Kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty thương mại và du lịch hồng trà
- 44 trang
- file: .doc
đang tải dữ liệu....
Tài liệu bị giới hạn, để xem hết nội dung vui lòng tải về máy tính.
Tải xuống - 44 trangNội dung text: Kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty thương mại và du lịch hồng trà
LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn TuÊn Ngäc
Lêi c¶m ¬n
§Ó hoµn thµnh luËn v¨n nµy t«i ®· nhËn ®îc sù quan t©m híng dÉn, gióp
®ì cña nhiÒu c¸ nh©n, tËp thÓ trong vµ ngoµi trêng.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n c« gi¸o Th.S NguyÔn ThÞ Kim Ng©n - Gi¶ng
viªn Bé m«n KÕ to¸n - Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n Trêng §¹i häc Qu¶n lý vµ
Kinh doanh Hµ Néi ®· tËn t×nh híng dÉn gióp ®ì em trong suèt qu¸ tr×nh viÕt
luËn v¨n tèt nghiÖp.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n Trêng §¹i häc Qu¶n
lý vµ Kinh doanh; Ban gi¸m ®èc; Phßng KÕ to¸n Tµi chÝnh; Phßng Tæ chøc
Hµnh chÝnh C«ng ty Th¬ng m¹i vµ Du lÞch Hång Trµ ®· t¹o mäi ®iÒu kiÖn
thuËn lîi ®Ó gióp ®ì em hoµn thµnh b¶n luËn v¨n nµy.
Mét lÇn n÷a em xin bµy tá lßng biÕt ¬n s©u s¾c vÒ sù gióp ®ì quý b¸u
nµy.
Hµ Néi, ngµy 10 th¸ng 01 n¨m 2005
Sinh viªn
NguyÔn TuÊn Ngäc
Trêng §H Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ Néi - Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n 1
LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn TuÊn Ngäc
Lêi më ®Çu
Chóng ta ®Òu biÕt r»ng ho¹t ®éng cña bÊt kú doanh nghiÖp nµo còng g¾n
liÒn víi thÞ trêng, ph¶i n¾m b¾t ®îc thÞ trêng ®Ó quyÕt ®Þnh vÊn ®Ò then chèt:
s¶n xuÊt c¸i g×? s¶n xuÊt cho ai? vµ víi chi phÝ lµ bao nhiªu? Qu¸ tr×nh s¶n
xuÊt cña doanh nghiÖp lµ sù kÕt hîp ®ång bé gi÷a ba yÕu tè: t liÖu lao ®éng,
®èi tîng lao ®éng vµ søc lao ®éng ®Ó t¹o ra s¶n phÈm mµ doanh nghiÖp mong
muèn.
Sù ph¸t triÓn v÷ng m¹nh cña mét doanh nghiÖp phô thuéc vµo nhiÒu nh©n
tè trong ®ã kh¶ n¨ng øng xö gi¸ linh ho¹t, biÕt tÝnh to¸n chi phÝ, biÕt khai th¸c
nh÷ng tiÒm n¨ng s½n cã cña m×nh ®Ó gi¶m chi phÝ tíi møc thÊp nhÊt vµ ®¹t ® -
îc lîi nhuËn nh mong muèn.
Tæ chøc tèt c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh
s¶n phÈm sÏ ®¶m b¶o tÝnh ®óng, tÝnh ®ñ gi¸ thµnh s¶n phÈm. Trong nÒn kinh
tÕ thÞ trêng cã sù c¹nh tranh gay g¾t nh hiÖn nay, c¸c doanh nghiÖp lu«n phÊn
®Êu h¹ gi¸ thµnh, n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm nh»m c¹nh tranh víi c¸c doanh
nghiÖp kh¸c.
Th«ng tin chi phÝ, gi¸ thµnh cã ý nghÜa s©u s¾c víi c«ng t¸c qu¶n trÞ
doanh nghiÖp bëi v× trªn c¬ së ®ã, ngêi qu¶n lý míi x©y dùng ®îc c¬ cÊu chi
phÝ s¶n xuÊt, c¬ cÊu s¶n phÈm sao cho hîp lý nhÊt.
NhËn thøc ®îc tÇm quan träng cña vÊn ®Ò trªn em ®· chän ®Ò tµi:
"KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i
C«ng ty Th¬ng m¹i vµ Du lÞch Hång Trµ" ®Ó lµm ®Ò tµi cho luËn v¨n tèt
nghiÖp cña m×nh. Môc tiªu cña luËn v¨n lµ vËn dông lý luËn vÒ kÕ to¸n chi phÝ
s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ®· häc ë trêng vµ nghiªn cøu thùc tiÔn tõ
®ã ph©n tÝch, ®a ra mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n
tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty.
Néi dung luËn v¨n gåm 3 phÇn (ngoµi më ®Çu vµ kÕt luËn).
PhÇn thø nhÊt: C¬ së lý luËn chung vÒ kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt
vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt.
PhÇn thø hai: Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ
tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty Th¬ng m¹i vµ Du lÞch Hång Trµ.
PhÇn thø ba: Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n
tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ë C«ng ty Th¬ng m¹i vµ
Du lÞch Hång Trµ.
MÆc dï ®· rÊt cè g¾ng song thêi gian thùc tËp cßn Ýt, kh¶ n¨ng vµ kinh
nghiÖm cña b¶n th©n cßn h¹n chÕ nªn ch¾c ch¾n luËn v¨n kh«ng tr¸nh khái
nh÷ng thiÕu sãt. RÊt mong nhËn ®îc ý kiÕn ®ãng gãp cña c¸c thÇy c« gi¸o vµ
b¹n bÌ.
Trêng §H Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ Néi - Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n 2
LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn TuÊn Ngäc
PhÇn I
C¬ së lý luËn chung vÒ kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ
s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong
doanh nghiÖp s¶n xuÊt
I. Kh¸i qu¸t chung vÒ chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm
1. Chi phÝ s¶n xuÊt.
1.1. Kh¸i niÖm:
§Ó tiÕn hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, doanh nghiÖp ph¶i biÕt kÕt
hîp 3 yÕu tè c¬ b¶n, ®ã lµ: t liÖu lao ®éng, ®èi tîng lao ®éng vµ søc lao ®éng.
Hao phÝ cña nh÷ng yÕu tè nµy biÓu hiÖn díi h×nh thøc gi¸ trÞ gäi lµ CPSX.
Nh vËy, CPSX lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé hao phÝ vÒ lao ®éng
sèng vµ lao ®éng vËt hãa, vµ c¸c chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c mµ doanh nghiÖp ®·
chi ra ®Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm hoÆc thùc hiÖn cung cÊp lao vô,
dÞch vô trong mét kú nhÊt ®Þnh.
1.2. Ph©n lo¹i:
Tïy theo viÖc xem xÐt chi phÝ ë gãc ®é kh¸c nhau, môc ®Ých qu¶n lý chi
phÝ kh¸c nhau mµ chóng ta lùa chän tiªu thøc ph©n lo¹i chi phÝ cho phï hîp.
Trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt ngêi ta thêng ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo c¸c
c¸ch sau:
1.2.1. Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh theo néi dung, tÝnh chÊt
kinh tÕ cña chi phÝ.
Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy, ngêi ta c¨n cø vµo néi dung, tÝnh chÊt kinh tÕ
cña chi phÝ kh«ng ph©n biÖt chóng ph¸t sinh ë ®©u, dïng vµo môc ®Ých g× ®Ó
chia thµnh c¸c yÕu tè chi phÝ, bao gåm:
* Chi phÝ nguyªn vËt liÖu.
* Chi phÝ nh©n c«ng.
* Chi phÝ khÊu hao TSC§.
* Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi.
* Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c.
ý nghÜa cña c¸ch ph©n lo¹i nµy cho ta biÕt tû träng vµ kÕt cÊu cña tõng
lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt mµ doanh nghiÖp ®· chi ra trong mét kú nhÊt ®Þnh.
1.2.2. Ph©n lo¹i CPSX theo môc ®Ých vµ c«ng dông cña chi phÝ.
Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy, ngêi ta c¨n cø vµo môc ®Ých vµ c«ng dông cña
chi phÝ ®Ó chia toµn bé CPSX theo c¸c kho¶n môc sau:
* Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp (NVLTT).
* Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp (NCTT).
* Chi phÝ s¶n xuÊt chung bao gåm 6 yÕu tè: chi phÝ nh©n viªn ph©n xëng;
chi phÝ vËt liÖu; chi phÝ dông cô s¶n xuÊt; chi phÝ dÞch vô mua ngoµi; chi phÝ
khÊu hao TSC§; chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c.
C¸ch ph©n lo¹i nµy cã t¸c dông qu¶n lý CPSX theo ®Þnh møc, cung cÊp
sè liÖu cho c«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ
ho¹ch s¶n phÈm, lµ c¬ së ®Ó lËp ®Þnh møc CPSX vµ kÕ ho¹ch gi¸ thµnh cho kú
sau.
1.2.3. Ph©n lo¹i CPSX theo mèi quan hÖ víi khèi lîng c«ng viÖc, s¶n phÈm
hoµn thµnh.
Theo c¸ch nµy CPSX ®îc chia thµnh:
* Chi phÝ kh¶ biÕn (biÕn phÝ).
* Chi phÝ bÊt biÕn (®Þnh phÝ).
Trêng §H Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ Néi - Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n 3
LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn TuÊn Ngäc
C¸ch ph©n lo¹i nµy cã t¸c dông lín ®èi víi qu¶n trÞ kinh doanh ®Ó ph©n tÝch
®iÓm hßa vèn vµ phôc vô cho c¸c quyÕt ®Þnh qu¶n lý cÇn thiÕt ®Ó h¹ gi¸ thµnh
s¶n phÈm, t¨ng hiÖu qu¶ kinh doanh.
1.2.4. Ph©n lo¹i CPSX theo mèi quan hÖ víi quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt,
chÕ t¹o s¶n phÈm.
CPSX ®îc chia thµnh 2 lo¹i:
* Chi phÝ c¬ b¶n.
* Chi phÝ chung.
C¸ch ph©n lo¹i nµy cã t¸c dông gióp cho c¸c nhµ qu¶n lý doanh nghiÖp x¸c
®Þnh ®óng ph¬ng híng vµ biÖn ph¸p sö dông tiÕt kiÖm chi phÝ ®èi víi tõng lo¹i,
nh»m h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, lao vô dÞch vô.
1.2.5. Ph©n lo¹i CPSX theo ph¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ vµo c¸c ®èi tîng
chÞu chi phÝ.
Toµn bé CPSX ®îc chia thµnh:
* Chi phÝ trùc tiÕp.
* Chi phÝ gi¸n tiÕp.
C¸ch ph©n lo¹i nµy cã ý nghÜa ®èi víi viÖc x¸c ®Þnh ph¬ng ph¸p kÕ to¸n tËp
hîp vµ ph©n bæ CPSX cho c¸c ®èi tîng mét c¸ch ®óng ®¾n vµ hîp lý.
2. Gi¸ thµnh s¶n phÈm.
2.1. Kh¸i niÖm:
Gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé c¸c chi phÝ vÒ lao
®éng sèng vµ lao ®éng vËt hãa cã liªn quan ®Õn khèi lîng c«ng t¸c, s¶n phÈm,
lao vô hoµn thµnh.
Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt lµ qu¸ tr×nh thèng nhÊt bao gåm 2 mÆt: chi phÝ s¶n xuÊt
vµ kÕt qu¶ s¶n xuÊt. TÊt c¶ c¸c kho¶n chi phÝ ph¸t sinh (ph¸t sinh trong kú, kú tr-
íc chuyÓn sang) vµ c¸c chi phÝ trÝch tríc cã liªn quan ®Õn khèi lîng s¶n phÈm
lao vô, dÞch vô hoµn thµnh trong kú sÏ t¹o nªn chØ tiªu gi¸ thµnh s¶n phÈm. Nãi
c¸ch kh¸c, gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé c¸c kho¶n chi
phÝ mµ doanh nghiÖp bá ra bÊt kÓ kú nµo nhng cã liªn quan ®Õn khèi lîng s¶n
phÈm hoµn thµnh trong kú.
2.2. Ph©n lo¹i.
2.2.1. Ph©n lo¹i theo thêi ®iÓm tÝnh vµ nguån sè liÖu ®Ó tÝnh gi¸ thµnh.
Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy, chØ tiªu gi¸ thµnh ®îc chia lµm 3 lo¹i:
* Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch: ViÖc tÝnh to¸n x¸c ®Þnh gi¸ thµnh kÕ ho¹ch ®îc tiÕn
hµnh tríc khi bíc vµo kinh doanh do bé phËn kÕ ho¹ch thùc hiÖn. Gi¸ thµnh kÕ
ho¹ch ®îc tÝnh trªn c¬ së chi phÝ s¶n xuÊt kÕ ho¹ch vµ s¶n lîng kÕ ho¹ch, ®ång
thêi ®îc xem lµ môc tiªu phÊn ®Êu cña doanh nghiÖp, lµ c¨n cø ®Ó so s¸nh, ®¸nh
gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch h¹ gi¸ thµnh cña doanh nghiÖp.
* Gi¸ thµnh ®Þnh møc: Gièng nh gi¸ thµnh kÕ ho¹ch, viÖc tÝnh gi¸ thµnh
®Þnh møc còng ®îc thùc hiÖn tríc khi tiÕn hµnh s¶n xuÊt s¶n phÈm vµ ®îc tÝnh
trªn c¬ së c¸c ®Þnh møc chi phÝ hiÖn hµnh vµ tÝnh cho tõng ®¬n vÞ s¶n phÈm.
* Gi¸ thµnh thùc tÕ: Kh¸c víi 2 lo¹i gi¸ thµnh trªn, gi¸ thµnh thùc tÕ cña
s¶n phÈm chØ cã thÓ tÝnh to¸n ®îc sau khi ®· kÕt thóc qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n
phÈm vµ dùa trªn c¬ së c¸c chi phÝ s¶n xuÊt thùc tÕ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh
s¶n xuÊt s¶n phÈm tËp hîp ®îc trong kú.
2.2.2. Ph©n lo¹i gi¸ thµnh theo ph¹m vi tÝnh to¸n vµ néi dung chi phÝ cÊu
thµnh trong gi¸ thµnh.
Trêng §H Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ Néi - Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n 4
LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn TuÊn Ngäc
Theo c¸ch nµy, gi¸ thµnh s¶n phÈm bao gåm:
* Gi¸ thµnh s¶n xuÊt (hay gi¸ thµnh c«ng xëng): lµ chØ tiªu ph¶n ¸nh tÊt
c¶ c¸c chi phÝ ph¸t sinh liªn quan ®Õn viÖc s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm trong
ph¹m vi ph©n xëng s¶n xuÊt (chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ nh©n
c«ng trùc tiÕp, chi phÝ s¶n xuÊt chung).
* Gi¸ thµnh toµn bé (hay gi¸ thµnh tiªu thô): lµ chØ tiªu ph¶n ¸nh tÊt c¶
c¸c chi phÝ ph¸t sinh liªn quan ®Õn viÖc s¶n xuÊt, tiªu thô s¶n phÈm vµ ®îc
tÝnh theo c«ng thøc:
Gi¸ thµnh toµn Gi¸ thµnh s¶n xuÊt Chi phÝ qu¶n lý Chi phÝ
= + +
bé cña s¶n phÈm cña s¶n phÈm doanh nghiÖp b¸n hµng
3. Mèi quan hÖ gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm
Chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm cã mèi quan hÖ chÆt chÏ víi nhau
v× néi dung c¬ b¶n cña chóng ®Òu lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña hao phÝ lao ®éng
sèng vµ lao ®éng vËt hãa mµ doanh nghiÖp ®· bá ra cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt.
Do ®ã, vÒ b¶n chÊt chóng gièng nhau nhng chi phÝ s¶n xuÊt lµ c¬ së ®Ó tÝnh
to¸n x¸c ®Þnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. Tuy vËy gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh
s¶n phÈm cã nh÷ng mÆt kh¸c nhau sau:
- Chi phÝ s¶n xuÊt lu«n g¾n liÒn víi mét thêi kú ph¸t sinh chi phÝ, cßn gi¸
thµnh s¶n phÈm g¾n liÒn víi khèi lîng s¶n phÈm, c«ng viÖc lao vô s¶n xuÊt ®·
hoµn thµnh.
- Chi phÝ s¶n xuÊt kh«ng chØ liªn quan ®Õn s¶n phÈm lao vô ®· hoµn
thµnh mµ cßn liªn quan ®Õn s¶n phÈm háng, s¶n phÈm lµm dë dang cuèi kú,
c¶ nh÷ng chi phÝ trÝch tríc nhng thùc tÕ cha ph¸t sinh. Gi¸ thµnh s¶n phÈm l¹i
liªn quan ®Õn s¶n phÈm lµm dë dang cuèi kú tríc chuyÓn sang.
II. KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm
1. §èi tîng vµ ph¬ng ph¸p kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt trong
doanh nghiÖp s¶n xuÊt
1.1. §èi tîng kÕ to¸n tËp hîp CPSX:
§èi tîng tËp hîp CPSX lµ nh÷ng ph¹m vi, giíi h¹n mµ CPSX cÇn ®îc tËp
hîp phôc vô cho viÖc kiÓm tra, gi¸m s¸t, tæng hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n
phÈm.
Trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt, ®èi tîng kÕ to¸n tËp hîp CPSX cã thÓ lµ:
Tõng ph©n xëng, bé phËn s¶n xuÊt.
Tõng giai ®o¹n quy tr×nh c«ng nghÖ hay toµn bé quy tr×nh c«ng nghÖ.
Tõng s¶n phÈm, nhãm s¶n phÈm.
Tõng ®¬n ®Æt hµng.
1.2. Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n tËp hîp CPSX.
1.2.1. Tµi kho¶n sö dông.
TK 621: Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp (NVLTT).
TK 622: Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp (NCTT).
TK 627: Chi phÝ s¶n xuÊt chung.
TK 154: Chi phÝ s¶n xuÊt dë dang.
TK 631: Gi¸ thµnh s¶n xuÊt.
Ngoµi ra, kÕ to¸n cßn sö dông mét sè tµi kho¶n kh¸c nh: TK 155, TK
157, TK 335, TK 338, TK 142…
1.2.2. Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ vËt liÖu trùc tiÕp:
Trêng §H Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ Néi - Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n 5
LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn TuÊn Ngäc
Chi phÝ NVLTT lµ nh÷ng chi phÝ ®îc sö dông trùc tiÕp cho viÖc chÕ t¹o
s¶n xuÊt s¶n phÈm (nguyªn vËt liÖu chÝnh, vËt liÖu phô, nhiªn liÖu …). Trong
trêng hîp nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp cã liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi tîng tËp hîp chi
phÝ, kÕ to¸n ph¶i lùa chän tiªu thøc hîp lý ®Ó ph©n bæ cho c¸c ®èi tîng liªn
quan theo c«ng thøc sau:
C1: chi phÝ NVLTT ph©n bæ cho ®èi tîng i
C: Tæng chi phÝ NVLTT ®· tËp hîp cÇn ph©n bæ
T1: Tæng tiªu chuÈn ph©n bæ
Ti: Tiªu chuÈn ph©n bæ cña ®èi tîng i
§Ó tËp hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu TT kÕ to¸n sö dông TK 621 "Chi phÝ
nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp". TK nµy cã thÓ më chi tiÕt cho tõng ®èi tîng vµ
kh«ng cã sè d cuèi kú.
Tr×nh tù h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp theo phô lôc 01
Phô lôc 01
KÕ to¸n chi phÝ NVLTT
TK 152 (TK 611) TK 621 TK 152
(1) (3)
TK 154 (TK 631)
(4)
TK 111, 112, 141, 331…
TK 632
(2a)
(5)
Chó thÝch: TK 133.1
(1) Gi¸ thùc tÕ NVL(2b)
xuÊt dïng trùc tiÕp cho s¶n xuÊt chÕ t¹o s¶n phÈm
(2a) TrÞ gi¸ NVL mua dïng trùc tiÕp cho s¶n xuÊt chÕ t¹o s¶n phÈm
(2b) ThuÕ GTGT ®îc khÊu trõ
(3) TrÞ gi¸ NVL dïng kh«ng hÕt, phÕ liÖu thu håi
(4) KÕt chuyÓn vµ ph©n bæ chi phÝ NVLTT vµo c¸c ®èi tîng chÞu chi phÝ
(5) Chi phÝ NVL vît trªn møc b×nh thêng tÝnh vµo gi¸ vèn hµng b¸n.
1.2.3. Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ nh©n c«ng trùc
tiÕp.
Chi phÝ NCTT thêng ®îc tÝnh trùc tiÕp vµo ®èi tîng chi phÝ cã liªn quan.
Trêng hîp chi phÝ NCTT cã liªn quan tíi nhiÒu ®èi tîng th× cã thÓ tËp hîp
chung råi tiªu thøc ph©n bæ thÝch hîp (gièng nh c«ng thøc ë môc 1.2.2).
Trêng §H Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ Néi - Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n 6
LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn TuÊn Ngäc
Chi phÝ CNTT lµ toµn bé sè chi phÝ vÒ tiÒn c«ng vµ c¸c kho¶n kh¸c ph¶i
tr¶ cho ngêi lao ®éng trùc tiÕp s¶n xuÊt bao gåm (l¬ng chÝnh, l¬ng phô vµ c¸c
kho¶n trÝch theo l¬ng).
§Ó tËp hîp chi phÝ NCTT, kÕ to¸n sö dông TK 622 "Chi phÝ nh©n c«ng
trùc tiÕp" TK nµy cã thÓ hiÖn më chi tiÕt cho c¸c ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh vµ
kh«ng cã sè d cuèi kú.
Tr×nh tù h¹ch to¸n cho phÝ NCTT theo phô lôc 02.
Phô lôc 02
KÕ to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp
TK 622
TK 334 TK 154 (TK 631)
(1)
(4)
TK 335
(2)
TK 338 TK 632
Chó thÝch: (3) (5)
(1) TiÒn c«ng ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt
(2) TrÝch tríc tiÒn l¬ng nghØ phÐp cña c«ng nh©n s¶n xuÊt
(3) TrÝch BHXH, BHYT, KPC§
(4) KÕt chuyÓn vµ ph©n bæ chi phÝ NCTT vµo c¸c ®èi tîng chÞu chi phÝ
(5) Chi phÝ nh©n c«ng vît trªn møc b×nh thêng tÝnh vµo gi¸ vèn hµng b¸n
1.2.4. Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung:
Chi phÝ s¶n xuÊt chung lµ c¸c chi phÝ liªn quan ®Õn viÖc phôc vô, qu¶n lý
s¶n xuÊt trong ph¹m vi c¸c ph©n xëng, tæ ®éi, bé phËn s¶n xuÊt. Chi phÝ s¶n
xuÊt chung cã thÓ ®îc tËp hîp trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp cho tõng s¶n phÈm.
§Ó tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung, kÕ to¸n sö dông TK 627
"Chi phÝ s¶n xuÊt chung", TK627 ®îc më chi tiÕt cho c¸c tµi kho¶n cÊp 2:
TK 627.1: Chi phÝ nh©n viªn ph©n xëng
TK 627.2: Chi phÝ vËt liÖu
TK 627.3: Chi phÝ dông cô s¶n xuÊt
TK 627.4: Chi phÝ khÊu hao TSC§
TK 627.7: Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi
TK 627.8: Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c.
Do cho phÝ s¶n xuÊt chung liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh, v×
vËy cÇn ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung theo c¸c tiªu thøc nh: Theo giê c«ng
cña c«ng nh©n s¶n xuÊt, theo tiÒn l¬ng cña c«ng nh©n s¶n xuÊt…
Trêng §H Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ Néi - Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n 7
LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn TuÊn Ngäc
Tiªu thøc
ph©n bæ Tæng
cho tõng CPSX
®èi tîng chung
= Tæng tiªu x cÇn
thøc ph©n ph©n
bæ cña tÊt bæ
c¶ c¸c
®èi tîng
Tr×nh tù h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung theo phô lôc 03
Phô lôc 03:
KÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung
TK 627
TK 334, TK 338 TK 154, (TK631)
338
(1)
(5)
TK 152, TK 153…
(2) TK 632
(6)
TK 214
(3)
TK 111, thÝch:
Chó112, 331…
(1) TËp hîp chi phÝ nh©n c«ng
(2) TËp hîp chi phÝ
(4)vËt liÖu, dông cô s¶n xuÊt
(3) TËp hîp chi phÝ khÊu hao TSC§
(4) TËp hîp chi phÝ 133.1
TKdÞch vô mua ngoµi, c¸c chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c
ThuÕ GTGT
(5) KÕt chuyÓn vµ ph©n bæ CPSX chung vµo c¸c ®èi tîng chÞu chi phÝ
(6) Chi PhÝ
®îcs¶n
khÊu trõ chung cè ®Þnh kh«ng ph©n bæ tÝnh vµo gi¸ vèn hµng
xuÊt
b¸n
1.2.5. KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt toµn doanh nghiÖp.
§Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt cña toµn doanh nghiÖp, kÕ to¸n tïy thuéc vµo
viÖc ¸p dông ph¬ng ph¸p kÕ to¸n b¸n hµng tån kho mµ chi phÝ s¶n xuÊt ®îc
tËp hîp theo mét trong hai ph¬ng ph¸p sau:
a. KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng
xuyªn.
Trêng §H Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ Néi - Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n 8
LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn TuÊn Ngäc
Theo ph¬ng ph¸p KKTX kÕ to¸n sö dông TK 154 "Chi phÝ s¶n xuÊt kinh
doanh dë dang". Tµi kho¶n nµy ®îc më chi tiÕt theo tõng ®èi tîng tËp hîp chi
phÝ s¶n xuÊt vµ cã sè d cuèi kú. TK 154 cã kÕt cÊu nh sau:
Bªn nî: KÕt chuyÓn chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp chi phÝ NCTT, chi
phÝ s¶n xuÊt chung.
Bªn cã: - TrÞ gi¸ phÕ liÖu thu håi
- Gi¸ thµnh thùc tÕ cña s¶n phÈm hµng hãa ®· chÕ t¹o xong nhËp kho
hoÆc chuyÓn ®i b¸n hµng.
D nî: Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang cuèi kú.
Tr×nh tù h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh theo ph¬ng ph¸p KKTX
®îc kh¸i qu¸t theo phô lôc 04.
Trêng §H Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ Néi - Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n 9
LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn TuÊn Ngäc
Phô lôc 4:
S¬ ®å kÕ to¸n tËp hîp CPSX toµn doanh nghiÖp
(Ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn)
TK 154
TK 621 D®k: xxx TK 152, 138
(4)
(1)
TK 622
(2) TK 155
(5)
TK 627
(3)
TK 632, 157
Chó thÝch: (6)
(1) KÕt chuyÓn chi phÝ NVLTT
(2) KÕt chuyÓn chi phÝxxx
Dck: NCTT
(3) KÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt chung
(4) Gi¸ trÞ phÕ liÖu thu håi, kho¶n båi thêng ph¶i thu
(5) Gi¸ thµnh thùc tÕ s¶n phÈm hoµn thµnh nhËp kho
(6) Gi¸ thµnh thùc tÕ s¶n phÈm b¸n ngay, göi b¸n
b. KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú.
Theo ph¬ng ph¸p KK§K kÕ to¸n sö dông TK 631 "Gi¸ thµnh s¶n xuÊt"
tµi kho¶n nµy ®îc më chi tiÕt theo ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ kh«ng
cã sè d cuèi kú. TK 631 cã kÕt cÊu nh sau:
Bªn nî: - KÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang ®Çu kú tõ TK
154 sang.
- KÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt trùc tiÕp ph¸t sinh trong kú (®· tËp hîp ë
c¸c TK 621, TK 622, TK 627).
Bªn cã: - Chi phÝ s¶n xuÊt cña c«ng viÖc cßn dë dang cuèi kú kÕt chuyÓn sang
TK154 "Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang"
- Gi¸ thµnh s¶n xuÊt cña c«ng viÖc lao vô, dÞch vô hoµn thµnh trong kú.
Tr×nh tù h¹ch to¸n CPSX toµn doanh nghiÖp theo ph¬ng ph¸p KK§K ®îc
kh¸i qu¸t theo phô lôc 05.
Phô lôc 05:
S¬ ®å kÕ to¸n tËp hîp CPSX toµn doanh nghiÖp
(Ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú)
TK 631
Trêng §H Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ Néi - Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n 10
LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn TuÊn Ngäc
TK 154 TK 154
(1)
(5)
TK 621
(2) TK 152, 138
(6)
TK 622
(3)
TK 632
TK 627
Chó thÝch: (7)
(4) gi¸ trÞ SPDD ®Çu kú
(1) KÕt chuyÓn
(2) KÕt chuyÓn chi phÝ NVLTT
(3) KÕt chuyÓn chi phÝ NCTT
(4) KÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt chung
(5) KÕt chuyÓn gi¸ trÞ SPDD cuèi kú
(6) Gi¸ trÞ phÕ liÖu thu håi, tiÒn båi thêng ph¶i thu
(7) Gi¸ thµnh s¶n phÈm hoµn thµnh (nhËp kho, göi b¸n hoÆc b¸n ngay)
2. §¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang cuèi kú.
S¶n phÈm dë dang lµ nh÷ng s¶n phÈm ®ang trong qu¸ tr×nh c«ng nghÖ
s¶n xuÊt, cha ®Õn kú thu ho¹ch cha hoµn thµnh, cha tÝnh vµo khèi lîng bµn
giao thanh to¸n).
§¸nh gi¸ SPDD lµ x¸c ®Þnh phÇn CPSX tÝnh cho SPDD cuèi kú. Tïy
thuéc vµo møc ®é, thêi gian tham gia cña chi phÝ vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt chÕ
t¹o s¶n phÈm vµ yªu cÇu tr×nh ®é qu¶n lý cña doanh nghiÖp mµ vËn dông ph-
¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ SPDD cuèi kú cho phï hîp.
2.1. §¸nh gi¸ SPDD theo chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp hoÆc chi phÝ
nguyªn vËt liÖu chÝnh trùc tiÕp.
Theo ph¬ng ph¸p nµy, chØ tÝnh cho SPDD cuèi kú ph©n chi phÝ nguyªn
vËt liÖu trùc tiÕp hoÆc chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh trùc tiÕp, cßn chi phÝ kh¸c
tÝnh c¶ cho s¶n phÈm hoµn thµnh.
C«ng thøc tÝnh.
SPD D§K tÝnh theo chi Chi phÝ NVLTT
Gi¸ trÞ + Sè lîng
phÝ NVLTT ph¸t sinh TK
SPDD = x s¶n phÈm
cuèi kú Sè lîng SP hoµn quy ®æi
+ Sè lîng SPDDCK
thµnhTK
Ph¬ng ph¸p nµy thÝch hîp víi c¸c doanh nghiÖp cã chi phÝ NVLTT
(nguyªn vËt liÖu chÝnh) chiÕm tû träng lín trong tæng chi phÝ s¶n xuÊt s¶n
Trêng §H Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ Néi - Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n 11
LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn TuÊn Ngäc
phÈm. Nh vËy vÉn ®¶m b¶o ®îc møc ®é chÝnh x¸c, ®¬n gi¶n vµ gi¶m bít ®îc
khèi lîng tÝnh to¸n.
2.2. §¸nh gi¸ SPDD theo s¶n lîng s¶n phÈm hoµn thµnh t¬ng ®¬ng.
Theo ph¬ng ph¸p nµy tríc hÕt cÇn quy ®æi khèi lîng SPDD ra khèi lîng
hoµn thµnh t¬ng ®¬ng. Sau ®ã, x¸c ®Þnh tõng kho¶n môc chi phÝ theo nguyªn
t¾c sau.
* §èi víi kho¶n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp (nguyªn vËt liÖu chÝnh)
bá vµo mét lÇn tõ ®Çu quy tr×nh s¶n phÈm th× gi¸ trÞ SPDD cuèi kú ®îc tÝnh
theo c«ng thøc nh ë môc 2.1.
* §èi víi chi phÝ bá dÇn trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt th× gi¸ trÞ SPDD ®îc
tÝnh theo s¶n lîng hoµn thµnh t¬ng ®¬ng theo c«ng thøc sau:
Gi¸ trÞ SPD D§K tÝnh theo chi + Chi phÝ SXDDTK Sè lîng
SPDD = x s¶n phÈm
cuèi kú Sè lîng SP hoµn thµnh + Sè lîng SP quy ®æi quy ®æi
Trong ®ã: S¶n phÈm quy ®æi = SPDDCK x møc ®é hoµn thµnh t¬ng ®¬ng.
2.3. §¸nh gi¸ SPDD theo chi phÝ s¶n xuÊt ®Þnh møc:
Ph¬ng ph¸p nµy ¸p dông thÝch hîp víi c¸c doanh nghiÖp thùc hiÖn h¹ch
to¸n CPSX vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm theo ph¬ng ph¸p ®Þnh møc, cã ®Çy ®ñ
hÖ thèng c¸c ®Þnh møc chi phÝ. Theo ph¬ng ph¸p nµy, c¨n cø vµo khèi lîng
SPDD vµ chi phÝ ®Þnh møc cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm ë tõng ph©n xëng (giai
®o¹n) ®Ó tÝnh gi¸ trÞ SPDD cuèi kú, còng cã thÓ chØ tÝnh theo ®Þnh møc chi phÝ
nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp hoÆc cho tÊt c¶ c¸c kho¶n môc chi phÝ.
C«ng thøc tÝnh:
Chi phÝ s¶n xuÊt.
SPD D = S¶n lîng SPDD x Chi phÝ ®Þnh møc
Cuèi kú
Sau ®ã, tËp hîp l¹i cho tõng s¶n phÈm.
3. §èi tîng vµ ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c¸c doanh
nghiÖp SX.
3.1. §èi tîng tÝnh gi¸ thµnh:
§èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ c¸c lo¹i s¶n phÈm, c«ng viÖc, lao vô ®· hoµn
thµnh cÇn tÝnh ®îc tæng gi¸ thµnh vµ gi¸ thµnh ®¬n vÞ.
