Nội dung text: Kế toán chi phí sản xuất và tính gía thành
BOÄ gi¸o dôc vµ ®µo t¹o
trêng cao ®¼ng c«ng nghÖ th«ng tin
khoa qu¶n trÞ kinh doanh
chuyªn ®Ò:
chi phÝ s¶n xuÊT &
TÝNH GI¸ THµNH S¶N PHÈM
GVHD: L£ TRUNG HIÖP
SVTT: HUúNH THÞ XU¢N TRANG
LíP: C2THKT2
®VTT: XÝ NGHIÖP §IÖN Tö Q.5
TP.Hå CHÝ MINH,TH¸NG 08/2005
NHËN XÐT CñA §¥N VÞ
THùC TËp
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
Ngaøy........thaùng.......naêm 2005
NHËN XÐT CñA GI¸O VI£N
H¦íNG DÉN
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
........................................................................................................................
Ngaøy .......thaùng.......naêm2005
Sau ba n¨m häc t¹i trêng C§DL C¤NG NGHEÄ TH¤NG TIN vµ
trong suèt thêi gian thùc tËp t¹i XÍ NGHIEÄP CÔ ÑIEÄN TÖÛ VAØ
TIN HOÏC CHOLIMEX. Em ®· nhËn ®îc sù gióp ®ì, chØ b¶o ©n cÇn cña
c¸c thÇy c« gi¸o trong trêng vµ c« chó, anh chÞ trong c«ng ty. §Æt biÖt lµ anh
Leâ Minh luaân, anh ®· dµnh thêi gian quÝ b¸o cña m×nh ®Ó híng dÉn vµ
t¹o ®iÒu kiÖn cho em thùc tËp tèt t¹i xÝ nghiÖp, qua ®ã em ®îc tiÕp cËn víi thùc
tÕ vµ hoµn thµnh tèt chuyªn ®Ò cña m×nh
Víi lßng biÕt ¬n s©u s¾c, em xin ch©n thµnh biÕt ¬n c¸c thÇy c« ,®Æc biÖt
lµ thÇy Lª Trung HiÖp ,lµ ngêi trùc tiÕp híng dÉn em trong suèt thêi gian thùc
hiÖn chuyªn ®Ò .Sù híng dÉn cña thÇy lµ yÕu tè quan träng gióp em lµm ®Ò tµi
hoµn thµnh.
Em còng xin ch©n thµnh c¶m ¬n Ban Gi¸m §èc, c¸c anh chÞ, c« chó nh©n
viªn trong XÍ NGHIEÄP CÔ ÑIEÄN TÖÛ VAØ TIN HOÏC
CHOLIMEX ®· nhiÖt t×nh híng dÉn cho em trong suèt qu¸ tr×nh thùc tËp mét
c¸ch cã hiÖu qu¶.
Cuèi cïng em xin chóc Quý ThÇy C« trêng C§DL C¤NG
NGHEÄ TH¤NG TIN vµ toµn thÓ anh chÞ em trong XÍ NGHIEÄP
CÔ ÑIEÄN TÖÛ VAØ TIN HOÏC CHOLIMEX doài dµo søc
kháe, gÆp nhiÒu thuËn lîi vµ thµnh c«ng trong c«ng viÖc.Chóc xí
nghieäp ngµy cµng v÷ng m¹nh, ph¸t ®¹t.
TP.Hå ChÝ Minh,th¸ng 07 n¨m 2005
Sinh Viªn
Huúnh ThÞ Xu©n Trang
Hieän nay ñaát nöôùc ta ñang ñi leân coâng nghieäp
hoaù hieän ñaïi hoaù ñaát nöôùc, toaøn Ñaûng toaøn daân
ñang ra söùc thi ñua lao ñoäng hoïc taäp nhaèm ñöa ñaát
nöôùc ñi leân vaø ngaøy caøng giaøu ñeïp ñeå saùnh vai cuøng
baïn beø treân theá giôùi.
Ñeå thöïc hieän ñöôïc nhieäm vuï naøy ñoøi hoûi
chuyeân nghaønh khoa hoïc kyõ thuaät phaûi phaùt trieån vaø
tieán boä, ñaây laø nhieäm vuï heát söùc khoù khaên vaø
naëng neà ñoái vôùi ñaát nöôùc chuùng ta moät ñaát nöôùc
ñang phaùt trieån. Vì theá chuùng ta caàn hoïc hoûi nhöõng
nöôùc tieán boä, hoïc taäp nhöõng kinh nghieäm maø hoï ñaõ
traûi qua, hieän nay chính phuû Vieät Nam ñang keâu goïi
ñaàu tö töø phía nöôùc ngoaøi, ñaây laø moät tieán boä trong
quaù trình xaây döïng ñaát nöôùc, qua ñoù chuùng ta coù
ñieàu kieän tieáp caän vôùi neàn vaên minh töø ñoù tieáp thu
coù choïn loïc phöông caùch laøm kinh teá.
