Thành lập bản đồ địa hình bằng phần mềm softdesk 8.0 và dữ liệu máy toàn đạc điện tử topcon gts 230n
- 74 trang
- file: .doc
đang tải dữ liệu....
Tài liệu bị giới hạn, để xem hết nội dung vui lòng tải về máy tính.
Tải xuống - 74 trangNội dung text: Thành lập bản đồ địa hình bằng phần mềm softdesk 8.0 và dữ liệu máy toàn đạc điện tử topcon gts 230n
Trêng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
Lêi nãi ®Çu
Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, §¶ng vµ nhµ níc ta ®ang chñ tr¬ng thùc hiÖn ®êng
lèi c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ nÒn kinh tÕ ®Êt níc.Víi nÒn kinh tÕ më níc ta ®· cã
nh÷ng bíc ph¸t triÓn m¹nh mÏ vÒ kinh tÕ. Nh»m thu hót vèn ®Çu t cña c¸c ®èi t¸c níc
ngoµI §¶ng vµ chÝnh phñ cã nh÷ng dù ¸n c¶i t¹o vµ n©ng cÊp c¸c c«ng tr×nh quan träng
nh: Giao th«ng thuû lîi vµ c¸c c«ng tr×nh x©y dùng kh¸c …®Ó phôc vô ®êi sèng d©n
sinh vµ x©y dùng ®Êt níc ngµy mét giµu ®Ñp .
Trong bèi c¶nh ®ã, c«ng t¸c kh¶o s¸t thiÕt kÕ vµ x©y dùng c¸c c«ng tr×nh giao
th«ng lµ nhiÖm vô quan träng, ®ßi hái ngêi lµm c«ng t¸c kü thuËt vÒ tr¾c ®Þa vµ kü
thuËt c«ng tr×nh .
HiÖn nay víi nÒn tin häc ph¸t triÓn, viÖc øng dông c¸c phÇn mÒm tin häc
chuyªn dông vµo c«ng t¸c kh¶o s¸t thiÕt kÕ c¸c c«ng tr×nh giao th«ng ®· ®¸p øng ®-
îc nh÷ng yªu cÇu kü thuËt, ®¶m b¶o ®é chÝnh x¸c vµ tho¶ m·n ®îc tÝnh tèi u vÒ kinh
tÕ x©y dùng .
Trong b¶n ®å ®å ¸n tèt nghiÖp nµy, em muèn ®Ò cËp ®Õn vÊn ®Ò øng dông tin
häc trong tr¾c ®Þa. ®ã lµ “Thµnh lËp b¶n ®å ®Þa h×nh b»ng phÇn mÒm
Softdesk 8.0 vµ d÷ liÖu m¸y toµn ®¹c ®iÖn tö Topcon GTS 230n”
Néi dung b¶n ®å ¸n gåm c¸c phÇn sau:
Ch¬ng I : Giíi thiÖu chung vÒ b¶n ®å ®Þa h×nh
Ch¬ng II : Giíi thiÖu vÒ m¸y GTS 220N
Ch¬ng III : Giíi thiÖu tæng quan vÒ phÇn mÒm Softdesk8.0
Ch¬ng IV : Thùc nghiÖm
Do thêi gian vµ tr×nh ®é chuyªn m«n cã h¹n tµi liÖu nghiªn cøu h¹n chÕ nªn
b¶n ®å ¸n cßn nhiÒu thiÕu sãt .
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù híng dÉn chu ®¸o nhiÖt t×nh cña c¸c thÇy c«
trong khoa tr¾c ®Þa. §Æc biÖt lµ thÇy gi¸o §inh C«ng Hoµ ®· híng dÉn gióp ®ì em
hoµn thµnh ®å ¸n nµy. Xin c¶m ¬n c¸c anh chÞ vµ b¹n bÌ ®ång nghiÖp ®· gióp ®ì em
hoµn thµnh ®å ¸n nµy.
Hµ Néi, th¸ng 6 n¨m 2008
Sinh viªn : Ph¹m V¨n Kh¬ng
SV: Ph¹m V¨n Kh¬ng Tr¾c ®Þa A-K48
Trêng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
Ch¬ng I
giíi thiÖu vÒ b¶n ®å ®Þa h×nh
I.1 kh¸i qu¸t vÒ b¶n ®å ®Þa h×nh.
Trong c«ng cuéc x©y dùng, qu¶n lý vµ b¶o vÖ ®Êt níc, b¶n ®å ®Þa h×nh lµ mét
nhu cÇu kh¸ch quan kh«ng thÓ thiÕu trong c¸c ho¹t ®éng cña con ngêi trong x· héi
hiÖn ®¹i.
B¶n ®å ®Þa h×nh lµ h×nh ¶nh thu nhá ®îc kh¸i qu¸t ho¸ vµ biÓu thÞ theo nh÷ng
nguyªn t¾c to¸n häc nhÊt ®Þnh bÒ mÆt tr¸i ®Êt lªn mÆt ph¼ng.Trªn mÆt ph¼ng ®ã thÓ
hiÖn sù ph©n bè hiÖn tr¹ng vµ mèi quan hÖ cña c¸c ®èi tîng tù nhiªn vµ x· héi kh¸c
nhau. B¶n ®å ®Þa h×nh sÏ thÓ hiÖn c¸c d¹ng cña ®Þa h×nh, ®Þa vËt trªn mÆt ®Êt b»ng c¸c
ký hiÖu quy íc víi møc ®é tæng hîp vµ ®é chÝnh x¸c theo yªu cÇu kü thuËt.
Theo c¸c kh¸i niÖm truyÒn thèng, b¶n ®å thêng ®îc vÏ trªn giÊy hoÆc c¸c vËt
liÖu thay thÕ kh¸c b»ng c¸c ®êng nÐt vµ mét hÖ thèng ký hiÖu cïng víi gi¶i nghÜa
riªng ho¨c theo quy ®Þnh chung. Ngµy nay trªn c¬ së øng dông c«ng nghÖ th«ng
tin ,c¸c s¶n phÈm b¶n ®å ®· ®îc s¶n xuÊt vµ hiÓn thÞ b»ng ph¬ng ph¸p míi vµ do
vËy c¸c yªu cÇu biÓu thÞ th«ng tin cña ®Þa h×nh ,®Þa vËt còng ph¶i díi d¹ng s¶n phÈm
cña tin häc vµ ®ã chÝnh lµ b¶n ®å sè.B¶n ®å sè lµ mét tËp hîp c¸c d÷ kiÖn b¶n ®å
trªn nh÷ng thiÕt bÞ cã kh¶ n¨ng ®äc,biªn tËp b»ng m¸y tÝnh vµ ®îc thÓ hiÖn díi d¹ng
h×nh ¶nh b¶n ®å.B¶n ®å sè cã thÓ hiÓn thÞ díi d¹ng b¶n ®å in theo c¸c ph¬ng ph¸p
truyÒn thèng ,nhng còng cã thÓ hiÓn thÞ trªn mµn h×nh m¸y tÝnh. Cã thÓ hiÓu mét
c¸ch ®¬n gi¶n b¶n ®å sè lµ lo¹i b¶n ®å trong ®ã c¸c th«ng tin vÒ mÆt ®Êt nh to¹
®é,®é cao cña c¸c ®iÓm chi tiÕt,cña ®Þa vËt,®Þa h×nh ®Òu ®îc biÓu diÔn b»ng sè vµ
b»ng thuËt to¸n,cã thÓ xö lý chóng trªn thiÕt bÞ ®iÖn tö - tin häc ®Ó gi¶i quyÕt nhiÖm
vô kü thuËt. Trªn thÕ giíi cã nhiÒu ®Þnh nghÜa vÒ b¶n ®å sè . Trong c¸c thÓ lo¹i b¶n
®å sè, th× b¶n ®å ®Þa h×nh ®îc thµnh lËp hoÆc chuyÓn thµnh b¶n ®å ®Þa h×nh d¹ng sè
ngµy cµng ®îc quan t©m vµ øng dông réng r·i.
I.2 C¬ së to¸n häc cña b¶n ®å ®Þa h×nh
C¬ së to¸n häc cña b¶n ®å bao gåm c¸c yÕu tè: TØ lÖ, hÖ thèng to¹ ®é, phÐp
chiÕu vµ sù ph©n m¶nh
I.2.1 VÒ tØ lÖ
TØ lÖ b¶n ®å chÝnh lµ hÖ sè thu nhá kÝch thùc so víi kÝch thíc cÇn biÓu diÔn.
Theo quy ph¹m b¶n ®å ®Þa h×nh th× níc ta còng dïng d·y tØ lÖ nh hÇu hÕt c¸c
níc kh¸c trªn thÕ giíi, gåm c¸c tØ lÖ sau:1:500, 1:1000, 1:2000, 1:5000,
SV: Ph¹m V¨n Kh¬ng Tr¾c ®Þa A-K48
Trêng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
1:10000, 1:25000, 1:50000, 1:100000.
I.2.2 VÒ hÖ thèng täa ®é b¶n ®å
B¶n ®å ®Þa h×nh dïng hai hÖ thèng täa ®é, ®ã lµ hÖ thèng täa ®é ®Þa lý vµ hÖ
täa ®é vu«ng gãc.
HiÖn nay Bé Tµi Nguyªn vµ M«i Trêng(tríc kia lµ Tæng Côc §Þa ChÝnh)
thèng nhÊt sö dông hÖ täa ®é VN-2000 víi Elipxoid quy chiÕu lµ Elipxoid WGS
84,®iÓm gèc täa ®é quèc gia: ®iÓm N00 ®Æt t¹i ViÖn Nghiªn Cøu §Þa ChÝnh.
I.2.3 VÒ phÐp chiÕu cña b¶n ®å
PhÐp chiÕu b¶n ®å lµ sù thÓ hiÖn (¸nh x¹) bÒ mÆt thùc cña tr¸i ®Êt lªn mÆt
ph¼ng th«ng qua mét c«ng thøc to¸n häc x¸c ®Þnh. C«ng thøc chung :
X = f1(,)
Y = f2(,)
Trong ®ã :
- X,Y lµ täa ®é ph¼ng cña 1 ®iÓm trªn mÆt ph¼ng.
- , lµ täa ®é ®Þa lý cña 1 ®iÓm bÊt k× trªn bÒ mÆt tr¸i ®Êt.
- f1 , f2 lµ hµm ®¬n trÞ, liªn tôc vµ h÷u h¹n trong ph¹m vi b¶n ®å thÓ hiÖn. T¬ng øng
víi mçi hµm f1 , f2 chóng ta sÏ cã c¸c phÐp chiÕu b¶n ®å kh¸c nhau.
ë níc ta, do ®iÒu kiÖn kinh tÕ x· héi vµ lÞch sö nªn c¸c b¶n ®å ®Þa h×nh thÓ
hiÖn l·nh thæ VÞªt nam ®îc thµnh lËp b»ng 2 phÐp chiÕu chñ yÕu : phÐp chiÕu Gauss
vµ phÐp chiÕu UTM.
PhÐp chiÕu Gauss lµ phÐp chiÕu h×nh trô ngang ®ång gãc, b¸n kÝnh h×nh trô
ngang b»ng b¸n kÝnh tr¸i ®Êt. T©m chiÕu lµ t©m qu¶ ®Êt vµ chiÕu theo mói chiÕu 6 0
(tøc lµ cã tÊt c¶ 60 mói), c¸c mói nµy ®îc ®¸nh sè tõ t©y sang ®«ng tÝnh tõ kinh
tuyÕn gèc ®i qua ®µi thiªn v¨n Greenwich (Anh). Nh v©y trong phÐp chiÕu Gauss th×
c¸c gãc kh«ng bÞ biÕn d¹ng, h×nh chiÕu c¸c kinh vÜ tuyÕn giao nhau víi mét gãc
b»ng 900. DiÖn tÝch cña mói chiÕu Gauss lín h¬n trªn mÆt cÇu. Kinh tuyÕn trôc
kh«ng bÞ biÕn d¹ng (m 0=1). §é biÕn d¹ng vÒ chiÒu dµi vµ diÖn tÝch t¨ng tõ kinh
tuyÕn gi÷a vÒ phÝa hai kinh tuyÕn biªn vµ gi¶m tõ xÝch ®¹o vÒ hai cùc.
PhÐp chiÕu UTM còng lµ phÐp chiÕu h×nh trô ngang ®ång gãc vµ còng cã t©m
chiÕu lµ t©m qu¶ ®Êt nhng kh¸c víi phÐp chiÕu Gauss ®Ó gi¶m ®é biÕn d¹ng vÒ chiÒu
dµi vµ diªn tÝch th× trong UTM sö dông h×nh trô ngang cã b¸n kÝnh nhá h¬n b¸n kÝnh
qu¶ ®Êt, nã c¾t mÆt cÇu theo 2 ®êng cong ®èi xøng vµ c¸ch kinh tuyÕn gi÷a kho¶ng
180 km. Kinh tuyÕn trôc lµ ®êng th¼ng nhng biÕn d¹ng vÒ chiÒu dµi (m0=0.9996).
C¸ch kinh tuyÕn trôc 1,50 vÒ c¶ 2 phÝa cã 2 ®êng chuÈn, vïng l·nh thæ n»m trong hai
®êng chuÈn nµy cã biÕn d¹ng nhá h¬n so víi phÐp chiÕu Gauss. C¸c ®iÓm n»m phÝa
SV: Ph¹m V¨n Kh¬ng Tr¾c ®Þa A-K48
Trêng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
trong ®êng c¾t mÆt trô th× ®é biÕn d¹ng mang dÊu ©m cßn phÝa ngoµi mang dÊu d-
¬ng.
Níc ta cã l·nh thæ tr¶i dµi theo vÜ ®é nªn sö dông phÐp chiÕu Gauss lµ hîp lý.
Tuy nhiªn víi u ®iÓm ®é biÕn d¹ng ph©n bè ®Òu h¬n vµ ®Ó thuËn tiÖn cho viÖc sö dông
hÖ täa ®é chung trong khu vùc vµ thÕ giíi, trong hÖ täa ®é míi VN-2000 ta sö dông
phÐp chiÕu UTM thay cho phÐp chiÕu Gauss trong hÖ HN-72.
I.2.4 VÒ sù ph©n m¶nh b¶n ®å
§Ó thuËn lîi cho viÖc sö dông b¶n ®å, mçi níc cã qui íc vÒ c¸ch chia m¶nh
vµ ®¸nh sè c¸c b¶n ®å. Theo qui ph¹m ®o ®¹c nhµ níc c¸c m¶nh b¶n ®å bao phñ trªn
l·nh thæ ViÖt Nam ®îc chia m¶nh vµ ®¸nh sè t¬ng øng víi mét lo¹i tû lÖ.
Ngêi ta chia tr¸i ®Êt thµnh 60 mói, mçi mói lµ 6 0, nhng mói sè 1 cã kinh
tuyÕn biªn phÝa T©y lµ kinh tuyÕn gèc ®îc ®¸nh sè 31 vµ vßng sang phÝa §«ng cã sè
hiÖu mói t¨ng dÇn: 32, 33, 34,...60
Nh vËy mói sè 1 nhËn kinh tuyÕn 1800 lµm kinh tuyÕn biªn phÝa T©y
TÝnh ®óng vÒ hai cùc ngêi ta chia qu¶ ®Êt thµnh tõng ®íi 4 0 ®¸nh sè ®íi theo
thø tù vÇn ch÷ c¸i: A, B, C...C¸c ®ai vµ c¸c mói giao nhau t¹o thµnh khung cña m¶nh
b¶n ®å tû lÖ 1:1000000. VÝ dô nh m¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:1000000 cã chøc n¨ng Hµ Néi
mang sè hiÖu F-48 (®ai F, mói 48). C¸ch ®¸nh sè c¸c m¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:1000000
lµ c¬ së ®Ó ®¸nh c¸c m¶nh b¶n ®å tû lÖ kh¸c.
C¸ch chia m¶nh vµ ®¸nh sè c¬ b¶n cña b¶n ®å ®Þa h×nh:
+ M¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:1000000 kÝch thíc 40 60 lµ giao nhau cña mói 60 chia
theo ®êng kinh tuyÕn vµ ®ai 40 chia theo ®êng vü tuyÕn. KÝ hiÖu ®îc ®¸nh sè ARËp
1, 2, 3...
