Tổ chức và hoạt động thanh tra chuyên ngành

  • 16 trang
  • file: .doc

đang tải dữ liệu....

Tài liệu bị giới hạn, để xem hết nội dung vui lòng tải về máy tính.

Tải xuống - 16 trang

Nội dung text: Tổ chức và hoạt động thanh tra chuyên ngành

®Æt vÊn ®Ò
Thanh tra lµ chøc n¨ng thÊt yÕu cña c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ níc. Tinh
thÇn nµy ®· ®îc kh¼ng ®Þnh trong Ph¸p lÖnh thanh tra, vµ tiÕp tôc ghi nhËn
trong LuËt thanh tra. Thanh tra lµ mét kh©u trong chu tr×nh qu¶n lý Nhµ níc -
lµ yÕu tè cÊu thµnh trong ho¹t ®éng qu¶n lý Nhµ níc, lµ ph¬ng tiÖn phßng
ngõa vi ph¹m ph¸p luËt vµ téi ph¹m.
Ho¹t ®éng thanh tra gãp phÇn x©y dùng vµ t¨ng cêng ph¸p chÕ XHCN -
gi÷ v÷ng kû luËt kû c¬ng, trËt tù qu¶n lý. Qua thanh tra ®Ó ph¸t hiÖn nh÷ng s¬
hë, bÊt cËp, ®Ó kÞp thêi bæ sung söa ®æi c¬ chÕ qu¶n lý cña c¬ quan qu¶n lý
Nhµ níc. Qua thanh tra nh»m ®¸nh gi¸ ®óng t×nh h×nh chÊp hµnh chÝnh s¸ch,
ph¸p luËt, nhiÖm vô cña c¬ quan tæ chøc, c¸ nh©n.
Ho¹t ®éng thanh tra vµ gi¶i quyÕt khiÕu n¹i, tè c¸o lµ ph¬ng thøc ph¸t
huy d©n chñ, b¶o vÖ lîi Ých Nhµ níc, quyÒn vµ lîi Ých hîp ph¸p cña c«ng d©n,
c¬ quan tæ chøc gãp phÇn ®Èy m¹nh c¶i c¸ch nÒn hµnh chÝnh Nhµ níc. N©ng
cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c phßng ngõa, ®Êu tranh chèng tham nhòng.
V× vËy thanh tra cã vtro v« cïng quan träng, ®Æc biÖt lµ giai ®o¹n hiÖn
nay. Giai ®o¹n mµ toµn §¶ng, toµn d©n ta ®ang tÝch cùc thùc hiÖn c«ng cuéc
c¶i c¸ch nh»m æn ®Þnh chÝnh trÞ - x· héi, x©y dùng mét nÒn kinh tÕ thÞ trêng
®Þnh híng XHCN vµ héi nhËp.
Lµ mét c¸n bé ®· c«ng t¸c h¬n 30 n¨m trong mét c¬ quan qu¶n lý Nhµ
níc chuyªn ngµnh - vµ míi ®îc ®iÒu chuyÓn sang lµm c«ng t¸c thanh tra
(Phßng thanh tra thuéc Côc H¶i quan tØnh). C«ng viÖc rÊt míi mÎ, ban ®Çu
cßn bì ngì. Qu¸ tr×nh c«ng t¸c thùc tiÔn ë ®¬n vÞ cßn Ýt ái. Tuy vËy ® îc vinh
dù øng cö dù líp nghiÖp vô thanh tra t¹i trêng c¸n bé thanh tra… ®îc thÇy, c«
gi¸o nhµ trêng vµ nh÷ng c¸n bé c«ng t¸c l©u n¨m trong ngµnh thanh tra híng
dÉn, gióp ®ì vÒ nh÷ng kiÕn thøc vµ kinh nghiÖm. PhÇn nµo gióp t«i sím h×nh
thµnh trong t duy bøc tranh toµn c¶nh vÒ tæ chøc vµ bé m¸y, chøc n¨ng nhiÖm
vô vµ ho¹t ®éng cña ngµnh thanh tra.
Theo yªu cÇu cña ®ît häc tËp, vµ ®îc sù híng dÉn cña thÇy gi¸o. T«i
quyÕt ®Þnh chän vµ nghiªn cøu chuyªn ®Ò: “Tæ chøc vµ ho¹t ®éng thanh tra
chuyªn ngµnh”.
TiÓu luËn ®îc s¾p xÕp theo 4 phÇn: bao gåm:
PhÇn thø nhÊt:
1
Thanh tra, vµ qu¸ tr×nh h×nh thµnh thanh tra.
PhÇn thø hai:
Tæ chøc, ho¹t ®éng thùc tËp chuyªn ngµnh vµ thùc tr¹ng t¹i ®¬n vÞ.
PhÇn thø ba:
Nh÷ng b¨n kho¨n cña c¸ nh©n vÒ c¬ cÊu bé m¸y hiÖn nay.