Tïy theo ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt còng nh quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt
ë doanh nghiÖp mµ ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh cã thÓ lµ tõng s¶n phÈm, tõng c«ng
viÖc lao vô, dÞch vô hoµn thµnh, thµnh phÈn ë giai ®o¹n chÕ biÕn cuèi cïng, nöa
thµnh phÈm hoµn thµnh ë tõng giai ®o¹n s¶n xuÊt, s¶n phÈm ®îc l¾p r¸p hoµn
chØnh.
3.2. Kú tÝnh gi¸ thµnh:
Trong c«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh, kÕ to¸n cßn nhiÖm vô x¸c ®Þnh kú tÝnh gi¸
thµnh. Kú tÝnh gi¸ thµnh lµ thêi kú mµ bé phËn kÕ to¸n gi¸ thµnh cÇn tiÕn hµnh
c«ng viÖc tÝnh gi¸ thµnh cho c¸c ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh. Mçi ®èi tîng tÝnh gi¸
thµnh ph¶i c¨n cø vµo ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt vµ chu kú s¶n xuÊt cña chóng
®Ó x¸c ®Þnh cho thÝch hîp. Do ®ã kú tÝnh gi¸ thµnh mµ c¸c doanh nghiÖp ¸p
dông lµ hµng th¸ng, hµng quý, hoÆc hµng n¨m còng cã thÓ lµ thêi kú kÕt thóc
Trêng §H Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ Néi - Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n 12
LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn TuÊn Ngäc
chu kú s¶n xuÊt s¶n phÈm hay c¸c lo¹i s¶n phÈm ®· hoµn thµnh.
3.3. C¸c ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh:
Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh: lµ ph¬ng ph¸p sö dông sè liÖu CPSX ®Ó tÝnh
to¸n tæng gi¸ thµnh vµ gi¸ thµnh ®¬n vÞ cña s¶n phÈm, lao vô ®· hoµn thµnh; c¸c
yÕu tè hoÆc kho¶n môc gi¸ thµnh trong kú tÝnh gi¸ thµnh ®· x¸c ®Þnh.
HiÖn nay, c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt sö dông ph¬ng ph¸p sau:
3.3.1. Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh gi¶m ®¬n (ph¬ng ph¸p trùc tiÕp).
C«ng nghÖ s¶n xuÊt gi¶n ®¬n, sè lîng mÆt hµng Ýt, khèi lîng lín, tËp hîp
CPSX tho tõng lo¹i s¶n phÈm.
Gi¸ thµnh ®¬n vÞ tõng lo¹i s¶n phÈm ®îc tÝnh nh sau:
Gi¸ trÞ SPDD§K + CPSX ph¸t sinhTK - Gi¸ trÞ SPDDCK
Gi¸ thµnh ®¬n vÞ =
Sè lîng s¶n phÈm hoµn thµnh trong kú
3.3.2. Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh ph©n bíc:
Ph¬ng ph¸p nµy ¸p dông thÝch hîp víi c¸c doanh nghiÖp cã quy tr×nh c«ng
nghÖ s¶n xuÊt phøc t¹p, s¶n phÈm tr¶i qua nhiÒu giai ®o¹n chÕ biÕn liªn tôc kÕ
tiÕp nhau. Nöa thµnh phÈm giai ®o¹n tríc lµ ®èi tîng chÕ biÕn ë giai ®o¹n sau
cho ®Õn bíc cuèi cïng t¹o ®îc thµnh phÈm. Ph¬ng ph¸p nµy cã hai c¸ch sau:
a. Ph¬ng ph¸p ph©n buíc cã tÝnh gi¸ thµnh NTP:
Theo ph¬ng ph¸p nµy kÕ to¸n ph¶i tÝnh ®îc gi¸ thµnh NTP cña giai ®o¹n
tríc vµ kÕt chuyÓn sang giai ®o¹n sau mét c¸ch tuÇn tù vµ liªn tôc, do ®ã ph-
¬ng ph¸p nµy gäi lµ ph¬ng ph¸p kÕt chuyÓn tuÇn tù chi phÝ.
C¨n cø vµo CPSX ®· tËp hîp ®îc ë giai ®o¹n 1 ®Ó tÝnh tæng gi¸ thµnh ®¬n
vÞ cña NTP ë giai ®o¹n nµy theo c«ng thøc:
Tæng c«ng thµnh Chi phÝ cho CPSX tËp hîp Chi phÝ cho
= + -
s¶n phÈm SPDD ®Çu kú trong kú SPDD cuèi kú
ë giai ®o¹n 2, kÕ to¸n tÝnh theo c«ng thøc:
gi¸ Chi phÝ CPSX ph¸t Chi phÝ SPDD
Gi¸ thµnh
thµnh giai = giai ®o¹n 1 + SPDD giai + sinh giai + cuèi kú giai
®o¹n hai ®o¹n hai §K ®o¹n haiTK ®o¹n hai
TiÕn hµnh tuÇn tù nh trªn ®Õn giai ®o¹n cuèi cïng sÏ tÝnh ®îc gi¸ thµnh
s¶n phÈm theo ph¬ng ph¸p nµy.
b. Ph¬ng ph¸p ph©n bíc kh«ng tÝnh NTP:
Trong trêng hîp nµy, kÕ to¸n chØ tÝnh gi¸ thµnh vµ gi¸ thµnh ®¬n vÞ thµnh
phÈm hoµn thµnh ë giai ®o¹n cuèi. Tr×nh tù tÝnh theo c¸c bíc sau:
C¨n cø vµo sè liÖu chi phÝ s¶n xuÊt ®· tËp hîp ®îc trong kú theo tõng giai
®o¹n ®Ó tÝnh to¸n phÇn CPSX cña giai ®o¹n cã trong gi¸ thµnh s¶n phÈm theo
tõng kho¶n môc.
KÕt chuyÓn song song tõng kho¶n môc chi phÝ ®· tÝnh ®îc ®Ó tæng hîp
tÝnh gi¸ thµnh cña thµnh phÈm, ph¬ng ph¸p nµy cßn gäi lµ ph¬ng ph¸p kÕt
chuyÓn song song chi phÝ, c«ng thøc tÝnh nh sau:
Tæng gi¸ thµnh thµnh phÈm = CPSX cña tõng giai ®o¹n (ph©n xëng,
tæ) n»m trong thµnh phÈm.
Trêng §H Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ Néi - Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n 13
LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn TuÊn Ngäc
3.3.3. Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo tû lÖ:
¸p dông trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt nhiÒu lo¹i s¶n phÈm cã qui
c¸ch phÈm chÊt kh¸c nhau nh may mÆc, dÖt kim, ®ãng giÇy c¬ khÝ chÕ t¹o…
®Ó gi¶m bít khèi lîng h¹ch to¸n, kÕ to¸n thêng tiÕn hµnh tËp hîp CPSX theo
nhãm s¶n phÈm cïng lo¹i do ®ã ®èi tîng tËp hîp CPSX lµ nhãm s¶n phÈm cßn
®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ tõng s¶n phÈm.
Gi¸ thµnh thùc tÕ Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch
cña tõng lo¹i = (hoÆc gi¸ thµnh ®Þnh møc) Tû lÖ tÝnh gi¸ thµnh
s¶n phÈm cña tõng lo¹i s¶n phÈm
Tæng gi¸ thµnh thùc tÕ cña nhãm s¶n phÈm
Tû lÖ gi¸ thµnh =
Tæng gi¸ thµnh kÕ ho¹ch (hoÆc gi¸ thµnh ®Þnh møc)
3.3.4. Ph¬ng ph¸p lo¹i trõ CPSX s¶n phÈm phô:
¸p dông ®èi víi c¸c doanh nghiÖp mµ trong cïng quy tr×nh c«ng nghiÖp
s¶n xuÊt võa thu ®îc s¶n phÈm chÝnh võa thu ®îc s¶n phÈm phô (c¸c doanh
nghiÖp chÕ biÕn ®êng, rîu, bia, m× ¨n liÒn…).
Tæng gi¸ thµnh SPDD CPSX SPDD CPSX s¶n
S¶n phÈm chÝnh = ®Çu kú + trong kú - cuèi kú - phÈm phô
Tû träng CPSX s¶n Chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm phô
=
phÈm phô Tæng chi phÝ s¶n xuÊt
3.3.5. Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo ®¬n ®Æt hµng:
Ph¬ng ph¸p nµy ¸p dông thÝch hîp víi nh÷ng doanh nghiÖp tæ chøc s¶n xuÊt
®¬n chiÕc hoÆc hµng lo¹t nhá, võa theo c¸c ®¬n ®Æt hµng. §èi tîng tËp hîp chi phÝ
lµ tõng ®¬n ®Æt hµng vµ c¸c ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ c¸c ®¬n ®Æt hµng ®· hoµn
thµnh. V× chØ khi nµo ®¬n ®Æt hµng hoµn thµnh míi tÝnh gi¸ thµnh do vËy mµ kú tÝnh
gi¸ thµnh kh«ng phï hîp víi kú b¸o c¸o.
3.3.6. Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo hÖ sè.
NÕu trong cïng mét quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n phÈm s¶n xuÊt víi cïng mét lo¹i
nguyªn vËt liÖu thu ®îc nhiÒu lo¹i s¶n phÈm kh¸c th× ¸p dông ph¬ng ph¸p nµy.
Tríc hÕt c¨n cø vµo ®Æc ®iÓm kinh tÕ kü thuËt cña s¶n phÈm ®Ó quy ®Þnh cho
mçi lo¹i s¶n phÈm mét hÖ sè.
Quy ®æi s¶n lîng thùc tÕ tõng lo¹i s¶n phÈm theo hÖ sã tÝnh gi¸ thµnh ®Ó lµm
tiªu thøc ph©n bæ.
Tæng sè lîng quy ®æi = (s¶n lîng thùc tÕ SPi x HÖ sè quy ®æi SPi
Trong ®ã i = 1 ,n)
Sè lîng quy ®æi SPi
HÖ sè ph©n bæ SPi =
Tæng sè lîng quy ®æi
TÝnh tæng gi¸ thµnh thùc tÕ tõng lo¹i s¶n phÈm (theo tõng kho¶n môc).
TÝnh tæng gi¸ thµnh SPi = (SPDD§K + CPSXTK - SPDDCK) HÖ sè ph©n bæ SPi.
3.3.7. Ph¬ng ph¸p tinh gi¸ thµnh theo ®Þnh møc:
Ph¬ng ph¸p nµy ¸p dông víi c¸c doanh nghiÖp tháa m·n c¸c ®iÒu kiÖn ph¶i
tÝnh ®îc gi¸ thµnh ®Þnh møc trªn c¬ së c¸c ®Þnh møc vµ ®¬n gi¸ t¹i thêi ®iÓm tÝnh
gi¸ thµnh, v¹ch ra ®îc mét c¸ch chÝnh x¸c c¸c thay ®æi vÒ ®Þnh møc trong qu¸ tr×nh
s¶n xuÊt s¶n phÈm, x¸c ®Þnh ®îc chªnh lÖch so víi ®Þnh møc cña s¶n phÈm ®îc tÝnh
theo c«ng thøc sau:
Gi¸ thµnh thùc tÕ Gi¸ thµnh Chªnh lÖch cho thay + Chªnh lÖch so
Trêng §H Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ Néi - Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n 14
LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn TuÊn Ngäc
cña s¶n ph©m = ®Þnh møc - ®æi ®Þnh møc - víi ®Þnh møc
Tãm l¹i, cã rÊt nhiÒu c¸ch tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. V× vËy tïy tõng ®iÒu kiÖn
cña doanh nghiÖp mµ cã sù vËn dông tõng ph¬ng ph¸p cho thÝch hîp.
III. C¸c h×nh thøc vµ ph¬ng ph¸p chi sæ kÕ to¸n.
HiÖn nay c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt cã thÓ chän mét trong bèn h×nh thøc ghi
sæ kÕ to¸n sau:
H×nh thøc sæ kÕ to¸n NhËt ký chøng tõ.
H×nh thøc sæ kÕ to¸n NhËt ký chung.
H×nh thøc sæ kÕ to¸n NhËt ký sæ c¸i.
H×nh thøc sæ kÕ to¸n chøng tõ ghi sæ.
V× ®¬n vÞ thùc tËp ¸p dông h×nh thøc sæ kÕ to¸n chøng tõ ghi sæ nªn ®Ó
tiÖn theo dâi cho phï hîp t«i xin ®i s©u nghiªn cøu h×nh thøc ghi sæ nµy.
H×nh thøc sè kÕ to¸n chøng tõ ghi sæ gåm c¸c lo¹i sæ kÕ to¸n sau:
Sæ kÕ to¸n tæng hîp: sæ c¸i tµi kho¶n, sæ §¨ng ký chøng tõ ghi sæ.
C¸c sæ kÕ to¸n chi tiÕt: më tïy theo yªu cÇu qu¶n lý.
Sæ ®¨ng ký chøng tõ ghi sæ: dïng ®Ó ghi chÐp c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t
sinh theo tr×nh tù thêi gian. Sæ nµy võa dïng ®Ó ®¨ng ký c¸c nghiÖp vô kinh tÕ
ph¸t sinh, qu¶n lý chøng tõ ghi sæ, võa ®Ó kiÓm tra, ®èi chiÕu sè liÖu víi b¶ng
c©n ®èi sè ph¸t sinh.
Sæ c¸i: dïng ®Ó ghi chÐp c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh theo TK kÕ to¸n
®îc qui ®Þnh trong chÕ ®é TK kÕ to¸n ¸p dông cho doanh nghiÖp s¶n xuÊt.
Sæ c¸i ®îc më riªng cho tõng TK. Mçi TK ®îc më 1 trang hoÆc 1 sè
trang tïy theo sè lîng ghi chÐp cña c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh nhiÒu hat
Ýt cña øng TK.
Trêng §H Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ Néi - Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n 15
LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn TuÊn Ngäc
PhÇn II
Thùc tr¹ng ho¹t ®éng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt
vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty Th¬ng m¹i
vµ Du lÞch Hång Trµ
I. §Æc ®iÓm chung vÒ C«ng ty Th¬ng m¹i vµ Du lÞch Hång Trµ.
1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn.
C¨n cø quyÕt ®Þnh sè 461 ngµy 06/02/2002 cña Bé trëng Bé N«ng nghiÖp
vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n (NN & PTNT) vÒ viÖc chuyÓn chÕ ®é h¹ch to¸n vµ ®æi
tªn trung t©m kiÓm tra chÊt lîng hµng xuÊt khÈu ngµnh chÌ s¸t nhËp víi phßng
kinh doanh sè 3 cña Tæng c«ng ty chÌ thµnh C«ng ty Th¬ng m¹i vµ Du lÞch
Hång Trµ.
C«ng ty Th¬ng m¹i vµ Du lÞch Hång Trµ lµ ®¬n vÞ thµnh viªn cña Tæng
c«ng ty chÌ, do vËy c«ng ty h¹ch to¸n phô thuéc vµo Tæng c«ng ty. C«ng ty ®-
îc sö dông con dÊu riªng vµ ®îc më tµi kho¶n t¹i Ng©n hµng theo quy ®Þnh
hiÖn hµnh. Trô së chÝnh cña c«ng ty t¹i sè 46 phè T¨ng B¹t Hæ, quËn Hai Bµ
Trng, Thµnh Phè Hµ Néi.
C«ng ty Th¬ng m¹i vµ Du lÞch Hång Trµ chÞu sù l·nh ®¹o toµn diÖn vµ
qu¶n lý trùc tiÕp cña Tæng c«ng ty ChÌ ViÖt Nam, ®îc chñ ®éng thùc hiÖn c¸c
ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong ph¹m vi ngµnh nghÒ kinh doanh cña
Tæng c«ng ty giao cho, tæ chøc vµ nh©n sù theo sù ph©n cÊp hoÆc ñy quyÒn
cña Tæng c«ng ty. C«ng ty ®îcGi¸m phÐp®èc
Gi¸m kinh
®ècC«ngdoanh
C«ng tyty xuÊt nhËp khÈu vËt t thiÕt bÞ,
kinh doanh néi tiªu, kinh doanh xuÊt nhËp khÈu ChÌ, kinh doanh n«ng l©m
thñy s¶n h¬ng liÖu, kinh doanh du lÞch kh¸ch s¹n nhµ hµng theo giÊy phÐp
®¨ng ký kinh doanh sè 315346 cÊp ngµy 25/03/2002 cña së kÕ ho¹ch vµ ®Çu t
Hµ Néi.
Phã
PhãG§ G§phô
phôtr¸ch
tr¸ch PhãG§
Phã G§SX-
SX-KD KD
kü thuËt
§Õnküth¸ng
thuËt 05/2002 theo kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanhkiªm kiªm G§
cñaG§ nhµm¸y
nhµ
Tæng c«ng ty
m¸y
ChÌ
ChÌ Cæ
CæLoa
Loa
giao cho, C«ng ty Th¬ng m¹i vµ Du lÞch Hång Trµ ®îc nhËn bµn giao vµ qu¶n
lý thªm Nhµ m¸y ChÌ Cæ Loa thuéc C«ng ty chÕ biÕn ChÌ vµ n«ng s¶n thùc
phÈm Cæ Loa t¹i x· ViÖt Hïng - HuyÖn §«ng Anh - TP. Hµ Néi theo quyÕt
®Þnh Phßng
sè 676/CVNPhßng - KH§T/TTPhßng ngµy 24/05/2002.