Ñeå thu huùt ñöôïc caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi,
ñoøi hoûi chuùng ta phaûi ñaùp öùng haøng loaït caùc yeâu
caàu nhö: Heä thoáng phaùp luaät oån ñònh, cô cheá thoâng
thoaùng, cô sôû haï taàng thuaän tieän ñaày ñuû ,...v.v.Coù
raát nhieàu ñieàu caáp thieát maø chuùng ta caàn phaûi thoaû
maõn. Tuy nhieân beân caïnh coâng vieäc keâu goïi ñaàu tö
nöôùc ngoaøi baèng nhöõng chính saùch öu ñaõi thì ñoái vôùi
caùc nhaø ñaàu tö trong nöôùc chính phuû ñaëc bieät quan
taâm vaø khaúng ñònh raèng: "Doanh nghieäp-löïc löôïng xung
kích trong chaán höng kinh teá ñaát nöôùc"(Trích phaùt bieåu
cuûa thuû töôùng Phan Vaên Khaûi trong cuoäc gaëp doanh
nghieäp ngaøy 24-3-2003).
Thò tröôøng Vieät Nam bao giôø cuõng toàn taïi söï
caïnh tranh gaây gaét giöõa caùc doanh nghieäp vôùi nhau. Vì
vaäy muoán caïnh tranh ñöôïc caùc doanh nghieäp phaûi xaây
döïng ñöôïc haøng loaït nhöõng phöông aùn thöïc thi coù hieäu
quaû cuï theå laø vieäc giaûm giaù thaønh saûn phaåm nhöng
vaån ñaûm baûo chaát löôïng. Nhö vaäy ñeå ñaït ñöôïc vaán
ñeà thì tính caáp thieát cuûa yeâu caàu laø phaûi giaûm thieåu
chi phí giaûm giaù thaønh nhöng phaûi ñaït ñöôïc lôïi nhuaän
mong muoán, chính vì vaäy maø ñeà taøi: Keá toaùn chi phí
saûn xuaát vaø tính gía thaønh laø ñeà taøi maø em choïn
ñeå phaân tích .
Tuy nhieân trong quaù trình thöïc taäp vaø vieát ñeà
taøi naøy, maëc duø ñaõ coá gaén tìm hieåu vaø thu thaäp soá
lieäu coù lieân quan cuõng nhö döïa treân cô sôû lyù luaän ñaõ
döôïc thaày coâ truyeàn ñaït, ñoàng thôøi tìm hieåu theâm
giaùo trình ñeå hoaøn thaønh chuyeân ñeà naøy, chaéc chaén
coøn maéc phaûi nhöõng sai soùt laø ñieàu khoâng theå traùnh
khoûi, kính mong söï chæ baûo cuûa quí thaày coâ vaø ban
laõnh ñaïo xí nghieäp cuõng nhö caùc baïn ñeå giuùp em hoaøn
thaønh chuyeân ñeà naøy vôùi noäi dung ñaày ñuû hôn ,
hoaøn chænh hôn.
Xin chaân thaønh caûm ôn
TP.Hoà chí Minh-07/2005
PHAÀN I:
CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN VEÀ TAÄP HÔÏP CHI
PHÍ SAÛN XUAÁT VAØ TÍNH GIAÙ
THAØNH SAÛN PHAÅM
I. NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ CHUNG.
1.Chi phí saûn xuaát.
a) Khaùi nieäm:
Chi phí saûn xuaát laø bao goàm toaøn boä
hao phí veà lao ñoäng soáng vaø lao ñoäng vaät hoaù phaùt
sinh trong quaù trình saûn xuaát ñeå cheá taïo ra saûn
phaåm vaø thöôøng lieân quan ñeán moät khoaûng thôøi
gian nhaát ñònh.
b) Ñaëc ñieåm: Chi phí saûn xuaát mang caùc
ñaëc ñieåm sau:
- Chi phí saûn xuaát mang tính taát yeáu khaùch
quan, do ñoù caàn tieát kieäm moät caùch toát
nhaát ñeå haï thaáp giaù thaønh saûn phaåm.