PhÇn thø t:
KÕt luËn vµ kiÕn nghÞ.
Do kiÕn thøc tæng hîp vÒ nghiÖp vô thanh tra (vèn ®a d¹ng vµ phong
phó) cßn h¹n chÕ, kinh nghiÖm thùc tÕ cha nhiÒu, nªn b¶n th©n tiÓu luËn
kh«ng tr¸nh khái nhiÒu mÆt cßn h¹n chÕ vµ khiÕm khuyÕt. T«i mong ®îc sù
gãp ý vµ híng dÉn chØ b¶o cña c¸c thÇy c« nhµ trêng vµ ®ång nghiÖp.
T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n!
2
phÇn thø nhÊt
thanh tra vµ qu¸ tr×nh h×nh thµnh thanh tra
1. Kh¸i niÖm thanh tra.
Thanh tra lµ mét chøc n¨ng thiÕt yÕu cña qu¶n lý Nhµ níc, nªn c¬ quan
qu¶n lý Nhµ níc cã tr¸ch nhiÖm tù kiÓm tra thùc hiÖn c¸c quy ®Þnh cña m×nh
vµ thùc hiÖn chÝnh s¸ch ph¸p luËt, nhiÖm vô cña c¬ quan, t¨ng cêng, c¸ nh©n
theo ph¸p luËt quy ®Þnh.
Theo ®iÒu 4 cña LuËt thanh tra quy ®Þnh:
“Thanh tra Nhµ níc lµ viÖc xem xÐt, ®¸nh gi¸, xö lý cña c¬ quan qu¶n
lý Nhµ níc ®èi víi viÖc thùc hiÖn chÝnh s¸ch, ph¸p luËt, nhiÖm vô cña c¬
quan, tæ chøc, c¸ nh©n chÞu sù qu¶n lý theo thÈm quyÒn, tr×nh tù, thñ tôc ®îc
quy ®Þnh trong luËt nµy vµ c¸c quy ®Þnh kh¸c cña ph¸p luËt. Thanh tra hµnh
chÝnh bao gåm thanh tra hµnh chÝnh vµ thanh tra chuyªn ngµnh”.
2. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh ngµnh thanh tra.
Qua gÇn 60 n¨m ho¹t ®éng vµ ph¸t triÓn, kÓ tõ ngµy 23/11/1945 Chñ
tÞch Hå ChÝ Minh ký S¾c lÖnh sè 64-SL thµnh lËp Ban Thanh tra ®Æc biÖt ®·
khai sinh ra ngµnh thanh tra níc ta, cïng víi sù ®æi míi vÒ c¬ chÕ qu¶n lý, tªn
gäi cña ngµnh thanh tra còng kh¸c nhau. Trong tæ chøc, ho¹t ®éng thanh tra
®Æc biÖt ®æi míi tõ ngµy 25/3/1990 víi Ph¸p lÖnh thanh tra vµ tõ ngµy
01/10/2004 khi LuËt thanh tra cã hiÖu lùc thi hµnh. §©y lµ mét trong nh÷ng
v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt quan träng ®èi víi ngµnh thanh tra. Dï tªn gäi
nh thÕ nµo, c¸c tæ chøc thanh tra lu«n ®îc x¸c ®Þnh lµ c¬ quan, bé phËn tæ
chøc bé m¸y cña Nhµ níc, ®îc tæ chøc tõ Trung ¬ng ®Õn ®Þa ph¬ng, c¸c ho¹t
®éng thanh tra lu«n lµ ph¬ng thøc ®¶m b¶o trËt tù, kû c¬ng trong qu¶n lý, gãp
phÇn t¨ng cêng ph¸p chÕ x· héi chñ nghÜa.
3
phÇn thø hai
Tæ chøc, ho¹t ®éng thanh tra chuyªn ngµnh, vµ
thùc tr¹ng thanh tra t¹i ®¬n vÞ.
1. Kh¸i niÖm thanh tra chuyªn ngµnh.
Thanh tra chuyªn ngµnh lµ ho¹t ®éng thanh tra cña c¬ quan qu¶n lý Nhµ
níc theo ngµnh, lÜnh vùc, ®èi víi c¬ quan tæ chøc c¸ nh©n trong viÖc chÊp
hµnh ph¸p luËt, nh÷ng quy ®Þnh vÒ chuyªn m«n kû luËt, quy t¾c qu¶n lý cña
ngµnh, lÜnh vùc thuéc thÈm quyÒn qu¶n lý.