+ M¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:500000 ®îc chia tõ m¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:1000000 ra lµm 4
m¶nh cã kÝch thíc 20 30. phiªn hiÖu m¶nh ®Æt b»ng ch÷ c¸i A, B, C, D theo thø tù tõ tr¸i
sang ph¶i, tõ trªn xuèng díi vµ cã phiªn hiÖu F-48-D(NF-48-C)
+ M¶nh b¶n ®å 1:250000 ®îc chia tõ m¶nh b¶n ®å 1:500000 ra lµm 4 m¶nh
cã kÝch thíc 10 1030' kÝ hiÖu b»ng sè ARËp 1, 2, 3, 4 theo thø tù tõ tr¸i sang ph¶i,
tõ trªn xuèng díi vµ cã phiªn hiÖu F-48-D-1(NF-48-11)
+ M¶nh b¶n ®å 1:100000 ®îc chia tõ m¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:1000000 thµnh 96
m¶nh cã kÝch thíc 30' 30' ký hiÖu b»ng sè ARËp tõ 1 ®Õn 96, cã phiªn hiÖu F-48-
96(6151)
+ M¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:50000 ®îc chia tõ m¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:100000 thµnh 4
m¶nh cã kÝch thíc 15' 15' kÝ hiÖu b»ng A, B, C, D theo thø tù tõ tr¸i sang ph¶i, tõ
trªn xuèng díi cã phiªn hiÖu F-48-96-D(615111)
SV: Ph¹m V¨n Kh¬ng Tr¾c ®Þa A-K48
Trêng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
+ M¶nh b¶n ®å 1:25000 ®îc chia tõ m¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:50000 thµnh 4 m¶nh
cã kÝch thíc 7'30" 7'30" kÝ hiÖu b»ng a, b, c, d theo thø tù tõ tr¸i sang ph¶i, tõ trªn
xuèng díi cã phiªn hiÖu F-48-96-D-d
+ M¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:10000 ®îc chia tõ m¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:25000 ra lµm 4
m¶nh cã kÝch thíc 3'45" 3'45" kÝ hiÖu b»ng 1, 2, 3, 4 theo thø tù tõ tr¸i sang ph¶i,
tõ trªn xuèng díi cã phiªn hiÖu F-48-96-D-d-4
+ M¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:5000 ®îc chia tõ m¶nh b¶n ®å tû lÖ 100000 ra lµm 256
m¶nh cã kÝch thíc 1'52.5" 1'52.5" kÝ hiÖu b»ng ch÷ sè tõ 1-256 vµ thø tù tõ tr¸i
sang ph¶i, tõ trªn xuèng díi cã phiªn hiÖu F-48-96-(256)
+ M¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:2000 ®îc chia tõ m¶nh b¶n ®å 1:5000 ra lµm 9 m¶nh
cã kÝch thíc 37.5" 37.5" kÝ hiÖu b»ng ch÷ Latinh a, b, c, d ,e, g, h, k thø tù tõ tr¸i
sang ph¶i tõ trªn xuèng díi cã phiªn hiÖu F-48-96-(256-k)
I.3 Néi dung vµ ®é chÝnh x¸c cña b¶n ®å ®Þa h×nh
I.3.1 Néi dung cña b¶n ®å ®Þa h×nh
C¸c yÕu tè c¬ b¶n cña néi dung b¶n ®å ®Þa h×nh lµ:c¬ së to¸n häc, thuû hÖ c¸c
®iÓm d©n c ,c¸c ®èi tîng c«ng nghiÖp, n«ng nghiÖp vµ v¨n ho¸, m¹ng líi c¸c ®êng
giao th«ng, d¸ng ®Êt, líp phñ thùc vËt vµ thæ nhìng, c¸c ®êng ranh giíi...TÊt c¶ c¸c
®èi tîng trªn ®îc thÓ hiÖn trªn b¶n ®å ®Þa h×nh víi ®é chi tiÕt cao vµ ®îc ghi chó c¸c
®Æc trng chÊt lîng vµ sè lîng.
I.3.1.1 Líp c¬ së to¸n häc
-Khung b¶n ®å ®îc tr×nh bµy theo mÉu khung quy ®Þnh cña tµi liÖu “Ký hiÖu
b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ 1/500,1/1000 ,1/2000,1/5000”
-Phiªn hiÖu b¶n ®å ®îc ghi theo quy ®Þnh.
- C¸c ®iÓm khèng chÕ tr¾c ®Þa biÓu thÞ nh quy ®Þnh
-C¸c ®iÓm ®é cao nhµ níc h¹ng I,II,III,IV ®îc biÓu thÞ theo vÞ trÝ chÝch trªn
¶nh ®iÒu vÏ theo quy ®Þnh .Trªn ¶nh ®iÒu vÏ c¸c ®iÓm nµy ®· ®îc biÓu thÞ ®Çy ®ñ ®é
cao mÆt mèc vµ ®é cao mÆt ®Êt.
-Tªn m¶nh b¶n ®å nªn chän tªn ®iÓm d©n c lín nhÊt trong m¶nh.Trong khu
®o ph¶i tæng hîp ®Ó kh«ng ®Æt trïng tªn m¶nh.
I.3.1.2 Nhãm líp thuû v¨n
C¸c yÕu tè thuû hÖ ®îc biÓu thÞ tØ mØ trªn b¶n ®å ®Þa h×nh.Trªn b¶n ®å biÓu thÞ
c¸c ®êng bê biÓn, bê hå ,bê cña c¸c con s«ng lín ®ù¬c vÏ b»ng hai nÐt.C¸c ®êng bê n-
íc ®îc thÓ hiÖn trªn b¶n ®å theo ®óng ®Æc ®iÓm cña tõng kiÓu ®êng bê .
Trªn b¶n ®å biÓu thÞ tÊt c¶ c¸c con s«ng cã chiÒu dµi tõ 1cm trë lªn.Ngoµi ra
thÓ hiÖn c¸c kªnh ®µo , m¬ng m¸ng, c¸c nguån níc tù nhiªn vµ nh©n t¹o. §ång thêi
cßn thÓ hiÖn c¸c thiÕt bÞ thuéc thuû hÖ(nh bÕn c¶ng,cÇu cèng, tr¹m thuû ®iÖn ,®Ëp...)
SV: Ph¹m V¨n Kh¬ng Tr¾c ®Þa A-K48
Trêng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
Sù biÓu thÞ c¸c yÕu tè thuû hÖ cßn ®îc bæ sung b»ng c¸c ®Æc trng chÊt lîng vµ
sè lîng (®é mÆn cña níc, ®Æc ®iÓm vµ ®é cao cña ®êng bê, ®é s©u vµ réng cña s«ng ,
tèc ®é níc ch¶y).
Trªn b¶n ®å s«ng ®îc thÓ hiÖn mét nÐt hay hai nÐt lµ phô thuéc vµo ®é réng
thùc tÕ cña nã vµ tØ lÖ b¶n ®å cÇn thµnh lËp.
I.3.1.3 Nhãm líp d©n c
C¸c ®iÓm d©n c lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quan träng nhÊt cña b¶n ®å ®Þa
h×nh. C¸c ®iÓm d©n c ®îc ®Æc trng bëi kiÓu c tró, sè ngêi vµ ý nghÜa hµnh chÝnh -
chÝnh trÞ cña nã. Theo kiÓu c tró th× ph©n ra thµnh c¸c nhãm : c¸c thµnh phè , c¸c
®iÓm d©n c kiÓu thµnh phè (khu c«ng nh©n, khu phè ven ®êng s¾t, n¬i nghØ m¸t),
c¸c ®iÓm d©n c n«ng th«n (th«n, Êp, nhµ ®éc lËp..). KiÓu ®iÓm d©n c ®îc thÓ hiÖn
trªn b¶n ®å ®i¹ h×nh b»ng kiÓu ch÷ ghi chó tªn cña nã.
Khi thÓ hiÖn c¸c ®iÓm d©n c trªn b¶n ®å ®Þa h×nh th× ph¶i gi÷ ®îc ®Æc trng cña
chóng vÒ quy ho¹ch, kiÕn tróc.
Trªn b¶n ®å cã tØ lÖ cµng lín th× sù biÓu thÞ c¸c ®iÓm d©n c cµng tØ mØ, khi thu
nhá tØ lÖ th× ph¶i tiÕn hµnh tæng qu¸t ho¸.
Trªn b¶n ®å 1/5000 cã thÓ biÓu thÞ ®îc tÊt c¶ c¸c vËt kiÕn tróc theo kÝch thíc
cña chóng , ®ång thêi thÓ hiÖn ®Æc trng cña vËt liÖu x©y dùng, ®é réng cña c¸c ®êng
phè còng ®îc thÓ hiÖn theo tØ lÖ b¶n ®å.
Trªn tØ lÖ b¶n ®å 1/10000 c¸c ®iÓm d©n c ®îc biÓu thÞ b»ng kÝ hiÖu quy íc c¸c
ng«i nhµ vµ c¸c vËt kiÕn tróc riªng biÖt , nhng trong ®ã ®· cã sù lùa chän nhÊt
®Þnh .Trong mét sè trêng hîp ph¶i thay ®æi kÝch thíc mÆt b»ng vµ ®é réng cña ®êng
phè.
Trªn c¸c b¶n ®å tØ lÖ tõ 1/25000 ®Õn 1/100000 th× sù biÓu thÞ kh«ng
ph¶i chñ yÕu lµ c¸c vËt kiÕn tróc riªng biÖt mµ lµ c¸c « phè ,trong ®ã ®Æc tr ng
chÊt lîng ®îc cña chóng ®îc kh¸i qu¸t .Trªn b¶n ®å tØ lÖ 1/100000 th× c¸c
ng«i nhµ kh«ng ®îc thÓ hiÖn , sù biÓu thÞ c¸c ®êng phè víi ®é réng quy ®Þnh
(0.5-0.8mm) cã ¶nh hëng lµm gi¶m diÖn tÝch c¸c « phè trªn b¶n ®å.
I.3.1.4 Nhãm líp giao th«ng
Trªn c¸c b¶n ®å ®Þa h×nh th× m¹ng líi ®êng s¸ ®îc thÓ hiÖn tØ mØ vÒ kh¶ n¨ng
giao th«ng vµ tr¹ng th¸i cña ®êng. M¹ng líi ®êng s¸ ®îc thÓ hiÖn chi tiÕt hoÆc kh¸i
lîc lµ tuú thuéc vµo tØ lÖ b¶n ®å, cÇn ph¶n ¸nh ®óng ®¾n mËt ®é cña líi ®êng s¸, h-
íng vµ vÞ trÝ c¸c con ®êng,chÊt lîng cña chóng.
§êng s¸ ®îc ph©n ra ®êng s¾t ,®êng r¶i mÆt vµ ®êng ®Êt .C¸c ®êng s¾t ®îc
ph©n chia theo ®é réng cña ®êng ray ,theo sè ®êng s¾t ph¶i biÓu thÞ ,c¸c nhµ ga ,c¸c
vËt kiÕn tróc vµ c¸c trang thiÕt bÞ kh¸c thuéc ®êng s¾t(th¸p níc ,tr¹m canh, c¸c ®o¹n
®êng ngÇm, c¸c ®o¹n ®êng ®¾p cao cÇu cèng....)
C¸c ®êng kh«ng ray th× ®îc ph©n ra thµnh :
SV: Ph¹m V¨n Kh¬ng Tr¾c ®Þa A-K48
Trêng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
-C¸c ®êng «t« trôc
- C¸c ®êng r¶i nhùa tèt
- C¸c ®êng nhùa thêng
- C¸c ®êng ®¸ tèt
- C¸c ®êng ®Êt lín
- C¸c ®êng ®Êt nhá
- §êng mßn.
Trªn c¸c b¶n ®å tØ lÖ 1/10000 vµ lín h¬n biÓu thÞ tÊt c¶ c¸c con ®êng , trªn
c¸c b¶n ®å tØ lÖ 1/25000 th× biÓu thÞ cã chän läc c¸c con ®êng trªn ®ång ruéng vµ
trong rõng nh÷ng n¬i mµ ®êng s¸ cã mËt ®é cao, ë tØ lÖ nhá h¬n th× sù lùa chän cao
h¬n vµ kh¸i qu¸t h¬n.
Khi lùa chän ph¶i xÐt ®Õn ý nghÜa cña ®êng s¸ .Ph¶i biÓu thÞ nh÷ng con ®êng
®¶m b¶o mèi liªn hÖ gi÷a c¸c ®iÓm d©n c víi nhau víi c¸c ga xe löa , c¸c bÕn tµu,
s©n bay vµ nh÷ng con ®êng dÉn ®Õn nh÷ng nguån níc.....
I.3.1.5 Nhãm líp ®Þa h×nh
D¸ng ®Êt trªn b¶n ®å ®Þa h×nh ®îc biÓu thÞ b»ng c¸c ®êng b×nh ®é.
Nh÷ng yÕu tè d¸ng ®Êt mµ ®êng b×nh ®é kh«ng thÓ hiÖn ®îc th× biÓu thÞ b»ng
kÝ hiÖu riªng( vÝ dô :v¸ch ®øng ) .Ngoµi ra ,trªn b¶n ®å cßn cã c¸c ®iÓm ghi
chó ®é cao.
Kho¶ng cao ®Òu cña ®êng b×nh ®é trªn b¶n ®å ®Þa h×nh ®îc quy ®Þnh nh sau:
Kho¶ng cao ®Òu(m) Kho¶ng cao ®Òu(m)
Tû lÖ
Tû lÖ
b¶n ®å
b¶n ®å Nhá Trung Lín Nhá Trung Lín
nhÊt b×nh nhÊt nhÊt b×nh nhÊt
0,5 1 2
1:2000 1:100.000 20 20 40
1 2 5
1:5000 1:200.000 20 40 40
2,5 2,5 5
1:10.000 1:500.000 20 50 100
2,5 5 10
1:25.000 1:1.000.000 50 100 200
10 10 20
1:50.000
§Ó thÓ hiÖn ®Çy ®ñ c¸c tÝnh chÊt ®Æc trng cña ®Þa h×nh , ®Æc biÖt lµ ®èi víi c¸c
vïng ®ång b»ng, ngêi ta cßn vÏ thªm c¸c ®êng b×nh ®é nöa kho¶ng cao ®Òu vµ
nh÷ng ®êng b×nh ®é phô ë nh÷ng n¬i cÇn thiÕt . Kho¶ng cao ®Òu lín nhÊt chØ dïng
cho nh÷ng vïng nói cao.
Tríc khi biªn vÏ d¸ng ®Êt th× ph¶i x¸c ®Þnh râ nh÷ng ®Æc ®iÓm chung vµ
nh÷ng d¹ng ®Þa h×nh c¬ b¶n vµ ®Æc trng cña nã.
SV: Ph¹m V¨n Kh¬ng Tr¾c ®Þa A-K48
Trêng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
Trªn c¸c b¶n ®å ®Þa h×nh cÇn ph¶i thÓ hiÖn chÝnh x¸c vµ râ rµng c¸c d¹ng ®Þa
h×nh cã liªn quan ®Õn sù h×nh thµnh tù nhiªn cña d¸ng ®Êt nh c¸c d·y nói ,c¸c ®Ønh
nói, yªn nói, thung lòng, c¸c v¸ch nøt, r·nh sãi ®Êt trît ....vµ c¸c d¹ng cã liªn quan
víi sù h×nh thµnh nh©n t¹o nh chç ®¾p cao, chç ®µo s©u....sù biÓu thÞ d¸ng ®Êt trªn
b¶n ®å ®Þa h×nh ph¶i ®¶m b¶o cho ngêi sö dông b¶n ®å cã thÓ thu nhËn ®îc nh÷ng
sè liÖu vÒ ®é cao, vÒ ®é dèc víi ®é chÝnh x¸c cao, ®ång thêi ®¶m b¶o sù ph¶n ¸nh
®óng ®¾n sù c¾t xÎ ngang vµ c¾t xÎ ®øng cña bÒ mÆt...
Tæng qu¸t ho¸ d¸ng ®Êt tøc lµ lo¹i trõ c¸c chi tiÕt nhá kh«ng quan träng ,
®ång thêi cho phÐp cêng ®iÖu c¸c d¹ng ®Þa h×nh ®Æc trng do kh«ng ph¶n ¸nh ®îc
®Çy ®ñ khi chuyÓn tõ kho¶ng cao ®Òu cña b¶n ®å tµi liÖu sang kho¶ng cao ®Òu cña
b¶n ®å thµnh lËp.
I.3.1.6 Nhãm líp phñ thùc vËt vµ ®Êt
Trªn c¸c b¶n ®å ®Þa h×nh biÓu thÞ c¸c lo¹i rõng c©y , vên c©y, ®ån ®iÒn, ruéng,
®ång cá, tµi nguyªn, c¸t, ®Êt mÆn, ®Çm lÇy....Ranh giíi c¸c khu thùc phñ vµ c¸c lo¹i
®Êt th× ®îc biÓu thÞ b»ng c¸c ®êng chÊm; ë diÖn tÝch bªn trong ®êng viÒn th× vÏ c¸c
ký hiÖu quy íc ®Æc trng cho tõng lo¹i thùc vËt hoÆc ®Êt. Ranh giíi cña c¸c lo¹i thùc
vËt vµ ®Êt cÇn ®îc thÓ hiÖn chÝnh x¸c vÒ ph¬ng diÖn ®å ho¹ ; thÓ hiÖn râ rµng nh÷ng
chç ngoÆt cã ý nghÜa ®Þnh híng . C¸c ®Çm lÇy ®îc ph©n biÖt biÓu thÞ c¸c ®Çm lÇy
qua ®îc, khã qua vµ c¸c ®Çm lÇy kh«ng qua ®îc, ngoµi ra cßn ghi ®é s©u cña ®Çm
lÇy . Rõng ®îc ph©n biÖt biÓu thÞ : rõng giµ , rõng non, rõng rËm, rõng tha, rõng bÞ
ch¸y , rõng bÞ ®èn... ghi râ ®é cao trung b×nh cña c©y, ®êng kÝnh trung b×nh vµ lo¹i
c©y.