- Chi phí saûn xuaát vaän ñoäng moät caùch lieân
tuïc.
- Chi phí saûn xuaát mang tính ña daïng vaø
phong phuù do gaén lieàn vôùi nhieàu chu trình
saûn xuaát khaùc nhau.
c) Phaân loaïi chi phí saûn xuaát:
Chi phí saûn xuaát ñöôïc phaân loaïi theo
nhieàu tieâu thöùc khaùc nhau phuø hôïp vôùi töøng muïc
ñích söû duïng.
. Phaân loaïi theo yeáu toá (noäi dung kinh
teá cuûa chi phí):Theo caùch phaân loaïi naøy thì chi phí
saûn xuaát phaùt sinh neáu coù cuøng noäi dung kinh teá
thì ñöïôc saép xeáp chung vaøo moät yeáu toá. Chi phí saûn
xuaát bao goàm 5 yeáu toá:
Chi phi nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp:
bao goàm chi phí nguyeân vaät lieäu chính,
nguyeân vaät lieäu phuï, nhieân
lieäu, .............söû duïng tröïc tieáp cho saûn
xuaát saûn phaåm trong toaøn doanh
nghieäp.
Chi phí nhaân coâng: bao goàm löông
vaø caùc khoaûng trích theo löông cuûa caùc
nhaân vieân trong doanh nghieäp.
Chi phí khaáu hao taøi saûn coá ñònh:
laø khaáu hao toaøn boä taøi saûn trong
doanh nghieäp.
Chi phí dòch vuï baèng tieàn: ñieän,
nöôùc, ñieän thoaïi, chi phí söûa chöõa thueâ
ngoaøi…..
Chi phí baèng tieàn khaùc nhö: chi phí
vaän chuyeån, boác xeáp….
Theo caùch phaân loaïi naøy coù yù nghóa phuïc vuï
cho vieäc laäp keá hoaïch saûn xuaát cuûa doanh
nghieäp, döï toaùn chi phí, laäp baùo caùo taøi chính.
Phaân loaïi chi phí saûn xuaát theo
khoaûn muïc (coâng duïng kinh teá vaø ñòa
dieåm phaùt sinh) bao goàm 3 khoaûn muïc:
Chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp.
Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp.
Chi phí saûn xuaát chung.
Theo caùch phaân loaïi naøy coù yù nghóa trong vieäc
phuïc vuï cho coâng taùc toå chöùc keá toaùn chi
phí saûn xuaát vaø tính giaù thaønh saûn phaåm.
Ngoaøi 2 caùch phaân loaïi treân, chi phí
saûn xuaát coøn ñöôïc phaân loaïi theo moät
soá tieâu thöùc khaùc: chi phí ban ñaàu vaø
chi phí chuyeån ñoåi , bieán phí vaø ñònh
phí, tröïc tieáp, giaùn tieáp…
2. Gía thaønh saûn phaåm:
a) Khaùi nieäm:
Laø thöôùc ño baèng tieàn cuûa toaøn boä hao phí
veà lao ñoäng soáng vaø lao ñoäng vaät hoaù lieân quan ñeán
khoái löôïng saûn phaåm, dòch vuï ñaõ hoaøn thaønh .
b) Ñaëc ñieåm:
Gía thaønh saûn phaåm coù caùc ñaëc ñieåm sau:
Tính thôøi haïn:töùc laø giaù thaønh saûn
phaåm gaén lieàn vôùi moät soá löôïng saûn
phaåm, lao vuï, dòch vuï ñaõ hoaøn thaønh.
Giaù thaønh vöøa mang tính khaùch
quan vöøa mang tính chuû quan.
Giaù thaønh mang tính chính xaùc vì ñoù
laø keát quaû thu ñöôïc duøng ñeå so saùnh
vôùi toaøn boä chi phí boû ra saûn xuaát.
c) Phaân loaïi giaù thaønh:
Ñeåå phuïc vuï cho coâng taùc quaûn lyù ôû doanh
nghieäp thì ngöôøi ta thöôøng duøng caùc loaïi giaù
thaønh nhö sau:
Gía thaønh keá hoaïch: Laø giaù thaønh ñöôïc
xaùc ñònh tröôùc khi baét ñaàu saûn xuaát cuûa kyø
keá hoaïch döïa treân caùc ñònh möùc vaø döï toaùn
cuûa kyø keá hoaïch.
Gía thaønh ñònh möùc : Laø giaù thaønh ñöôïc
xaùc ñònh treân cô sôû caùc ñònh möùc chi phí hieän
haønh taïi töøng thôøi ñieåm nhaát ñònh trong kyø keá
hoaïch.