2. Ho¹t ®éng thanh tra chuyªn ngµnh.
Thanh tra chuyªn ngµnh lµ ho¹t ®éng thanh tra ®· ®îc ghi nhËn t¹i
nhiÒu v¨n b¶n ph¸p luËt nhng cha ®îc quy ®Þnh t¹i Ph¸p lÖnh thanh tra. ViÖc
quy ®Þnh ho¹t ®éng thanh tra chuyªn ngµnh trong c¸c LuËt chuyªn ngµnh,
xuÊt ph¸t tõ yªu cÇu qu¶n lý Nhµ níc vÒ ngµnh, lÜnh vùc. Thùc tÕ cho thÊy
ho¹t ®éng thanh tra nµy ®· gãp phÇn quan träng vµo viÖc t¨ng cêng trËt tù, kû
c¬ng qu¶n lý kinh tÕ, qu¶n lý x· héi. Tuy nhiªn, do cha cã v¨n b¶n ph¸p luËt
quy ®Þnh thèng nhÊt vµ vÊn ®Ò nµy nªn ho¹t ®éng thanh tra ë c¸c ngµnh, lÜnh
vùc cßn diÔn ra rÊt kh¸c nhau.
ViÖc kh«ng x¸c ®Þnh râ ®èi tîng, néi dung, ph¹m vi ho¹t ®éng thanh tra
hµnh chÝnh, vµ ho¹t ®éng thanh tra chuyªn ngµnh trong c¸c bé, ngµnh lµ
nguyªn nh©n dÉn tíi sù chång chÐo vÒ tæ chøc vµ ho¹t ®éng thanh tra, g©y c¶n
trë tíi hiÖu qu¶ ho¹t ®éng thanh tra. §Ó ®¸p øng yªu cÇu cñng cè vµ kiÖn toµn
vÒ tæ chøc, ho¹t ®éng thanh tra chuyªn ngµnh. Kh¾c phôc h¹n chÕ nªn trªn,
qua ®ã nh»m n©ng cao hiÖu lùc, hiÖu qu¶ c«ng t¸c thanh tra. T¹i ch¬ng 3 cña
LuËt thanh tra cã hiÖu lùc thi hµnh tõ ngµy 01/10/2004 ®· cã mét môc riªng
vÒ ho¹t ®éng thanh tra chuyªn ngµnh.
Theo quy ®Þnh t¹i §iÒu 4 LuËt thanh tra th× thanh tra chuyªn ngµnh ®îc
hiÓu lµ ho¹t ®éng thanh tra cña c¬ quan qu¶n lý Nhµ níc theo ngµnh, lÜnh vùc,
®èi víi c¬ quan, tæ chøc c¸ nh©n trong viÖc chÊp hµnh ph¸p luËt. Nh÷ng quy
®Þnh vÒ chuyªn m«n, kû luËt, quy t¾c qu¶n lý cña ngµnh, lÜnh vùc thuéc thÈm
quyÒn qu¶n lý. Nh vËy ho¹t ®éng thanh tra chuyªn ngµnh cã nh÷ng ®Æc ®iÓm
sau:
Thø nhÊt: Ho¹t ®éng thanh tra chuyªn ngµnh lµ ho¹t ®éng thanh tra do
c¬ quan cã chøc n¨ng qu¶n lý Nhµ níc vÒ ngµnh, lÜnh vùc tæ chøc tiÕn hµnh.
4
VÝ dô: Bé tµi chÝnh, Tæng côc H¶i quan, Côc H¶i quan tØnh ra quyÕt
®Þnh thanh tra ngµnh vÒ ho¹t ®éng kiÓm tra, gi¸m s¸t h¶i quan.
Thø hai: Ho¹t ®éng thanh tra chuyªn ngµnh ®îc tiÕn hµnh nh»m xem
xÐt ®¸nh gi¸ viÖc chÊp hµnh ph¸p luËt, nh÷ng quy ®Þnh vÒ chuyªn m«n kü
thuËt, quy t¾c qu¶n lý ngµnh, lÜnh vùc thuéc thÈm quyÒn. Qu¶n lý cña c¬ quan
qu¶n lý Nhµ níc vÒ ngµnh, lÜnh vùc ®ã.
Thø ba: Ho¹t ®éng thanh tra chuyªn ngµnh ®îc tiÕn hµnh ®èi víi mäi
c¬ quan, tæ chøc vµ c¸ nh©n. Ho¹t ®éng trong ph¹m vi qu¶n lý Nhµ níc cña
Bé, Ngµnh. §©y lµ ®iÓm kh¸c gi÷a ho¹t ®éng thanh tra chuyªn ngµnh vµ ho¹t
®éng thanh tra hµnh chÝnh.
LuËt thanh tra ®· quy ®Þnh cô thÓ vÒ h×nh thøc tiÕn hµnh thanh tra c¨n
cø quy ®Þnh thanh tra, thêi h¹n thanh tra chuyªn ngµnh, nhiÖm vô, quyÒn h¹n
cña trëng §oµn thanh tra vµ thanh tra viªn chuyªn ngµnh v.v… cô thÓ lµ:
a. H×nh thøc vµ c¨n cø ho¹t ®éng thanh tra chuyªn ngµnh.
Theo quy ®Þnh t¹i §iÒu 45 LuËt thanh tra th× ho¹t ®éng thanh tra chuyªn
ngµnh ®îc tiÕn hµnh theo quy ®Þnh t¹i §iÒu 34 cña LuËt nµy. Nh vËy còng
gièng nh ho¹t ®éng thanh tra hµnh chÝnh.