Khi biªn vÏ thùc vËt vµ lo¹i ®Êt th× ph¶i tiÕn hµnh lùa chän vµ kh¸i
qu¸t .ViÖc chän läc thêng dùa theo tiªu chuÈn kÝch thíc diÖn tÝch nhá nhÊt cña c¸c
®êng viÒn ®îc thÎ hiÖn lªn b¶n ®å. Nh÷ng n¬i tËp trung nhiÒu nhiÒu ®êng viÒn cã
diÖn tÝch nhá h¬n tiªu chuÈn th× kh«ng ®îc lo¹i bá, mµ ph¶i thÓ hiÖn b»ng c¸ch kÕt
hîp víi c¸c lo¹i (®Êt hoÆc thùc vËt ) kh¸c, hoÆc gép vµo mét ®êng viÒn chung, hoÆc
dïng kÝ hiÖu quy íc kh«ng cÇn ®êng viÒn.
I.3.1.7 Nhãm ranh giíi
Ngoµi ®êng biªn giíi quèc gia, trªn c¸c b¶n ®å ®Þa h×nh cß ph¶i thÓ hiÖn c¸c
®Þa giíi cña c¸c cÊp hµnh chÝnh . Cô thÓ lµ trªn b¶n ®å cã tØ lÖ 1/50000 vµ lín h¬n
th× biÓu thÞ tõ ®Þa giíi x· trë lªn, trªn b¶n ®å tØ lÖ 1/100000 th× kh«ng biÓu thÞ ®Þa
giíi x· .C¸c ®êng ranh giíi ph©n chia hµnh chÝnh-chÝnh trÞ ®ßi hái ph¶i thÓ hiÖn râ
rµng chÝnh x¸c.
I.3.2 §é chÝnh x¸c cña b¶n ®å ®Þa h×nh
§é chÝnh x¸c cña b¶n ®å ®Þa h×nh tu©n theo quy ®Þnh trong quy ph¹m :
SV: Ph¹m V¨n Kh¬ng Tr¾c ®Þa A-K48
Trêng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
Sai sè trung ph¬ng vÒ vÞ trÝ mÆt ph¼ng cña ®iÓm khèng chÕ ®o vÏ mÆt ph¼ng
sau b×nh sai so víi ®iÓm khèng chÕ tr¾c ®Þa gÇn nhÊt kh«ng vît qu¸ 0.10mm tÝnh theo
tØ lÖ b¶n ®å cÇn thµnh lËp, ë vïng Èn khuÊt sai sè nµy kh«ng qu¸ 0.15mm. Sai sè
trung ph¬ng vÒ ®é cao cña ®iÓm khèng chÕ ®o vÏ ®é cao sau b×nh sai so víi ®iÓm ®é
cao nhµ níc gÇn nhÊt kh«ng qu¸1/10 kho¶ng cao ®Òu ®êng b×nh ®é c¬ b¶n.
Trong trêng hîp thµnh lËp b¶n ®å b»ng ph¬ng ph¸p ®o vÏ ¶nh hµng kh«ng th×
®é chÝnh x¸c x¸c ®Þnh täa ®é, ®é cao ®iÓm khèng chÕ ¶nh ngo¹i nghiÖp, täa ®é t©m
chôp phôc vô cho c«ng t¸c t¨ng dÇy néi nghiÖp ph¶i t¬ng ®¬ng víi ®é chÝnh x¸c x¸c
®Þnh täa ®é cña ®iÓm khèng chÕ ®o vÏ.
Trong t¨ng dÇy khèng chÕ ¶nh, sai sè tån t¹i t¹i c¸c ®iÓm khèng chÕ ¶nh mÆt
ph¼ng sau b×nh sai lµ<0.25mm, sai sè tån t¹i t¹i c¸c ®iÓm khèng chÕ ¶nh ®é cao sau
b×nh sai lµ <0.25h(h lµ kho¶ng cao ®Òu cña ®êng b×nh ®é c¬ b¶n), sai sè trung b×nh
vÞ trÝ mÆt ph¼ng cña ®iÓm t¨ng dÇy so víi ®iÓm khèng chÕ ¶nh ngo¹i nghiÖp gÇn nhÊt
kh«ng ®îc vît qu¸ 0.35mm, sai sè trung b×nh vÒ ®é cao cña ®iÓm t¨ng dÇy so víi
®iÓm khèng chÕ ¶nh ngo¹i nghiÖp gÇn nhÊt kh«ng vît qu¸1/3h theo tØ lÖ b¶n ®å
thµnh lËp. Sai sè trung b×nh cña vÞ trÝ ®Þa vËt trªn b¶n ®å so víi vÞ trÝ ®iÓm khèng
chÕ ®o vÏ gÇn nhÊt kh«ng ®îc vît qu¸ 0.50mm ë vïng ®ång b»ng, vïng ®åi nói vµ
0.70mm ë vïng nói cao, vïng Èn khuÊt theo tû lÖ b¶n ®å cÇn thµnh lËp. Sai sè trung
b×nh vÒ ®é cao cña ®êng b×nh ®é, ®é cao cña ®iÓm ®Æc trng ®Þa h×nh, ®é cao cña
®iÓm mÐp níc ,®é cao cña ®iÓm ghi chó ®é cao so víi ®é cao cña ®iÓm khèng chÕ ®é
cao ngo¹i nghiÖp gÇn nhÊt kh«ng vît qu¸ 1/3 kho¶ng cao ®Òu ®êng b×nh ®é c¬ b¶n ë
vïng ®ång b»ng, vµ 1/2 kho¶ng cao ®Òu ®êng b×nh ®é c¬ b¶n ë vïng nói.
C¸c ph¬ng ph¸p thµnh lËp
I.4 C¸c ph¬ng ph¸p thµnh lËp b¶n ®å
b¶n ®å
B¶n ®å ®Þa h×nh cã thÓ ®îc thµnh lËp theo c¸c ph¬ng ph¸p nh s¬ ®å sau
§o trùc tiÕp Ph¬ng ph¸p ®o Biªn tËp tõ b¶n
ngoµi ¶nh ®å tû lÖ lín h¬n
thùc ®Þa
§o ¶nh ®¬n
Ph¬ng Ph¬ng §o ¶nh lËp thÓ
ph¸p ph¸p
bµn ®¹c toµn ®¹c
§o ¶nh §o ¶nh §o ¶nh
SV: Ph¹m V¨n Kh¬ng gi¶i Tr¾csè
®Þa A-K48
quang tÝch
c¬
Trêng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
I.4.1Ph¬ng ph¸p ®o trùc tiÕp ngoµi thùc ®Þa
1.Ph¬ng ph¸p toµn ®¹c.
Phong ph¸p toµn ®¹c lµ dïng c¸c thiÕt bÞ ®o ng¾m gãc vµ c¹nh trùc tiÕp ®Õn
c¸c ®iÓm ®Þa vËt vµ ®Þa h×nh ,sau ®ã triÓn vÏ vµ biªn tËp trªn b¶n vÏ giÊy hoÆc trªn
m¸y tÝnh. Ph¬ng ph¸p cã ®é chÝnh x¸c cao ®é tin cËy lín, thÝch øng víi thµnh lËp
b¶n ®å tØ lÖ lín, khu vùc ®o vÏ nhá.
2.Ph¬ng ph¸p bµn ®¹c
Ph¬ng ph¸p bµn ®¹c lµ dïng c¸c thiÕt bÞ ®o ng¾m gãc vµ c¹nh trùc tiÕp ®Õn
c¸c ®iÓm ®Þa vËt vµ ®Þa h×nh ,triÓn vÏ trùc trªn b¶n vÏ giÊy ngay t¹i thùc ®Þa .Ph¬ng
cã ®é tin cËy lín nhng cã ®é chÝnh x¸c kh«ng cao ,thÝch øng víi thµnh lËp b¶n ®å tØ
lÖ lín ,ph¹m vi ®o vÏ nhá.
I.4.2 Ph¬ng ph¸p ®o ¶nh
Ph¬ng ph¸p nµy ®îc ¸p dông cho c¸c khu vùc réng lín, chiÕm 90 95% sè lîng b¶n
®å ®Þa h×nh, ®Þa chÝnh ë níc ta vµ c¸c níc tiªn tiÕn. Nguyªn lý cña ph¬ng ph¸p
®o ¶nh ®îc thùc hiÖn theo ph¬ng ph¸p ®o ¶nh ®¬n vµ ¶nh lËp thÓ:
1.Ph¬ng ph¸p ®o ¶nh ®¬n
Ph¬ng ph¸p ®o ¶nh ®¬n ¸p dông ë vïng b»ng ph¼ng lµ chñ yÕu, nã ®îc ¸p
dông ®Ó ®o vÏ ®Þa h×nh khi mµ ®é chÝnh x¸c ®o ®é cao cña ph¬ng ph¸p ®o lËp thÓ
khã tho¶ m·n. §o ¶nh ®¬n ¸p dông thµnh lËp b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ lín rÊt cã hiÖu
qu¶ ë vïng ®Þa h×nh b»ng ph¼ng.
2.Ph¬ng ph¸p ®o ¶nh lËp thÓ
Ph¬ng ph¸p ®o ¶nh lËp thÓ cã kh¶ n¨ng kh¸i qu¸t ®Þa h×nh tèt nhÊt so víi tÊt
c¶ c¸c ph¬ng ph¸p kh¸c. Ngµy nay nhê cã c¸c thiÕt bÞ hiÖn ®¹i nh m¸y ®o vÏ ¶nh lËp
thÓ toµn n¨ng quang c¬, m¸y ®o vÏ ¶nh toµn n¨ng gi¶i tÝch vµ tr¹m ®o ¶nh sè mµ ph-
¬ng ph¸p lËp thÓ tho¶ m·n tÊt c¶ c¸c lo¹i b¶n ®å cã tû lÖ tõ 1:1000 trë xuèng. Do ®o
vÏ trªn m« h×nh nªn ph¬ng ph¸p lËp thÓ hÇu nh h¹n chÕ ®Õn møc tèi ®a ¶nh hëng cña
thêi tiÕt vµ ®Þa h×nh. §Æc biÖt ®èi víi b¶n ®å tû lÖ trung b×nh vµ tû lÖ bÐ th× kh«ng cã
ph¬ng ph¸p nµo cho ®é chÝnh x¸c cao h¬n ph¬ng ph¸p ®o ¶nh lËp thÓ. Cã thÓ nãi ph-
¬ng ph¸p nµy lu«n ®îc ¸p dông c¸c thµnh tùu khoa häc míi vµo s¶n xuÊt ®Ó gi¶i
phãng con ngêi khái lao ®éng vÊt v¶, lµm t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng dÉn tíi gi¶m gi¸
thµnh s¶n phÈm.
Ngµy nay c¸c níc trªn thÕ giíi vµ ë níc ta, c«ng nghÖ ®o ¶nh sè ®· vµ ®ang
®îc nghiªn cøu ¸p dông vµ hoµn thiÖn réng r·i trong s¶n xuÊt.
SV: Ph¹m V¨n Kh¬ng Tr¾c ®Þa A-K48
Trêng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
I.4.3 Ph¬ng ph¸p biªn tËp tõ b¶n ®å cã tØ lÖ lín
Ph¬ng ph¸p nµy thêng ®îc sö dông ®Ó thµnh lËp b¶n ®å tØ lÖ nhá vµ trung
b×nh. Ph¬ng ph¸p nµy cã u ®iÓm lµ Ýt tèn kÐm .
Ch¬ng II:giíi thiÖu vÒ m¸y GTS-220N
I.Tªn gäi c¸c bé phËn vµ chøc n¨ng
Tªn gäi :
-carrying handle locking screw : èc gi÷u tay cÇm
-carrying handle : tay cÇm
-objective lens : KÝnh vËt
-sighting collimator : èng ng¾m s¬ bé
-Intrument center mark : DÊu t©m m¸y
-Horizontal motion clamp : Kho¸ bµn ®é ngang
-Horizontal tangent screw : VÝt vi ®éng ngang
-diplay unit : HiÓn thÞ
-circular level : Bät thuû trßn
-circular level adjusting screw : èc ®iÒu chØnh bät thuû trßn
-optical plummet telescope : däi t©m quang häc
-leveling screw : èc lÊy th¨ng b»ng
-tribrach fixing lever : Kho¸ cè ®Þnh ®Õ m¸y
-base : §Õ m¸y
-telescope focusing knob : Nóm ®iÒu chØnh tiªu cù
-telescope grip : Vßng chØnh èng kÝnh
- telescope eyepiece : M¾t kÝnh èng kÝnh
-vertical motion clamp : Kho¸ bµn ®é ®øng
- vertical tangent screw : èc vi ®éng ®øng
-power supply connector : §Çu c¾m
-battery locking lever : LÊy kho¸ pin
-battery BT-52QA : Pin BT-52QA
-Plate level : Bät èng thuû dµi
CHỈ TIÊU KỸ THUẬT
ỐNG KÍNH
Dài 150mm
Đường kính vật kính. 45mm (EDM 50mm)
Độ phóng đại 30×
Ảnh thuận
Trường nhìn 1°30′
SV: Ph¹m V¨n Kh¬ng Tr¾c ®Þa A-K48
Trêng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
Độ phân giải 2.5″
Khoảng hội tụ nhỏ 1.3m
nhất
ĐO KHOẢNG CÁCH
Điều kiện 1
1G 3,000m 2,000m
3G 4,000m 2,700m
9G 5,000m 3,400m
Điều kiện 2
1G 3,500m 2,300m
3G 4,700m 3,100m
9G 5,800m 4,000m
ĐK 1: Slight haze with visibility about 20km (12.5 miles) moderate sunlight
with light heat shimmer.
ĐK 2: No haze with visibility about 40 km (25 miles), overcast with no heat
shimmer.
Độ chính xác ±(2mm + 2ppm × D) m.s.e. ±(3mm+3ppm×D)m
.s.e.
D: Khoảng cách đo (mm)
Số đọc nhỏ nhất
Chế độ đo chính xác 1mm /0.2mm
Chế độ thô 10mm /1mm
Chế độ đo dò 10mm
Thời gian đo
Chế độ đo chính xác 1mm: 1.2 s. (Khởi tạo4 sec.)
0.2mm: 2.8 s. (Khởi tạo 5 sec.)
Chế độ thô 0.7 s. (Khởi tạo 3 sec.)
Chế độ đo dò 0.4 s. (Khởi tạo 3 sec.)
ĐO GÓC
Hệ nhận dạng H: 2 cạnh V: 1 cạnh H: 1 cạnh V: 1 cạnh
Số đọc nhỏ nhất 1″/5″ 5″/10″
Độ chính xác
(Theo chuẩn DIN 3″ 5″ 6″ 9″
18723)
Thời gian đo Ít hơn 0.3 s.
HIỂN THỊ
Phần hiển thị Màn hình đồ họa LCD 160 × 64 điểm
2 Hai mặt 1 mặt
Bàn phím Bàn phím gồm số và chữ.
HIỆU CHỈNH ĐỘ
NGHIÊNG
Cảm biến Hai trục Đơn trục
Dải bù ±3′
Đơn vị bù 1″
SV: Ph¹m V¨n Kh¬ng Tr¾c ®Þa A-K48
Trêng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
PHẦN KHÁC
Chiều cao máy 176mm (6.93 in.)
Kính dọi tâm quang
học
Khuếch đại 3×
Dải hội tụ 0.5 to infinity
Trường nhìn(ở 1.3m) 5° (114mmø)
Kích cỡ
336(H)×184(W)×172(L)mm/13.2(H)×7.2(W)×6.9(L)in.
TRỌNG LƯỢNG
Máy gồm pin 4.9kg
Vỏ máy 3.4kg
ĐỘ BỀN
Chống nước vào bụi IP66 (Với pin BT-52QA) (theo chuẩn IEC60529)
bẩn
Nhiệt độ làm việc –20°C tới +50°C (–4°F tới +122°F)
PIN BT-52Q
Điện áp ra DC7.2V
Dung lượng 2.7 Ah (Ni-MH)
Thời gian làm việc
Đo khoảng cách 10 h
Đo góc 45 h
Weight 0.3kg
BỘ SẠC BC-27
Điện áp vào AC 100 ~ 240V
Tần số 50/60Hz
Thời gian nạp Pin BT-52QA: 1.8 h
Thời gian xả Pin BT-52QA: 8 h (khi pin đầy)
Trọng lượng 0.5kg
*Ký hiÖu hiÓn thÞ
HiÓn thÞ Néi dung HiÓn thÞ Néi dung
V Gãc ®øng N To¹ ®é N
HR Gãc ngang ph¶i E To¹ ®é E
HL Gãc ngang tr¸i Z To¹ ®é Z
HD Kho¶ng c¸ch ngang * ®ang ®o kho¶ng c¸ch
VD ®é cao t¬ng ®èi m ®¬n vÞ mÐt
SV: Ph¹m V¨n Kh¬ng Tr¾c ®Þa A-K48
Trêng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
SD Kho¶ng c¸ch nghiªng ft ®¬n vÞ fÝt
fi ®¬n vÞ fit vµ inch
*PhÝm chøc n¨ng
PhÝm Tªn phÝm Chøc n¨ng
phÝm ®o t¹o ®é Mode ®o to¹ ®é
phÝm ®o xa Mode ®o xa
ANG phÝm ®o gãc Mode ®o gãc
menu phÝm thùc ®¬n ChuyÓn mode menu vµ mode b×nh thêng ®Ó
thiÕt lËp phÐp ®o øng dông vµ ®iÒu chØnh
trong mode menu
ESC phÝm tho¸t *quay vÒ mode ®o hoÆc mode tríc ®ã kÓ tõ
mode ®Æt
*lµ mode thu thËp sè liÖu hoÆc mode layout
trùc tiÕp tõ mode ®o b×nh thêng
*cã thÓ s dông nã nh lµ nót nhí trong mode
®o th«ng thêng
POWER phÝm nguån ®iÖn T¾t më (ON/OFF) nguån ®iÖn
F1-F4 phÝm mÒm T¬ng øng víi th«ng tin ®îc hiÓn thÞ
*PhÝm chøc n¨ng(phÝm mÒm)
Th«ng tin vÒ c¸c phÝm ®îc hiÓn thÞ ë dßng díi cïng cña mµn h×nh.Chøc n¨ng theo
th«ng tin ®îc hiÓn thÞ.