Gía thaønh thöïc teá: Laø giaù thaønh ñöôïc xaùc
ñònh sau khi hoaøn thaønh vieäc cheá taïo saûn
phaåm treân cô sôû chi phí thöïc teá phaùt sinh.
3. Nhieäm vuï cuûa keá toaùn tính giaù thaønh saûn
phaåm.
- Tính toaùn vaø phaûn aûnh moät caùch chính
xaùc, ñaày ñuû, kòp thôøi tình hình phaùt sinh chi phí saûn
xuaát ôû caùc boä phaän saûn xuaát cuõng nhö trong phaïm vi
toaøn doanh nghieäp gaén lieàn vôùi caùc loaïi chi phí saûn
xuaát khaùc nhau, theo töøng coâng ñoaïn saûn xuaát.
- Tính toaùn chính xaùc, kòp thôøi giaù thaønh cuûa
töøng loaïi saûn phaåm ñöôïc saûn xuaát.
- Kieåm tra chaët cheõ tình hình thöïc hieän caùc
ñònh möùc tieâu hao vaø caùc döï toaùn chi phí nhaèm phaùt
hieän kòp thôøi caùc hieän töïông laõng phí, söû duïng chi phí
khoâng ñuùng keá hoaïch, sai muïc ñích.
- Laäp caùc baùo caùo veà chi phí saûn xuaát vaø
giaù thaønh saûn phaåm, tham gia phaân tích tình hình thöïc
hieän keá hoaïch giaù thaønh, ñeà xuaát bieän phaùp ñeå tieát
kieäm chi phí saûn xuaát vaø haï thaáp giaù thaønh saûn
phaåm.
4. Moái quan heä giöõa chi phí saûn xuaát vaø giaù
thaønh saûn phaåm.
Chi phí saûn xuaát vaø giaù thaønh saûn phaåm laø hai
maët khaùc nhau cuûa moät quaù trình saûn xuaát, moät beân
laø caùc yeáu toá chi phí saûn xuaát ñaàu vaøo, moät beân laø
keát quaû saûn xuaát ñaàu ra neân chi phí saûn xuaát vaø giaù
thaønh saûn phaåm coù moái lieân heä maät thieát vôùi nhau,
chuùng coù nguoàn goác gioáng nhau nhöng khaùc nhau veà
maët phaïm vi vaø hình thaùi bieåu hieän .
+ Chi phí saûn xuaát ñöôïc xaùc ñònh trong phaïm vi
giôùi haïn cuûa töøng kyø nhaát ñònh .Chi phí saûn xuaát
trong töøng thôøi kyø keá toaùn coù lieân quan ñeán hai boä
phaän khaùc nhau : Saûn phaåm hoaøn thaønh trong kyø vaø
saûn phaåm dôû dang cuoái kyø .
+ Giaù thaønh saûn phaåm chæ tính cho saûn phaåm ñaõ
hoaøn thaønh trong kyø vaø chæ tieâu naøy bao goàm hai boä
phaän : Chi phí saûn xuaát kyø tröôùc chuyeån sang kyø naøy
vaø moät phaàn chi phí saûn xuaát trong kyø naøy sau khi tröø
ñi chi phí dôû dang cuoái kyø .
=>Do ñoù , vieäc phaân bieät chi phí saûn xuaát vaø giaù
thaønh saûn phaåm coù yù nghóa quan troïng trong vieäc
theo doõi , kieåm tra caùc chi phí phaùt sinh vaø chuaån bò
soá lieäu cho vieäc tính giaù thaønh saûn phaåm .
II. NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ VEÀ CHI PHÍ SAÛN XUAÁT VAØ
TÍNH GIAÙ THAØNH SAÛN PHAÅM .
1. Ñoái töôïng taäp hôïp chi phí saûn xuaát
a) Khaùi nieäm :
Ñoái töôïng taäp hôïp chi phí laø xaùc ñònh phaïm vi
giôùi haïn maø chi phí caàn ñöôïc taäp hôïp ñeå phuïc vuï
cho vieäc kieåm soaùt chi phí vaø tính giaù thaønh saûn
phaåm.
b)Cô sôû ñeå xaùc ñònh ñoái töôïng taäp hôïp chi phí
saûn xuaát
Caên cöù vaøo ñaëc ñieåm toå chöùc saûn xuaát vaø
toå chöùc quaûn lyù cuûa doanh nghieäp.
Caên cöù vaøo quy trình coâng ngheä saûn xuaát saûn
phaåm.