Ho¹t ®éng thanh tra chuyªn ngµnh ®îc tiÕn hµnh theo 2 h×nh thøc lµ:
Thanh tra theo ch¬ng tr×nh, kÕ ho¹ch vµ thanh tra ®ét xuÊt.
* Thanh tra theo ch¬ng tr×nh kÕ ho¹ch:
§Ó thùc hiÖn thanh tra c¸c c¬ quan thanh tra ph¶i c¨n cø vµo nhiÖm vô
cña c¬ quan qu¶n lý chuyªn ngµnh, tõ ®ã cã kÕ ho¹ch thanh tra tr×nh thñ trëng
c¬ quan qu¶n lý Nhµ níc cã thÈm quyÒn phª duyÖt, lµm c¨n cø cho viÖc ra
quyÕt ®Þnh thanh tra, tæ chøc viÖc thanh tra. Tuy nhiªn, cã ®iÓm kh¸c so víi
viÖc phª duyÖt ch¬ng tr×nh, kÕ ho¹ch thanh tra hµnh chÝnh.
Tõ quan ®iÓm ho¹t ®éng thanh tra chuyªn ngµnh lµ ho¹t ®éng thanh tra
do c¸c c¬ quan cã chøc n¨ng qu¶n lý Nhµ níc vÒ ngµnh vµ lÜnh vùc tiÕn hµnh
cho nªn §iÒu 46 cña LuËt thanh tra quy ®Þnh “Bé trëng, Gi¸m ®èc së cã tr¸ch
nhiÖm phª duyÖt ch¬ng tr×nh, kÕ ho¹ch thanh tra chuyªn ngµnh. QuyÕt ®Þnh
viÖc thanh tra do Ch¸nh thanh tra cïng cÊp tr×nh”.
* Thanh tra ®ét xuÊt:
Ngoµi viÖc tiÕn hµnh thanh tra theo ch¬ng tr×nh kÕ ho¹ch, thùc tÕ ho¹t
®éng thanh tra cho thÊy thanh tra chuyªn ngµnh thêng ®îc tiÕn hµnh ®ét xuÊt,
5
nh»m ®¸p øng ®îc yªu cÇu qu¶n lý trong ngµnh, lÜnh vùc. VÝ dô thanh tra
chuyªn ngµnh h¶i quan tiÕn hµnh thanh tra viÖc thùc hiÖn quy tr×nh thñ tôc h¶i
quan ®èi víi c¸c chi Côc H¶i quan cöa khÈu trong viÖc thùc hiÖn “c¶i c¸ch thñ
tôc hµnh chÝnh vµ chèng phiÒn hµ, tiªu cùc…”.
NÕu ho¹t ®éng thanh tra nµy chØ tiÕn hµnh theo ch¬ng tr×nh, kÕ ho¹ch
®· ®îc tr×nh duyÖt hµng quý th× kh«ng ®¸p øng ®îc yÕu tè bÊt ngê, vµ hiÖu
qu¶ qu¶n lý sÏ rÊt thÊp, tÝnh r¨n ®e kh«ng cao…
Do vËy tiÕn hµnh thanh tra ®ét xuÊt lµ h×nh thøc quan träng vµ kh«ng
thÓ thiÕu cña thanh tra chuyªn ngµnh vµ ®· ®îc cô thÓ ho¸ t¹i LuËt thanh tra.
§Ó n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng thanh tra, tr¸nh sù tuú tiÖn trong viÖc
tiÕn hµnh thanh tra theo h×nh thøc nµy. §iÒu 47 cña LuËt thanh tra ®· quy
®Þnh: Trong trêng hîp ph©n c«ng thanh tra viªn chuyªn ngµnh tiÕn hµnh thanh
tra ®éc lËp th× ngêi cã thÈm quyÒn ra quyÕt ®Þnh thanh tra ph¶i x¸c ®Þnh râ
ph¹m vi, nhiÖm vô, thêi h¹n tiÕn hµnh thanh tra. Quy ®Þnh nµy ®¸p øng ®îc
yªu cÇu thùc tÕ lµ viÖc tiÕn hµnh ho¹t ®éng thanh tra chuyªn ngµnh trong
nhiÒu trêng hîp kh«ng cÇn ph¶i thµnh lËp §oµn thanh tra, mµ cã thÓ do mét sè
thanh tra viªn thùc hiÖn.
Theo quy ®Þnh t¹i §iÒu 45 cña LuËt thanh tra th× h×nh thøc thanh tra
chuyªn ngµnh ®îc thùc hiÖn nh h×nh thøc thanh tra hµnh chÝnh. Nh vËy ho¹t
®éng thanh tra chuyªn ngµnh ®ét xuÊt ®îc tiÕn hµnh khi cã mét trong c¸c c¨n
cø sau:
Khi ph¸t hiÖn c¬ quan, tæ chøc, c¸ nh©n cã dÊu hiÖu vi ph¹m ph¸p luËt.