Phßng Phßng Phßng
Phßng Phßng Phßng Phßng Phßng Phßng
Víi
KiÓm
KiÓmmôc ®Ých lµ
KÕ
KÕ chÕ biÕn s¶n
KÕ
KÕ xuÊt tinh chÕ
Kinh
Kinh ChÌ xuÊt khÈu
Kinh
Kinh vµ néi tiÕt víi
Néi
Néi
tra s¶n ho¹ch ho¹ch doanh doanh tiªu Du
c«ng tra
phÈm
s¶n hiÖn ®¹i
nghÖ
phÈm
ho¹ch
Tµinh»m
Tµi s¶n ho¹ch
xuÊt
Tµi
Tµi ra doanh
nh÷ng
XNK
XNK ImÆt
I hµng doanh
XNKcã
XNK II chÊt
II lîngtiªucao
lÞch ®a
lÞch
Du
d¹ng vÒ chñng lo¹i, phong phóchÝnh
chÝnh
chÝnh chÝnh
vÒ mÉu m·.
2. §Æc ®iÓm tæ chøc bé m¸y cña C«ng ty Th¬ng m¹i vµ Du lÞch Hång Trµ.
S¬ ®å c¬ cÊu tæ chøc - C«ng ty Th¬ng m¹i vµ Du lÞch Hång Trµ BiÓu
sè 01
Nhµ
Nhµm¸y
m¸ychÌ
chÌCæ
CæLoa
Loa
Trêng §H Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ Néi - Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n 16
Ph©n
Ph©nxxëëng
ngsµng
sµng ngt¸i
Ph©nxxëëng
Ph©n t¸ichÕ
chÕ Ph©n ngChÌ
Ph©nxxëëng ChÌ
ph©n
ph©n lo¹iChÌ
lo¹i ChÌ ®Êu
®Êutréntrén néi tiªu
néi tiªu
LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn TuÊn Ngäc
M« h×nh tæ chøc Bé m¸y cña C«ng ty Th¬ng m¹i vµ Du lÞch Hång Trµ ®-
îc c¬ cÊu theo sù chØ ®¹o cña Tæng c«ng ty ChÌ ViÖt Nam vµ cã s¬ ®å (nh ®·
vÏ ë trªn). Do thêi gian thùc tËp t¹i c«ng ty cßn h¹n chÕ, do vËy viÖc t×m hiÓu
kü chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña c¸c phßng ban cßn cha ®i s©u. Cho nªn em
còng nªu kh¸i qu¸t vÒ chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña c¸c phßng ban nh sau.
a. Gi¸m ®èc c«ng ty:
Lµ ngêi ®¹i diÖn cho tËp thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn cña c«ng ty, tríc
Tæng c«ng ty, tríc ph¸p luËt. Gi¸m ®èc phô tr¸ch chung cã quyÒn quyÕt ®Þnh
viÖc ®iÒu hµnh cña c«ng ty theo ®óng kÕ ho¹ch ®îc giao, còng nh theo c¸c quy
®Þnh cña ph¸p luËt. Gi¸m ®èc phô tr¸ch trùc tiÕp phßng tæ chøc hµnh chÝnh,
phßng kÕ ho¹ch tµi chÝnh phßng, phßng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu sè 1 vµ sè
2.
b. Phã gi¸m ®èc kü thuËt.
Cã tr¸ch nhiÖm kiÓm tra ®¸nh gi¸ c¸c lo¹i chÌ s¶n xuÊt ®ãng gãi, ®Êu
trén .v.v…vµ gióp Gi¸m ®èc n¾m ® îc t×nh h×nh chÊt lîng s¶n phÈm cña c«ng
ty Phã gi¸m ®èc kü thuËt phô tr¸ch trùc tiÕp phßng kiÓm tra chÊt lîng s¶n
phÈm.
c. Phã gi¸m ®èc s¶n xuÊt kinh doanh.
Cã nhiÖm vô ®iÒu hµnh s¶n xuÊt - kinh doanh cña c«ng ty, trùc tiÕp phô
tr¸ch phßng néi tiªu du lÞch ba ph©n xëng t¹i Nhµ m¸y Cæ Loa. Phã gi¸m ®èc
Trêng §H Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ Néi - Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n 17
LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn TuÊn Ngäc
s¶n xuÊt kinh doanh lµ ngêi qu¶n lý, tæ chøc s¶n xuÊt vµ lµ ngêi gióp ®ì Gi¸m
®çc. VÒ giao dÞch, ký kÕt c¸c hîp ®ång víi kh¸ch hµng, kinh doanh s¶n phÈm
cña c«ng ty.
d. Phßng tæ chøc hµnh chÝnh.
Cã nhiÖm vô gióp Gi¸m ®èc vÒ c«ng t¸c hµnh chÝnh, tæ chøc b¶o vÖ khoa
tÇng hµng hãa cña c«ng ty.
e. Phßng KÕ ho¹ch Tµi chÝnh (PhÇn nµy sÏ ®îc nªu chi tiÕt ë phÇn sau).
f. Phßng kinh doanh - xuÊt nhËp khÈu sè 1.
Cã nhiÖm vô thùc hiÖn c¸c hîp ®ång xuÊt nhËp khÈu, giao dÞch víi kh¸ch
hµng triÓn khai c¸c nghiÖp vô xuÊt khÈu. Cã nhiÖm vô t×m kiÕm kh¸ch hµng n-
íc ngoµi vµ më réng thÞ trêng ®Ó xuÊt khÈu chÌ cña c«ng ty, xuÊt khÈu c¸c l«
hµng ®· ký kÕt.
g. Phßng kinh doanh - xuÊt nhËp khÈu sè 2.
Cã nhiÖm vô ký kÕt c¸c hîp ®ång mua chÌ cña c¸c c«ng ty chÌ trong níc
®Ó s¶n xuÊt vµ phôc vô cho c«ng t¸c xuÊt khÈu hµng ®i c¸c níc. NhËp khÈu
c¸c mÆt hµng khi xÐt thÊy cã hiÖu qu¶ kinh tÕ ®Ó xuÊt b¸n cho kh¸ch hµng (c¶
néi ®Þa vµ níc ngoµi).
h. Phßng néi tiªu vµ du lÞch.
Cã nhiÖm vô x©y dùng kÕ ho¹ch s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm theo th¸ng
quý vµ n¨m. Më réng vµ khai th¸c thÞ trêng, lµm c«ng t¸c giao dÞch b¸n hµng,
marketing, ®¶m b¶o viÖc tiªu thô s¶n phÈm chÌ néi tiªu cña c«ng ty.
Bªn c¹nh ®ã cßn cã chøc n¨ng th¨m dß, khai th¸c tiÒm n¨ng du lÞch…
i. Phßng kiÓm tra chÊt lîng s¶n phÈm.
Cã nhiÖm vô x©y dùng kÕ ho¹ch vÒ c«ng nghÖ, kü thuËt, gi¸m s¸t c¸c
c«ng nghÖ chÕ biÕn c¸c s¶n phÈm chÌ do c«ng ty s¶n xuÊt, kiÓm tra, gi¸m s¸t
viÖc cÊp giÊy chøng nhËn chÊt lîng cho c¸c s¶n phÈm nhËp kho. X©y dùng c¸c
néi quy vÒ vÖ sinh an toµn thùc phÈm vµ kiÓm tra, chØ ®¹o c«ng viÖc s¶n xuÊt ë
c¸c ph©n xëng.
j. Ph©n xëng sµng ph©n lo¹i chÌ.
Cã nhiÖm vô tæ chøc chÕ biÕn chÌ vµ b¸n thµnh phÈm ra c¸c lo¹i chÌ
kh¸c nhau ®¶m b¶o chÊt lîng c¬ cÊu s¶n phÈm theo mÉu m· ®· ph©n tÝch ®Ó
phôc vô cho viÖc xuÊt khÈu vµ giao nhËp kho, Tæng c«ng ty theo kÕ ho¹ch.
k. Ph©n xëng s¶n xuÊt chÌ néi tiªu.
Cã nhiÖm vô s¶n xuÊt ®ãng gãi c¸c lo¹i chÌ xanh, chÌ híng phôc vô tiªu
dïng trong níc.
l. Ph©n xëng tinh chÕ, ®Êu trén chÌ.
Trêng §H Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ Néi - Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n 18
LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn TuÊn Ngäc
Cã nhiÖm vô ®Êu trén chÌ ®óng mÉu ®· kh¸ch hµng trong vµ ngoµi níc
chÊp nhËn theo tõng hîp ®ång ®· ký kÕt gi÷a hai bªn.
3. §Æc ®iÓm tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n vµ h×nh thøc sæ kÕ to¸n t¹i c«ng
ty th¬ng m¹i vµ du lÞch Hång Trµ.
a. §Æc ®iÓm tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n.
Phßng KÕ ho¹ch Tµi chÝnh cã nhiÖm vô gióp Gi¸m ®èc trong c«ng t¸c kÕ
ho¹ch tµi chÝnh, tæ chøc h¹ch to¸n kÕ to¸n vÒ ho¹t ®éng s¶n xuÊt - kinh doanh
cña c«ng ty theo ®óng chÕ ®é kÕ to¸n cña Nhµ níc quy ®Þnh. X©y dùng kÕ
ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh (SXKD) hµng n¨m vÒ viÖc sö dông vËt t hµng hãa
cho s¶n xuÊt cña c«ng ty. Theo dâi c«ng nî, ®Ò xuÊt kÕ ho¹ch thu chi tiÒn mÆt
vµ c¸c h×nh thøc thanh to¸n kh¸c.
Víi chøc n¨ng vµ nhiÖm vô ®· ®îc quy ®Þnh nh trªn, Phßng kÕ ho¹ch tµi
chÝnh ®· thùc hiÖn ®îc vai trß cña m×nh. Bé m¸y kÕ to¸n cã tr¸ch nhiÖm tæ
chøc thùc hiÖn vµ kiÓm tra toµn bé c«ng t¸c kÕ to¸n, c«ng t¸c kÕ ho¹ch, c«ng
t¸c thèng kª trong ph¹m vi toµn c«ng ty, tham mu cho Gi¸m ®èc vÒ th«ng tin
kinh tÕ vµ ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh doanh, híng dÉn, chØ ®¹o, kiÓm tra c¸c bé
phËn thùc hiÖn ghi chÐp ban ®Çu, chÕ ®é h¹ch to¸n vµ chÕ ®é tµi chÝnh. §Ó
thùc hiÖn ®Çy ®ñ nhiÖm vô vµ chøc n¨ng phßng kÕ ho¹ch tµi chÝnh lu«n lu«n
b¶o ®¶m sù l·nh ®¹o tËp trung thèng nhÊt trùc tiÕp cña Gi¸m ®èc tõ trëng
phßng cho ®Õn c¸c nh©n viªn trong phßng. §ång thêi c¨n cø vµo ®Æc ®iÓm tæ
chøc qu¶n lý, yªu cÇu vµ tr×nh ®é qu¶n lý, lo¹i h×nh tæ chøc ho¹t ®éng s¶n
xuÊt kinh doanh, khèi lîng møc ®é phøc t¹p cña c¸c th«ng tin mµ bé m¸y kÕ
to¸n cña c«ng ty, tæ chøc theo h×nh thøc tËp trung víi c¬ cÊu nh h×nh vÏ sau:
Trëëng
Tr phßngKÕ
ngphßng KÕ
BiÓu sè 02
ho¹ch
ho¹ch--Tµi
TµichÝnh
chÝnh
phô
phôtr¸ch
tr¸chc«ng
c«ngt¸c
t¸c
kÕ
kÕto¸n
to¸n
Phã
Phãphßng
phßngKÕKÕ
ho¹ch
ho¹chTµi
TµichÝnh
chÝnhphô
phô
tr¸ch
tr¸chN/M
N/MCæCæLoa
Loa
KÕ
KÕto¸n
to¸n KÕto¸n
KÕ to¸n KÕ
KÕto¸n
to¸n Thèng
Thèng
thanh kho
kho KÕto¸n
KÕ to¸n Nh©n
Nh©n
thanh thuÕ
thuÕ kª
nguyªn tµi
tµis¶n kªhµng
hµng viªn
to¸n
to¸n nguyªn s¶n hµng
hµng hãa viªnviÕt
viÕt
vËt c«ng
c«ngcô hãat¹i
t¹i
c«ng
c«ngnînî vËtliÖu
liÖu cô nhËp
nhËp
phiÕu
phiÕu
kho
kho
gi¸
gi¸thµnh
thµnh khÈu
khÈu
Trêng §H Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ Néi - Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n 19
LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn TuÊn Ngäc
4. Trëng phßng KÕ ho¹ch - Tµi chÝnh (phô tr¸ch c«ng t¸c kÕ to¸n).
Trëng phßng KÕ ho¹ch - Tµi chÝnh ®îc ®Æt díi sù l·nh ®¹o trùc tiÕp cña
Gi¸m ®èc. HiÖn nay phßng KÕ ho¹ch - Tµi chÝnh ®îc biªn chÕ 08 ngêi ®¶m
nhiÖm c¸c c«ng viÖc ®· ®îc nªu trong s¬ ®å trªn. Trëng phßng KÕ ho¹ch - Tµi
chÝnh chÞu tr¸ch nhiÖm qu¶n lý chung trong phßng vµ kiªm kÕ to¸n tæng hîp,
kiÓm tra gi¸m s¸t ho¹t ®éng cña phßng m×nh.
Do ®Æc ®iÓm cña c«ng ty n»m trªn hai ®Þa bµn, mét n»m ë quËn Hai Bµ
Trng, mét n»m ë huyÖn §«ng Anh, cã kho¶ng c¸ch xa nhau hµng chôc
kil«met, nªn phßng KÕ ho¹ch - Tµi chÝnh còng ®îc t¸ch ra ®Ó ®¶m b¶o cho
ho¹t ®éng theo dâi, phôc vô cho c«ng t¸c qu¶n lý ®îc thuËn tiÖn.
+ T¹i v¨n phßng c«ng ty (sè 46 T¨ng B¹t Hæ). Cã 05 ngêi trong ®ã cã: 01
trëng phßng phô tr¸ch chung, 01 kÕ to¸n theo dâi kho, NVL vµ tÝnh gi¸ thµnh
s¶n phÈm, 01 kÕ to¸n theo dâi TSC§ vµ CCDC, 01 kÕ to¸n thanh to¸n c«ng
nî, 01 kÕ to¸n thuÕ vµ hµng nhËp khÈu.
+ T¹i nhµ m¸y Cæ Loa (§«ng Anh) cã 03 ngêi trong ®ã cã: 01 phã phßng
phô tr¸ch thèng kª t¹i nhµ m¸y, 01 nh©n viªn viÕt phiÕu vµ 01 nh©n viªn thèng
kª hµng hãa t¹i kho.
+ Phã phßng kÕ ho¹ch T/C.
Cã nhiÖm vô theo dâi vµ qu¶n lý hµng hãa nhËp khÈu t¹i kho nhµ m¸y
chÌ Cæ Loa chØ ®¹o c«ng nh©n s¶n xuÊt t¸i chÕ, ®Êu trén, ®ãng gãi theo mÉu
kh¸ch hµng ®· chÊp nhËn cho c¸c phßng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu sè 1 vµ sè
2 chuyÓn sang, tÝnh to¸n chi phÝ t¹i nhµ m¸y vµ lµ ngêi chÞu sù l·nh ®¹o trùc
tiÕp cña trëng phßng.
+ KÕ to¸n kho, nguyªn vËt liÖu vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.
Cã nhiÖm vô ph¶n ¸nh t×nh h×nh nhËp, xuÊt, tån kho nguyªn vËt liÖu,
thµnh phÈm, ®¶m nhiÖm c«ng viÖc tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh c¸c lo¹i
hµng hãa trong c«ng ty.
+ KÕ to¸n thanh to¸n c«ng nî.
Cã nhiÖm vô thanh to¸n c¸c kho¶n chi phÝ, giao dÞch víi c¸c ng©n hµng,
theo dâi c¸c c«ng nî gi÷a c«ng ty víi kh¸ch hµng, víi c¸n bé c«ng nh©n viªn
cña c«ng ty vµ ngîc l¹i, theo dâi tiªu thô s¶n phÈm chÌ.
+ KÕ to¸n thuÕ, hµng nhËp khÈu.