Caên cöù vaøo trình ñoä cuûa nhaân vieân keá toaùn
trong doanh nghieäp.
Do ñoù, ñoái töôïng taäp hôïp chi phí coù theå laø taäp hôïp
theo töøng phaân xöôûng, töøng saûn phaåm, töøng giai
ñoaïn coâng ngheä saûn xuaát hay töøng ñôn ñaët haøng .
2.Ñoái töôïng tính giaù thaønh saûn phaåm.
a) Khaùi nieäm:
Ñoái töôïng tính giaù thaønh laø nhöõng saûn
phaåm, lao vuï, dòch vuï caàn tính giaù thaønh.
b) Cô sôû ñeå xaùc ñònh ñoái töôïng tính giaù
thaønh.
Döïa treân nhieäm vuï saûn xuaát caùc maët haøng
ñöôïc giao, baùn thaønh phaåm, lao vuï, dòch vuï ñaõ hoaøn
thaønh.
ï Tính chaát quy trình coâng ngheä saûn xuaát.
Yeâu caàu vaø trình ñoä quaûn lyù cuûa coâng ty.
Do ñoù ñoái töôïng tính giaù thaønh coù theå laø chi tieát
saûn phaåm, baùn thaønh phaåm, saûn phaåm hoaøn
thaønh, ñôn ñaët haøng.........
3. Kyø tính giaù thaønh saûn phaåm
a) Khaùi nieäm:
Kyø tính giaù thaønh laø thôøi kyø maø boä phaän
keá toaùn tính giaù thaønh phaûi tieán haønh tính
giaù thaønh cho caùc ñoái töôïng ñaõ choïn .
b) Caên cöù ñeå xaùc ñònh kyø tính giaù thaønh:
Caên cöù vaøo ñaëc ñieåm saûn xuaát saûn
phaåm, chu kyø saûn xuaát, quy trình coâng
ngheä….Coù 2 tröôøng hôïp:
Ñoái vôùi nhöõng doanh nghieäp saûn xuaát saûn phaåm
coù chu kyø saûn xuaát ngaén, nhaäp kho lieân tuïc thì tính
giaù thaønh saûn phaåm laø haøng thaùng vaø tính vaøo
cuoái moãi thaùng.
Ñoái vôùi nhöõng doanh nghieäp saûn xuaát saûn phaåm
coù chu kyø kinh doanh daøi hoaëc saûn xuaát mang tính
ñôn chieác. Thì kyø tính giaù thaønh laø luùc saûn phaåm
hoaøn thaønh hay khi keát thuùc moät ñôn ñaët haøng.
4. Taäp hôïp vaø phaân boå chi phí saûn xuaát.
Quy trình taäp hôïp chi phí saûn xuaát vaø tính giaù
thaønh saûn phaåm coù 2 phöông phaùp :
Phöông phaùp keâ khai thöôøng xuyeân
Phöông phaùp kieåm keâ ñònh kyø .
Nhöng do ñaëc ñieåm, tính chaát saûn xuaát, quy
trính coâng ngheä vaø yeâu caàu quaûn lyù cuûa coâng
ty neân tuyø theo coâng ty söû duïng phöông phaùp taäp
hôïp chi phí saûn xuaát vaø tính giaù thaønh saûn phaåm
theo phöông phaùp keâ khai thöôøng xuyeân hay ñònh
kyø.
III. TAÄP HÔÏP VAØ PHAÂN BOÅ CAÙC LOAÏI CHI PHÍ
SAÛN XUAÁT
1. Taäp hôïp vaø phaân boå chi phí nguyeân vaät
lieäu tröïc tieáp.
a) Khaùi nieäm:
Chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp bao goàm
taát caû nhöõng khoaûn chi phí veà nguyeân vaät
lieäu chính, nguyeân vaät lieäu phuï, nhieân lieäu
ñöôïc söû duïng tröïc tieáp cho saûn xuaát saûn
phaåm.
b) Taøi khoaûn söû duïng:
Taøi khoaûn 621 “ Chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc
tieáp”
Keá toaùn caàn môû chi tieát taøi khoaûn 621 theo
doõi chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp cho töøng saûn
phaåm hoaëc töøng phaân xöôûng
C. Sô ñoà haïch toaùn:
(1)Xuaát vaät lieäu tröïc tieáp cho saûn xuaát saûn phaåm .
(2)Mua nguyeân vaät lieäu ñöa vaøo söû duïng ngay khoâng
qua nhaäp kho.