-Theo yªu cÇu cña thñ trëng c¬ quan qu¶n lý Nhµ níc.
-Theo yªu cÇu cña viÖc gi¶i quyÕt ®¬n th khiÕu n¹i, tè c¸o.
b. QuyÕt ®Þnh thanh tra chuyªn ngµnh.
XuÊt ph¸t tõ yªu cÇu c¶i c¸ch thanh tra hµnh chÝnh, h¹n chÕ sù tuú tiÖn
trong ho¹t ®éng thanh tra chuyªn ngµnh vµ nh»m x¸c ®Þnh râ tr¸ch nhiÖm cña
c¸ nh©n cã thÈm quyÒn. Trong tiÕn hµnh thanh tra §iÒu 47 LuËt thanh tra quy
®Þnh cô thÓ vÒ thÈm quyÒn, c¨n cø ra quyÕt ®Þnh thanh tra vµ néi dung quyÕt
®Þnh thanh tra chuyªn ngµnh. ViÖc quy ®Þnh cô thÓ vÒ c¸c vÊn ®Ò nµy nh»m
kh¾c phôc nh÷ng khiÕm khuyÕt cña c¸c quy ®Þnh vÒ thanh tra trong c¸c v¨n
b¶n ph¸p luËt chuyªn ngµnh. C¨n cø vµo ch¬ng tr×nh, kÕ ho¹ch thanh tra hoÆc
®Ò nghÞ viÖc thanh tra ®ét xuÊt, ®· ®îc thñ trëng c¬ quan qu¶n lý Nhµ níc cã
6
thÈm quyÒn phª duyÖt. ViÖc ra quyÕt ®Þnh thanh tra chuyªn ngµnh ®îc thùc
hiÖn nh sau:
- Ch¸nh thanh tra Bé, Ch¸nh thanh tra Së ra quyÕt ®Þnh thanh tra vµ
thµnh lËp §oµn thanh tra chuyªn ngµnh ®Ó thùc hiÖn kÕ ho¹ch thanh tra ®· ®îc
phª duyÖt.
- Bé trëng, Gi¸m ®èc Së ra quyÕt ®Þnh thanh tra vµ thµnh lËp §oµn
thanh tra chuyªn ngµnh khi xÐt thÊy cÇn thiÕt.
Thanh tra chuyªn ngµnh cã thÓ do §oµn thanh tra hoÆc do c¸c thanh tra
viªn tiÕn hµnh. C¨n cø vµo ch¬ng tr×nh, kÕ ho¹ch thanh tra. Ch¸nh thanh tra
Bé, Ch¸nh thanh tra Së ph©n c«ng thanh tra viªn chuyªn ngµnh, thanh tra ®éc
lËp th× ngêi cã thÈm quyÒn ra quyÕt ®Þnh ph¶i x¸c ®Þnh râ ph¹m vi, nhiÖm vô
thêi h¹n, tiÕn hµnh thanh tra.
MÆc dï ®îc quy ®Þnh nh trªn, nhng cÇn ph¶i thÊy r»ng: Thanh tra
chuyªn ngµnh lµ ho¹t ®éng hÕt søc ®a d¹ng cho nªn ngoµi nh÷ng ngêi cã thÈm
quyÒn ra quyÕt ®Þnh thanh tra nªu trªn. ChÝnh phñ quy ®Þnh ngêi ®îc ra quyÕt
®Þnh thanh tra thµnh lËp §oµn thanh tra, vµ ph©n c«ng thanh tra viªn chuyªn
ngµnh ®èi víi mét sè ngµnh lÜnh vùc. Néi dung quyÕt ®Þnh thanh tra chuyªn
ngµnh ®îc quy ®Þnh t¹i Kho¶n 3 - §iÒu 47 gièng nh néi dung quyÕt ®Þnh thanh
tra hµnh chÝnh. Khi ban hµnh quyÕt ®Þnh thanh tra chuyªn ngµnh ngêi ra quyÕt
®Þnh ph¶i ghi râ c¸c néi dung sau:
- C¨n cø ph¸p lý ®Ó thanh tra ch¬ng tr×nh, kÕ ho¹ch, yªu cÇu cña thñ tr-
ëng c¬ quan qu¶n lý Nhµ níc.
- §èi tîng, néi dung, ph¹m vi, nghiÖp vô thanh tra. Thanh tra c¬ quan,
tæ chøc nµo? Thanh tra vÒ vÊn ®Ò g×? vµ thêi ®iÓm nµo ®Õn thêi ®iÓm nµo?
§oµn thanh tra cã nhiÖm vô g×? v.v…
- Trëng §oµn thanh tra vµ thanh tra viªn. QuyÕt ®Þnh thanh tra ph¶i ghi
râ hä tªn cña c¸c thanh tra viªn, §oµn thanh tra - ®Æc biÖt ph¶i ghi râ ai lµ tr-
ëng §oµn thanh tra.