Mode ®o gãc
V : 90 10’ 20’’
HR :120 30’40’’
OSET HOLD HSET P1
TILT REP V% P2
h-bz r/l cmps p3
SV: Ph¹m V¨n Kh¬ng Tr¾c ®Þa A-K48
Trêng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
[F1] [F2] [F3] [F4]
PhÝm mÒm
Mode ®o gãc
trang PhÇm mÒm HiÓn thÞ Chøc n¨ng
1 F1 OSET Gãc ngang ®îc ®Æt ®Õn 0000’00’’
F2 HOLD Gi÷ gãc ngang
F3 HSET ®Æt gãc ngang yªu cÇu b»ng c¸ch nhËp
sè liÖu
F4 P1 Chøc n¨ng cña c¸c phÝm ®îc giíi thiÖu
trªn trang tiÕp theo
2 F1 TILT ®Æt söa ®é nghiªng.NÕu ON mµn hiÓn
thÞ gi¸ trÞ söa ®é nghiªng
F2 REP Mode ®o gãc lÆp
F3 V% Mode tØ lÖ % gãc ®øng
F4 P2 Chøc n¨ng cña c¸c phÝm ®îc giíi thiÖu
chØ tªn trang tiÕp theo
3 F1 H-BZ ®Æt cßi kªu cho mçi khi gãc ngang 900
F2 R/L C«ng t¾c ®o gãc ngang ph¶i tr¸i
F3 CMPS C«ng t¾c ON/OFF la bµn cña gãc ®øng
F4 P3 Chøc n¨ng cña c¸c phÝm ®îc giíi thiÖu
trªn trang tiÕp theo
*Mode ®o xa
1 F1 MEAS B¾t ®Çu ®o
F2 MODE ®Æt mode ®o,®o chÝnh x¸c/®o tiªu
chuÈn/®o nhanh
F3 S/A Chän ®Æt mode,audio(©m thanh)
F4 P1 Chøc n¨ng cña c¸c phÝm ®îc giíi
thiÖu trªn trang tiÕp theo
2 F1 OFSET Chän mode ®o offset(®o kho¶ng
c¸ch th¼ng gãc víi ®êng chÝnh)
F2 S.O Chän mode ®o ®a ®iÓm ra hiÖn tr-
êng
F3 m/f/i Chän ®¬n vÞ ®o:met,fit,hoÆc inch
F4 P2 Chøc n¨ng cña c¸c phÝm ®îc giíi
thiÖu trªn trang tiÕp theo)
*Mode ®o to¹ ®é
SV: Ph¹m V¨n Kh¬ng Tr¾c ®Þa A-K48
Trêng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
1 F1 MEAS B¾t ®Çu ®o
F2 MODE ®Æt mode ®o,®o chÝnh x¸c/®o tiªu
chuÈn/®o nhanh
F3 S/A Chän ®Æt mode,audio(©m thanh)
F4 P1 Chøc n¨ng cña c¸c phÝm ®îc giíi
thiÖu trªn trang tiÕp theo
2 F1 RHT ®Æt ®é cao g¬ng b»ng c¸ch nhËp sè
liÖu
F2 INSHT ®Æt ®é cao m¸y b»ng c¸ch nhËp sè
liÖu
F3 OCC ®Æt to¹ ®é tr¹m m¸y b»ng c¸ch
nhËp sè liÖu
F4 P2 Chøc n¨ng cña c¸c phÝm ®îc giíi
thiÖu trªn trang tiÕp theo)
3 F1 OFFSET Chän mode ®o kho¶ng c¸ch th¼ng
gãc víi ®êng chÝnh(off-set)
F3 m/f/i C«ng t¾c chän ®¬n vÞ:mÐt,fit,inch
F4 P3 Chøc n¨ng cña c¸c phÝm ®îc giíi
thiÖu trªn trang tiÕp theo)
1.5 Cæng nèi m¸y tÝnh RS-232C ®Çu c¾m tÝn hiÖu nèi tiÕp ®Ó nèi mode seri GTS-
230N víi m¸y tÝnh hoÆc bé thu thÊp sè liÖu TOPCON.M¸y tÝnh PC cã thÓ nhËn sè
liÖu ®o tõ GTS-230N seri hoÆc truyÒn sè liÖu tríc cña gãc ngang tíi m¸y.
*C¸c sè liÖu sau cã thÓ ®a ra mçi mode
mode Lèi ra
Mode ®o gãc(®øng,ngang ph¶i hoÆc V,HR,hoÆc HL
ngang tr¸i)(§øng phÇn tr¨m)
(V,HR,hoÆc HL)
Mode ®o xa ngang(HR,HD,VD) V,HR,HD,VD
Mode ®o kho¶ng c¸ch V,HR,SD,HD
nghiªng(V,HR,SD)
Mode to¹ ®é N,E,Z,(hoÆc V,H,SD,N,E,Z)
HiÓn thÞ vµ ®a ra ë mode tiªu chuÈn còng gi«ng nh néi dung phÝa trªn
Lèi ra ë mode ®o nhanh ®îc hiÓn thÞ chØ nh hiÓn thÞ sè liÖu ®o xa
II.2 ChuÈn bÞ ®o
2.1Nèi nguån ®iÖn
2.2L¾p ®Æt m¸y ®Ó ®o
L¾p ®Æt m¸y trªn gi¸ 3 ch©n,lÊy th¨ng b»ng vµ lÊy t©m m¸y chÝnh x¸c ®Ó ®¶m b¶o ®o
tèt nhÊt.Nªn sö dông ch©n gç cña Topcon kiªu E víi èc 5/8’’ vµ 11 r¨ng/inch
* LÊy th¨ng b»ng vµ lÊy t©m m¸y
SV: Ph¹m V¨n Kh¬ng Tr¾c ®Þa A-K48
Trêng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
1. §Æt ch©n:§Çu tiªn kÐo dµi c¸c ch©n ®Õn ®é dµi thÝch hîp råi vÆn chÆt c¸c èc
cè ®Þnh.
2. L¾p ®Æt m¸y lªn ch©n:®Æt m¸y cÈn thËn lªn ch©n vµ xª dÞch m¸y b»ng c¸ch
níi láng èc h·m m¸y (èc 5/8’’).NÕu qu¶ däi ®inh vÞ ®øng trªn t©m ®iÓm nhÑ nhµng
vÆn chÆt èc h·m m¸y
3. LÊy th¨ng b»ng s¬ bé m¸y dïng bät thuû trßn xoay èc lÊy th¨ng b»ng A&B
®Ó dÞch chuyÓn bät níc trong bät thuû trßn.Bät níc hiÖn ®ang ë trªn ®êng vu«ng gãc
víi ®êng ch¹y qua t©m cña 2 èc lÊy th¨ng b»ng ®ang ®îc ®iÒu chØnh;Xoay èc lÊy
th¨ng b»ng C ®Ó ®a bät níc vµo t©m cña bät èng thuû trßn
4. LÊy t©m m¸y dïng bät thuû dµi
(1)Quay m¸y theo chiÒu ngang b»ng c¸ch dïng èc kÑp/vi ®éng ngang vµ ®Æt
bät thuû dµi song song víi ®êng nèi 2 èc lÊy th¨ng b»ng A&B sau ®ã ®a bät vµo t©m
cña bät «ng thuû dµi b»ng c¸ch xoay èc A&B (2) Quay m¸y 900 xung quanh trôc
®øng vµ xoay èc lÊy th¨ng b»ng C ®Ó ®a bät níc vµo t©m bät thuû dµi
(3)LÆp l¹i c¸c bíc (1)&(2) cho mçi lÇn quay 900cña m¸y vµ kiÓm tra xem bät
níc cã ®óng ë t©m cña bät èng thuû dµi ë 4 vÞ trÝ cña nã
5. LÊy t©m m¸y b»ng c¸ch dïng kÝnh däi t©m quang häc:dïng m¾t ®iÒu
chØnh kÝnh m¾t cña däi t©m quang häc.Trît nhÑ m¸y b»ng c¸ch níi láng èc h·m m¸y
®Æt ®iÓm ®¸nh dÊu X lªn dÊu t©m sau ®ã vÆn chÆt èc h·m m¸y.Trît nhÑ m¸y cÈn then
kh«ng ®Ó quay ®iÒu ®ã cho phÐp b¹n cã ®îc sù dÞch chuyÓn Ýt nhÊt cña bät èng thuû.
6. Hoµn thµnh viÖc lÊy th»ng b»ng m¸y :LÊy th»ng b»ng m¸y chÝnh x¸c nh ë bíc
4 quay m¸y vµ kiÓm tra xem bät níc cã ë t©m cña bät ång thuû dµi kh«ng bÊt kÓ vÞ trÝ
xoay nµo cña èng kÝnh sau ®ã vÆn chÆt èc h·m m¸y
2.3 BËt c«ng t¾c nguån(Power switch) cu¶ m¸y
1.Ph¶i ®¶m b¶o m¸y ®· ë vÞ trÝ c©n b»ng
2.BËt c«ng t¾c nguån
BËt c«ng t¾c nguån ON
TOPCON GTS-220N
V:90 010’20’’
HR:00 0’00’’
OSET HOLD HSET P1
SV: Ph¹m V¨n Kh¬ng Tr¾c ®Þa A-K48
Trêng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
X¸c ®Þnh hiÓn thÞ møc pin cßn l¹i.Thay pin hoÆc n¹p l¹i pin nÕu møc pin cßn
thÊp hoÆc hiÓn thÞ pin hÕt
§iÒu chØnh ®é t¬ng ph¶n :
B¹n cã thÓ ®iÒu chØnh h»ng sè g¬ng (PSM ),gi¸ trÞ hiÖu chØnh ¸p suÊt (PPM)
vµ b¹n cã thÓ ®iÒu chØnh ®é t¬ng ph¶n ngay khi bËt m¸y.
B¹n muèn chØnh s¸ng Ên phÝm (F1)( ) hoÆc F2 ( )
§Æt nhí sau khi mÊt ®iÖn Ên phÝm (F4) ENTER
2.4 HiÓn thÞ møc pin cßn l¹i møc pin cßn l¹i thÓ hiÖn ®iÒu kiÖn cña nguån m¸y
Cã thÓ ®o ®îc
Pin yÕu cÇn thay thÕ hoÆc n¹p pin l¹i
NhÊp nh¸y
(HÕt pin) kh«ng thÓ ®o ®îc
ph¶i thay hoÆc n¹p pin
Chó ý:
Thêi gian sö dông pin thay ®æi phô thuéc vµo ®iÒu kiÖn m«i trêng nh: nhiÖt
®é ,m«i trêng ,thêi gian n¹p ,sè lÇn n¹p vµ x¶ ...§Ó an toµn nªn n¹p pin tríc hoÆc
chuÈn bÞ s½n 1 pin ®· n¹p ®Çy ®Ó thay thÕ
(1) Tæng quan vÒ viÖc sö dông pin
(2) HiÓn thÞ møc pin cßn l¹i cho biÕt møc nguån ®iÖn cßn l¹i ®èi víi mode ®o hiÖn
t¹i cña m¸y.Møc ®é an toµn ®îc hiÓn thÞ b»ng møc pin cßn l¹i trªn mµn h×nh
trong mode ®o gãc nhng kh«ng cÇn thiÕt ph¶i ®¶m b¶o kh¶ n¨ng sö dông cña
pin trong mode ®o xa
Cã thÓ x¶y ra trêng hîp khi thay ®æi tõ mode ®o gãc sang mmode ®o xa m¸y
sÏ dõng ho¹t ®éng do kh«ng cßn ®ñ pin cho mode ®o xa v× mode ®o nµy tèn
nhiÒu ®iÖn h¬n mode ®o gãc.
2.5 HiÖu chØnh ®é nghiªng cña gãc ngang vµ gãc nghiªng vµ gãc ®øng
(ë GTS -229 vµ GTS -239N chØ cã hiÖu chØnh ®é nghiªng gãc ®øng).
SV: Ph¹m V¨n Kh¬ng Tr¾c ®Þa A-K48
Trêng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
Khi sensor nghiªng ho¹t ®éng ,hiÖn thÞ viÖc ®iÒu chØnh tù ®éng ®é nghiªng cña gãc
ngang vµ ®øng v× mÊt c©n b»ng .§Ó ®¶m b¶o ®o gãc chÝnh x¸c ,c¸c sensor nghiªng
ph¶i ho¹t ®éng .HiÓn thÞ ë mµn h×nh còng cã thÓ ®îc sö dông ®Ó lÊy th¨ng b»ng
chÝnh x¸c cho m¸y.NÕu hiÓn thÞ TILT OVER (qu¸ nghiªng) th× m¸y ë ngoµi d¶i hiÖu
chØnh tù ®éng cÇn ph¶i ®îc lÊy th»ng b»ng b»ng tay
Standing axis Trôc ®øng cña m¸y
Zenith Thiªn ®Ønh
Inclination the standing axis in §é lÖch cña trôc ®øng theo ph¬ng X
the X direction
Horizontal §êng n»m ngang
Trunion axis Trôc thùc
GTS -220N tù ®éng hiÖu chØnh c¶ gãc ®øng & gãc ngang do ®é lÖch cña trôc
®øng theo ph¬ng X&Y
HiÓn thÞ gãc ngang vµ ®øng lµ kh«ng æn ®Þnh khi m¸y ®îc ®Æt trªn nÒn kh«ng æn
®Þnh ho¾c giã m¹nh.Lóc nµy cÇn t¾t chøc n¨ng söa nghiªng tù ®éng gãc ®øng vµ
gãc ngang
2.6 C¸ch nhËp c¸c ký tù vµ ch÷ sè
cho phÐp nhËp c¸c ký tù vµ sè cho :®é cao m¸y,®é cao g¬ng,®iÓm ®Æt m¸y,tr¹m
®Þnh híng ..
C¸ch chän mét ®Ò môc
ST# ST -01
ID:
INS:0.000m
INPUT SRCH RECONEZ
ST# ST -01
ID:
Mòi tªn chØ lªn,xuèng khi Ên [ INS HT :0.000m
INPUT SRCH RECONEZ
SV: Ph¹m V¨n Kh¬ng Tr¾c ®Þa A-K48
Trêng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
ST# ST -01
ID:
INS:0.000m
INPUT SRCH RECONEZ
C¸ch nhËp ký tù
(1)DÞch chuyÓn mòi tªn ®Ó môc ding ST# ST -01
ID:
phÝm [ ] [ ] INS:0.000m
(2) Ên phÝm [F1] (INPUT) mòi tªn chuyÓn INPUTSRCH RECONEZ
thµnh dÊu = c¸c ký tù ®îc hiÓn thÞ ë
dßng díi cïng ST# ST -01
(3)Ên phÝm [ ] hoÆc [ ] ®Ó chän trang ID:
INS:0.000m
(4) Ên phÝm mÒm ®Ó chän ký tù 1234 5678 0 – [enter]
Abcd efgh ijkl (ent)
(5) Ên phÝm mÒm ®Ó chän mét ký tù
(6) Ên phÝm F4 [ENT] mòi tªn dÞch chuyÓn tíi môc
Mnop qrst uvwx (ent)
tiÕp theo
Yz+#[spc] ---(ent)
[F1] [F2] [F3] [F4]
ST# =
ID:
INS ht :0.000m
(o) (r) (s) (t)
2.7 §iÓm dÉn híng(chØ cã kiÓu ®Ìn dÉn híng)
Sö dông nhanh vµ ®¬n gi¶n,®iÓm dÉn híng rÊt thuËn tiÖn khi b¹n ®a ®iÓm ra
[F1] [F2] [F3] [F4]
hiÖn trêng.§en LED cña ®iÓm dÉn híng sÏ trî gióp cho ngêi cÇm mia vµo th¼ng h-
íng.Khi sö dông hÖ ®Ìn dÉn híng pin sö dông ®îc kho¶ng 8 giê ë nhiÖt ®é +200C
BËt ®iÓm dÉn híng vµ thao t¸c
Ên [MENU] 2 lÇn ®Ó bËt ®Ìn LED.Nh×n vµo èng kÝnh thÊy ®Ìn ph¶i nhÊp
nh¸y,®Ìn tr¸i vÉn s¸ng
§iÓm dÉn híng sö dông trong ph¹m vi 100m.KÕt qu¶ cña nã cßn phô thuéc
vµo ®iÒu kiÖn thêi tiÕt vµ m¾t cña ngêi ®o
Ngêi ®i g¬ng nh×n thÊy hai ®Ìn LED cña m¸y vµ dÞch chuûen g¬ng theo ®-
êng th¼ng cho ®Õn khi 2 ®Ìn LED s¸ng c©n b»ng
NÕu ®Ìn LED s¸ng liªn tôc dÞch sang ph¶i
NÕu ®Ìn LED nhÊp nh¸y chuyÖn dÞch sang tr¸i
SV: Ph¹m V¨n Kh¬ng Tr¾c ®Þa A-K48
Lêi nãi ®Çu
Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, §¶ng vµ nhµ níc ta ®ang chñ tr¬ng thùc hiÖn ®êng
lèi c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ nÒn kinh tÕ ®Êt níc.Víi nÒn kinh tÕ më níc ta ®· cã
nh÷ng bíc ph¸t triÓn m¹nh mÏ vÒ kinh tÕ. Nh»m thu hót vèn ®Çu t cña c¸c ®èi t¸c níc
ngoµI §¶ng vµ chÝnh phñ cã nh÷ng dù ¸n c¶i t¹o vµ n©ng cÊp c¸c c«ng tr×nh quan träng
nh: Giao th«ng thuû lîi vµ c¸c c«ng tr×nh x©y dùng kh¸c …®Ó phôc vô ®êi sèng d©n
sinh vµ x©y dùng ®Êt níc ngµy mét giµu ®Ñp .