(3)Vaät lieäu do doanh nghieäp saûn xuaát ra ñöôïc ñua qua
ngay vaøo quaù trình saûn xuaát saûn phaåm.
(4)Vaät lieäu söû duïng ñeå saûn xuaát saûn phaåm coøn
thöøa laïi nhaäp kho.
(5)Keát chuyeån chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp vaøo
taøi khoaûng 154 ñeå tính giaù thaønh saûn phaåm.
c) Nguyeân taéc phaân boå:
Nguyeân vaät lieäu xuaát ra ñeå saûn xuaát cho saûn
phaåm naøo thì haïch toaùn tröïc tieáp vaøo chi phí nguyeân
vaät lieäu tröïc tieáp cho saûn phaåm aáy. Trong tröôøng
hôïp nguyeân vaät lieäu xuaát ra nhöng khoâng bieát cho
moãi saûn phaåm laø bao nhieâu thì keá toaùn phaûi aùp
duïng phöông phaùp phaân boå giaùn tieáp .
+ Tieâu thöùc thöôøng ñöôïc choïn ñeå phaân
boå laø phaân boå theo ñònh möùc tieâu
hao.
+ Coâng thöùc phaân boå:
2.Taäp hôïp vaø phaân boå chi phí nhaân coâng
tröïc tieáp
a)Khaùi nieäm:
Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp laø toaøn boä caùc
khoaûn chi phí lieân quan ñeán ngöôøi lao ñoäng tröïc tieáp
saûn xuaát saûn phaåm nhö: tieàn löông, tieàn coâng, phuï
caáp, caùc khoaûn trích theo löông.
Tieàn löông laø khoaûn muïc chi phí trong giaù
thaønh cuûa saûn phaåm, laø nguoàn thu nhaäp
chuû yeáu cuûa ngöôøi lao ñoäng. Tieàn löông
ñöôïc hình thaønh theo hai cô sôû chuû yeáu:
soá löôïng vaø chaát löôïng cuûa töøng ngöôøi.
Tieàn löông coù taùc duïng thuùc ñaåy ngöôøi
lao ñoäng tích cöïc lao ñoäng.
Caùc khoaûn trích theo löông bao goàm:
Baûo hieåm xaõ hoäi (TK 3383):
Laø khoaûn tieàn ngöôøi lao ñoäng ñöôïc höôûng
trong tröôøng hôïp: nghæ vieäc do oám ñau, thai
saûn, tai naïn lao ñoäng, beänh ngheà nghieäp…Quyõ
baûo hieåm xaõ hoäi ñöôïc hình thaønh baèng caùch
trích theo tæ leä 20% treân toång löông thöïc teá
phaûi traû coâng nhaân vieân haøng thaùng (15% tính
vaøo chi phí saûn xuaát kinh doanh, 5% tröø vaøo
löông cuûa ngöôøi lao ñoäng).
Baûo hieåm y teá(TK 3384)
Theo quy trình hieän haønh, haøng thaùng doanh
nghieäp phaûi trích 3% baûo hieåm y teá tính treân
toång löông phaûi traû coâng nhaân vieân. Trong ñoù
2% tính vaøo chi phí saûn xuaát kinh doanh, 1% tröø
vaøo löông coâng nhaân vieân.
Kinh phí coâng ñoaøn( TK3382):
Theo quy ñònh hieän haønh, haøng thaùng doanh
nghieäp phaûi trích 2% kinh phí coâng ñoaøn tính
treân toång löông phaûi traûcoâng nhaân vieân vaø
tính heát vaøo chi phí saûn xuaát kinh doanh. Trong
ñoù 1% noäp leân cho coâng ñoaøn caáp treân, 1%
ñeå chi tieâu cho caùc hoaït ñoäng ôû doanh nghieäp,
nhaèm baûo veä lôïi ích ngöôøi lao ñoäng.
b)Taøi khoaûn söû duïng:
Taøi khoaûn 622 “Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp”
Keá toaùn caàn môû chi tieát taøi khoaûn 622 ñeå
theo doõi cho töøng phaân xöôûng, hay töøng saûn
phaåm.
c) Sô ñoà haïch toaùn:
(1) Tieàn löông, tieàn aên giöõa ca phaûi thanh toaùn cho coâng nhaân tröïc
tieáp saûn xuaát.
(2) Trích tröôùc tieàn löông nghæ pheùp cuûa coâng nhaân tröïc tieáp saûn
xuaát.
(3) Trích baûo hieåm xaõ hoäi, baûo hieåm y teá, kinh phí coâng ñoaøn vaøo
chi phí.