- Thêi h¹n tiÕn hµnh ho¹t ®éng thanh tra chuyªn ngµnh, ho¹t ®éng
thanh tra sÏ ®îc b¾t ®Çu tõ ngµy, th¸ng, n¨m nµo? vµ kÕt thóc ngµy, th¸ng,
n¨m nµo?.
- Theo quy ®Þnh t¹i §iÒu 48 LuËt thanh tra th× thêi h¹n tiÕn hµnh ho¹t
®éng thanh tra chuyªn ngµnh quy ®Þnh nh sau:
7
- Thêi h¹n mét cuéc thanh tra chuyªn ngµnh ®îc tæ chøc theo §oµn
thanh tra kh«ng qu¸ 30 ngµy kÓ tõ ngµy c«ng bè quyÕt ®Þnh thanh tra ®Õn khi
kÕt thóc viÖc thanh tra t¹i n¬i ®îc thanh tra.
- Trong trêng hîp cÇn thiÕt. Ngêi ra quyÕt ®Þnh thanh tra cã thÓ gia h¹n
mét lÇn thêi h¹n gia h¹n kh«ng vît qu¸ 30 ngµy.
8
c. NhiÖm vô quyÒn h¹n cña ngêi ra quyÕt ®Þnh thanh tra - trëng
§oµn thanh tra vµ thanh tra viªn.
+ NhiÖm vô quyÒn h¹n cña ngêi ra quyÕt ®Þnh thanh tra:
- Thanh tra chuyªn ngµnh lµ mét lo¹i ho¹t ®éng thanh tra cña c¸c c¬
quan thanh tra Nhµ níc cho nªn nã tu©n thñ nh÷ng quy ®Þnh chung vÒ ho¹t
®éng thanh tra nh: H×nh thøc thanh tra, quyÕt ®Þnh thanh tra, nhiÖm vô, quyÒn
h¹n cña ngêi ra quyÕt ®Þnh thanh tra v.v... V× vËy §iÒu 52 LuËt thanh tra cã
quy ®Þnh - Ngêi ra quyÕt ®Þnh thanh tra chuyªn ngµnh cã nhiÖm vô quyÒn h¹n
®îc quy ®Þnh t¹i §iÒu 42 vµ §iÒu 43 cña LuËt thanh tra. §ång thêi bæ sung
thÈm quyÒn xö ph¹t vi ph¹m hµnh chÝnh theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ xö lý
vi ph¹m hµnh chÝnh.
Trong qu¸ tr×nh thanh tra. Trëng §oµn thanh tra chuyªn ngµnh ®îc thùc
hiÖn nhiÖm vô quyÒn h¹n sau ®©y:
-Yªu cÇu ®èi tîng thanh tra xuÊt tr×nh giÊy phÐp, ®¨ng ký kinh doanh
chøng chØ hµnh nghÒ.
- LËp biªn b¶n vi ph¹m LuËt cña ®èi tîng thanh tra.
- Xö ph¹t vi ph¹m hµnh chÝnh theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ xö lý vi
ph¹m hµnh chÝnh.
- Thùc hiÖn nhiÖm vô, quyÒn h¹n kh¸c theo quy ®Þnh t¹i §iÒu 39 cña
LuËt thanh tra.
- B¸o c¸o víi ngêi ra quyÕt ®Þnh thanh tra vÒ kÕt qu¶ thanh tra vµ chÞu
tr¸ch nhiÖm vÒ tÝnh chÝnh x¸c, trung thùc, kh¸ch quan cña b¸o c¸o ®ã.
* NhiÖm vô quyÒn h¹n cña thanh tra viªn chuyªn ngµnh:
Thanh tra viªn chuyªn ngµnh. Khi tiÕn hµnh thanh tra theo ®oµn th× thùc
hiÖn c¸c nhiÖm vô, quyÒn h¹n quy ®Þnh t¹i Kho¶n 1 §iÒu 40 cña LuËt thanh
tra. Cô thÓ lµ:
- Thùc hiÖn nhiÖm vô theo sù ph©n c«ng cña trëng §oµn thanh tra
chuyªn ngµnh.
- Yªu cÇu ®èi tîng thanh tra cung cÊp th«ng tin tµi liÖu, b¸o c¸o b»ng
v¨n b¶n, gi¶i tr×nh vÒ nh÷ng vÊn ®Ò liªn quan ®Õn néi dung thanh tra chuyªn
ngµnh. Yªu cÇu c¬ quan, tæ chøc, c¸ nh©n cã th«ng tin tµi liÖu liªn quan ®Õn
néi dung thanh tra cung cÊp th«ng tin, tµi liÖu ®ã.