Cã nhiÖm vô theo dâi c¸c l« hµng nhËp khÈu do phßng kinh doanh - xuÊt
nhËp khÈu sè 2 ®· ký hîp ®ång víi tõng kh¸ch hµng, thu c«ng nî hµng nhËp
khÈu. Cã nhiÖm vô theo dâi c¸c lo¹i thuÕ nh thuÕ GTGT, thuÕ nhËp khÈu vµ
c¸c lo¹i thuÕ kh¸c…
Trêng §H Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ Néi - Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n 20
Lêi c¶m ¬n
§Ó hoµn thµnh luËn v¨n nµy t«i ®· nhËn ®îc sù quan t©m híng dÉn, gióp
®ì cña nhiÒu c¸ nh©n, tËp thÓ trong vµ ngoµi trêng.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n c« gi¸o Th.S NguyÔn ThÞ Kim Ng©n - Gi¶ng
viªn Bé m«n KÕ to¸n - Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n Trêng §¹i häc Qu¶n lý vµ
Kinh doanh Hµ Néi ®· tËn t×nh híng dÉn gióp ®ì em trong suèt qu¸ tr×nh viÕt
luËn v¨n tèt nghiÖp.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n Trêng §¹i häc Qu¶n
lý vµ Kinh doanh; Ban gi¸m ®èc; Phßng KÕ to¸n Tµi chÝnh; Phßng Tæ chøc
Hµnh chÝnh C«ng ty Th¬ng m¹i vµ Du lÞch Hång Trµ ®· t¹o mäi ®iÒu kiÖn
thuËn lîi ®Ó gióp ®ì em hoµn thµnh b¶n luËn v¨n nµy.
Mét lÇn n÷a em xin bµy tá lßng biÕt ¬n s©u s¾c vÒ sù gióp ®ì quý b¸u
nµy.
Hµ Néi, ngµy 10 th¸ng 01 n¨m 2005
Sinh viªn
NguyÔn TuÊn Ngäc
Trêng §H Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ Néi - Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n 1
LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn TuÊn Ngäc
Lêi më ®Çu
Chóng ta ®Òu biÕt r»ng ho¹t ®éng cña bÊt kú doanh nghiÖp nµo còng g¾n
liÒn víi thÞ trêng, ph¶i n¾m b¾t ®îc thÞ trêng ®Ó quyÕt ®Þnh vÊn ®Ò then chèt:
s¶n xuÊt c¸i g×? s¶n xuÊt cho ai? vµ víi chi phÝ lµ bao nhiªu? Qu¸ tr×nh s¶n
xuÊt cña doanh nghiÖp lµ sù kÕt hîp ®ång bé gi÷a ba yÕu tè: t liÖu lao ®éng,
®èi tîng lao ®éng vµ søc lao ®éng ®Ó t¹o ra s¶n phÈm mµ doanh nghiÖp mong
muèn.
Sù ph¸t triÓn v÷ng m¹nh cña mét doanh nghiÖp phô thuéc vµo nhiÒu nh©n
tè trong ®ã kh¶ n¨ng øng xö gi¸ linh ho¹t, biÕt tÝnh to¸n chi phÝ, biÕt khai th¸c
nh÷ng tiÒm n¨ng s½n cã cña m×nh ®Ó gi¶m chi phÝ tíi møc thÊp nhÊt vµ ®¹t ® -
îc lîi nhuËn nh mong muèn.
Tæ chøc tèt c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh
s¶n phÈm sÏ ®¶m b¶o tÝnh ®óng, tÝnh ®ñ gi¸ thµnh s¶n phÈm. Trong nÒn kinh
tÕ thÞ trêng cã sù c¹nh tranh gay g¾t nh hiÖn nay, c¸c doanh nghiÖp lu«n phÊn
®Êu h¹ gi¸ thµnh, n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm nh»m c¹nh tranh víi c¸c doanh
nghiÖp kh¸c.
Th«ng tin chi phÝ, gi¸ thµnh cã ý nghÜa s©u s¾c víi c«ng t¸c qu¶n trÞ
doanh nghiÖp bëi v× trªn c¬ së ®ã, ngêi qu¶n lý míi x©y dùng ®îc c¬ cÊu chi
phÝ s¶n xuÊt, c¬ cÊu s¶n phÈm sao cho hîp lý nhÊt.
NhËn thøc ®îc tÇm quan träng cña vÊn ®Ò trªn em ®· chän ®Ò tµi:
"KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i
C«ng ty Th¬ng m¹i vµ Du lÞch Hång Trµ" ®Ó lµm ®Ò tµi cho luËn v¨n tèt
nghiÖp cña m×nh. Môc tiªu cña luËn v¨n lµ vËn dông lý luËn vÒ kÕ to¸n chi phÝ
s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ®· häc ë trêng vµ nghiªn cøu thùc tiÔn tõ
®ã ph©n tÝch, ®a ra mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n
tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty.
Néi dung luËn v¨n gåm 3 phÇn (ngoµi më ®Çu vµ kÕt luËn).
PhÇn thø nhÊt: C¬ së lý luËn chung vÒ kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt
vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt.
PhÇn thø hai: Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ
tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty Th¬ng m¹i vµ Du lÞch Hång Trµ.
PhÇn thø ba: Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n
tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ë C«ng ty Th¬ng m¹i vµ
Du lÞch Hång Trµ.
MÆc dï ®· rÊt cè g¾ng song thêi gian thùc tËp cßn Ýt, kh¶ n¨ng vµ kinh
nghiÖm cña b¶n th©n cßn h¹n chÕ nªn ch¾c ch¾n luËn v¨n kh«ng tr¸nh khái
nh÷ng thiÕu sãt. RÊt mong nhËn ®îc ý kiÕn ®ãng gãp cña c¸c thÇy c« gi¸o vµ
b¹n bÌ.
Trêng §H Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ Néi - Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n 2
LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn TuÊn Ngäc
PhÇn I
C¬ së lý luËn chung vÒ kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ
s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong
doanh nghiÖp s¶n xuÊt
I. Kh¸i qu¸t chung vÒ chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm
1. Chi phÝ s¶n xuÊt.
1.1. Kh¸i niÖm:
§Ó tiÕn hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, doanh nghiÖp ph¶i biÕt kÕt
hîp 3 yÕu tè c¬ b¶n, ®ã lµ: t liÖu lao ®éng, ®èi tîng lao ®éng vµ søc lao ®éng.
Hao phÝ cña nh÷ng yÕu tè nµy biÓu hiÖn díi h×nh thøc gi¸ trÞ gäi lµ CPSX.
Nh vËy, CPSX lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé hao phÝ vÒ lao ®éng
sèng vµ lao ®éng vËt hãa, vµ c¸c chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c mµ doanh nghiÖp ®·
chi ra ®Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm hoÆc thùc hiÖn cung cÊp lao vô,
dÞch vô trong mét kú nhÊt ®Þnh.
1.2. Ph©n lo¹i:
Tïy theo viÖc xem xÐt chi phÝ ë gãc ®é kh¸c nhau, môc ®Ých qu¶n lý chi
phÝ kh¸c nhau mµ chóng ta lùa chän tiªu thøc ph©n lo¹i chi phÝ cho phï hîp.
Trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt ngêi ta thêng ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo c¸c
c¸ch sau:
1.2.1. Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh theo néi dung, tÝnh chÊt
kinh tÕ cña chi phÝ.
Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy, ngêi ta c¨n cø vµo néi dung, tÝnh chÊt kinh tÕ
cña chi phÝ kh«ng ph©n biÖt chóng ph¸t sinh ë ®©u, dïng vµo môc ®Ých g× ®Ó
chia thµnh c¸c yÕu tè chi phÝ, bao gåm:
* Chi phÝ nguyªn vËt liÖu.
* Chi phÝ nh©n c«ng.
* Chi phÝ khÊu hao TSC§.
* Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi.
* Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c.
ý nghÜa cña c¸ch ph©n lo¹i nµy cho ta biÕt tû träng vµ kÕt cÊu cña tõng
lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt mµ doanh nghiÖp ®· chi ra trong mét kú nhÊt ®Þnh.
1.2.2. Ph©n lo¹i CPSX theo môc ®Ých vµ c«ng dông cña chi phÝ.
Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy, ngêi ta c¨n cø vµo môc ®Ých vµ c«ng dông cña
chi phÝ ®Ó chia toµn bé CPSX theo c¸c kho¶n môc sau:
* Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp (NVLTT).
* Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp (NCTT).
* Chi phÝ s¶n xuÊt chung bao gåm 6 yÕu tè: chi phÝ nh©n viªn ph©n xëng;
chi phÝ vËt liÖu; chi phÝ dông cô s¶n xuÊt; chi phÝ dÞch vô mua ngoµi; chi phÝ
khÊu hao TSC§; chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c.
C¸ch ph©n lo¹i nµy cã t¸c dông qu¶n lý CPSX theo ®Þnh møc, cung cÊp
sè liÖu cho c«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ
ho¹ch s¶n phÈm, lµ c¬ së ®Ó lËp ®Þnh møc CPSX vµ kÕ ho¹ch gi¸ thµnh cho kú
sau.
1.2.3. Ph©n lo¹i CPSX theo mèi quan hÖ víi khèi lîng c«ng viÖc, s¶n phÈm
hoµn thµnh.
Theo c¸ch nµy CPSX ®îc chia thµnh:
* Chi phÝ kh¶ biÕn (biÕn phÝ).
* Chi phÝ bÊt biÕn (®Þnh phÝ).
Trêng §H Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ Néi - Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n 3
LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn TuÊn Ngäc
C¸ch ph©n lo¹i nµy cã t¸c dông lín ®èi víi qu¶n trÞ kinh doanh ®Ó ph©n tÝch
®iÓm hßa vèn vµ phôc vô cho c¸c quyÕt ®Þnh qu¶n lý cÇn thiÕt ®Ó h¹ gi¸ thµnh
s¶n phÈm, t¨ng hiÖu qu¶ kinh doanh.
1.2.4. Ph©n lo¹i CPSX theo mèi quan hÖ víi quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt,
chÕ t¹o s¶n phÈm.
CPSX ®îc chia thµnh 2 lo¹i:
* Chi phÝ c¬ b¶n.
* Chi phÝ chung.
C¸ch ph©n lo¹i nµy cã t¸c dông gióp cho c¸c nhµ qu¶n lý doanh nghiÖp x¸c
®Þnh ®óng ph¬ng híng vµ biÖn ph¸p sö dông tiÕt kiÖm chi phÝ ®èi víi tõng lo¹i,
nh»m h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, lao vô dÞch vô.
1.2.5. Ph©n lo¹i CPSX theo ph¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ vµo c¸c ®èi tîng
chÞu chi phÝ.
Toµn bé CPSX ®îc chia thµnh:
* Chi phÝ trùc tiÕp.
* Chi phÝ gi¸n tiÕp.
C¸ch ph©n lo¹i nµy cã ý nghÜa ®èi víi viÖc x¸c ®Þnh ph¬ng ph¸p kÕ to¸n tËp
hîp vµ ph©n bæ CPSX cho c¸c ®èi tîng mét c¸ch ®óng ®¾n vµ hîp lý.
2. Gi¸ thµnh s¶n phÈm.
2.1. Kh¸i niÖm:
Gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé c¸c chi phÝ vÒ lao
®éng sèng vµ lao ®éng vËt hãa cã liªn quan ®Õn khèi lîng c«ng t¸c, s¶n phÈm,
lao vô hoµn thµnh.
Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt lµ qu¸ tr×nh thèng nhÊt bao gåm 2 mÆt: chi phÝ s¶n xuÊt
vµ kÕt qu¶ s¶n xuÊt. TÊt c¶ c¸c kho¶n chi phÝ ph¸t sinh (ph¸t sinh trong kú, kú tr-
íc chuyÓn sang) vµ c¸c chi phÝ trÝch tríc cã liªn quan ®Õn khèi lîng s¶n phÈm
lao vô, dÞch vô hoµn thµnh trong kú sÏ t¹o nªn chØ tiªu gi¸ thµnh s¶n phÈm. Nãi
c¸ch kh¸c, gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé c¸c kho¶n chi
phÝ mµ doanh nghiÖp bá ra bÊt kÓ kú nµo nhng cã liªn quan ®Õn khèi lîng s¶n
phÈm hoµn thµnh trong kú.
2.2. Ph©n lo¹i.
2.2.1. Ph©n lo¹i theo thêi ®iÓm tÝnh vµ nguån sè liÖu ®Ó tÝnh gi¸ thµnh.
Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy, chØ tiªu gi¸ thµnh ®îc chia lµm 3 lo¹i:
* Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch: ViÖc tÝnh to¸n x¸c ®Þnh gi¸ thµnh kÕ ho¹ch ®îc tiÕn
hµnh tríc khi bíc vµo kinh doanh do bé phËn kÕ ho¹ch thùc hiÖn. Gi¸ thµnh kÕ
ho¹ch ®îc tÝnh trªn c¬ së chi phÝ s¶n xuÊt kÕ ho¹ch vµ s¶n lîng kÕ ho¹ch, ®ång
thêi ®îc xem lµ môc tiªu phÊn ®Êu cña doanh nghiÖp, lµ c¨n cø ®Ó so s¸nh, ®¸nh
gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch h¹ gi¸ thµnh cña doanh nghiÖp.
* Gi¸ thµnh ®Þnh møc: Gièng nh gi¸ thµnh kÕ ho¹ch, viÖc tÝnh gi¸ thµnh
®Þnh møc còng ®îc thùc hiÖn tríc khi tiÕn hµnh s¶n xuÊt s¶n phÈm vµ ®îc tÝnh
trªn c¬ së c¸c ®Þnh møc chi phÝ hiÖn hµnh vµ tÝnh cho tõng ®¬n vÞ s¶n phÈm.
* Gi¸ thµnh thùc tÕ: Kh¸c víi 2 lo¹i gi¸ thµnh trªn, gi¸ thµnh thùc tÕ cña
s¶n phÈm chØ cã thÓ tÝnh to¸n ®îc sau khi ®· kÕt thóc qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n
phÈm vµ dùa trªn c¬ së c¸c chi phÝ s¶n xuÊt thùc tÕ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh
s¶n xuÊt s¶n phÈm tËp hîp ®îc trong kú.
2.2.2. Ph©n lo¹i gi¸ thµnh theo ph¹m vi tÝnh to¸n vµ néi dung chi phÝ cÊu
thµnh trong gi¸ thµnh.
Trêng §H Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ Néi - Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n 4
LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn TuÊn Ngäc
Theo c¸ch nµy, gi¸ thµnh s¶n phÈm bao gåm:
* Gi¸ thµnh s¶n xuÊt (hay gi¸ thµnh c«ng xëng): lµ chØ tiªu ph¶n ¸nh tÊt
c¶ c¸c chi phÝ ph¸t sinh liªn quan ®Õn viÖc s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm trong
ph¹m vi ph©n xëng s¶n xuÊt (chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ nh©n
c«ng trùc tiÕp, chi phÝ s¶n xuÊt chung).
* Gi¸ thµnh toµn bé (hay gi¸ thµnh tiªu thô): lµ chØ tiªu ph¶n ¸nh tÊt c¶
c¸c chi phÝ ph¸t sinh liªn quan ®Õn viÖc s¶n xuÊt, tiªu thô s¶n phÈm vµ ®îc
tÝnh theo c«ng thøc:
Gi¸ thµnh toµn Gi¸ thµnh s¶n xuÊt Chi phÝ qu¶n lý Chi phÝ
= + +
bé cña s¶n phÈm cña s¶n phÈm doanh nghiÖp b¸n hµng
3. Mèi quan hÖ gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm
Chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm cã mèi quan hÖ chÆt chÏ víi nhau
v× néi dung c¬ b¶n cña chóng ®Òu lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña hao phÝ lao ®éng
sèng vµ lao ®éng vËt hãa mµ doanh nghiÖp ®· bá ra cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt.
Do ®ã, vÒ b¶n chÊt chóng gièng nhau nhng chi phÝ s¶n xuÊt lµ c¬ së ®Ó tÝnh
to¸n x¸c ®Þnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. Tuy vËy gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh
s¶n phÈm cã nh÷ng mÆt kh¸c nhau sau:
- Chi phÝ s¶n xuÊt lu«n g¾n liÒn víi mét thêi kú ph¸t sinh chi phÝ, cßn gi¸
thµnh s¶n phÈm g¾n liÒn víi khèi lîng s¶n phÈm, c«ng viÖc lao vô s¶n xuÊt ®·
hoµn thµnh.
- Chi phÝ s¶n xuÊt kh«ng chØ liªn quan ®Õn s¶n phÈm lao vô ®· hoµn
thµnh mµ cßn liªn quan ®Õn s¶n phÈm háng, s¶n phÈm lµm dë dang cuèi kú,
c¶ nh÷ng chi phÝ trÝch tríc nhng thùc tÕ cha ph¸t sinh. Gi¸ thµnh s¶n phÈm l¹i
liªn quan ®Õn s¶n phÈm lµm dë dang cuèi kú tríc chuyÓn sang.
II. KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm
1. §èi tîng vµ ph¬ng ph¸p kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt trong
doanh nghiÖp s¶n xuÊt
1.1. §èi tîng kÕ to¸n tËp hîp CPSX:
§èi tîng tËp hîp CPSX lµ nh÷ng ph¹m vi, giíi h¹n mµ CPSX cÇn ®îc tËp
hîp phôc vô cho viÖc kiÓm tra, gi¸m s¸t, tæng hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n
phÈm.
Trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt, ®èi tîng kÕ to¸n tËp hîp CPSX cã thÓ lµ:
Tõng ph©n xëng, bé phËn s¶n xuÊt.
Tõng giai ®o¹n quy tr×nh c«ng nghÖ hay toµn bé quy tr×nh c«ng nghÖ.
Tõng s¶n phÈm, nhãm s¶n phÈm.
Tõng ®¬n ®Æt hµng.
1.2. Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n tËp hîp CPSX.
1.2.1. Tµi kho¶n sö dông.
TK 621: Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp (NVLTT).
TK 622: Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp (NCTT).
TK 627: Chi phÝ s¶n xuÊt chung.
TK 154: Chi phÝ s¶n xuÊt dë dang.
TK 631: Gi¸ thµnh s¶n xuÊt.
Ngoµi ra, kÕ to¸n cßn sö dông mét sè tµi kho¶n kh¸c nh: TK 155, TK
157, TK 335, TK 338, TK 142…
1.2.2. Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ vËt liÖu trùc tiÕp:
Trêng §H Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ Néi - Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n 5
LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn TuÊn Ngäc
Chi phÝ NVLTT lµ nh÷ng chi phÝ ®îc sö dông trùc tiÕp cho viÖc chÕ t¹o
s¶n xuÊt s¶n phÈm (nguyªn vËt liÖu chÝnh, vËt liÖu phô, nhiªn liÖu …). Trong
trêng hîp nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp cã liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi tîng tËp hîp chi
phÝ, kÕ to¸n ph¶i lùa chän tiªu thøc hîp lý ®Ó ph©n bæ cho c¸c ®èi tîng liªn
quan theo c«ng thøc sau:
C1: chi phÝ NVLTT ph©n bæ cho ®èi tîng i
C: Tæng chi phÝ NVLTT ®· tËp hîp cÇn ph©n bæ
T1: Tæng tiªu chuÈn ph©n bæ
Ti: Tiªu chuÈn ph©n bæ cña ®èi tîng i
§Ó tËp hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu TT kÕ to¸n sö dông TK 621 "Chi phÝ
nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp". TK nµy cã thÓ më chi tiÕt cho tõng ®èi tîng vµ
kh«ng cã sè d cuèi kú.
Tr×nh tù h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp theo phô lôc 01
Phô lôc 01
KÕ to¸n chi phÝ NVLTT
TK 152 (TK 611) TK 621 TK 152
(1) (3)
TK 154 (TK 631)
(4)
TK 111, 112, 141, 331…
TK 632
(2a)
(5)
Chó thÝch: TK 133.1
(1) Gi¸ thùc tÕ NVL(2b)
xuÊt dïng trùc tiÕp cho s¶n xuÊt chÕ t¹o s¶n phÈm
(2a) TrÞ gi¸ NVL mua dïng trùc tiÕp cho s¶n xuÊt chÕ t¹o s¶n phÈm
(2b) ThuÕ GTGT ®îc khÊu trõ
(3) TrÞ gi¸ NVL dïng kh«ng hÕt, phÕ liÖu thu håi
(4) KÕt chuyÓn vµ ph©n bæ chi phÝ NVLTT vµo c¸c ®èi tîng chÞu chi phÝ
(5) Chi phÝ NVL vît trªn møc b×nh thêng tÝnh vµo gi¸ vèn hµng b¸n.
1.2.3. Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ nh©n c«ng trùc
tiÕp.
Chi phÝ NCTT thêng ®îc tÝnh trùc tiÕp vµo ®èi tîng chi phÝ cã liªn quan.
Trêng hîp chi phÝ NCTT cã liªn quan tíi nhiÒu ®èi tîng th× cã thÓ tËp hîp
chung råi tiªu thøc ph©n bæ thÝch hîp (gièng nh c«ng thøc ë môc 1.2.2).
Trêng §H Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ Néi - Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n 6
LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn TuÊn Ngäc
Chi phÝ CNTT lµ toµn bé sè chi phÝ vÒ tiÒn c«ng vµ c¸c kho¶n kh¸c ph¶i
tr¶ cho ngêi lao ®éng trùc tiÕp s¶n xuÊt bao gåm (l¬ng chÝnh, l¬ng phô vµ c¸c
kho¶n trÝch theo l¬ng).
§Ó tËp hîp chi phÝ NCTT, kÕ to¸n sö dông TK 622 "Chi phÝ nh©n c«ng
trùc tiÕp" TK nµy cã thÓ hiÖn më chi tiÕt cho c¸c ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh vµ
kh«ng cã sè d cuèi kú.
Tr×nh tù h¹ch to¸n cho phÝ NCTT theo phô lôc 02.
Phô lôc 02
KÕ to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp
TK 622
TK 334 TK 154 (TK 631)
(1)
(4)
TK 335
(2)
TK 338 TK 632
Chó thÝch: (3) (5)
(1) TiÒn c«ng ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt
(2) TrÝch tríc tiÒn l¬ng nghØ phÐp cña c«ng nh©n s¶n xuÊt
(3) TrÝch BHXH, BHYT, KPC§
(4) KÕt chuyÓn vµ ph©n bæ chi phÝ NCTT vµo c¸c ®èi tîng chÞu chi phÝ
(5) Chi phÝ nh©n c«ng vît trªn møc b×nh thêng tÝnh vµo gi¸ vèn hµng b¸n
1.2.4. Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung:
Chi phÝ s¶n xuÊt chung lµ c¸c chi phÝ liªn quan ®Õn viÖc phôc vô, qu¶n lý
s¶n xuÊt trong ph¹m vi c¸c ph©n xëng, tæ ®éi, bé phËn s¶n xuÊt. Chi phÝ s¶n
xuÊt chung cã thÓ ®îc tËp hîp trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp cho tõng s¶n phÈm.
§Ó tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung, kÕ to¸n sö dông TK 627
"Chi phÝ s¶n xuÊt chung", TK627 ®îc më chi tiÕt cho c¸c tµi kho¶n cÊp 2:
TK 627.1: Chi phÝ nh©n viªn ph©n xëng
TK 627.2: Chi phÝ vËt liÖu
TK 627.3: Chi phÝ dông cô s¶n xuÊt
TK 627.4: Chi phÝ khÊu hao TSC§
TK 627.7: Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi
TK 627.8: Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c.
Do cho phÝ s¶n xuÊt chung liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh, v×
vËy cÇn ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung theo c¸c tiªu thøc nh: Theo giê c«ng
cña c«ng nh©n s¶n xuÊt, theo tiÒn l¬ng cña c«ng nh©n s¶n xuÊt…
Trêng §H Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ Néi - Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n 7
LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn TuÊn Ngäc
Tiªu thøc
ph©n bæ Tæng
cho tõng CPSX
®èi tîng chung
= Tæng tiªu x cÇn
thøc ph©n ph©n
bæ cña tÊt bæ
c¶ c¸c
®èi tîng
Tr×nh tù h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung theo phô lôc 03
Phô lôc 03:
KÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung
TK 627
TK 334, TK 338 TK 154, (TK631)
338
(1)
(5)
TK 152, TK 153…
(2) TK 632
(6)
TK 214
(3)
TK 111, thÝch:
Chó112, 331…
(1) TËp hîp chi phÝ nh©n c«ng
(2) TËp hîp chi phÝ
(4)vËt liÖu, dông cô s¶n xuÊt
(3) TËp hîp chi phÝ khÊu hao TSC§
(4) TËp hîp chi phÝ 133.1
TKdÞch vô mua ngoµi, c¸c chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c
ThuÕ GTGT
(5) KÕt chuyÓn vµ ph©n bæ CPSX chung vµo c¸c ®èi tîng chÞu chi phÝ
(6) Chi PhÝ
®îcs¶n
khÊu trõ chung cè ®Þnh kh«ng ph©n bæ tÝnh vµo gi¸ vèn hµng
xuÊt
b¸n
1.2.5. KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt toµn doanh nghiÖp.
§Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt cña toµn doanh nghiÖp, kÕ to¸n tïy thuéc vµo
viÖc ¸p dông ph¬ng ph¸p kÕ to¸n b¸n hµng tån kho mµ chi phÝ s¶n xuÊt ®îc
tËp hîp theo mét trong hai ph¬ng ph¸p sau:
a. KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng
xuyªn.
Trêng §H Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ Néi - Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n 8
LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn TuÊn Ngäc
Theo ph¬ng ph¸p KKTX kÕ to¸n sö dông TK 154 "Chi phÝ s¶n xuÊt kinh
doanh dë dang". Tµi kho¶n nµy ®îc më chi tiÕt theo tõng ®èi tîng tËp hîp chi
phÝ s¶n xuÊt vµ cã sè d cuèi kú. TK 154 cã kÕt cÊu nh sau:
Bªn nî: KÕt chuyÓn chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp chi phÝ NCTT, chi
phÝ s¶n xuÊt chung.
Bªn cã: - TrÞ gi¸ phÕ liÖu thu håi
- Gi¸ thµnh thùc tÕ cña s¶n phÈm hµng hãa ®· chÕ t¹o xong nhËp kho
hoÆc chuyÓn ®i b¸n hµng.
D nî: Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang cuèi kú.
Tr×nh tù h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh theo ph¬ng ph¸p KKTX
®îc kh¸i qu¸t theo phô lôc 04.
Trêng §H Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ Néi - Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n 9
LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn TuÊn Ngäc
Phô lôc 4:
S¬ ®å kÕ to¸n tËp hîp CPSX toµn doanh nghiÖp
(Ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn)
TK 154
TK 621 D®k: xxx TK 152, 138
(4)
(1)
TK 622
(2) TK 155
(5)
TK 627
(3)
TK 632, 157
Chó thÝch: (6)
(1) KÕt chuyÓn chi phÝ NVLTT
(2) KÕt chuyÓn chi phÝxxx
Dck: NCTT
(3) KÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt chung
(4) Gi¸ trÞ phÕ liÖu thu håi, kho¶n båi thêng ph¶i thu
(5) Gi¸ thµnh thùc tÕ s¶n phÈm hoµn thµnh nhËp kho
(6) Gi¸ thµnh thùc tÕ s¶n phÈm b¸n ngay, göi b¸n
b. KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú.
Theo ph¬ng ph¸p KK§K kÕ to¸n sö dông TK 631 "Gi¸ thµnh s¶n xuÊt"
tµi kho¶n nµy ®îc më chi tiÕt theo ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ kh«ng
cã sè d cuèi kú. TK 631 cã kÕt cÊu nh sau:
Bªn nî: - KÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang ®Çu kú tõ TK
154 sang.
- KÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt trùc tiÕp ph¸t sinh trong kú (®· tËp hîp ë
c¸c TK 621, TK 622, TK 627).
Bªn cã: - Chi phÝ s¶n xuÊt cña c«ng viÖc cßn dë dang cuèi kú kÕt chuyÓn sang
TK154 "Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang"
- Gi¸ thµnh s¶n xuÊt cña c«ng viÖc lao vô, dÞch vô hoµn thµnh trong kú.
Tr×nh tù h¹ch to¸n CPSX toµn doanh nghiÖp theo ph¬ng ph¸p KK§K ®îc
kh¸i qu¸t theo phô lôc 05.
Phô lôc 05:
S¬ ®å kÕ to¸n tËp hîp CPSX toµn doanh nghiÖp
(Ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú)
TK 631
Trêng §H Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ Néi - Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n 10
LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn TuÊn Ngäc
TK 154 TK 154
(1)
(5)
TK 621
(2) TK 152, 138
(6)
TK 622
(3)
TK 632
TK 627
Chó thÝch: (7)
(4) gi¸ trÞ SPDD ®Çu kú
(1) KÕt chuyÓn
(2) KÕt chuyÓn chi phÝ NVLTT
(3) KÕt chuyÓn chi phÝ NCTT
(4) KÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt chung
(5) KÕt chuyÓn gi¸ trÞ SPDD cuèi kú
(6) Gi¸ trÞ phÕ liÖu thu håi, tiÒn båi thêng ph¶i thu
(7) Gi¸ thµnh s¶n phÈm hoµn thµnh (nhËp kho, göi b¸n hoÆc b¸n ngay)
2. §¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang cuèi kú.
S¶n phÈm dë dang lµ nh÷ng s¶n phÈm ®ang trong qu¸ tr×nh c«ng nghÖ
s¶n xuÊt, cha ®Õn kú thu ho¹ch cha hoµn thµnh, cha tÝnh vµo khèi lîng bµn
giao thanh to¸n).
§¸nh gi¸ SPDD lµ x¸c ®Þnh phÇn CPSX tÝnh cho SPDD cuèi kú. Tïy
thuéc vµo møc ®é, thêi gian tham gia cña chi phÝ vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt chÕ
t¹o s¶n phÈm vµ yªu cÇu tr×nh ®é qu¶n lý cña doanh nghiÖp mµ vËn dông ph-
¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ SPDD cuèi kú cho phï hîp.
2.1. §¸nh gi¸ SPDD theo chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp hoÆc chi phÝ
nguyªn vËt liÖu chÝnh trùc tiÕp.
Theo ph¬ng ph¸p nµy, chØ tÝnh cho SPDD cuèi kú ph©n chi phÝ nguyªn
vËt liÖu trùc tiÕp hoÆc chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh trùc tiÕp, cßn chi phÝ kh¸c
tÝnh c¶ cho s¶n phÈm hoµn thµnh.
C«ng thøc tÝnh.
SPD D§K tÝnh theo chi Chi phÝ NVLTT
Gi¸ trÞ + Sè lîng
phÝ NVLTT ph¸t sinh TK
SPDD = x s¶n phÈm
cuèi kú Sè lîng SP hoµn quy ®æi
+ Sè lîng SPDDCK
thµnhTK
Ph¬ng ph¸p nµy thÝch hîp víi c¸c doanh nghiÖp cã chi phÝ NVLTT
(nguyªn vËt liÖu chÝnh) chiÕm tû träng lín trong tæng chi phÝ s¶n xuÊt s¶n
Trêng §H Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ Néi - Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n 11
LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn TuÊn Ngäc
phÈm. Nh vËy vÉn ®¶m b¶o ®îc møc ®é chÝnh x¸c, ®¬n gi¶n vµ gi¶m bít ®îc
khèi lîng tÝnh to¸n.
2.2. §¸nh gi¸ SPDD theo s¶n lîng s¶n phÈm hoµn thµnh t¬ng ®¬ng.
Theo ph¬ng ph¸p nµy tríc hÕt cÇn quy ®æi khèi lîng SPDD ra khèi lîng
hoµn thµnh t¬ng ®¬ng. Sau ®ã, x¸c ®Þnh tõng kho¶n môc chi phÝ theo nguyªn
t¾c sau.
* §èi víi kho¶n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp (nguyªn vËt liÖu chÝnh)
bá vµo mét lÇn tõ ®Çu quy tr×nh s¶n phÈm th× gi¸ trÞ SPDD cuèi kú ®îc tÝnh
theo c«ng thøc nh ë môc 2.1.
* §èi víi chi phÝ bá dÇn trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt th× gi¸ trÞ SPDD ®îc
tÝnh theo s¶n lîng hoµn thµnh t¬ng ®¬ng theo c«ng thøc sau:
Gi¸ trÞ SPD D§K tÝnh theo chi + Chi phÝ SXDDTK Sè lîng
SPDD = x s¶n phÈm
cuèi kú Sè lîng SP hoµn thµnh + Sè lîng SP quy ®æi quy ®æi
Trong ®ã: S¶n phÈm quy ®æi = SPDDCK x møc ®é hoµn thµnh t¬ng ®¬ng.
2.3. §¸nh gi¸ SPDD theo chi phÝ s¶n xuÊt ®Þnh møc:
Ph¬ng ph¸p nµy ¸p dông thÝch hîp víi c¸c doanh nghiÖp thùc hiÖn h¹ch
to¸n CPSX vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm theo ph¬ng ph¸p ®Þnh møc, cã ®Çy ®ñ
hÖ thèng c¸c ®Þnh møc chi phÝ. Theo ph¬ng ph¸p nµy, c¨n cø vµo khèi lîng
SPDD vµ chi phÝ ®Þnh møc cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm ë tõng ph©n xëng (giai
®o¹n) ®Ó tÝnh gi¸ trÞ SPDD cuèi kú, còng cã thÓ chØ tÝnh theo ®Þnh møc chi phÝ
nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp hoÆc cho tÊt c¶ c¸c kho¶n môc chi phÝ.
C«ng thøc tÝnh:
Chi phÝ s¶n xuÊt.
SPD D = S¶n lîng SPDD x Chi phÝ ®Þnh møc
Cuèi kú
Sau ®ã, tËp hîp l¹i cho tõng s¶n phÈm.
3. §èi tîng vµ ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c¸c doanh
nghiÖp SX.
3.1. §èi tîng tÝnh gi¸ thµnh:
§èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ c¸c lo¹i s¶n phÈm, c«ng viÖc, lao vô ®· hoµn
thµnh cÇn tÝnh ®îc tæng gi¸ thµnh vµ gi¸ thµnh ®¬n vÞ.