(4) Caùc khoaûn chi phí nhaân coâng tröïc tieáp ñöôïc thanh toaùn tröïc tieáp
baèng tieàn maët (ñoái vôùi lao ñoäng taïm thôøi).
(5) Keát chuyeån chi phí nhaân coâng tröïc tieáp thöïc teá phaùt sinh trong
kyø vaøo taøi khoaûn 154 ñeå tính giaù thaønh saûn phaåm.
d) Nguyeân taéc phaân boå:
Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp lieân quan ñeán ñoái
töôïng naøo thì haïch toaùn tröïc tieáp vaøo ñoái töôïng
chòu chi phí aáy.
Trong tröôøng hôïp chi phí nhaân coâng tröïc tieáp lieân
quan ñeán nhieàu ñoái töôïng chòu chi phí vaø khoâng xaùc
ñònh cho moãi ñoái töôïng laø bao nhieâu thì keá toaùn
phaûi tieán haønh phaân boåi theo tieâu thöùc phuø hôïp .
Tieâu thöùc thöôøng phaân boå laø ñònh möùc tieàn
löôïng cuûa caùc ñoái töôïng, heä soá phaân boå ñöôïc qui
ñònh, soá giôø saûn xuaát ……….
Coâng thöùc phaân boå:
3. Taäp hôïp vaø phaân boå chi phí saûn xuaát chung.
a) Khaùi nieäm:
Laø caùc khoaûn chi phí phaùt sinh taïi
phaân xöôûng saûn xuaát nhöng ngoaøi hai khoaûn muïc
treân; bao goàm caùc khoaûn: chi phí nhaân vieân phaân
xöôûng, chi phí vaät lieäu phuï, chi phí coâng cuï duïng cuï,
chi phí khaáu hao taøi saûn coá ñònh, chi phí dòch vuï mua
ngoaøi vaø caùc khoaûn chi phí khaùc baèng tieàn .
b) Taøi khoaûn söû duïng:
Taøi khoaûn 627 “Chi phí saûn xuaát chung”. Taøi
khoaûn naøy coù 6 khoaûn caáp 2.
Keá toaùn môû chi tieát taøi khoaûn 627 cho töøng phaân
xöôûng hay saûn phaåm, vaø ñoàng thôøi môû soå chi tieát
ñeå theo doõi chi phí saûn xuaát chung bieán ñoåi, chi phí saûn
xuaát chung coá ñònh.
c) Sô ñoà haïch toaùn:
(1) Tieàn löông vaø caùc khoaûn trích theo löông cuûa coâng nhaân
phaân xöôûng .
(2) Chi phí vaät lieäu phuïc vuï phaân xöôûng saûn xuaát
(3) Chi phí khaáu hao taøi saûn coá ñònh .
(4) Chi phí dòch vuï mua ngoaøi .
(5) Keát chuyeån chi phí saûn xuaát chung bieán ñoåi, chi phí saûn
xuaát chung coá ñònh ñöôïc tính vaøo giaù thaønh saûn phaåm .
(6) Keát chuyeån chi phí saûn xuaát chung qua taøi khoaûn 154 ñeå
tính gaùi thaønh saûn phaåm
(7) Chi phí saûn xuaát chung coá ñònh khoâng ñöôïc tính vaøo giaù
thaønh saûn phaåm maø ñöôïc tính tröïc tieáp vaøo giaù voán haøng
baùn.
d)Nguyeân taéc phaân boå:
Chi phí saûn xuaát chung ñöôïc chi tieát töøng boä
phaän phaân xöôûng saûn xuaát
Chi phí saûn xuaát chung phaùt sinh ôû boä phaän
phaân xöôûng naøo thì tính cho boä phaän phaân
xöôûng ñoù khoâng phaân bieät laø saûn phaåm
ñaõ hoaøn thaønh hay chöa .
Neáu chi phí saûn xuaát chung lieân quan ñeán
nhieàu ñoái töôïng thì choïn tieâu thöùc phaân boå
Ñònh möùc chi phí saûn xuaát chung
Tieàn löông cuûa coâng nhaân saûn xuaát
Caên cöù giôø coâng saûn xuaát
coâng thöùc phaân boå:
3.1 Haïch toaùn vaø phaân boå chi phí traû tröôùc,
trích tröôùc
a).Haïch toaùn vaø phaân boå chi phí traû
tröôùc.