9
- KiÕn nghÞ víi trëng §oµn thanh tra ¸p dông c¸c biÖn ph¸p thuéc thÈm
quyÒn cña trëng §oµn thanh tra - ®îc quy ®Þnh t¹i §iÒu 39 cña LuËt thanh tra
®Ó ®¶m b¶o thùc hiÖn nhiÖm vô ®îc giao.
- KiÕn nghÞ xö lý c¸c vÊn ®Ò kh¸c liªn quan tíi néi dung thanh tra
chuyªn ngµnh.
- B¸o c¸o kÕt qu¶ thùc hiÖn nhiÖm vô ®îc giao víi trëng §oµn thanh tra
vµ chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ tÝnh chÝnh x¸c, trung thùc, kh¸ch quan cña néi dung ®·
b¸o c¸o.
* Thanh tra chuyªn ngµnh khi tiÕn hµnh thanh tra ®éc lËp ph¶i xuÊt
tr×nh thÎ thanh tra viªn chuyªn ngµnh vµ cã nhiÖm vô quyÒn h¹n sau ®©y:
- Yªu cÇu ®èi tîng thanh tra xuÊt tr×nh giÊy phÐp, ®¨ng ký kinh doanh,
chøng chØ hµnh nghÒ.
- LËp biªn b¶n vÒ viÖc biÖn ph¸p ph¸p luËt cña ®èi tîng thanh tra.
- Xö ph¹t vi ph¹m hµnh chÝnh theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ xö lý vi
ph¹m hµnh chÝnh.
- Trong trêng hîp ph¸t hiÖn hµnh vi vi ph¹m ph¸p luËt vît qu¸ thÈm
quyÒn xö lý cña m×nh, th× thanh tra viªn chuyªn ngµnh ph¶i b¸o c¸o Ch¸nh
thanh tra quyÕt ®Þnh.
- B¸o c¸o Ch¸nh thanh tra vÒ viÖc thùc hiÖn nhiÖm vô ®îc ph©n c«ng.
* B¸o c¸o kÕt qu¶ thanh tra:
Sau khi kÕt thóc viÖc thanh tra t¹i c¬ së. Trëng §oµn thanh tra ph¶i b¸o
c¸o kÕt qu¶ thanh tra víi ngêi ra quyÕt ®Þnh thanh tra. B¸o c¸o ®îc thùc hiÖn
nh quy ®Þnh t¹i §iÒu 41 cña LuËt thanh tra, tøc lµ nh c¸c néi dung trong b¸o
c¸o kÕt qu¶ cuéc thanh tra hµnh chÝnh.
Trëng §oµn thanh tra chuyªn ngµnh ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ tÝnh chÝnh
x¸c, trung thùc, kh¸ch quan cña ho¹t ®éng thanh tra chuyªn ngµnh.
B¸o c¸o thanh tra chuyªn ngµnh ph¶i cã c¸c néi dung sau:
- KÕt luËn cô thÓ vÒ néi dung ®· tiÕn hµnh thanh tra.
- X¸c ®Þnh râ tÝnh chÊt, møc ®é vi ph¹m, nguyªn nh©n tr¸ch nhiÖm cña
c¬ quan, tæ chøc, c¸ nh©n cã hµnh vi vi ph¹m (nÕu cã).
- KiÕn nghÞ c¸c biÖn ph¸p xö lý.
10
* KÕt luËn thanh tra, vµ xö lý kÕt qu¶ ho¹t ®éng thanh tra chuyªn
ngµnh:
§Ó n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng thanh tra chuyªn ngµnh. §iÒu 52 LuËt
thanh tra quy ®Þnh nhiÖm vô, quyÒn h¹n cña ngêi ra quyÕt ®Þnh thanh tra
chuyªn ngµnh. Tr¸ch nhiÖm cña thñ trëng c¬ quan qu¶n lý Nhµ níc trong viÖc
xö lý kÕt qu¶ vµ kiÕn nghÞ cña §oµn thanh tra, hoÆc thanh tra viªn chuyªn
ngµnh. Trong ®ã quy ®Þnh: Ngêi ra quyÕt ®Þnh thanh tra chuyªn ngµnh cã
nhiÖm vô, quyÒn h¹n theo quy ®Þnh t¹i §iÒu 41 vµ 42 cña LuËt thanh tra - tøc
lµ:
Cã quyÒn xö ph¹t vi ph¹m hµnh chÝnh theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ
xö lý vi ph¹m hµnh chÝnh. “Thñ trëng c¬ quan qu¶n lý Nhµ níc cã tr¸ch
nhiÖm thùc hiÖn quy ®Þnh t¹i §iÒu 44 cña LuËt thanh tra”.
Nh vËy viÖc kÕt luËn thanh tra chuyªn ngµnh ®îc thùc hiÖn nh kÕt luËn
thanh tra hµnh chÝnh.
