m b¶o c¹nh tranh hµng ho¸ néi ®Þa vµ hµng ho¸ cña
c¸c ®èi thñ c¹nh tranh.
3. Gi¸ c¶ thÞ trêng
§øng ë gãc ®é doanh nghiÖp th× gi¸ c¶ thÞ trêng lµ mét
yÕu tè quan träng ®¸nh gi¸ doanh thu cña doanh nghiÖp. Cã
nhiÒu yÕu tè t¸c ®éng vµo gi¸ c¶ hµng ho¸ nh chi phÝ ®Çu
vµo, c¸c yÕu tè cña thÞ trêng mµ hµng ho¸ cung cÊp trªn ®ã
nh quan hÖ cung cÇu, gi¸ hµng ho¸ néi ®Þa cña c¸c doanh
nghiÖp c¹nh tranh kh¸c, môc tiªu vµ chÝnh s¸ch cña doanh
nghiÖp hoÆc sù ¶nh hëng cña gi¸ hµng ho¸ ®Õn viÖc tiªu thô ë
mét sè thÞ trêng kh¸c…Còng tuú vµo tõng giai ®o¹n mµ doanh
nghiÖp xuÊt khÈu cã c¸c quyÕt ®Þnh vÒ gi¸ hµng ho¸ cña
m×nh ®Ó cã thÓ c¹nh tranh trªn thÞ trêng. NÕu nh s¶n phÈm
míi ®a vµo thÞ trêng xuÊt khÈu th× ®ßi hái ph¶i ®a ra mét sè
chiÕn lîc vÒ gi¸ ®Ó hµng ho¸ cã chç ®øng trªn thÞ trêng nh:
13
CH sè 11 - B1 - §H KTQD Chuyªn Photocopy - §¸nh m¸y - In LuËn v¨n, TiÓu luËn :
6.280.688
th©m nhËp thÞ trêng,b¸m ch¾c thÞ trêng. NÕu nh hµng ho¸ ®·
cã vÞ trÝ trªn thÞ trêng th× ph¶i cã chiÕn lîc thÝch hîp ®Ó ph¸t
triÓn vµ më réng thÞ trêng cña m×nh ®¶m b¶o kh¶ n¨ng c¹nh
tranh trªn thÞ trêng.
4. Kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ trêng.
C¸c nhµ s¶n xuÊt trong níc khi xuÊt khÈu sang níc ngoµi sÏ
chÞu søc Ðp c¹nh tranh rÊt lín. V× vËy ®Ó kiÕm t×m ®îc mét
vÞ thÕ thÝch hîp trªn thÞ trêng thÞ c¸c doanh nghiÖp hay níc
xuÊt khÈu ®ã ph¶I x¸c ®Þnh ®îc: Ai lµ ®èi thñ c¹nh tranh? Ai
cã thÓ lµ ®èi thñ c¹nh tranh, c¬ cÊu c¹nh tranh…? Trªn c¬ së
n¾m b¾t vµ t×m hiÓu c¸c ®èi thñ c¹nh tranh c¸c nhµ qu¶n trÞ
ph¶i biÕt ph©n lo¹i ®èi thñ c¹nh tranh. Doanh nghiÖp cã vÞ trÝ
thÕ nµo trªn thÞ trêng lµ tuú thuéc vµo nh÷ng øng biÕn vµ kh¶
n¨ng tiªn ®o¸n, xö lý th«ng tin cña doanh nghiÖp. Thùc tÕ cho
thÊy r»ng søc c¹nh tranh cña hµng ho¸ xuÊt khÈu cña ViÖt Nam
cßn thÊp, do kinh nghiÖm vµ th«ng tin vÒ ®èi thñ c¹nh tranh
trªn thÞ trêng cñadoanh nghiÖp ViÖt Nam cßn thiÕu.
5. Th¬ng hiÖu
Cã thÓ nãi th¬ng hiÖu lµ h×nh thøc biÓu hiÖn bªn ngoµi,
t¹o Ên tîng thÓ hiÖn bªn trong (cho c¸c s¶n phÈm vµ doanh
nghiÖp). Th¬ng hiÖu t¹o ra nhËn thøc vµ niÒm tin cña ngêi tiªu
dïng ®èi víi hµng ho¸ mµ doanh nghiÖp cung cÊp. Gi¸ trÞ cña
th¬ng hiÖu lµ triÓn väng lîi nhuËn mµ doanh nghiÖp ®ã cã thÓ
®em l¹i cho nhµ ®Çu t trong t¬ng lai. Nãi c¸ch kh¸c th¬ng
hiÖu lµ tµi s¶n v« h×nh cña doanh nghiÖp. Xem xÐt th¬ng hiÖu
14
CH sè 11 - B1 - §H KTQD Chuyªn Photocopy - §¸nh m¸y - In LuËn v¨n, TiÓu luËn :
6.280.688
bao gåm th¬ng hiÖu hµng ho¸, th¬ng hiÖu doanh nghiÖp vµ
chØ dÉn ®Þa lý vµ tªn gäi hµng ho¸.