Trong bèi c¶nh ®ã, c«ng t¸c kh¶o s¸t thiÕt kÕ vµ x©y dùng c¸c c«ng tr×nh giao
th«ng lµ nhiÖm vô quan träng, ®ßi hái ngêi lµm c«ng t¸c kü thuËt vÒ tr¾c ®Þa vµ kü
thuËt c«ng tr×nh .
HiÖn nay víi nÒn tin häc ph¸t triÓn, viÖc øng dông c¸c phÇn mÒm tin häc
chuyªn dông vµo c«ng t¸c kh¶o s¸t thiÕt kÕ c¸c c«ng tr×nh giao th«ng ®· ®¸p øng ®-
îc nh÷ng yªu cÇu kü thuËt, ®¶m b¶o ®é chÝnh x¸c vµ tho¶ m·n ®îc tÝnh tèi u vÒ kinh
tÕ x©y dùng .
Trong b¶n ®å ®å ¸n tèt nghiÖp nµy, em muèn ®Ò cËp ®Õn vÊn ®Ò øng dông tin
häc trong tr¾c ®Þa. ®ã lµ “Thµnh lËp b¶n ®å ®Þa h×nh b»ng phÇn mÒm
Softdesk 8.0 vµ d÷ liÖu m¸y toµn ®¹c ®iÖn tö Topcon GTS 230n”
Néi dung b¶n ®å ¸n gåm c¸c phÇn sau:
Ch¬ng I : Giíi thiÖu chung vÒ b¶n ®å ®Þa h×nh
Ch¬ng II : Giíi thiÖu vÒ m¸y GTS 220N
Ch¬ng III : Giíi thiÖu tæng quan vÒ phÇn mÒm Softdesk8.0
Ch¬ng IV : Thùc nghiÖm
Do thêi gian vµ tr×nh ®é chuyªn m«n cã h¹n tµi liÖu nghiªn cøu h¹n chÕ nªn
b¶n ®å ¸n cßn nhiÒu thiÕu sãt .
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù híng dÉn chu ®¸o nhiÖt t×nh cña c¸c thÇy c«
trong khoa tr¾c ®Þa. §Æc biÖt lµ thÇy gi¸o §inh C«ng Hoµ ®· híng dÉn gióp ®ì em
hoµn thµnh ®å ¸n nµy. Xin c¶m ¬n c¸c anh chÞ vµ b¹n bÌ ®ång nghiÖp ®· gióp ®ì em
hoµn thµnh ®å ¸n nµy.
Hµ Néi, th¸ng 6 n¨m 2008
Sinh viªn : Ph¹m V¨n Kh¬ng
SV: Ph¹m V¨n Kh¬ng Tr¾c ®Þa A-K48
Trêng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
Ch¬ng I
giíi thiÖu vÒ b¶n ®å ®Þa h×nh
I.1 kh¸i qu¸t vÒ b¶n ®å ®Þa h×nh.
Trong c«ng cuéc x©y dùng, qu¶n lý vµ b¶o vÖ ®Êt níc, b¶n ®å ®Þa h×nh lµ mét
nhu cÇu kh¸ch quan kh«ng thÓ thiÕu trong c¸c ho¹t ®éng cña con ngêi trong x· héi
hiÖn ®¹i.
B¶n ®å ®Þa h×nh lµ h×nh ¶nh thu nhá ®îc kh¸i qu¸t ho¸ vµ biÓu thÞ theo nh÷ng
nguyªn t¾c to¸n häc nhÊt ®Þnh bÒ mÆt tr¸i ®Êt lªn mÆt ph¼ng.Trªn mÆt ph¼ng ®ã thÓ
hiÖn sù ph©n bè hiÖn tr¹ng vµ mèi quan hÖ cña c¸c ®èi tîng tù nhiªn vµ x· héi kh¸c
nhau. B¶n ®å ®Þa h×nh sÏ thÓ hiÖn c¸c d¹ng cña ®Þa h×nh, ®Þa vËt trªn mÆt ®Êt b»ng c¸c
ký hiÖu quy íc víi møc ®é tæng hîp vµ ®é chÝnh x¸c theo yªu cÇu kü thuËt.
Theo c¸c kh¸i niÖm truyÒn thèng, b¶n ®å thêng ®îc vÏ trªn giÊy hoÆc c¸c vËt
liÖu thay thÕ kh¸c b»ng c¸c ®êng nÐt vµ mét hÖ thèng ký hiÖu cïng víi gi¶i nghÜa
riªng ho¨c theo quy ®Þnh chung. Ngµy nay trªn c¬ së øng dông c«ng nghÖ th«ng
tin ,c¸c s¶n phÈm b¶n ®å ®· ®îc s¶n xuÊt vµ hiÓn thÞ b»ng ph¬ng ph¸p míi vµ do
vËy c¸c yªu cÇu biÓu thÞ th«ng tin cña ®Þa h×nh ,®Þa vËt còng ph¶i díi d¹ng s¶n phÈm
cña tin häc vµ ®ã chÝnh lµ b¶n ®å sè.B¶n ®å sè lµ mét tËp hîp c¸c d÷ kiÖn b¶n ®å
trªn nh÷ng thiÕt bÞ cã kh¶ n¨ng ®äc,biªn tËp b»ng m¸y tÝnh vµ ®îc thÓ hiÖn díi d¹ng
h×nh ¶nh b¶n ®å.B¶n ®å sè cã thÓ hiÓn thÞ díi d¹ng b¶n ®å in theo c¸c ph¬ng ph¸p
truyÒn thèng ,nhng còng cã thÓ hiÓn thÞ trªn mµn h×nh m¸y tÝnh. Cã thÓ hiÓu mét
c¸ch ®¬n gi¶n b¶n ®å sè lµ lo¹i b¶n ®å trong ®ã c¸c th«ng tin vÒ mÆt ®Êt nh to¹
®é,®é cao cña c¸c ®iÓm chi tiÕt,cña ®Þa vËt,®Þa h×nh ®Òu ®îc biÓu diÔn b»ng sè vµ
b»ng thuËt to¸n,cã thÓ xö lý chóng trªn thiÕt bÞ ®iÖn tö - tin häc ®Ó gi¶i quyÕt nhiÖm
vô kü thuËt. Trªn thÕ giíi cã nhiÒu ®Þnh nghÜa vÒ b¶n ®å sè . Trong c¸c thÓ lo¹i b¶n
®å sè, th× b¶n ®å ®Þa h×nh ®îc thµnh lËp hoÆc chuyÓn thµnh b¶n ®å ®Þa h×nh d¹ng sè
ngµy cµng ®îc quan t©m vµ øng dông réng r·i.
I.2 C¬ së to¸n häc cña b¶n ®å ®Þa h×nh
C¬ së to¸n häc cña b¶n ®å bao gåm c¸c yÕu tè: TØ lÖ, hÖ thèng to¹ ®é, phÐp
chiÕu vµ sù ph©n m¶nh
I.2.1 VÒ tØ lÖ
TØ lÖ b¶n ®å chÝnh lµ hÖ sè thu nhá kÝch thùc so víi kÝch thíc cÇn biÓu diÔn.
Theo quy ph¹m b¶n ®å ®Þa h×nh th× níc ta còng dïng d·y tØ lÖ nh hÇu hÕt c¸c
níc kh¸c trªn thÕ giíi, gåm c¸c tØ lÖ sau:1:500, 1:1000, 1:2000, 1:5000,
SV: Ph¹m V¨n Kh¬ng Tr¾c ®Þa A-K48
Trêng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
1:10000, 1:25000, 1:50000, 1:100000.
I.2.2 VÒ hÖ thèng täa ®é b¶n ®å
B¶n ®å ®Þa h×nh dïng hai hÖ thèng täa ®é, ®ã lµ hÖ thèng täa ®é ®Þa lý vµ hÖ
täa ®é vu«ng gãc.
HiÖn nay Bé Tµi Nguyªn vµ M«i Trêng(tríc kia lµ Tæng Côc §Þa ChÝnh)
thèng nhÊt sö dông hÖ täa ®é VN-2000 víi Elipxoid quy chiÕu lµ Elipxoid WGS
84,®iÓm gèc täa ®é quèc gia: ®iÓm N00 ®Æt t¹i ViÖn Nghiªn Cøu §Þa ChÝnh.
I.2.3 VÒ phÐp chiÕu cña b¶n ®å
PhÐp chiÕu b¶n ®å lµ sù thÓ hiÖn (¸nh x¹) bÒ mÆt thùc cña tr¸i ®Êt lªn mÆt
ph¼ng th«ng qua mét c«ng thøc to¸n häc x¸c ®Þnh. C«ng thøc chung :
X = f1(,)
Y = f2(,)
Trong ®ã :
- X,Y lµ täa ®é ph¼ng cña 1 ®iÓm trªn mÆt ph¼ng.
- , lµ täa ®é ®Þa lý cña 1 ®iÓm bÊt k× trªn bÒ mÆt tr¸i ®Êt.
- f1 , f2 lµ hµm ®¬n trÞ, liªn tôc vµ h÷u h¹n trong ph¹m vi b¶n ®å thÓ hiÖn. T¬ng øng
víi mçi hµm f1 , f2 chóng ta sÏ cã c¸c phÐp chiÕu b¶n ®å kh¸c nhau.
ë níc ta, do ®iÒu kiÖn kinh tÕ x· héi vµ lÞch sö nªn c¸c b¶n ®å ®Þa h×nh thÓ
hiÖn l·nh thæ VÞªt nam ®îc thµnh lËp b»ng 2 phÐp chiÕu chñ yÕu : phÐp chiÕu Gauss
vµ phÐp chiÕu UTM.
PhÐp chiÕu Gauss lµ phÐp chiÕu h×nh trô ngang ®ång gãc, b¸n kÝnh h×nh trô
ngang b»ng b¸n kÝnh tr¸i ®Êt. T©m chiÕu lµ t©m qu¶ ®Êt vµ chiÕu theo mói chiÕu 6 0
(tøc lµ cã tÊt c¶ 60 mói), c¸c mói nµy ®îc ®¸nh sè tõ t©y sang ®«ng tÝnh tõ kinh
tuyÕn gèc ®i qua ®µi thiªn v¨n Greenwich (Anh). Nh v©y trong phÐp chiÕu Gauss th×
c¸c gãc kh«ng bÞ biÕn d¹ng, h×nh chiÕu c¸c kinh vÜ tuyÕn giao nhau víi mét gãc
b»ng 900. DiÖn tÝch cña mói chiÕu Gauss lín h¬n trªn mÆt cÇu. Kinh tuyÕn trôc
kh«ng bÞ biÕn d¹ng (m 0=1). §é biÕn d¹ng vÒ chiÒu dµi vµ diÖn tÝch t¨ng tõ kinh
tuyÕn gi÷a vÒ phÝa hai kinh tuyÕn biªn vµ gi¶m tõ xÝch ®¹o vÒ hai cùc.
PhÐp chiÕu UTM còng lµ phÐp chiÕu h×nh trô ngang ®ång gãc vµ còng cã t©m
chiÕu lµ t©m qu¶ ®Êt nhng kh¸c víi phÐp chiÕu Gauss ®Ó gi¶m ®é biÕn d¹ng vÒ chiÒu
dµi vµ diªn tÝch th× trong UTM sö dông h×nh trô ngang cã b¸n kÝnh nhá h¬n b¸n kÝnh
qu¶ ®Êt, nã c¾t mÆt cÇu theo 2 ®êng cong ®èi xøng vµ c¸ch kinh tuyÕn gi÷a kho¶ng
180 km. Kinh tuyÕn trôc lµ ®êng th¼ng nhng biÕn d¹ng vÒ chiÒu dµi (m0=0.9996).
C¸ch kinh tuyÕn trôc 1,50 vÒ c¶ 2 phÝa cã 2 ®êng chuÈn, vïng l·nh thæ n»m trong hai
®êng chuÈn nµy cã biÕn d¹ng nhá h¬n so víi phÐp chiÕu Gauss. C¸c ®iÓm n»m phÝa
SV: Ph¹m V¨n Kh¬ng Tr¾c ®Þa A-K48
Trêng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
trong ®êng c¾t mÆt trô th× ®é biÕn d¹ng mang dÊu ©m cßn phÝa ngoµi mang dÊu d-
¬ng.
Níc ta cã l·nh thæ tr¶i dµi theo vÜ ®é nªn sö dông phÐp chiÕu Gauss lµ hîp lý.
Tuy nhiªn víi u ®iÓm ®é biÕn d¹ng ph©n bè ®Òu h¬n vµ ®Ó thuËn tiÖn cho viÖc sö dông
hÖ täa ®é chung trong khu vùc vµ thÕ giíi, trong hÖ täa ®é míi VN-2000 ta sö dông
phÐp chiÕu UTM thay cho phÐp chiÕu Gauss trong hÖ HN-72.
I.2.4 VÒ sù ph©n m¶nh b¶n ®å
§Ó thuËn lîi cho viÖc sö dông b¶n ®å, mçi níc cã qui íc vÒ c¸ch chia m¶nh
vµ ®¸nh sè c¸c b¶n ®å. Theo qui ph¹m ®o ®¹c nhµ níc c¸c m¶nh b¶n ®å bao phñ trªn
l·nh thæ ViÖt Nam ®îc chia m¶nh vµ ®¸nh sè t¬ng øng víi mét lo¹i tû lÖ.
Ngêi ta chia tr¸i ®Êt thµnh 60 mói, mçi mói lµ 6 0, nhng mói sè 1 cã kinh
tuyÕn biªn phÝa T©y lµ kinh tuyÕn gèc ®îc ®¸nh sè 31 vµ vßng sang phÝa §«ng cã sè
hiÖu mói t¨ng dÇn: 32, 33, 34,...60
Nh vËy mói sè 1 nhËn kinh tuyÕn 1800 lµm kinh tuyÕn biªn phÝa T©y
TÝnh ®óng vÒ hai cùc ngêi ta chia qu¶ ®Êt thµnh tõng ®íi 4 0 ®¸nh sè ®íi theo
thø tù vÇn ch÷ c¸i: A, B, C...C¸c ®ai vµ c¸c mói giao nhau t¹o thµnh khung cña m¶nh
b¶n ®å tû lÖ 1:1000000. VÝ dô nh m¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:1000000 cã chøc n¨ng Hµ Néi
mang sè hiÖu F-48 (®ai F, mói 48). C¸ch ®¸nh sè c¸c m¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:1000000
lµ c¬ së ®Ó ®¸nh c¸c m¶nh b¶n ®å tû lÖ kh¸c.
C¸ch chia m¶nh vµ ®¸nh sè c¬ b¶n cña b¶n ®å ®Þa h×nh:
+ M¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:1000000 kÝch thíc 40 60 lµ giao nhau cña mói 60 chia
theo ®êng kinh tuyÕn vµ ®ai 40 chia theo ®êng vü tuyÕn. KÝ hiÖu ®îc ®¸nh sè ARËp
1, 2, 3...