C¨n cø vµo b¸o c¸o kÕt qu¶ thanh tra, ngêi ra quyÕt ®Þnh thanh tra
(Ch¸nh thanh tra Bé, Ch¸nh thanh tra Së, hoÆc Thñ trëng c¬ quan qu¶n lý Nhµ
níc cã thÈm quyÒn) ra kÕt luËn thanh tra. Néi dung kÕt luËn thanh tra viÖc gi÷
kÕt luËn thanh tra ®îc thùc hiÖn nh quy ®Þnh t¹i §iÒu 43 cña LuËt thanh tra.
Tr¸ch nhiÖm xö lý kÕt qu¶ thanh tra chuyªn ngµnh thuéc thÈm quyÒn
cña thñ trëng c¬ quan Nhµ níc vµ ngêi ra quyÕt ®Þnh thanh tra chuyªn ngµnh.
ViÖc xö lý kÕt luËn thanh tra chuyªn ngµnh vÒ c¬ b¶n ®îc ¸p dông nh
viÖc xö lý kÕt luËn thanh tra hµnh chÝnh.
b. Thùc tr¹ng thanh tra t¹i ®¬n vÞ.
- VÒ tæ chøc, bé m¸y thanh tra Côc H¶i quan NghÖ An, gåm:
Trëng phßng thanh tra, lµ kiÓm tra viªn chÝnh h¶i quan.
01 Phã trëng phßng thanh tra: kiÓm tra viªn chÝnh.
01 C¸n bé thanh tra: kiÓm tra viªn.
Kh«ng ai lµ thanh tra viªn.
Thanh tra Côc H¶i quan NghÖ An lµ ®¬n vÞ trùc thuéc Côc H¶i quan
NghÖ An.
§îc thùc hiÖn:
11
- Thanh tra theo ch¬ng tr×nh kÕ ho¹ch ®· ®îc Côc trëng Côc H¶i quan
tØnh phª duyÖt hµng n¨m.
- Thanh tra ho¹t ®éng nghiÖp vô chuyªn m«n cña Ngµnh H¶i quan t¹i
®¬n vÞ thuéc Côc.
- Thanh tra ®ét xuÊt theo chØ ®¹o cña cÊp trªn cã thÈm quyÒn.
- Gióp Côc trëng Côc H¶i quan tØnh tiÕp c«ng d©n vµ gi¶i quyÕt khiÕu
n¹i, tè c¸o.
- Hµng th¸ng, quý, n¨m tæng hîp lËp b¸o c¸o göi c¬ quan qu¶n lý cÊp
trªn cã liªn quan.
PhÇn thø ba: Nh÷ng b¨n kho¨n vÒ tæ chøc bé m¸y thanh tra chuyªn
ngµnh.
LuËt thanh tra ®· ®îc Quèc héi níc céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt
Nam th«ng qua ngµy 15/5/2004, vµ cã hiÖu lùc thi hµnh tõ ngµy 01/10/2004.
§©y lµ v¨n b¶n ph¸p luËt quan träng ®iÒu chØnh mét c¸ch toµn diÖn vÒ tæ chøc
vµ ho¹t ®éng thanh tra Nhµ níc vµ thanh tra nh©n d©n. Nhng nh÷ng c¸n bé
thanh tra thuéc Côc H¶i quan ë ®Þa ph¬ng, Côc H¶i quan tØnh vÉn cßn mét sè
b¨n kho¨n sau ®©y:
- VÒ bé m¸y: LuËt thanh tra quy ®Þnh t¹i môc 2 quy ®Þnh.
C¬ quan thanh tra chuyªn ngµnh vµ lÜnh vùc:
Tõ ®iÒu 23 ®Õn ®iÒu 29 quy ®Þnh tæ chøc c¬ quan thanh tra theo ngµnh
vµ lÜnh vùc…
Ngµy 30 th¸ng 10 n¨m 2003 t¹i QuyÕt ®Þnh sè 3319 Q§-BTC.
Ra quyÕt ®Þnh thµnh lËp “Phßng thanh tra t¹i c¸c Côc H¶i quan tØnh” vµ
tõ ®Êy ®Õn nay Phßng thanh tra Côc H¶i quan tØnh ho¹t ®éng b×nh thêng vµ ®¹t
®îc mét sè kÕt qu¶ tèt.
Tuy vËy, ngµy 22/5/2005 -c¨n LuËt thanh tra ChÝnh phñ ban hµnh NghÞ
®Þnh sè 81/2005 /N§CP chØ quy ®Þnh tæ chøc nhiÖm vô, quyÒn h¹n cña thanh
tra tµi chÝnh. Vµ t¹i §iÒu 11 N§ 81/2005 N§-CP quy ®Þnh nhiÖm vô, quyÒn
h¹n cña thanh tra tæng côc.
HiÖn nay, c¸n bé lµm c«ng t¸c thanh tra thuéc Côc H¶i quan tØnh vÉn
cha biÕt m×nh cã ph¶i lµ “Céng t¸c §oµn thanh tra theo §iÒu 17N§ 81/2005
N§CP hay kh«ng ? hay lµ thanh tra chuyªn ngµnh vµ sai sÏ cÊp thÎ thanh tra
12