Hµng ho¸ xuÊt khÈu cña níc ta trªn thÞ trêng thÕ giíi vÉn
cha t¹o dùng ®îc nhiÒu th¬ng hiÖu næi tiÕng, cha ®îc ngêi tiªu
dïng ë c¸c níc nhËp khÈu biÕt ®Õn nhiÒu. Nh vËy khã kh¨n lín
nhÊt cña hang ho¸ ViÖt Nam lµ cha x©y dùng ®îc th¬ng hiÖu
trong lßng ngêi tiªu dïng, c«ng t¸c tiÕp thÞ cßn yÕu kÐm, nhiÒu
khi kh«ng t×m hiÓu kü nhu cÇu, quy luËt cña thÞ trêng. §©y lµ
mét vÊn ®Ò lín trong kh©u ®¶m b¶o thµnh c«ng trªn thÞ tr-
êng cña níc ta.
III. C¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn xuÊt khÈu hµng ho¸.
1. C«ng cô chÝnh s¸ch th¬ng m¹i thuéc vÒ thuÕ quan.
ThuÕ xuÊt khÈu ®îc dïng lµm c«ng cô ®Ó ®iÒu tiÕt vµ
qu¶n lý xuÊt khÈu. ThuÕ nµy ®îc ®¸nh vµo hµng ho¸ xuÊt
khÈu nh»m h¹n chÕ hay khuyÕn khÝch xuÊt khÈu. Theo kinh
nghiÖm nhiÒu níc,nÕu dïng chÝnh s¸ch thuÕ quan ®Ó lµm c«ng
cô cho chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch s¶n xuÊt thay thÕ hµng nhËp
khÈu sÏ dÉn tíi t×nh tr¹ng duy tr× mét nghµnh s¶n xuÊt kÐm
hiÖu qu¶, kÐm kh¶ n¨ng c¹nh tranh vµ do ®ã ngêi tiªu dïng sÏ
bÞ thiÖt thßi nhÊt.
Tuy nhiªn, trong nÒn kinh tÕ héi nhËp víi viÖc bu«n b¸n tù
do gi÷a c¸c níc cã sù c¹nh tranh gay g¾t vÒ gi¸ c¶ vµ chÊt lîng
hµng ho¸ th× viÖc sö dông thuÕ nh mét c«ng cô qu¶n lý xuÊt
khÈu sÏ kh«ng cßn h÷u hiÖu, Bëi thuÕ xuÊt khÈu lu«n lµm cho
15
CH sè 11 - B1 - §H KTQD Chuyªn Photocopy - §¸nh m¸y - In LuËn v¨n, TiÓu luËn :
6.280.688
gi¸ c¶ hµng ho¸ t¨ng cao so víi khi kh«ng ®¸nh thuÕ hoÆc
thuÕ suÊt b»ng kh«ng.
2. C¸c c«ng cô chÝnh s¸ch th¬ng m¹i phi thuÕ quan.
 Quan hÖ chÝnh trÞ ngo¹i giao.
Quèc gia muèn ph¸t triÓn thÞ trêng hµng ho¸ xuÊt khÈu
th× tríc hÕt ph¶i cã ®êng lèi chÝnh trÞ më cöa héi nhËp víi thÕ
giíi mét c¸ch nhÊt qu¸n vµ æn ®Þnh l©u dµi cã quan hÖ ngo¹i
giao ngo¹i th¬ng th«ng qua c¸c hiÖp ®Þnh ®îc kÝ kÕt vµ triÓn
khai cô thÓ cho tõng thêi k× . Sù thiÕt lËp quan hÖ ngo¹i giao,
ngo¹i th¬ng gi÷a c¸c níc ®ãng mét vai trß quan träng trong
viÖc thóc ®Èy xuÊt khÈu. Nã t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ho¹t
®éng xuÊt khÈu vµ t×m thÞ trêng ®èi t¸c.
 ChÝnh s¸ch th¬ng m¹i cña nhµ níc.