+ M¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:500000 ®îc chia tõ m¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:1000000 ra lµm 4
m¶nh cã kÝch thíc 20 30. phiªn hiÖu m¶nh ®Æt b»ng ch÷ c¸i A, B, C, D theo thø tù tõ tr¸i
sang ph¶i, tõ trªn xuèng díi vµ cã phiªn hiÖu F-48-D(NF-48-C)
+ M¶nh b¶n ®å 1:250000 ®îc chia tõ m¶nh b¶n ®å 1:500000 ra lµm 4 m¶nh
cã kÝch thíc 10 1030' kÝ hiÖu b»ng sè ARËp 1, 2, 3, 4 theo thø tù tõ tr¸i sang ph¶i,
tõ trªn xuèng díi vµ cã phiªn hiÖu F-48-D-1(NF-48-11)
+ M¶nh b¶n ®å 1:100000 ®îc chia tõ m¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:1000000 thµnh 96
m¶nh cã kÝch thíc 30' 30' ký hiÖu b»ng sè ARËp tõ 1 ®Õn 96, cã phiªn hiÖu F-48-
96(6151)
+ M¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:50000 ®îc chia tõ m¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:100000 thµnh 4
m¶nh cã kÝch thíc 15' 15' kÝ hiÖu b»ng A, B, C, D theo thø tù tõ tr¸i sang ph¶i, tõ
trªn xuèng díi cã phiªn hiÖu F-48-96-D(615111)
SV: Ph¹m V¨n Kh¬ng Tr¾c ®Þa A-K48
Trêng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
+ M¶nh b¶n ®å 1:25000 ®îc chia tõ m¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:50000 thµnh 4 m¶nh
cã kÝch thíc 7'30" 7'30" kÝ hiÖu b»ng a, b, c, d theo thø tù tõ tr¸i sang ph¶i, tõ trªn
xuèng díi cã phiªn hiÖu F-48-96-D-d
+ M¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:10000 ®îc chia tõ m¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:25000 ra lµm 4
m¶nh cã kÝch thíc 3'45" 3'45" kÝ hiÖu b»ng 1, 2, 3, 4 theo thø tù tõ tr¸i sang ph¶i,
tõ trªn xuèng díi cã phiªn hiÖu F-48-96-D-d-4
+ M¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:5000 ®îc chia tõ m¶nh b¶n ®å tû lÖ 100000 ra lµm 256
m¶nh cã kÝch thíc 1'52.5" 1'52.5" kÝ hiÖu b»ng ch÷ sè tõ 1-256 vµ thø tù tõ tr¸i
sang ph¶i, tõ trªn xuèng díi cã phiªn hiÖu F-48-96-(256)
+ M¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:2000 ®îc chia tõ m¶nh b¶n ®å 1:5000 ra lµm 9 m¶nh
cã kÝch thíc 37.5" 37.5" kÝ hiÖu b»ng ch÷ Latinh a, b, c, d ,e, g, h, k thø tù tõ tr¸i
sang ph¶i tõ trªn xuèng díi cã phiªn hiÖu F-48-96-(256-k)
I.3 Néi dung vµ ®é chÝnh x¸c cña b¶n ®å ®Þa h×nh
I.3.1 Néi dung cña b¶n ®å ®Þa h×nh
C¸c yÕu tè c¬ b¶n cña néi dung b¶n ®å ®Þa h×nh lµ:c¬ së to¸n häc, thuû hÖ c¸c
®iÓm d©n c ,c¸c ®èi tîng c«ng nghiÖp, n«ng nghiÖp vµ v¨n ho¸, m¹ng líi c¸c ®êng
giao th«ng, d¸ng ®Êt, líp phñ thùc vËt vµ thæ nhìng, c¸c ®êng ranh giíi...TÊt c¶ c¸c
®èi tîng trªn ®îc thÓ hiÖn trªn b¶n ®å ®Þa h×nh víi ®é chi tiÕt cao vµ ®îc ghi chó c¸c
®Æc trng chÊt lîng vµ sè lîng.
I.3.1.1 Líp c¬ së to¸n häc
-Khung b¶n ®å ®îc tr×nh bµy theo mÉu khung quy ®Þnh cña tµi liÖu “Ký hiÖu
b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ 1/500,1/1000 ,1/2000,1/5000”
-Phiªn hiÖu b¶n ®å ®îc ghi theo quy ®Þnh.
- C¸c ®iÓm khèng chÕ tr¾c ®Þa biÓu thÞ nh quy ®Þnh
-C¸c ®iÓm ®é cao nhµ níc h¹ng I,II,III,IV ®îc biÓu thÞ theo vÞ trÝ chÝch trªn
¶nh ®iÒu vÏ theo quy ®Þnh .Trªn ¶nh ®iÒu vÏ c¸c ®iÓm nµy ®· ®îc biÓu thÞ ®Çy ®ñ ®é
cao mÆt mèc vµ ®é cao mÆt ®Êt.
-Tªn m¶nh b¶n ®å nªn chän tªn ®iÓm d©n c lín nhÊt trong m¶nh.Trong khu
®o ph¶i tæng hîp ®Ó kh«ng ®Æt trïng tªn m¶nh.
I.3.1.2 Nhãm líp thuû v¨n
C¸c yÕu tè thuû hÖ ®îc biÓu thÞ tØ mØ trªn b¶n ®å ®Þa h×nh.Trªn b¶n ®å biÓu thÞ
c¸c ®êng bê biÓn, bê hå ,bê cña c¸c con s«ng lín ®ù¬c vÏ b»ng hai nÐt.C¸c ®êng bê n-
íc ®îc thÓ hiÖn trªn b¶n ®å theo ®óng ®Æc ®iÓm cña tõng kiÓu ®êng bê .
Trªn b¶n ®å biÓu thÞ tÊt c¶ c¸c con s«ng cã chiÒu dµi tõ 1cm trë lªn.Ngoµi ra
thÓ hiÖn c¸c kªnh ®µo , m¬ng m¸ng, c¸c nguån níc tù nhiªn vµ nh©n t¹o. §ång thêi
cßn thÓ hiÖn c¸c thiÕt bÞ thuéc thuû hÖ(nh bÕn c¶ng,cÇu cèng, tr¹m thuû ®iÖn ,®Ëp...)
SV: Ph¹m V¨n Kh¬ng Tr¾c ®Þa A-K48
Trêng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
Sù biÓu thÞ c¸c yÕu tè thuû hÖ cßn ®îc bæ sung b»ng c¸c ®Æc trng chÊt lîng vµ
sè lîng (®é mÆn cña níc, ®Æc ®iÓm vµ ®é cao cña ®êng bê, ®é s©u vµ réng cña s«ng ,
tèc ®é níc ch¶y).
Trªn b¶n ®å s«ng ®îc thÓ hiÖn mét nÐt hay hai nÐt lµ phô thuéc vµo ®é réng
thùc tÕ cña nã vµ tØ lÖ b¶n ®å cÇn thµnh lËp.
I.3.1.3 Nhãm líp d©n c
C¸c ®iÓm d©n c lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quan träng nhÊt cña b¶n ®å ®Þa
h×nh. C¸c ®iÓm d©n c ®îc ®Æc trng bëi kiÓu c tró, sè ngêi vµ ý nghÜa hµnh chÝnh -
chÝnh trÞ cña nã. Theo kiÓu c tró th× ph©n ra thµnh c¸c nhãm : c¸c thµnh phè , c¸c
®iÓm d©n c kiÓu thµnh phè (khu c«ng nh©n, khu phè ven ®êng s¾t, n¬i nghØ m¸t),
c¸c ®iÓm d©n c n«ng th«n (th«n, Êp, nhµ ®éc lËp..). KiÓu ®iÓm d©n c ®îc thÓ hiÖn
trªn b¶n ®å ®i¹ h×nh b»ng kiÓu ch÷ ghi chó tªn cña nã.
Khi thÓ hiÖn c¸c ®iÓm d©n c trªn b¶n ®å ®Þa h×nh th× ph¶i gi÷ ®îc ®Æc trng cña
chóng vÒ quy ho¹ch, kiÕn tróc.
Trªn b¶n ®å cã tØ lÖ cµng lín th× sù biÓu thÞ c¸c ®iÓm d©n c cµng tØ mØ, khi thu
nhá tØ lÖ th× ph¶i tiÕn hµnh tæng qu¸t ho¸.
Trªn b¶n ®å 1/5000 cã thÓ biÓu thÞ ®îc tÊt c¶ c¸c vËt kiÕn tróc theo kÝch thíc
cña chóng , ®ång thêi thÓ hiÖn ®Æc trng cña vËt liÖu x©y dùng, ®é réng cña c¸c ®êng
phè còng ®îc thÓ hiÖn theo tØ lÖ b¶n ®å.
Trªn tØ lÖ b¶n ®å 1/10000 c¸c ®iÓm d©n c ®îc biÓu thÞ b»ng kÝ hiÖu quy íc c¸c
ng«i nhµ vµ c¸c vËt kiÕn tróc riªng biÖt , nhng trong ®ã ®· cã sù lùa chän nhÊt
®Þnh .Trong mét sè trêng hîp ph¶i thay ®æi kÝch thíc mÆt b»ng vµ ®é réng cña ®êng
phè.
Trªn c¸c b¶n ®å tØ lÖ tõ 1/25000 ®Õn 1/100000 th× sù biÓu thÞ kh«ng
ph¶i chñ yÕu lµ c¸c vËt kiÕn tróc riªng biÖt mµ lµ c¸c « phè ,trong ®ã ®Æc tr ng
chÊt lîng ®îc cña chóng ®îc kh¸i qu¸t .Trªn b¶n ®å tØ lÖ 1/100000 th× c¸c
ng«i nhµ kh«ng ®îc thÓ hiÖn , sù biÓu thÞ c¸c ®êng phè víi ®é réng quy ®Þnh
(0.5-0.8mm) cã ¶nh hëng lµm gi¶m diÖn tÝch c¸c « phè trªn b¶n ®å.
I.3.1.4 Nhãm líp giao th«ng
Trªn c¸c b¶n ®å ®Þa h×nh th× m¹ng líi ®êng s¸ ®îc thÓ hiÖn tØ mØ vÒ kh¶ n¨ng
giao th«ng vµ tr¹ng th¸i cña ®êng. M¹ng líi ®êng s¸ ®îc thÓ hiÖn chi tiÕt hoÆc kh¸i
lîc lµ tuú thuéc vµo tØ lÖ b¶n ®å, cÇn ph¶n ¸nh ®óng ®¾n mËt ®é cña líi ®êng s¸, h-
íng vµ vÞ trÝ c¸c con ®êng,chÊt lîng cña chóng.
§êng s¸ ®îc ph©n ra ®êng s¾t ,®êng r¶i mÆt vµ ®êng ®Êt .C¸c ®êng s¾t ®îc
ph©n chia theo ®é réng cña ®êng ray ,theo sè ®êng s¾t ph¶i biÓu thÞ ,c¸c nhµ ga ,c¸c
vËt kiÕn tróc vµ c¸c trang thiÕt bÞ kh¸c thuéc ®êng s¾t(th¸p níc ,tr¹m canh, c¸c ®o¹n
®êng ngÇm, c¸c ®o¹n ®êng ®¾p cao cÇu cèng....)
C¸c ®êng kh«ng ray th× ®îc ph©n ra thµnh :
SV: Ph¹m V¨n Kh¬ng Tr¾c ®Þa A-K48
Trêng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
-C¸c ®êng «t« trôc
- C¸c ®êng r¶i nhùa tèt
- C¸c ®êng nhùa thêng
- C¸c ®êng ®¸ tèt
- C¸c ®êng ®Êt lín
- C¸c ®êng ®Êt nhá
- §êng mßn.
Trªn c¸c b¶n ®å tØ lÖ 1/10000 vµ lín h¬n biÓu thÞ tÊt c¶ c¸c con ®êng , trªn
c¸c b¶n ®å tØ lÖ 1/25000 th× biÓu thÞ cã chän läc c¸c con ®êng trªn ®ång ruéng vµ
trong rõng nh÷ng n¬i mµ ®êng s¸ cã mËt ®é cao, ë tØ lÖ nhá h¬n th× sù lùa chän cao
h¬n vµ kh¸i qu¸t h¬n.
Khi lùa chän ph¶i xÐt ®Õn ý nghÜa cña ®êng s¸ .Ph¶i biÓu thÞ nh÷ng con ®êng
®¶m b¶o mèi liªn hÖ gi÷a c¸c ®iÓm d©n c víi nhau víi c¸c ga xe löa , c¸c bÕn tµu,
s©n bay vµ nh÷ng con ®êng dÉn ®Õn nh÷ng nguån níc.....
I.3.1.5 Nhãm líp ®Þa h×nh
D¸ng ®Êt trªn b¶n ®å ®Þa h×nh ®îc biÓu thÞ b»ng c¸c ®êng b×nh ®é.
Nh÷ng yÕu tè d¸ng ®Êt mµ ®êng b×nh ®é kh«ng thÓ hiÖn ®îc th× biÓu thÞ b»ng
kÝ hiÖu riªng( vÝ dô :v¸ch ®øng ) .Ngoµi ra ,trªn b¶n ®å cßn cã c¸c ®iÓm ghi
chó ®é cao.
Kho¶ng cao ®Òu cña ®êng b×nh ®é trªn b¶n ®å ®Þa h×nh ®îc quy ®Þnh nh sau:
Kho¶ng cao ®Òu(m) Kho¶ng cao ®Òu(m)
Tû lÖ
Tû lÖ
b¶n ®å
b¶n ®å Nhá Trung Lín Nhá Trung Lín
nhÊt b×nh nhÊt nhÊt b×nh nhÊt
0,5 1 2
1:2000 1:100.000 20 20 40
1 2 5
1:5000 1:200.000 20 40 40
2,5 2,5 5
1:10.000 1:500.000 20 50 100
2,5 5 10
1:25.000 1:1.000.000 50 100 200
10 10 20
1:50.000
§Ó thÓ hiÖn ®Çy ®ñ c¸c tÝnh chÊt ®Æc trng cña ®Þa h×nh , ®Æc biÖt lµ ®èi víi c¸c
vïng ®ång b»ng, ngêi ta cßn vÏ thªm c¸c ®êng b×nh ®é nöa kho¶ng cao ®Òu vµ
nh÷ng ®êng b×nh ®é phô ë nh÷ng n¬i cÇn thiÕt . Kho¶ng cao ®Òu lín nhÊt chØ dïng
cho nh÷ng vïng nói cao.
Tríc khi biªn vÏ d¸ng ®Êt th× ph¶i x¸c ®Þnh râ nh÷ng ®Æc ®iÓm chung vµ
nh÷ng d¹ng ®Þa h×nh c¬ b¶n vµ ®Æc trng cña nã.
SV: Ph¹m V¨n Kh¬ng Tr¾c ®Þa A-K48
Trêng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
Trªn c¸c b¶n ®å ®Þa h×nh cÇn ph¶i thÓ hiÖn chÝnh x¸c vµ râ rµng c¸c d¹ng ®Þa
h×nh cã liªn quan ®Õn sù h×nh thµnh tù nhiªn cña d¸ng ®Êt nh c¸c d·y nói ,c¸c ®Ønh
nói, yªn nói, thung lòng, c¸c v¸ch nøt, r·nh sãi ®Êt trît ....vµ c¸c d¹ng cã liªn quan
víi sù h×nh thµnh nh©n t¹o nh chç ®¾p cao, chç ®µo s©u....sù biÓu thÞ d¸ng ®Êt trªn
b¶n ®å ®Þa h×nh ph¶i ®¶m b¶o cho ngêi sö dông b¶n ®å cã thÓ thu nhËn ®îc nh÷ng
sè liÖu vÒ ®é cao, vÒ ®é dèc víi ®é chÝnh x¸c cao, ®ång thêi ®¶m b¶o sù ph¶n ¸nh
®óng ®¾n sù c¾t xÎ ngang vµ c¾t xÎ ®øng cña bÒ mÆt...
Tæng qu¸t ho¸ d¸ng ®Êt tøc lµ lo¹i trõ c¸c chi tiÕt nhá kh«ng quan träng ,
®ång thêi cho phÐp cêng ®iÖu c¸c d¹ng ®Þa h×nh ®Æc trng do kh«ng ph¶n ¸nh ®îc
®Çy ®ñ khi chuyÓn tõ kho¶ng cao ®Òu cña b¶n ®å tµi liÖu sang kho¶ng cao ®Òu cña
b¶n ®å thµnh lËp.
I.3.1.6 Nhãm líp phñ thùc vËt vµ ®Êt
Trªn c¸c b¶n ®å ®Þa h×nh biÓu thÞ c¸c lo¹i rõng c©y , vên c©y, ®ån ®iÒn, ruéng,
®ång cá, tµi nguyªn, c¸t, ®Êt mÆn, ®Çm lÇy....Ranh giíi c¸c khu thùc phñ vµ c¸c lo¹i
®Êt th× ®îc biÓu thÞ b»ng c¸c ®êng chÊm; ë diÖn tÝch bªn trong ®êng viÒn th× vÏ c¸c
ký hiÖu quy íc ®Æc trng cho tõng lo¹i thùc vËt hoÆc ®Êt. Ranh giíi cña c¸c lo¹i thùc
vËt vµ ®Êt cÇn ®îc thÓ hiÖn chÝnh x¸c vÒ ph¬ng diÖn ®å ho¹ ; thÓ hiÖn râ rµng nh÷ng
chç ngoÆt cã ý nghÜa ®Þnh híng . C¸c ®Çm lÇy ®îc ph©n biÖt biÓu thÞ c¸c ®Çm lÇy
qua ®îc, khã qua vµ c¸c ®Çm lÇy kh«ng qua ®îc, ngoµi ra cßn ghi ®é s©u cña ®Çm
lÇy . Rõng ®îc ph©n biÖt biÓu thÞ : rõng giµ , rõng non, rõng rËm, rõng tha, rõng bÞ
ch¸y , rõng bÞ ®èn... ghi râ ®é cao trung b×nh cña c©y, ®êng kÝnh trung b×nh vµ lo¹i
c©y.
Khi biªn vÏ thùc vËt vµ lo¹i ®Êt th× ph¶i tiÕn hµnh lùa chän vµ kh¸i
qu¸t .ViÖc chän läc thêng dùa theo tiªu chuÈn kÝch thíc diÖn tÝch nhá nhÊt cña c¸c
®êng viÒn ®îc thÎ hiÖn lªn b¶n ®å. Nh÷ng n¬i tËp trung nhiÒu nhiÒu ®êng viÒn cã
diÖn tÝch nhá h¬n tiªu chuÈn th× kh«ng ®îc lo¹i bá, mµ ph¶i thÓ hiÖn b»ng c¸ch kÕt
hîp víi c¸c lo¹i (®Êt hoÆc thùc vËt ) kh¸c, hoÆc gép vµo mét ®êng viÒn chung, hoÆc
dïng kÝ hiÖu quy íc kh«ng cÇn ®êng viÒn.