Tïy theo ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt còng nh quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt
ë doanh nghiÖp mµ ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh cã thÓ lµ tõng s¶n phÈm, tõng c«ng
viÖc lao vô, dÞch vô hoµn thµnh, thµnh phÈn ë giai ®o¹n chÕ biÕn cuèi cïng, nöa
thµnh phÈm hoµn thµnh ë tõng giai ®o¹n s¶n xuÊt, s¶n phÈm ®îc l¾p r¸p hoµn
chØnh.
3.2. Kú tÝnh gi¸ thµnh:
Trong c«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh, kÕ to¸n cßn nhiÖm vô x¸c ®Þnh kú tÝnh gi¸
thµnh. Kú tÝnh gi¸ thµnh lµ thêi kú mµ bé phËn kÕ to¸n gi¸ thµnh cÇn tiÕn hµnh
c«ng viÖc tÝnh gi¸ thµnh cho c¸c ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh. Mçi ®èi tîng tÝnh gi¸
thµnh ph¶i c¨n cø vµo ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt vµ chu kú s¶n xuÊt cña chóng
®Ó x¸c ®Þnh cho thÝch hîp. Do ®ã kú tÝnh gi¸ thµnh mµ c¸c doanh nghiÖp ¸p
dông lµ hµng th¸ng, hµng quý, hoÆc hµng n¨m còng cã thÓ lµ thêi kú kÕt thóc
Trêng §H Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ Néi - Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n 12
LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn TuÊn Ngäc
chu kú s¶n xuÊt s¶n phÈm hay c¸c lo¹i s¶n phÈm ®· hoµn thµnh.
3.3. C¸c ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh:
Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh: lµ ph¬ng ph¸p sö dông sè liÖu CPSX ®Ó tÝnh
to¸n tæng gi¸ thµnh vµ gi¸ thµnh ®¬n vÞ cña s¶n phÈm, lao vô ®· hoµn thµnh; c¸c
yÕu tè hoÆc kho¶n môc gi¸ thµnh trong kú tÝnh gi¸ thµnh ®· x¸c ®Þnh.
HiÖn nay, c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt sö dông ph¬ng ph¸p sau:
3.3.1. Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh gi¶m ®¬n (ph¬ng ph¸p trùc tiÕp).
C«ng nghÖ s¶n xuÊt gi¶n ®¬n, sè lîng mÆt hµng Ýt, khèi lîng lín, tËp hîp
CPSX tho tõng lo¹i s¶n phÈm.
Gi¸ thµnh ®¬n vÞ tõng lo¹i s¶n phÈm ®îc tÝnh nh sau:
Gi¸ trÞ SPDD§K + CPSX ph¸t sinhTK - Gi¸ trÞ SPDDCK
Gi¸ thµnh ®¬n vÞ =
Sè lîng s¶n phÈm hoµn thµnh trong kú
3.3.2. Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh ph©n bíc:
Ph¬ng ph¸p nµy ¸p dông thÝch hîp víi c¸c doanh nghiÖp cã quy tr×nh c«ng
nghÖ s¶n xuÊt phøc t¹p, s¶n phÈm tr¶i qua nhiÒu giai ®o¹n chÕ biÕn liªn tôc kÕ
tiÕp nhau. Nöa thµnh phÈm giai ®o¹n tríc lµ ®èi tîng chÕ biÕn ë giai ®o¹n sau
cho ®Õn bíc cuèi cïng t¹o ®îc thµnh phÈm. Ph¬ng ph¸p nµy cã hai c¸ch sau:
a. Ph¬ng ph¸p ph©n buíc cã tÝnh gi¸ thµnh NTP:
Theo ph¬ng ph¸p nµy kÕ to¸n ph¶i tÝnh ®îc gi¸ thµnh NTP cña giai ®o¹n
tríc vµ kÕt chuyÓn sang giai ®o¹n sau mét c¸ch tuÇn tù vµ liªn tôc, do ®ã ph-
¬ng ph¸p nµy gäi lµ ph¬ng ph¸p kÕt chuyÓn tuÇn tù chi phÝ.
C¨n cø vµo CPSX ®· tËp hîp ®îc ë giai ®o¹n 1 ®Ó tÝnh tæng gi¸ thµnh ®¬n
vÞ cña NTP ë giai ®o¹n nµy theo c«ng thøc:
Tæng c«ng thµnh Chi phÝ cho CPSX tËp hîp Chi phÝ cho
= + -
s¶n phÈm SPDD ®Çu kú trong kú SPDD cuèi kú
ë giai ®o¹n 2, kÕ to¸n tÝnh theo c«ng thøc:
gi¸ Chi phÝ CPSX ph¸t Chi phÝ SPDD
Gi¸ thµnh
thµnh giai = giai ®o¹n 1 + SPDD giai + sinh giai + cuèi kú giai
®o¹n hai ®o¹n hai §K ®o¹n haiTK ®o¹n hai
TiÕn hµnh tuÇn tù nh trªn ®Õn giai ®o¹n cuèi cïng sÏ tÝnh ®îc gi¸ thµnh
s¶n phÈm theo ph¬ng ph¸p nµy.
b. Ph¬ng ph¸p ph©n bíc kh«ng tÝnh NTP:
Trong trêng hîp nµy, kÕ to¸n chØ tÝnh gi¸ thµnh vµ gi¸ thµnh ®¬n vÞ thµnh
phÈm hoµn thµnh ë giai ®o¹n cuèi. Tr×nh tù tÝnh theo c¸c bíc sau:
C¨n cø vµo sè liÖu chi phÝ s¶n xuÊt ®· tËp hîp ®îc trong kú theo tõng giai
®o¹n ®Ó tÝnh to¸n phÇn CPSX cña giai ®o¹n cã trong gi¸ thµnh s¶n phÈm theo
tõng kho¶n môc.
KÕt chuyÓn song song tõng kho¶n môc chi phÝ ®· tÝnh ®îc ®Ó tæng hîp
tÝnh gi¸ thµnh cña thµnh phÈm, ph¬ng ph¸p nµy cßn gäi lµ ph¬ng ph¸p kÕt
chuyÓn song song chi phÝ, c«ng thøc tÝnh nh sau:
Tæng gi¸ thµnh thµnh phÈm = CPSX cña tõng giai ®o¹n (ph©n xëng,
tæ) n»m trong thµnh phÈm.
Trêng §H Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ Néi - Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n 13
LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn TuÊn Ngäc
3.3.3. Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo tû lÖ:
¸p dông trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt nhiÒu lo¹i s¶n phÈm cã qui
c¸ch phÈm chÊt kh¸c nhau nh may mÆc, dÖt kim, ®ãng giÇy c¬ khÝ chÕ t¹o…
®Ó gi¶m bít khèi lîng h¹ch to¸n, kÕ to¸n thêng tiÕn hµnh tËp hîp CPSX theo
nhãm s¶n phÈm cïng lo¹i do ®ã ®èi tîng tËp hîp CPSX lµ nhãm s¶n phÈm cßn
®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ tõng s¶n phÈm.
Gi¸ thµnh thùc tÕ Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch
cña tõng lo¹i = (hoÆc gi¸ thµnh ®Þnh møc) Tû lÖ tÝnh gi¸ thµnh
s¶n phÈm cña tõng lo¹i s¶n phÈm
Tæng gi¸ thµnh thùc tÕ cña nhãm s¶n phÈm
Tû lÖ gi¸ thµnh =
Tæng gi¸ thµnh kÕ ho¹ch (hoÆc gi¸ thµnh ®Þnh møc)
3.3.4. Ph¬ng ph¸p lo¹i trõ CPSX s¶n phÈm phô:
¸p dông ®èi víi c¸c doanh nghiÖp mµ trong cïng quy tr×nh c«ng nghiÖp
s¶n xuÊt võa thu ®îc s¶n phÈm chÝnh võa thu ®îc s¶n phÈm phô (c¸c doanh
nghiÖp chÕ biÕn ®êng, rîu, bia, m× ¨n liÒn…).
Tæng gi¸ thµnh SPDD CPSX SPDD CPSX s¶n
S¶n phÈm chÝnh = ®Çu kú + trong kú - cuèi kú - phÈm phô
Tû träng CPSX s¶n Chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm phô
=
phÈm phô Tæng chi phÝ s¶n xuÊt
3.3.5. Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo ®¬n ®Æt hµng:
Ph¬ng ph¸p nµy ¸p dông thÝch hîp víi nh÷ng doanh nghiÖp tæ chøc s¶n xuÊt
®¬n chiÕc hoÆc hµng lo¹t nhá, võa theo c¸c ®¬n ®Æt hµng. §èi tîng tËp hîp chi phÝ
lµ tõng ®¬n ®Æt hµng vµ c¸c ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ c¸c ®¬n ®Æt hµng ®· hoµn
thµnh. V× chØ khi nµo ®¬n ®Æt hµng hoµn thµnh míi tÝnh gi¸ thµnh do vËy mµ kú tÝnh
gi¸ thµnh kh«ng phï hîp víi kú b¸o c¸o.
3.3.6. Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo hÖ sè.
NÕu trong cïng mét quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n phÈm s¶n xuÊt víi cïng mét lo¹i
nguyªn vËt liÖu thu ®îc nhiÒu lo¹i s¶n phÈm kh¸c th× ¸p dông ph¬ng ph¸p nµy.
Tríc hÕt c¨n cø vµo ®Æc ®iÓm kinh tÕ kü thuËt cña s¶n phÈm ®Ó quy ®Þnh cho
mçi lo¹i s¶n phÈm mét hÖ sè.
Quy ®æi s¶n lîng thùc tÕ tõng lo¹i s¶n phÈm theo hÖ sã tÝnh gi¸ thµnh ®Ó lµm
tiªu thøc ph©n bæ.
Tæng sè lîng quy ®æi = (s¶n lîng thùc tÕ SPi x HÖ sè quy ®æi SPi
Trong ®ã i = 1 ,n)
Sè lîng quy ®æi SPi
HÖ sè ph©n bæ SPi =
Tæng sè lîng quy ®æi
TÝnh tæng gi¸ thµnh thùc tÕ tõng lo¹i s¶n phÈm (theo tõng kho¶n môc).
TÝnh tæng gi¸ thµnh SPi = (SPDD§K + CPSXTK - SPDDCK) HÖ sè ph©n bæ SPi.
3.3.7. Ph¬ng ph¸p tinh gi¸ thµnh theo ®Þnh møc:
Ph¬ng ph¸p nµy ¸p dông víi c¸c doanh nghiÖp tháa m·n c¸c ®iÒu kiÖn ph¶i
tÝnh ®îc gi¸ thµnh ®Þnh møc trªn c¬ së c¸c ®Þnh møc vµ ®¬n gi¸ t¹i thêi ®iÓm tÝnh
gi¸ thµnh, v¹ch ra ®îc mét c¸ch chÝnh x¸c c¸c thay ®æi vÒ ®Þnh møc trong qu¸ tr×nh
s¶n xuÊt s¶n phÈm, x¸c ®Þnh ®îc chªnh lÖch so víi ®Þnh møc cña s¶n phÈm ®îc tÝnh
theo c«ng thøc sau:
Gi¸ thµnh thùc tÕ Gi¸ thµnh Chªnh lÖch cho thay + Chªnh lÖch so
Trêng §H Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ Néi - Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n 14
LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn TuÊn Ngäc
cña s¶n ph©m = ®Þnh møc - ®æi ®Þnh møc - víi ®Þnh møc
Tãm l¹i, cã rÊt nhiÒu c¸ch tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. V× vËy tïy tõng ®iÒu kiÖn
cña doanh nghiÖp mµ cã sù vËn dông tõng ph¬ng ph¸p cho thÝch hîp.
III. C¸c h×nh thøc vµ ph¬ng ph¸p chi sæ kÕ to¸n.
HiÖn nay c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt cã thÓ chän mét trong bèn h×nh thøc ghi
sæ kÕ to¸n sau:
H×nh thøc sæ kÕ to¸n NhËt ký chøng tõ.
H×nh thøc sæ kÕ to¸n NhËt ký chung.
H×nh thøc sæ kÕ to¸n NhËt ký sæ c¸i.
H×nh thøc sæ kÕ to¸n chøng tõ ghi sæ.
V× ®¬n vÞ thùc tËp ¸p dông h×nh thøc sæ kÕ to¸n chøng tõ ghi sæ nªn ®Ó
tiÖn theo dâi cho phï hîp t«i xin ®i s©u nghiªn cøu h×nh thøc ghi sæ nµy.
H×nh thøc sè kÕ to¸n chøng tõ ghi sæ gåm c¸c lo¹i sæ kÕ to¸n sau:
Sæ kÕ to¸n tæng hîp: sæ c¸i tµi kho¶n, sæ §¨ng ký chøng tõ ghi sæ.
C¸c sæ kÕ to¸n chi tiÕt: më tïy theo yªu cÇu qu¶n lý.
Sæ ®¨ng ký chøng tõ ghi sæ: dïng ®Ó ghi chÐp c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t
sinh theo tr×nh tù thêi gian. Sæ nµy võa dïng ®Ó ®¨ng ký c¸c nghiÖp vô kinh tÕ
ph¸t sinh, qu¶n lý chøng tõ ghi sæ, võa ®Ó kiÓm tra, ®èi chiÕu sè liÖu víi b¶ng
c©n ®èi sè ph¸t sinh.
Sæ c¸i: dïng ®Ó ghi chÐp c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh theo TK kÕ to¸n
®îc qui ®Þnh trong chÕ ®é TK kÕ to¸n ¸p dông cho doanh nghiÖp s¶n xuÊt.
Sæ c¸i ®îc më riªng cho tõng TK. Mçi TK ®îc më 1 trang hoÆc 1 sè
trang tïy theo sè lîng ghi chÐp cña c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh nhiÒu hat
Ýt cña øng TK.
Trêng §H Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ Néi - Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n 15
LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn TuÊn Ngäc
PhÇn II
Thùc tr¹ng ho¹t ®éng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt
vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty Th¬ng m¹i
vµ Du lÞch Hång Trµ
I. §Æc ®iÓm chung vÒ C«ng ty Th¬ng m¹i vµ Du lÞch Hång Trµ.
1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn.
C¨n cø quyÕt ®Þnh sè 461 ngµy 06/02/2002 cña Bé trëng Bé N«ng nghiÖp
vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n (NN & PTNT) vÒ viÖc chuyÓn chÕ ®é h¹ch to¸n vµ ®æi
tªn trung t©m kiÓm tra chÊt lîng hµng xuÊt khÈu ngµnh chÌ s¸t nhËp víi phßng
kinh doanh sè 3 cña Tæng c«ng ty chÌ thµnh C«ng ty Th¬ng m¹i vµ Du lÞch
Hång Trµ.
C«ng ty Th¬ng m¹i vµ Du lÞch Hång Trµ lµ ®¬n vÞ thµnh viªn cña Tæng
c«ng ty chÌ, do vËy c«ng ty h¹ch to¸n phô thuéc vµo Tæng c«ng ty. C«ng ty ®-
îc sö dông con dÊu riªng vµ ®îc më tµi kho¶n t¹i Ng©n hµng theo quy ®Þnh
hiÖn hµnh. Trô së chÝnh cña c«ng ty t¹i sè 46 phè T¨ng B¹t Hæ, quËn Hai Bµ
Trng, Thµnh Phè Hµ Néi.
C«ng ty Th¬ng m¹i vµ Du lÞch Hång Trµ chÞu sù l·nh ®¹o toµn diÖn vµ
qu¶n lý trùc tiÕp cña Tæng c«ng ty ChÌ ViÖt Nam, ®îc chñ ®éng thùc hiÖn c¸c
ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong ph¹m vi ngµnh nghÒ kinh doanh cña
Tæng c«ng ty giao cho, tæ chøc vµ nh©n sù theo sù ph©n cÊp hoÆc ñy quyÒn
cña Tæng c«ng ty. C«ng ty ®îcGi¸m phÐp®èc
Gi¸m kinh
®ècC«ngdoanh
C«ng tyty xuÊt nhËp khÈu vËt t thiÕt bÞ,
kinh doanh néi tiªu, kinh doanh xuÊt nhËp khÈu ChÌ, kinh doanh n«ng l©m
thñy s¶n h¬ng liÖu, kinh doanh du lÞch kh¸ch s¹n nhµ hµng theo giÊy phÐp
®¨ng ký kinh doanh sè 315346 cÊp ngµy 25/03/2002 cña së kÕ ho¹ch vµ ®Çu t
Hµ Néi.
Phã
PhãG§ G§phô
phôtr¸ch
tr¸ch PhãG§
Phã G§SX-
SX-KD KD
kü thuËt
§Õnküth¸ng
thuËt 05/2002 theo kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanhkiªm kiªm G§
cñaG§ nhµm¸y
nhµ
Tæng c«ng ty
m¸y
ChÌ
ChÌ Cæ
CæLoa
Loa
giao cho, C«ng ty Th¬ng m¹i vµ Du lÞch Hång Trµ ®îc nhËn bµn giao vµ qu¶n
lý thªm Nhµ m¸y ChÌ Cæ Loa thuéc C«ng ty chÕ biÕn ChÌ vµ n«ng s¶n thùc
phÈm Cæ Loa t¹i x· ViÖt Hïng - HuyÖn §«ng Anh - TP. Hµ Néi theo quyÕt
®Þnh Phßng
sè 676/CVNPhßng - KH§T/TTPhßng ngµy 24/05/2002.