-Khaùi nieäm: Chi phí traû tröôùc laø nhöõng
khoaûn chi phí thöïc teá ñaõ phaùt sinh nhöng vôùi
moät khoaûn chi phí lôùn, hoaëc lieân quan ñeán nhieàu
kyø nhö chi phí phaân boå coâng cuï duïng cuï, chi phí
söûa chöõa lôùn taøi saûn coá ñònh.
Ñeå ñaûm baûo söï oån ñònh vaø chính xaùc
cuûa giaù thaønh, keá toaùn caàn haïch toaùn möùc
phaân boå hôïp lyù vaøo chi phí haøng kyø .
Ñeå phaûn aùnh keá toaùn söû duïng taøi
khoaûn 142 “chi phí traû tröôùc ngaén haïn”, vaø taøi
khoaûn 242 “chi phí traû tröôùc daøi haïn”.
Taøi khoaûn 142 coù 2 taøi khoaûn caáp 2:
1421 “chi phí chôø phaân boå”, vaø 1422 “Chi phí chôø
keát chuyeån”
Taøi khoaûn 1422 chæ aùp duïng ñoái vôùi
nhöõng doanh nghieäp coù chu kyø kinh
doanh daøi, trong kyø baùo caùo khoâng coù
hoaëc ít coù doanh thu, neân chi phí baùn
haøng vaø chi phí quaûn lyù ñöôïc pheùp
chôø keá chuyeån ñeå tính tröø vaøo doanh
thu baùn haøng cuûa kyø hoaïch toaùn sau .
Ñeå phuïc vuï cho coâng taùc tính giaù
thaønh saûn phaåm, ta chæ quan taâm ñeán
chi phí chôø phaân boå (Taøi khoaûn 1421)
Sô ñoà haïch toaùn :
_ Keá toaùn caàn phaûi theo doõi töøng khoaûn chi
phí traû tröôùc ñaõ phaùt sinh , ñaõ phaân boå vaøo
caùc kyø haïch toaùn cho caùc ñoái töôïng chòu chi phí
coù lieân quan vaø soá coøn laïi chôø phaân boå.
b) Haïch toaùn vaø phaân boå chi phí trích
tröôùc
Khaùi nieäm: Chi phí trích tröôùc laø nhöõng
khoaûn chi phí thöïc teá chöa phaùt sinh nhöng ñaõ tính
tröôùc vaøo giaù thaønh hay chi phí. Thoâng thöôøng
nhöõng khoaûn chi phí naøy doanh nghieäp ñaõ coù keá
hoaïch tröôùc, bao goàm nhöõng khoaûn chi phí sau :
_ Trích tröôùc tieàn löông nghæ pheùp cuûa coâng
nhaân tröïc tieáp saûn xuaát .
_ Chi phí trong thôøi gian ngöøng saûn xuaát coù
keá hoaïch tröôùc.
_ Chi phí söûa chöõa lôùn taøi saûn coá ñònh coù
keá hoaïch tröôùc.
_ Chi phí baûo haønh saûn phaåm.
……………
Taøi khoaûn söû duïng :
Taøi khoaûn 335 “Chi phí phaûi traû”.
Sô ñoà haïch toaùn :
3.2 Chi phí coâng cuï duïng cuï vaø chi phí khaáu hao
a) Keá toaùn chi phí coâng cuï, duïng cuï.
Khaùi nieäm: Coâng cuï duïng cuï laø nhöõng tö
lieäu lao ñoäng , khoâng ñuû ñieàu kieän ñeå trôû thaønh taøi
saûn coá ñònh .
Taøi khoaûn söû duïng:
Taøi khoaûn 153 “ Coâng cuï duïng cuï”, 142, 242.
Sô ñoà haïch toaùn :
Coâng thöùc phaân boå:
Khi baùo hoûng duïng cuï, keá toaùn phaân boå noát giaù
trò coøn laïi cuûa coâng cuï vaøo chi phí theo coâng thöùc .
b). Keá toaùn chi phí khaáu hao taøi saûn coá ñònh.
Trong quaù trình söû duïng, taøi saûn coá ñònh seõ bò
hao moøn daàn . Khaáu hao taøi saûn coá ñònh laø vieäc
phaân boå coù heä thoáng giaù trò phaûi khaáu hao taøi saûn
coá ñònh vaøo chi phí töøng kyø trong suoát thôøi gian söû
duïng höõu ít cuûa taøi saûn ñoù.
Ñeå phaûn aùnh söï hao moøn cuûa taøi saûn , keá toaùn
söû duïng taøi khoaûn 214 “hao moøn taøi saûn coá ñònh”.
Sô ñoà haïch toaùn.