I.3.1.7 Nhãm ranh giíi
Ngoµi ®êng biªn giíi quèc gia, trªn c¸c b¶n ®å ®Þa h×nh cß ph¶i thÓ hiÖn c¸c
®Þa giíi cña c¸c cÊp hµnh chÝnh . Cô thÓ lµ trªn b¶n ®å cã tØ lÖ 1/50000 vµ lín h¬n
th× biÓu thÞ tõ ®Þa giíi x· trë lªn, trªn b¶n ®å tØ lÖ 1/100000 th× kh«ng biÓu thÞ ®Þa
giíi x· .C¸c ®êng ranh giíi ph©n chia hµnh chÝnh-chÝnh trÞ ®ßi hái ph¶i thÓ hiÖn râ
rµng chÝnh x¸c.
I.3.2 §é chÝnh x¸c cña b¶n ®å ®Þa h×nh
§é chÝnh x¸c cña b¶n ®å ®Þa h×nh tu©n theo quy ®Þnh trong quy ph¹m :
SV: Ph¹m V¨n Kh¬ng Tr¾c ®Þa A-K48
Trêng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
Sai sè trung ph¬ng vÒ vÞ trÝ mÆt ph¼ng cña ®iÓm khèng chÕ ®o vÏ mÆt ph¼ng
sau b×nh sai so víi ®iÓm khèng chÕ tr¾c ®Þa gÇn nhÊt kh«ng vît qu¸ 0.10mm tÝnh theo
tØ lÖ b¶n ®å cÇn thµnh lËp, ë vïng Èn khuÊt sai sè nµy kh«ng qu¸ 0.15mm. Sai sè
trung ph¬ng vÒ ®é cao cña ®iÓm khèng chÕ ®o vÏ ®é cao sau b×nh sai so víi ®iÓm ®é
cao nhµ níc gÇn nhÊt kh«ng qu¸1/10 kho¶ng cao ®Òu ®êng b×nh ®é c¬ b¶n.
Trong trêng hîp thµnh lËp b¶n ®å b»ng ph¬ng ph¸p ®o vÏ ¶nh hµng kh«ng th×
®é chÝnh x¸c x¸c ®Þnh täa ®é, ®é cao ®iÓm khèng chÕ ¶nh ngo¹i nghiÖp, täa ®é t©m
chôp phôc vô cho c«ng t¸c t¨ng dÇy néi nghiÖp ph¶i t¬ng ®¬ng víi ®é chÝnh x¸c x¸c
®Þnh täa ®é cña ®iÓm khèng chÕ ®o vÏ.
Trong t¨ng dÇy khèng chÕ ¶nh, sai sè tån t¹i t¹i c¸c ®iÓm khèng chÕ ¶nh mÆt
ph¼ng sau b×nh sai lµ<0.25mm, sai sè tån t¹i t¹i c¸c ®iÓm khèng chÕ ¶nh ®é cao sau
b×nh sai lµ <0.25h(h lµ kho¶ng cao ®Òu cña ®êng b×nh ®é c¬ b¶n), sai sè trung b×nh
vÞ trÝ mÆt ph¼ng cña ®iÓm t¨ng dÇy so víi ®iÓm khèng chÕ ¶nh ngo¹i nghiÖp gÇn nhÊt
kh«ng ®îc vît qu¸ 0.35mm, sai sè trung b×nh vÒ ®é cao cña ®iÓm t¨ng dÇy so víi
®iÓm khèng chÕ ¶nh ngo¹i nghiÖp gÇn nhÊt kh«ng vît qu¸1/3h theo tØ lÖ b¶n ®å
thµnh lËp. Sai sè trung b×nh cña vÞ trÝ ®Þa vËt trªn b¶n ®å so víi vÞ trÝ ®iÓm khèng
chÕ ®o vÏ gÇn nhÊt kh«ng ®îc vît qu¸ 0.50mm ë vïng ®ång b»ng, vïng ®åi nói vµ
0.70mm ë vïng nói cao, vïng Èn khuÊt theo tû lÖ b¶n ®å cÇn thµnh lËp. Sai sè trung
b×nh vÒ ®é cao cña ®êng b×nh ®é, ®é cao cña ®iÓm ®Æc trng ®Þa h×nh, ®é cao cña
®iÓm mÐp níc ,®é cao cña ®iÓm ghi chó ®é cao so víi ®é cao cña ®iÓm khèng chÕ ®é
cao ngo¹i nghiÖp gÇn nhÊt kh«ng vît qu¸ 1/3 kho¶ng cao ®Òu ®êng b×nh ®é c¬ b¶n ë
vïng ®ång b»ng, vµ 1/2 kho¶ng cao ®Òu ®êng b×nh ®é c¬ b¶n ë vïng nói.
C¸c ph¬ng ph¸p thµnh lËp
I.4 C¸c ph¬ng ph¸p thµnh lËp b¶n ®å
b¶n ®å
B¶n ®å ®Þa h×nh cã thÓ ®îc thµnh lËp theo c¸c ph¬ng ph¸p nh s¬ ®å sau
§o trùc tiÕp Ph¬ng ph¸p ®o Biªn tËp tõ b¶n
ngoµi ¶nh ®å tû lÖ lín h¬n
thùc ®Þa
§o ¶nh ®¬n
Ph¬ng Ph¬ng §o ¶nh lËp thÓ
ph¸p ph¸p
bµn ®¹c toµn ®¹c
§o ¶nh §o ¶nh §o ¶nh
SV: Ph¹m V¨n Kh¬ng gi¶i Tr¾csè
®Þa A-K48
quang tÝch
c¬
Trêng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
I.4.1Ph¬ng ph¸p ®o trùc tiÕp ngoµi thùc ®Þa
1.Ph¬ng ph¸p toµn ®¹c.
Phong ph¸p toµn ®¹c lµ dïng c¸c thiÕt bÞ ®o ng¾m gãc vµ c¹nh trùc tiÕp ®Õn
c¸c ®iÓm ®Þa vËt vµ ®Þa h×nh ,sau ®ã triÓn vÏ vµ biªn tËp trªn b¶n vÏ giÊy hoÆc trªn
m¸y tÝnh. Ph¬ng ph¸p cã ®é chÝnh x¸c cao ®é tin cËy lín, thÝch øng víi thµnh lËp
b¶n ®å tØ lÖ lín, khu vùc ®o vÏ nhá.
2.Ph¬ng ph¸p bµn ®¹c
Ph¬ng ph¸p bµn ®¹c lµ dïng c¸c thiÕt bÞ ®o ng¾m gãc vµ c¹nh trùc tiÕp ®Õn
c¸c ®iÓm ®Þa vËt vµ ®Þa h×nh ,triÓn vÏ trùc trªn b¶n vÏ giÊy ngay t¹i thùc ®Þa .Ph¬ng
cã ®é tin cËy lín nhng cã ®é chÝnh x¸c kh«ng cao ,thÝch øng víi thµnh lËp b¶n ®å tØ
lÖ lín ,ph¹m vi ®o vÏ nhá.
I.4.2 Ph¬ng ph¸p ®o ¶nh
Ph¬ng ph¸p nµy ®îc ¸p dông cho c¸c khu vùc réng lín, chiÕm 90 95% sè lîng b¶n
®å ®Þa h×nh, ®Þa chÝnh ë níc ta vµ c¸c níc tiªn tiÕn. Nguyªn lý cña ph¬ng ph¸p
®o ¶nh ®îc thùc hiÖn theo ph¬ng ph¸p ®o ¶nh ®¬n vµ ¶nh lËp thÓ:
1.Ph¬ng ph¸p ®o ¶nh ®¬n
Ph¬ng ph¸p ®o ¶nh ®¬n ¸p dông ë vïng b»ng ph¼ng lµ chñ yÕu, nã ®îc ¸p
dông ®Ó ®o vÏ ®Þa h×nh khi mµ ®é chÝnh x¸c ®o ®é cao cña ph¬ng ph¸p ®o lËp thÓ
khã tho¶ m·n. §o ¶nh ®¬n ¸p dông thµnh lËp b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ lín rÊt cã hiÖu
qu¶ ë vïng ®Þa h×nh b»ng ph¼ng.
2.Ph¬ng ph¸p ®o ¶nh lËp thÓ
Ph¬ng ph¸p ®o ¶nh lËp thÓ cã kh¶ n¨ng kh¸i qu¸t ®Þa h×nh tèt nhÊt so víi tÊt
c¶ c¸c ph¬ng ph¸p kh¸c. Ngµy nay nhê cã c¸c thiÕt bÞ hiÖn ®¹i nh m¸y ®o vÏ ¶nh lËp
thÓ toµn n¨ng quang c¬, m¸y ®o vÏ ¶nh toµn n¨ng gi¶i tÝch vµ tr¹m ®o ¶nh sè mµ ph-
¬ng ph¸p lËp thÓ tho¶ m·n tÊt c¶ c¸c lo¹i b¶n ®å cã tû lÖ tõ 1:1000 trë xuèng. Do ®o
vÏ trªn m« h×nh nªn ph¬ng ph¸p lËp thÓ hÇu nh h¹n chÕ ®Õn møc tèi ®a ¶nh hëng cña
thêi tiÕt vµ ®Þa h×nh. §Æc biÖt ®èi víi b¶n ®å tû lÖ trung b×nh vµ tû lÖ bÐ th× kh«ng cã
ph¬ng ph¸p nµo cho ®é chÝnh x¸c cao h¬n ph¬ng ph¸p ®o ¶nh lËp thÓ. Cã thÓ nãi ph-
¬ng ph¸p nµy lu«n ®îc ¸p dông c¸c thµnh tùu khoa häc míi vµo s¶n xuÊt ®Ó gi¶i
phãng con ngêi khái lao ®éng vÊt v¶, lµm t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng dÉn tíi gi¶m gi¸
thµnh s¶n phÈm.
Ngµy nay c¸c níc trªn thÕ giíi vµ ë níc ta, c«ng nghÖ ®o ¶nh sè ®· vµ ®ang
®îc nghiªn cøu ¸p dông vµ hoµn thiÖn réng r·i trong s¶n xuÊt.
SV: Ph¹m V¨n Kh¬ng Tr¾c ®Þa A-K48
Trêng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
I.4.3 Ph¬ng ph¸p biªn tËp tõ b¶n ®å cã tØ lÖ lín
Ph¬ng ph¸p nµy thêng ®îc sö dông ®Ó thµnh lËp b¶n ®å tØ lÖ nhá vµ trung
b×nh. Ph¬ng ph¸p nµy cã u ®iÓm lµ Ýt tèn kÐm .
Ch¬ng II:giíi thiÖu vÒ m¸y GTS-220N
I.Tªn gäi c¸c bé phËn vµ chøc n¨ng
Tªn gäi :
-carrying handle locking screw : èc gi÷u tay cÇm
-carrying handle : tay cÇm
-objective lens : KÝnh vËt
-sighting collimator : èng ng¾m s¬ bé
-Intrument center mark : DÊu t©m m¸y
-Horizontal motion clamp : Kho¸ bµn ®é ngang
-Horizontal tangent screw : VÝt vi ®éng ngang
-diplay unit : HiÓn thÞ
-circular level : Bät thuû trßn
-circular level adjusting screw : èc ®iÒu chØnh bät thuû trßn
-optical plummet telescope : däi t©m quang häc
-leveling screw : èc lÊy th¨ng b»ng
-tribrach fixing lever : Kho¸ cè ®Þnh ®Õ m¸y
-base : §Õ m¸y
-telescope focusing knob : Nóm ®iÒu chØnh tiªu cù
-telescope grip : Vßng chØnh èng kÝnh
- telescope eyepiece : M¾t kÝnh èng kÝnh
-vertical motion clamp : Kho¸ bµn ®é ®øng
- vertical tangent screw : èc vi ®éng ®øng
-power supply connector : §Çu c¾m
-battery locking lever : LÊy kho¸ pin
-battery BT-52QA : Pin BT-52QA
-Plate level : Bät èng thuû dµi
CHỈ TIÊU KỸ THUẬT
ỐNG KÍNH
Dài 150mm
Đường kính vật kính. 45mm (EDM 50mm)
Độ phóng đại 30×
Ảnh thuận
Trường nhìn 1°30′
SV: Ph¹m V¨n Kh¬ng Tr¾c ®Þa A-K48
Trêng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
Độ phân giải 2.5″
Khoảng hội tụ nhỏ 1.3m
nhất
ĐO KHOẢNG CÁCH
Điều kiện 1
1G 3,000m 2,000m
3G 4,000m 2,700m
9G 5,000m 3,400m
Điều kiện 2
1G 3,500m 2,300m
3G 4,700m 3,100m
9G 5,800m 4,000m
ĐK 1: Slight haze with visibility about 20km (12.5 miles) moderate sunlight
with light heat shimmer.
ĐK 2: No haze with visibility about 40 km (25 miles), overcast with no heat
shimmer.
Độ chính xác ±(2mm + 2ppm × D) m.s.e. ±(3mm+3ppm×D)m
.s.e.
D: Khoảng cách đo (mm)
Số đọc nhỏ nhất
Chế độ đo chính xác 1mm /0.2mm
Chế độ thô 10mm /1mm
Chế độ đo dò 10mm
Thời gian đo
Chế độ đo chính xác 1mm: 1.2 s. (Khởi tạo4 sec.)
0.2mm: 2.8 s. (Khởi tạo 5 sec.)
Chế độ thô 0.7 s. (Khởi tạo 3 sec.)
Chế độ đo dò 0.4 s. (Khởi tạo 3 sec.)
ĐO GÓC
Hệ nhận dạng H: 2 cạnh V: 1 cạnh H: 1 cạnh V: 1 cạnh
Số đọc nhỏ nhất 1″/5″ 5″/10″
Độ chính xác
(Theo chuẩn DIN 3″ 5″ 6″ 9″
18723)
Thời gian đo Ít hơn 0.3 s.
HIỂN THỊ
Phần hiển thị Màn hình đồ họa LCD 160 × 64 điểm
2 Hai mặt 1 mặt
Bàn phím Bàn phím gồm số và chữ.
HIỆU CHỈNH ĐỘ
NGHIÊNG
Cảm biến Hai trục Đơn trục
Dải bù ±3′
Đơn vị bù 1″
SV: Ph¹m V¨n Kh¬ng Tr¾c ®Þa A-K48
Trêng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
PHẦN KHÁC
Chiều cao máy 176mm (6.93 in.)
Kính dọi tâm quang
học
Khuếch đại 3×
Dải hội tụ 0.5 to infinity
Trường nhìn(ở 1.3m) 5° (114mmø)
Kích cỡ
336(H)×184(W)×172(L)mm/13.2(H)×7.2(W)×6.9(L)in.
TRỌNG LƯỢNG
Máy gồm pin 4.9kg
Vỏ máy 3.4kg
ĐỘ BỀN
Chống nước vào bụi IP66 (Với pin BT-52QA) (theo chuẩn IEC60529)
bẩn
Nhiệt độ làm việc –20°C tới +50°C (–4°F tới +122°F)
PIN BT-52Q
Điện áp ra DC7.2V
Dung lượng 2.7 Ah (Ni-MH)
Thời gian làm việc
Đo khoảng cách 10 h
Đo góc 45 h
Weight 0.3kg
BỘ SẠC BC-27
Điện áp vào AC 100 ~ 240V
Tần số 50/60Hz
Thời gian nạp Pin BT-52QA: 1.8 h
Thời gian xả Pin BT-52QA: 8 h (khi pin đầy)
Trọng lượng 0.5kg
*Ký hiÖu hiÓn thÞ
HiÓn thÞ Néi dung HiÓn thÞ Néi dung
V Gãc ®øng N To¹ ®é N
HR Gãc ngang ph¶i E To¹ ®é E
HL Gãc ngang tr¸i Z To¹ ®é Z
HD Kho¶ng c¸ch ngang * ®ang ®o kho¶ng c¸ch
VD ®é cao t¬ng ®èi m ®¬n vÞ mÐt
SV: Ph¹m V¨n Kh¬ng Tr¾c ®Þa A-K48
Trêng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
SD Kho¶ng c¸ch nghiªng ft ®¬n vÞ fÝt
fi ®¬n vÞ fit vµ inch
*PhÝm chøc n¨ng
PhÝm Tªn phÝm Chøc n¨ng
phÝm ®o t¹o ®é Mode ®o to¹ ®é
phÝm ®o xa Mode ®o xa
ANG phÝm ®o gãc Mode ®o gãc
menu phÝm thùc ®¬n ChuyÓn mode menu vµ mode b×nh thêng ®Ó
thiÕt lËp phÐp ®o øng dông vµ ®iÒu chØnh
trong mode menu
ESC phÝm tho¸t *quay vÒ mode ®o hoÆc mode tríc ®ã kÓ tõ
mode ®Æt
*lµ mode thu thËp sè liÖu hoÆc mode layout
trùc tiÕp tõ mode ®o b×nh thêng
*cã thÓ s dông nã nh lµ nót nhí trong mode
®o th«ng thêng
POWER phÝm nguån ®iÖn T¾t më (ON/OFF) nguån ®iÖn
F1-F4 phÝm mÒm T¬ng øng víi th«ng tin ®îc hiÓn thÞ
*PhÝm chøc n¨ng(phÝm mÒm)
Th«ng tin vÒ c¸c phÝm ®îc hiÓn thÞ ë dßng díi cïng cña mµn h×nh.Chøc n¨ng theo
th«ng tin ®îc hiÓn thÞ.