ChÝnh s¸ch mËu dÞch tù do: Tù do ho¸ th¬ng m¹i g¾n liÒn
víi viÖc nhµ níc ¸p dông c¸c biÖn phµp cÇn thiÕt ®Ó tõng bíc
gi¶m thiÓu nh÷ng trë ng¹i ®èi víi nh÷ng ho¹t ®éng th¬ng m¹i.
Môc ®Ých cña tù do th¬ng m¹i lµ thóc ®Èy qóa tr×nh quèc tÕ
ho¸ ®íi sèng kinh tÕ thÕ giíi, h×nh thµnh mét thÞ trêng toµn
cÇu vµ ph¸t huy lîi thÕ cña tõng quèc gia, t¹o ra nh÷ng m«I tr-
êng c¹nh tranh lµnh m¹nh, gióp quèc gia ph©n phèi nguån lùc
trong níc mét c¸ch hiÖu qu¶ nhÊt.
Do vËy mét níc theo ®uæi chÝnh s¸ch mËu dÞch tù do th×
ë ®ã Nhµ níc sÏ kh«ng can thiÖp trùc tiÕp vµo qu¸ tr×nh ®iÒu
tiÕt ngo¹i th¬ng, Nhµ níc sÏ më cöa hoµn toµn thÞ trêng néi
16
CH sè 11 - B1 - §H KTQD Chuyªn Photocopy - §¸nh m¸y - In LuËn v¨n, TiÓu luËn :
6.280.688
®Þa ®Ó cho hµng ho¸ vµ vèn ®Çu t tù do lu th«ng vµ t¹o ®iÒu
kiÖn cho ho¹t ®éng th¬ng m¹i quèc tÕ ph¸t triÓn theo quy luËt
c¹nh tranh tù do. ChÝnh s¸ch nµy ®· nhÊn m¹nh vµo c¸c u
®iÓm nh : trë ng¹i th¬ng m¹i quèc tÕ bÞ lo¹i bá, t¨ng cêng sù
tù do lu th«ng hµng ho¸ gi÷a c¸c níc, lµm cho thÞ trêng néi ®Þa
phong phó hµng ho¸ h¬n dÉn tíi kÝch thÝch c¸c nhµ s¶n xuÊt
kinh doanh liªn tôc ph¶i ¸p dông c¸c tiÕn bé khoa häc_c«ng
nghÖ tiªn tiÕn ®Ó n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm, hiÖu qu¶
qu¶n lý, gi¶m chi phÝ trong s¶n xuÊt ®Ó tõ ®ã cã kh¶ n¨ng
c¹nh tranh ®îc víi hµng ho¸ níc ngoµi, n¨ng ®éng trong kinh
doanh vµ gãp phÇn më réng thÞ trêng ra níc ngoµi. Tuy nhiªn,
chÝnh s¸ch mËu dÞch tù do còng ®em l¹i nh÷ng khuyÕt ®iÓm.
Khi thÞ trêng trong níc ®îc ®iÒu tiÕt bëi quy luËt tù do c¹nh
tranh dÔ dÉn ®Õn nÒn kinh tÕ r¬i vµ t×nh tr¹ng ph¸t triÓn
mÊt c©n ®èi vµ khñng ho¶ng. Trong trêng hîp c¸c nhµ s¶n xuÊt
kinh doanh trong níc cßn cha ®ñ m¹nh th× th«ng qua tù do ho¸
th¬ng m¹i sÏ rÊt rÔ bÞ c¸c nhµ s¶n xuÊt kinh doanh cña níc
ngoµI chÌn Ðp. Do vËy tù do ho¸ th¬ng m¹i kh«ng ®îc thùc
hiÖn cho toµn bé c¸c nghµnh hµng trªn thÕ giíi trong giai ®o¹n
hiÖn nay, chØ nh÷ng ngµnh hµng ®· ®ñm¹nh vµ cã søc c¹nh
tranh cao th× míi thùc hiÖn ®îc tù do ho¸ th¬ng m¹i.