Phßng Phßng Phßng
Phßng Phßng Phßng Phßng Phßng Phßng
Víi
KiÓm
KiÓmmôc ®Ých lµ
KÕ
KÕ chÕ biÕn s¶n
KÕ
KÕ xuÊt tinh chÕ
Kinh
Kinh ChÌ xuÊt khÈu
Kinh
Kinh vµ néi tiÕt víi
Néi
Néi
tra s¶n ho¹ch ho¹ch doanh doanh tiªu Du
c«ng tra
phÈm
s¶n hiÖn ®¹i
nghÖ
phÈm
ho¹ch
Tµinh»m
Tµi s¶n ho¹ch
xuÊt
Tµi
Tµi ra doanh
nh÷ng
XNK
XNK ImÆt
I hµng doanh
XNKcã
XNK II chÊt
II lîngtiªucao
lÞch ®a
lÞch
Du
d¹ng vÒ chñng lo¹i, phong phóchÝnh
chÝnh
chÝnh chÝnh
vÒ mÉu m·.
2. §Æc ®iÓm tæ chøc bé m¸y cña C«ng ty Th¬ng m¹i vµ Du lÞch Hång Trµ.
S¬ ®å c¬ cÊu tæ chøc - C«ng ty Th¬ng m¹i vµ Du lÞch Hång Trµ BiÓu
sè 01
Nhµ
Nhµm¸y
m¸ychÌ
chÌCæ
CæLoa
Loa
Trêng §H Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ Néi - Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n 16
Ph©n
Ph©nxxëëng
ngsµng
sµng ngt¸i
Ph©nxxëëng
Ph©n t¸ichÕ
chÕ Ph©n ngChÌ
Ph©nxxëëng ChÌ
ph©n
ph©n lo¹iChÌ
lo¹i ChÌ ®Êu
®Êutréntrén néi tiªu
néi tiªu
LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn TuÊn Ngäc
M« h×nh tæ chøc Bé m¸y cña C«ng ty Th¬ng m¹i vµ Du lÞch Hång Trµ ®-
îc c¬ cÊu theo sù chØ ®¹o cña Tæng c«ng ty ChÌ ViÖt Nam vµ cã s¬ ®å (nh ®·
vÏ ë trªn). Do thêi gian thùc tËp t¹i c«ng ty cßn h¹n chÕ, do vËy viÖc t×m hiÓu
kü chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña c¸c phßng ban cßn cha ®i s©u. Cho nªn em
còng nªu kh¸i qu¸t vÒ chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña c¸c phßng ban nh sau.
a. Gi¸m ®èc c«ng ty:
Lµ ngêi ®¹i diÖn cho tËp thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn cña c«ng ty, tríc
Tæng c«ng ty, tríc ph¸p luËt. Gi¸m ®èc phô tr¸ch chung cã quyÒn quyÕt ®Þnh
viÖc ®iÒu hµnh cña c«ng ty theo ®óng kÕ ho¹ch ®îc giao, còng nh theo c¸c quy
®Þnh cña ph¸p luËt. Gi¸m ®èc phô tr¸ch trùc tiÕp phßng tæ chøc hµnh chÝnh,
phßng kÕ ho¹ch tµi chÝnh phßng, phßng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu sè 1 vµ sè
2.
b. Phã gi¸m ®èc kü thuËt.
Cã tr¸ch nhiÖm kiÓm tra ®¸nh gi¸ c¸c lo¹i chÌ s¶n xuÊt ®ãng gãi, ®Êu
trén .v.v…vµ gióp Gi¸m ®èc n¾m ® îc t×nh h×nh chÊt lîng s¶n phÈm cña c«ng
ty Phã gi¸m ®èc kü thuËt phô tr¸ch trùc tiÕp phßng kiÓm tra chÊt lîng s¶n
phÈm.
c. Phã gi¸m ®èc s¶n xuÊt kinh doanh.
Cã nhiÖm vô ®iÒu hµnh s¶n xuÊt - kinh doanh cña c«ng ty, trùc tiÕp phô
tr¸ch phßng néi tiªu du lÞch ba ph©n xëng t¹i Nhµ m¸y Cæ Loa. Phã gi¸m ®èc
Trêng §H Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ Néi - Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n 17
LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn TuÊn Ngäc
s¶n xuÊt kinh doanh lµ ngêi qu¶n lý, tæ chøc s¶n xuÊt vµ lµ ngêi gióp ®ì Gi¸m
®çc. VÒ giao dÞch, ký kÕt c¸c hîp ®ång víi kh¸ch hµng, kinh doanh s¶n phÈm
cña c«ng ty.
d. Phßng tæ chøc hµnh chÝnh.
Cã nhiÖm vô gióp Gi¸m ®èc vÒ c«ng t¸c hµnh chÝnh, tæ chøc b¶o vÖ khoa
tÇng hµng hãa cña c«ng ty.
e. Phßng KÕ ho¹ch Tµi chÝnh (PhÇn nµy sÏ ®îc nªu chi tiÕt ë phÇn sau).
f. Phßng kinh doanh - xuÊt nhËp khÈu sè 1.
Cã nhiÖm vô thùc hiÖn c¸c hîp ®ång xuÊt nhËp khÈu, giao dÞch víi kh¸ch
hµng triÓn khai c¸c nghiÖp vô xuÊt khÈu. Cã nhiÖm vô t×m kiÕm kh¸ch hµng n-
íc ngoµi vµ më réng thÞ trêng ®Ó xuÊt khÈu chÌ cña c«ng ty, xuÊt khÈu c¸c l«
hµng ®· ký kÕt.
g. Phßng kinh doanh - xuÊt nhËp khÈu sè 2.
Cã nhiÖm vô ký kÕt c¸c hîp ®ång mua chÌ cña c¸c c«ng ty chÌ trong níc
®Ó s¶n xuÊt vµ phôc vô cho c«ng t¸c xuÊt khÈu hµng ®i c¸c níc. NhËp khÈu
c¸c mÆt hµng khi xÐt thÊy cã hiÖu qu¶ kinh tÕ ®Ó xuÊt b¸n cho kh¸ch hµng (c¶
néi ®Þa vµ níc ngoµi).
h. Phßng néi tiªu vµ du lÞch.
Cã nhiÖm vô x©y dùng kÕ ho¹ch s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm theo th¸ng
quý vµ n¨m. Më réng vµ khai th¸c thÞ trêng, lµm c«ng t¸c giao dÞch b¸n hµng,
marketing, ®¶m b¶o viÖc tiªu thô s¶n phÈm chÌ néi tiªu cña c«ng ty.
Bªn c¹nh ®ã cßn cã chøc n¨ng th¨m dß, khai th¸c tiÒm n¨ng du lÞch…
i. Phßng kiÓm tra chÊt lîng s¶n phÈm.
Cã nhiÖm vô x©y dùng kÕ ho¹ch vÒ c«ng nghÖ, kü thuËt, gi¸m s¸t c¸c
c«ng nghÖ chÕ biÕn c¸c s¶n phÈm chÌ do c«ng ty s¶n xuÊt, kiÓm tra, gi¸m s¸t
viÖc cÊp giÊy chøng nhËn chÊt lîng cho c¸c s¶n phÈm nhËp kho. X©y dùng c¸c
néi quy vÒ vÖ sinh an toµn thùc phÈm vµ kiÓm tra, chØ ®¹o c«ng viÖc s¶n xuÊt ë
c¸c ph©n xëng.
j. Ph©n xëng sµng ph©n lo¹i chÌ.
Cã nhiÖm vô tæ chøc chÕ biÕn chÌ vµ b¸n thµnh phÈm ra c¸c lo¹i chÌ
kh¸c nhau ®¶m b¶o chÊt lîng c¬ cÊu s¶n phÈm theo mÉu m· ®· ph©n tÝch ®Ó
phôc vô cho viÖc xuÊt khÈu vµ giao nhËp kho, Tæng c«ng ty theo kÕ ho¹ch.
k. Ph©n xëng s¶n xuÊt chÌ néi tiªu.
Cã nhiÖm vô s¶n xuÊt ®ãng gãi c¸c lo¹i chÌ xanh, chÌ híng phôc vô tiªu
dïng trong níc.
l. Ph©n xëng tinh chÕ, ®Êu trén chÌ.
Trêng §H Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ Néi - Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n 18
LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn TuÊn Ngäc
Cã nhiÖm vô ®Êu trén chÌ ®óng mÉu ®· kh¸ch hµng trong vµ ngoµi níc
chÊp nhËn theo tõng hîp ®ång ®· ký kÕt gi÷a hai bªn.
3. §Æc ®iÓm tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n vµ h×nh thøc sæ kÕ to¸n t¹i c«ng
ty th¬ng m¹i vµ du lÞch Hång Trµ.
a. §Æc ®iÓm tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n.
Phßng KÕ ho¹ch Tµi chÝnh cã nhiÖm vô gióp Gi¸m ®èc trong c«ng t¸c kÕ
ho¹ch tµi chÝnh, tæ chøc h¹ch to¸n kÕ to¸n vÒ ho¹t ®éng s¶n xuÊt - kinh doanh
cña c«ng ty theo ®óng chÕ ®é kÕ to¸n cña Nhµ níc quy ®Þnh. X©y dùng kÕ
ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh (SXKD) hµng n¨m vÒ viÖc sö dông vËt t hµng hãa
cho s¶n xuÊt cña c«ng ty. Theo dâi c«ng nî, ®Ò xuÊt kÕ ho¹ch thu chi tiÒn mÆt
vµ c¸c h×nh thøc thanh to¸n kh¸c.
Víi chøc n¨ng vµ nhiÖm vô ®· ®îc quy ®Þnh nh trªn, Phßng kÕ ho¹ch tµi
chÝnh ®· thùc hiÖn ®îc vai trß cña m×nh. Bé m¸y kÕ to¸n cã tr¸ch nhiÖm tæ
chøc thùc hiÖn vµ kiÓm tra toµn bé c«ng t¸c kÕ to¸n, c«ng t¸c kÕ ho¹ch, c«ng
t¸c thèng kª trong ph¹m vi toµn c«ng ty, tham mu cho Gi¸m ®èc vÒ th«ng tin
kinh tÕ vµ ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh doanh, híng dÉn, chØ ®¹o, kiÓm tra c¸c bé
phËn thùc hiÖn ghi chÐp ban ®Çu, chÕ ®é h¹ch to¸n vµ chÕ ®é tµi chÝnh. §Ó
thùc hiÖn ®Çy ®ñ nhiÖm vô vµ chøc n¨ng phßng kÕ ho¹ch tµi chÝnh lu«n lu«n
b¶o ®¶m sù l·nh ®¹o tËp trung thèng nhÊt trùc tiÕp cña Gi¸m ®èc tõ trëng
phßng cho ®Õn c¸c nh©n viªn trong phßng. §ång thêi c¨n cø vµo ®Æc ®iÓm tæ
chøc qu¶n lý, yªu cÇu vµ tr×nh ®é qu¶n lý, lo¹i h×nh tæ chøc ho¹t ®éng s¶n
xuÊt kinh doanh, khèi lîng møc ®é phøc t¹p cña c¸c th«ng tin mµ bé m¸y kÕ
to¸n cña c«ng ty, tæ chøc theo h×nh thøc tËp trung víi c¬ cÊu nh h×nh vÏ sau:
Trëëng
Tr phßngKÕ
ngphßng KÕ
BiÓu sè 02
ho¹ch
ho¹ch--Tµi
TµichÝnh
chÝnh
phô
phôtr¸ch
tr¸chc«ng
c«ngt¸c
t¸c
kÕ
kÕto¸n
to¸n
Phã
Phãphßng
phßngKÕKÕ
ho¹ch
ho¹chTµi
TµichÝnh
chÝnhphô
phô
tr¸ch
tr¸chN/M
N/MCæCæLoa
Loa
KÕ
KÕto¸n
to¸n KÕto¸n
KÕ to¸n KÕ
KÕto¸n
to¸n Thèng
Thèng
thanh kho
kho KÕto¸n
KÕ to¸n Nh©n
Nh©n
thanh thuÕ
thuÕ kª
nguyªn tµi
tµis¶n kªhµng
hµng viªn
to¸n
to¸n nguyªn s¶n hµng
hµng hãa viªnviÕt
viÕt
vËt c«ng
c«ngcô hãat¹i
t¹i
c«ng
c«ngnînî vËtliÖu
liÖu cô nhËp
nhËp
phiÕu
phiÕu
kho
kho
gi¸
gi¸thµnh
thµnh khÈu
khÈu
Trêng §H Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ Néi - Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n 19
LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn TuÊn Ngäc
4. Trëng phßng KÕ ho¹ch - Tµi chÝnh (phô tr¸ch c«ng t¸c kÕ to¸n).
Trëng phßng KÕ ho¹ch - Tµi chÝnh ®îc ®Æt díi sù l·nh ®¹o trùc tiÕp cña
Gi¸m ®èc. HiÖn nay phßng KÕ ho¹ch - Tµi chÝnh ®îc biªn chÕ 08 ngêi ®¶m
nhiÖm c¸c c«ng viÖc ®· ®îc nªu trong s¬ ®å trªn. Trëng phßng KÕ ho¹ch - Tµi
chÝnh chÞu tr¸ch nhiÖm qu¶n lý chung trong phßng vµ kiªm kÕ to¸n tæng hîp,
kiÓm tra gi¸m s¸t ho¹t ®éng cña phßng m×nh.
Do ®Æc ®iÓm cña c«ng ty n»m trªn hai ®Þa bµn, mét n»m ë quËn Hai Bµ
Trng, mét n»m ë huyÖn §«ng Anh, cã kho¶ng c¸ch xa nhau hµng chôc
kil«met, nªn phßng KÕ ho¹ch - Tµi chÝnh còng ®îc t¸ch ra ®Ó ®¶m b¶o cho
ho¹t ®éng theo dâi, phôc vô cho c«ng t¸c qu¶n lý ®îc thuËn tiÖn.
+ T¹i v¨n phßng c«ng ty (sè 46 T¨ng B¹t Hæ). Cã 05 ngêi trong ®ã cã: 01
trëng phßng phô tr¸ch chung, 01 kÕ to¸n theo dâi kho, NVL vµ tÝnh gi¸ thµnh
s¶n phÈm, 01 kÕ to¸n theo dâi TSC§ vµ CCDC, 01 kÕ to¸n thanh to¸n c«ng
nî, 01 kÕ to¸n thuÕ vµ hµng nhËp khÈu.
+ T¹i nhµ m¸y Cæ Loa (§«ng Anh) cã 03 ngêi trong ®ã cã: 01 phã phßng
phô tr¸ch thèng kª t¹i nhµ m¸y, 01 nh©n viªn viÕt phiÕu vµ 01 nh©n viªn thèng
kª hµng hãa t¹i kho.
+ Phã phßng kÕ ho¹ch T/C.
Cã nhiÖm vô theo dâi vµ qu¶n lý hµng hãa nhËp khÈu t¹i kho nhµ m¸y
chÌ Cæ Loa chØ ®¹o c«ng nh©n s¶n xuÊt t¸i chÕ, ®Êu trén, ®ãng gãi theo mÉu
kh¸ch hµng ®· chÊp nhËn cho c¸c phßng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu sè 1 vµ sè
2 chuyÓn sang, tÝnh to¸n chi phÝ t¹i nhµ m¸y vµ lµ ngêi chÞu sù l·nh ®¹o trùc
tiÕp cña trëng phßng.
+ KÕ to¸n kho, nguyªn vËt liÖu vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.
Cã nhiÖm vô ph¶n ¸nh t×nh h×nh nhËp, xuÊt, tån kho nguyªn vËt liÖu,
thµnh phÈm, ®¶m nhiÖm c«ng viÖc tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh c¸c lo¹i
hµng hãa trong c«ng ty.
+ KÕ to¸n thanh to¸n c«ng nî.
Cã nhiÖm vô thanh to¸n c¸c kho¶n chi phÝ, giao dÞch víi c¸c ng©n hµng,
theo dâi c¸c c«ng nî gi÷a c«ng ty víi kh¸ch hµng, víi c¸n bé c«ng nh©n viªn
cña c«ng ty vµ ngîc l¹i, theo dâi tiªu thô s¶n phÈm chÌ.
+ KÕ to¸n thuÕ, hµng nhËp khÈu.
Cã nhiÖm vô theo dâi c¸c l« hµng nhËp khÈu do phßng kinh doanh - xuÊt
nhËp khÈu sè 2 ®· ký hîp ®ång víi tõng kh¸ch hµng, thu c«ng nî hµng nhËp
khÈu. Cã nhiÖm vô theo dâi c¸c lo¹i thuÕ nh thuÕ GTGT, thuÕ nhËp khÈu vµ
c¸c lo¹i thuÕ kh¸c…
Trêng §H Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ Néi - Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n 20