Mode ®o gãc
V : 90 10’ 20’’
HR :120 30’40’’
OSET HOLD HSET P1
TILT REP V% P2
h-bz r/l cmps p3
SV: Ph¹m V¨n Kh¬ng Tr¾c ®Þa A-K48
Trêng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
[F1] [F2] [F3] [F4]
PhÝm mÒm
Mode ®o gãc
trang PhÇm mÒm HiÓn thÞ Chøc n¨ng
1 F1 OSET Gãc ngang ®îc ®Æt ®Õn 0000’00’’
F2 HOLD Gi÷ gãc ngang
F3 HSET ®Æt gãc ngang yªu cÇu b»ng c¸ch nhËp
sè liÖu
F4 P1 Chøc n¨ng cña c¸c phÝm ®îc giíi thiÖu
trªn trang tiÕp theo
2 F1 TILT ®Æt söa ®é nghiªng.NÕu ON mµn hiÓn
thÞ gi¸ trÞ söa ®é nghiªng
F2 REP Mode ®o gãc lÆp
F3 V% Mode tØ lÖ % gãc ®øng
F4 P2 Chøc n¨ng cña c¸c phÝm ®îc giíi thiÖu
chØ tªn trang tiÕp theo
3 F1 H-BZ ®Æt cßi kªu cho mçi khi gãc ngang 900
F2 R/L C«ng t¾c ®o gãc ngang ph¶i tr¸i
F3 CMPS C«ng t¾c ON/OFF la bµn cña gãc ®øng
F4 P3 Chøc n¨ng cña c¸c phÝm ®îc giíi thiÖu
trªn trang tiÕp theo
*Mode ®o xa
1 F1 MEAS B¾t ®Çu ®o
F2 MODE ®Æt mode ®o,®o chÝnh x¸c/®o tiªu
chuÈn/®o nhanh
F3 S/A Chän ®Æt mode,audio(©m thanh)
F4 P1 Chøc n¨ng cña c¸c phÝm ®îc giíi
thiÖu trªn trang tiÕp theo
2 F1 OFSET Chän mode ®o offset(®o kho¶ng
c¸ch th¼ng gãc víi ®êng chÝnh)
F2 S.O Chän mode ®o ®a ®iÓm ra hiÖn tr-
êng
F3 m/f/i Chän ®¬n vÞ ®o:met,fit,hoÆc inch
F4 P2 Chøc n¨ng cña c¸c phÝm ®îc giíi
thiÖu trªn trang tiÕp theo)
*Mode ®o to¹ ®é
SV: Ph¹m V¨n Kh¬ng Tr¾c ®Þa A-K48
Trêng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
1 F1 MEAS B¾t ®Çu ®o
F2 MODE ®Æt mode ®o,®o chÝnh x¸c/®o tiªu
chuÈn/®o nhanh
F3 S/A Chän ®Æt mode,audio(©m thanh)
F4 P1 Chøc n¨ng cña c¸c phÝm ®îc giíi
thiÖu trªn trang tiÕp theo
2 F1 RHT ®Æt ®é cao g¬ng b»ng c¸ch nhËp sè
liÖu
F2 INSHT ®Æt ®é cao m¸y b»ng c¸ch nhËp sè
liÖu
F3 OCC ®Æt to¹ ®é tr¹m m¸y b»ng c¸ch
nhËp sè liÖu
F4 P2 Chøc n¨ng cña c¸c phÝm ®îc giíi
thiÖu trªn trang tiÕp theo)
3 F1 OFFSET Chän mode ®o kho¶ng c¸ch th¼ng
gãc víi ®êng chÝnh(off-set)
F3 m/f/i C«ng t¾c chän ®¬n vÞ:mÐt,fit,inch
F4 P3 Chøc n¨ng cña c¸c phÝm ®îc giíi
thiÖu trªn trang tiÕp theo)
1.5 Cæng nèi m¸y tÝnh RS-232C ®Çu c¾m tÝn hiÖu nèi tiÕp ®Ó nèi mode seri GTS-
230N víi m¸y tÝnh hoÆc bé thu thÊp sè liÖu TOPCON.M¸y tÝnh PC cã thÓ nhËn sè
liÖu ®o tõ GTS-230N seri hoÆc truyÒn sè liÖu tríc cña gãc ngang tíi m¸y.
*C¸c sè liÖu sau cã thÓ ®a ra mçi mode
mode Lèi ra
Mode ®o gãc(®øng,ngang ph¶i hoÆc V,HR,hoÆc HL
ngang tr¸i)(§øng phÇn tr¨m)
(V,HR,hoÆc HL)
Mode ®o xa ngang(HR,HD,VD) V,HR,HD,VD
Mode ®o kho¶ng c¸ch V,HR,SD,HD
nghiªng(V,HR,SD)
Mode to¹ ®é N,E,Z,(hoÆc V,H,SD,N,E,Z)
HiÓn thÞ vµ ®a ra ë mode tiªu chuÈn còng gi«ng nh néi dung phÝa trªn
Lèi ra ë mode ®o nhanh ®îc hiÓn thÞ chØ nh hiÓn thÞ sè liÖu ®o xa
II.2 ChuÈn bÞ ®o
2.1Nèi nguån ®iÖn
2.2L¾p ®Æt m¸y ®Ó ®o
L¾p ®Æt m¸y trªn gi¸ 3 ch©n,lÊy th¨ng b»ng vµ lÊy t©m m¸y chÝnh x¸c ®Ó ®¶m b¶o ®o
tèt nhÊt.Nªn sö dông ch©n gç cña Topcon kiªu E víi èc 5/8’’ vµ 11 r¨ng/inch
* LÊy th¨ng b»ng vµ lÊy t©m m¸y
SV: Ph¹m V¨n Kh¬ng Tr¾c ®Þa A-K48
Trêng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
1. §Æt ch©n:§Çu tiªn kÐo dµi c¸c ch©n ®Õn ®é dµi thÝch hîp råi vÆn chÆt c¸c èc
cè ®Þnh.
2. L¾p ®Æt m¸y lªn ch©n:®Æt m¸y cÈn thËn lªn ch©n vµ xª dÞch m¸y b»ng c¸ch
níi láng èc h·m m¸y (èc 5/8’’).NÕu qu¶ däi ®inh vÞ ®øng trªn t©m ®iÓm nhÑ nhµng
vÆn chÆt èc h·m m¸y
3. LÊy th¨ng b»ng s¬ bé m¸y dïng bät thuû trßn xoay èc lÊy th¨ng b»ng A&B
®Ó dÞch chuyÓn bät níc trong bät thuû trßn.Bät níc hiÖn ®ang ë trªn ®êng vu«ng gãc
víi ®êng ch¹y qua t©m cña 2 èc lÊy th¨ng b»ng ®ang ®îc ®iÒu chØnh;Xoay èc lÊy
th¨ng b»ng C ®Ó ®a bät níc vµo t©m cña bät èng thuû trßn
4. LÊy t©m m¸y dïng bät thuû dµi
(1)Quay m¸y theo chiÒu ngang b»ng c¸ch dïng èc kÑp/vi ®éng ngang vµ ®Æt
bät thuû dµi song song víi ®êng nèi 2 èc lÊy th¨ng b»ng A&B sau ®ã ®a bät vµo t©m
cña bät «ng thuû dµi b»ng c¸ch xoay èc A&B (2) Quay m¸y 900 xung quanh trôc
®øng vµ xoay èc lÊy th¨ng b»ng C ®Ó ®a bät níc vµo t©m bät thuû dµi
(3)LÆp l¹i c¸c bíc (1)&(2) cho mçi lÇn quay 900cña m¸y vµ kiÓm tra xem bät
níc cã ®óng ë t©m cña bät èng thuû dµi ë 4 vÞ trÝ cña nã
5. LÊy t©m m¸y b»ng c¸ch dïng kÝnh däi t©m quang häc:dïng m¾t ®iÒu
chØnh kÝnh m¾t cña däi t©m quang häc.Trît nhÑ m¸y b»ng c¸ch níi láng èc h·m m¸y
®Æt ®iÓm ®¸nh dÊu X lªn dÊu t©m sau ®ã vÆn chÆt èc h·m m¸y.Trît nhÑ m¸y cÈn then
kh«ng ®Ó quay ®iÒu ®ã cho phÐp b¹n cã ®îc sù dÞch chuyÓn Ýt nhÊt cña bät èng thuû.
6. Hoµn thµnh viÖc lÊy th»ng b»ng m¸y :LÊy th»ng b»ng m¸y chÝnh x¸c nh ë bíc
4 quay m¸y vµ kiÓm tra xem bät níc cã ë t©m cña bät ång thuû dµi kh«ng bÊt kÓ vÞ trÝ
xoay nµo cña èng kÝnh sau ®ã vÆn chÆt èc h·m m¸y
2.3 BËt c«ng t¾c nguån(Power switch) cu¶ m¸y
1.Ph¶i ®¶m b¶o m¸y ®· ë vÞ trÝ c©n b»ng
2.BËt c«ng t¾c nguån
BËt c«ng t¾c nguån ON
TOPCON GTS-220N
V:90 010’20’’
HR:00 0’00’’
OSET HOLD HSET P1
SV: Ph¹m V¨n Kh¬ng Tr¾c ®Þa A-K48
Trêng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
X¸c ®Þnh hiÓn thÞ møc pin cßn l¹i.Thay pin hoÆc n¹p l¹i pin nÕu møc pin cßn
thÊp hoÆc hiÓn thÞ pin hÕt
§iÒu chØnh ®é t¬ng ph¶n :
B¹n cã thÓ ®iÒu chØnh h»ng sè g¬ng (PSM ),gi¸ trÞ hiÖu chØnh ¸p suÊt (PPM)
vµ b¹n cã thÓ ®iÒu chØnh ®é t¬ng ph¶n ngay khi bËt m¸y.
B¹n muèn chØnh s¸ng Ên phÝm (F1)( ) hoÆc F2 ( )
§Æt nhí sau khi mÊt ®iÖn Ên phÝm (F4) ENTER
2.4 HiÓn thÞ møc pin cßn l¹i møc pin cßn l¹i thÓ hiÖn ®iÒu kiÖn cña nguån m¸y
Cã thÓ ®o ®îc
Pin yÕu cÇn thay thÕ hoÆc n¹p pin l¹i
NhÊp nh¸y
(HÕt pin) kh«ng thÓ ®o ®îc
ph¶i thay hoÆc n¹p pin
Chó ý:
Thêi gian sö dông pin thay ®æi phô thuéc vµo ®iÒu kiÖn m«i trêng nh: nhiÖt
®é ,m«i trêng ,thêi gian n¹p ,sè lÇn n¹p vµ x¶ ...§Ó an toµn nªn n¹p pin tríc hoÆc
chuÈn bÞ s½n 1 pin ®· n¹p ®Çy ®Ó thay thÕ
(1) Tæng quan vÒ viÖc sö dông pin
(2) HiÓn thÞ møc pin cßn l¹i cho biÕt møc nguån ®iÖn cßn l¹i ®èi víi mode ®o hiÖn
t¹i cña m¸y.Møc ®é an toµn ®îc hiÓn thÞ b»ng møc pin cßn l¹i trªn mµn h×nh
trong mode ®o gãc nhng kh«ng cÇn thiÕt ph¶i ®¶m b¶o kh¶ n¨ng sö dông cña
pin trong mode ®o xa
Cã thÓ x¶y ra trêng hîp khi thay ®æi tõ mode ®o gãc sang mmode ®o xa m¸y
sÏ dõng ho¹t ®éng do kh«ng cßn ®ñ pin cho mode ®o xa v× mode ®o nµy tèn
nhiÒu ®iÖn h¬n mode ®o gãc.
2.5 HiÖu chØnh ®é nghiªng cña gãc ngang vµ gãc nghiªng vµ gãc ®øng
(ë GTS -229 vµ GTS -239N chØ cã hiÖu chØnh ®é nghiªng gãc ®øng).
SV: Ph¹m V¨n Kh¬ng Tr¾c ®Þa A-K48
Trêng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
Khi sensor nghiªng ho¹t ®éng ,hiÖn thÞ viÖc ®iÒu chØnh tù ®éng ®é nghiªng cña gãc
ngang vµ ®øng v× mÊt c©n b»ng .§Ó ®¶m b¶o ®o gãc chÝnh x¸c ,c¸c sensor nghiªng
ph¶i ho¹t ®éng .HiÓn thÞ ë mµn h×nh còng cã thÓ ®îc sö dông ®Ó lÊy th¨ng b»ng
chÝnh x¸c cho m¸y.NÕu hiÓn thÞ TILT OVER (qu¸ nghiªng) th× m¸y ë ngoµi d¶i hiÖu
chØnh tù ®éng cÇn ph¶i ®îc lÊy th»ng b»ng b»ng tay
Standing axis Trôc ®øng cña m¸y
Zenith Thiªn ®Ønh
Inclination the standing axis in §é lÖch cña trôc ®øng theo ph¬ng X
the X direction
Horizontal §êng n»m ngang
Trunion axis Trôc thùc
GTS -220N tù ®éng hiÖu chØnh c¶ gãc ®øng & gãc ngang do ®é lÖch cña trôc
®øng theo ph¬ng X&Y
HiÓn thÞ gãc ngang vµ ®øng lµ kh«ng æn ®Þnh khi m¸y ®îc ®Æt trªn nÒn kh«ng æn
®Þnh ho¾c giã m¹nh.Lóc nµy cÇn t¾t chøc n¨ng söa nghiªng tù ®éng gãc ®øng vµ
gãc ngang
2.6 C¸ch nhËp c¸c ký tù vµ ch÷ sè
cho phÐp nhËp c¸c ký tù vµ sè cho :®é cao m¸y,®é cao g¬ng,®iÓm ®Æt m¸y,tr¹m
®Þnh híng ..
C¸ch chän mét ®Ò môc
ST# ST -01
ID:
INS:0.000m
INPUT SRCH RECONEZ
ST# ST -01
ID:
Mòi tªn chØ lªn,xuèng khi Ên [ INS HT :0.000m
INPUT SRCH RECONEZ
SV: Ph¹m V¨n Kh¬ng Tr¾c ®Þa A-K48
Trêng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
ST# ST -01
ID:
INS:0.000m
INPUT SRCH RECONEZ
C¸ch nhËp ký tù
(1)DÞch chuyÓn mòi tªn ®Ó môc ding ST# ST -01
ID:
phÝm [ ] [ ] INS:0.000m
(2) Ên phÝm [F1] (INPUT) mòi tªn chuyÓn INPUTSRCH RECONEZ
thµnh dÊu = c¸c ký tù ®îc hiÓn thÞ ë
dßng díi cïng ST# ST -01
(3)Ên phÝm [ ] hoÆc [ ] ®Ó chän trang ID:
INS:0.000m
(4) Ên phÝm mÒm ®Ó chän ký tù 1234 5678 0 – [enter]
Abcd efgh ijkl (ent)
(5) Ên phÝm mÒm ®Ó chän mét ký tù
(6) Ên phÝm F4 [ENT] mòi tªn dÞch chuyÓn tíi môc
Mnop qrst uvwx (ent)
tiÕp theo
Yz+#[spc] ---(ent)
[F1] [F2] [F3] [F4]
ST# =
ID:
INS ht :0.000m
(o) (r) (s) (t)
2.7 §iÓm dÉn híng(chØ cã kiÓu ®Ìn dÉn híng)
Sö dông nhanh vµ ®¬n gi¶n,®iÓm dÉn híng rÊt thuËn tiÖn khi b¹n ®a ®iÓm ra
[F1] [F2] [F3] [F4]
hiÖn trêng.§en LED cña ®iÓm dÉn híng sÏ trî gióp cho ngêi cÇm mia vµo th¼ng h-
íng.Khi sö dông hÖ ®Ìn dÉn híng pin sö dông ®îc kho¶ng 8 giê ë nhiÖt ®é +200C
BËt ®iÓm dÉn híng vµ thao t¸c
Ên [MENU] 2 lÇn ®Ó bËt ®Ìn LED.Nh×n vµo èng kÝnh thÊy ®Ìn ph¶i nhÊp
nh¸y,®Ìn tr¸i vÉn s¸ng
§iÓm dÉn híng sö dông trong ph¹m vi 100m.KÕt qu¶ cña nã cßn phô thuéc
vµo ®iÒu kiÖn thêi tiÕt vµ m¾t cña ngêi ®o
Ngêi ®i g¬ng nh×n thÊy hai ®Ìn LED cña m¸y vµ dÞch chuûen g¬ng theo ®-
êng th¼ng cho ®Õn khi 2 ®Ìn LED s¸ng c©n b»ng
NÕu ®Ìn LED s¸ng liªn tôc dÞch sang ph¶i
NÕu ®Ìn LED nhÊp nh¸y chuyÖn dÞch sang tr¸i
SV: Ph¹m V¨n Kh¬ng Tr¾c ®Þa A-K48