ChÝnh s¸ch b¶o hé mËu dÞch: bªn c¹nh chÝnh s¸ch tù do
ho¸ th¬ng m¹i, chÝnh s¸ch b¶o hé th¬ng m¹i còng ®îc nhiÒu
níc thùc hiÖn trong thêi k× míi ph¸t triÓn. Khi ¸p dông chÝnh
s¸ch nµy, nhµ níc thêng sö dông c¸c c«ng cô, biÖn ph¸p thuÕ
quanvµ phi thuÕ quan ®Ó tr¸nh cho hµng ho¸ vµ doanh nghiÖp
trong níc khái c¹nh tranh trùc tiÕp víi hµng ho¸ vµ doanh
17
CH sè 11 - B1 - §H KTQD Chuyªn Photocopy - §¸nh m¸y - In LuËn v¨n, TiÓu luËn :
6.280.688
nghiÖp cña níc ngoµi. Cô thÓ h¬n, viÖc b¶o hé mËu dÞch gióp
c¸c quèc gia tr¸nh nh÷ng c¹nh tranh tõ bªn ngoµi cho c¸c s¶n
phÈm, doanh nghiÖp vµ ngêi lao ®éng trong níc do sù kh¸c biÖt
vÒ ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt gi÷a c¸c quèc gia nh»m ®¶m b¶o sù
ph¸t triÓn c©n ®èi cña nÒn kinh tÕ.
ChÝnh s¸ch b¶o hé mËu dÞch thêng ®em l¹i nh÷ng u ®iÓm
trong viÖc gi¶m c¹nh tranh cña hµng ngo¹i ë thÞ trêng trong n-
íc,®ång thêi gióp c¸c nhµ s¶n xuÊt kinh doanh trong níc t¨ng c-
êng tÝnh c¹nh tranh trªn thÞ trêng néi ®Þa. Ngoµi ra viÖc b¶o
hé mËu dÞch còng gãp phÇn hç trî c¸c nhµ s¶n xuÊt kinh doanh
trong níc t¨ng cêng kh¶ n¨ng c¹nh tranh ë níc ngoµi. ChÝnh
s¸ch b¶o hé tuy nhiªn còng ®em l¹i kh«ng Ýt nh÷ng nhîc ®iÓm
®ã lµ viÖc nÕu sù b¶o hé thÞ trêng néi ®Þa qu¸ chÆt thÞ sÏ
dÉn ®Õn xu híng ®ãng cöa nÒn kinh tÕ , lµm tæn th¬ng ®Õn
ph¸t triÓn th¬ng m¹i quèc tÕ, dÉn tíi sù b¶o thñ tr× trÖ cña c¸c
nhµ s¶n xuÊt kinh doanh néi ®Þa vµ ®Æc biÖt lµ lµm thiÖt h¹i
®Õn ngêi tiªu dïng trong níc bëi s¶n phÈm s¶n xuÊt ra tõ c¸c
nhµ s¶n xuÊt kinh doanh trogn níc sÏ kÐm chÊt lîng,chñng lo¹i
hµng ho¸ kh«ng phong phó mµ ngêi tiªu dïng dÔ bÞ Ðp gi¸.
Nhng chÝnh s¸ch b¶o hé nµy vÉn ®îc nhiÒu níc ¸p dông
trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay . ChÝnh s¸ch nµy ®îc ¸p dông cho
nh÷ng ngµnh hµng mµ tríc ®ã ®Æt môc tiªu ph¸t triÓn trong t-
¬ng lai.
Trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ cña tõng níc vµ díi xu thÕ nhÊt
®Þnh cña thÕ giíi nªn hai lo¹i h×nh chÝnh s¸ch th¬ng m¹i nµy
18
CH sè 11 - B1 - §H KTQD Chuyªn Photocopy - §¸nh m¸y - In LuËn v¨n, TiÓu luËn :
6.280.688
®îc ¸p dông cïng mét lóc víi nhau, c¸c níc ph¸t triÓn vµ ®ang
ph¸t triÓn sö dông c¸c chÝnh s¸ch nµy mét c¸ch hoµ hîp víi
nhau. §èi víi ngµnh hµng cßn cha ph¸t triÓn, hoÆc cha ®ñ søc
c¹nh tranh trªn thÕ giíi, chÝnh phñ c¸c níc ph¸t triÓn thêng ¸p
dông chÝnh s¸ch b¶o hé mËu dÞch ®èi víi nh÷ng ngµnh hµng
cô thÓ nµy ®Ó b¶o vÖ sù ph¸t triÓn cña nã. ViÖc ¸p dông
chÝnh s¸ch b¶o hé nµy ®Òu dùa trªn nguyªn t¾c chän läc, cã
thêi ®iÓm. Lóc ®Çu lµ viÖc b¶o hé tù vÖ nh»m h¹n chÕ sù
x©m lÊn cña hµng ngo¹i nhËp, b¶o vÖ s¶n xuÊt trong níc, sau
®ã chuyÓn sang b¶o hé nh»m thóc ®Èy xuÊt khÈu. ChÝnh s¸ch
tù do ho¸ th¬ng m¹i l¹i ®îc ¸p dông cho nh÷ng ngµnh hµng ®·
ph¸t triÓn nh»m tiÕp tôc thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña nã vµ
chiÕm lÜnh thÞ trêng thÕ giíi.
 ChÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ®Çu t trong níc:
ChÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ®Çu t trong níc t¹o ra mét m«i
trêng ph¸p lý, thÓ chÕ thuËn lîi, khuyÕn khÝch c¸c doanh
nghiÖp trong níc thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng ®Çu t míi, më réng
quy m« vµ ngµnh nghÒ kinh doanh. M«i trêng thuËn lîi vÒ ph¸p
lý vµ thÓ chÕ cha ®ñ ®Ó khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp nÕu
kh«ng cã thªm nh÷ng u ®·i cô thÓ vÒ huy ®éng vèn, thñ tôc
hµnh chÝnh, miÔn gi¶m thuÕ cã thêi h¹n, trî gióp vÒ th«ng tin,
xóc tiÕn th¬ng m¹i. ChÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ®Çu t trong níc
lµ mét nh©n tè quan träng nh»m t¹o ra nguån cung cÊp lín, æn
®Þnh cã chÊt lîng cho thÞ trêng xuÊt khÈu hµng ho¸. Nãi c¸ch
kh¸c khuyÕn khÝch ®Çu t trong níc lµ c¬ së quan träng ®Ó
t¨ng nguån cung øng trong níc ®¸p øng cÇu thÞ trêng thÕ giíi.
19
CH sè 11 - B1 - §H KTQD Chuyªn Photocopy - §¸nh m¸y - In LuËn v¨n, TiÓu luËn :
6.280.688
ChÝnh s¸ch thu hót vèn ®Çu t níc ngoµi: §èi víi nhiÒu níc
®ang ph¸t triÓn, thu hót vèn ®Çu t níc ngoµi trùc tiÕp FDI lµ
mét phÇn quan träng cña chiÕn lîc t¨ng trëng kinh tÕ. C¸c
doanh nghiÖp FDI cã ¶nh hëng ®èi víi nÒn kinh tÕ së t¹i th«ng
qua: bæ sung nguån vèn cho nÒn kinh tÕ; ¶nh hëng chuyÓn
giao c«ng nghÖ, n¨ng lùc qu¶n lý; t¹o viÖc lµm cho ngêi lao
®éng; ®ãng gãp vµo xuÊt khÈu. Tuy nhiªn, thùc tÕ thu hót vµ
sö dông FDI ë nhiÒu quèc gia cho thÊy kh¶ n¨ng FDI cã ®ãng
gãp tÝch cùc nh thÕ nµo ®èi víi xuÊt khÈu cßn phô thuéc vµo
chÝnh s¸ch thu hót, sö dông FDI cña quèc gia së t¹i cã t¹o ra
nh÷ng khuyÕn khÝch hÊp dÉn ®èi víi c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi
®èi víi c¸c lÜnh vùc cã ®Þnh híng xuÊt khÈu hay kh«ng? trong
nhiÒu trêng hîp nh÷ng biÖn ph¸p u ®·i cña chÝnh phñ ®èi víi
c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi tham gia vµo xuÊt khÈu lµ kh«ng tho¶
®¸ng, c¸c doanh nghiÖp FDI sÏ cã xu híng chØ tËp trung khai
th¸c thÞ trêng néi ®Þa trªn c¬ së sö dông c¸c nguån lùc chi phÝ
thÊp, ®Æc biÖt lµ lao ®éng cña quèc gia ®ã .
Nh vËy, chÝnh s¸ch thu hót sö dông FDI sÏ cã nh÷ng ¶nh h-
ëng tÝch cùc ®èi víi ph¸t triÓn thÞ trêng xuÊt khÈu hµng ho¸
nÕu cã nh÷ng biÖn ph¸p khuyÕn khÝch vÒ tµi chÝnh (miÔn
gi¶m thuÕ, thëng xuÊt khÈu) , nh÷ng u ®·i vÒ thñ tôc …®èi víi
c¸c doanh nghiÖp FDI cã ®ãng gãp tÝch cùc vµo xuÊt khÈu.
 Quy ®Þnh h¶i quan.
Hµng ho¸ xuÊt khÈu ph¶i ®îc th«ng quan mét c¸ch nhanh
chãng. NÕu ho¹t ®éng h¶i quan phøc t¹p g©y nhiÒu phiÒn hµ
20