Nội dung text: Công tác quản lý tiền lương và các khoản trích theo lương tại công ty sản xuất và dịch vụ thương mại đông á
LuËn v¨n tèt nghiÖp. C«ng t¸c qu¶n lý quü tiÒn l-
¬ng vµ
c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng
Lêi më ®Çu
* tÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi
Trong nÒn s¶n xuÊt x· héi cña bÊt kú mét quèc gia nµo,
tiÒn l¬ng lu«n lu«n lµ mét vÊn ®Ò “ CÇn bµn cÇn nãi”. Nã
hµm chøa trong ®ã nhiÒu mèi quan hÖ gi÷a s¶n xuÊt –
ph©n phèi, trao ®æi, gi÷a tÝch luü – tiªu dïng, gi÷a thu
nhËp – n©ng cao cña c¸c thµnh phÇn d©n c.
Vµo thËp niªn 90, khi nÒn kinh tÕ níc ta chuyÓn tõ kinh
tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng cã sù
qu¶n lý cña Nhµ níc, c¸c doanh nghiÖp ph¶i tù chñ trong s¶n
xuÊt kinh doanh. Tù ho¹ch to¸n chi phÝ mµ trong khi ®ã tiÒn
l¬ng còng lµ mét kho¶n chi phÝ ph¶i tÝnh vµo gi¸ thµnh s¶n
phÈm, do ®ã tiÒn l¬ng cµng trë thµnh vÊn ®Ò quan träng
trong c¸c doanh nghiÖp hiÖn nay.
Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng hiÖn nay, tæ chøc lao
®éng tiÒn l¬ng lµ néi dung quan träng trong c«ng t¸c qu¶n
trÞ kinh doanh cña doanh nghiÖp, nã lµ mét trong nh÷ng
nh©n tè rÊt quan träng quyÕt ®Þnh sù sèng cßn cña doanh
nghiÖp bëi con ngêi lu«n lu«n lµ nh©n tè trung t©m cña s¶n
xuÊt, dï m¸y mãc cã hiÖn ®¹i ®Õn ®©u th× vÉn ph¶i cÇn
sù trî gióp cña con ngêi lao ®éng. Tæ chøc tèt c«ng t¸c tiÒn
l¬ng gióp cho viÖc qu¶n lý lao ®éng cña doanh nghiÖp ngµy
cµng hoµn thiÖn h¬n, thóc ®Èy ngêi lao ®éng h¨ng say lµm
viÖc h¬n vµ chÊp hµnh tèt kû luËt lao ®éng nh»m t¨ng n¨ng
xuÊt vµ hiÖu qu¶ c«ng viÖc, ®ång thêi còng t¹o c¬ së tÝnh l-
¬ng ®óng víi nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng: Tr¶ l-
Trêng §¹i Häc D©n LËp §«ng §«
1 - -
NguyÔn §øc Dòng QTDN - K6
LuËn v¨n tèt nghiÖp. C«ng t¸c qu¶n lý quü tiÒn l-
¬ng vµ
c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng
¬ng ngang nhau cho nh÷ng lao ®éng nh nhau, ®¶m b¶o
t¨ng n¨ng xuÊt lao ®éng nhanh h¬n t¨ng tiÒn l¬ng b×nh
qu©n vµ mèi quan hÖ hîp lý vÒ tiÒn l¬ng gi÷a nh÷ng ngêi
lµm c¸c ngµnh nghÒ kh¸c nhau. NÕu tæ chøc tèt c«ng t¸c
tiÒn l¬ng, qu¶n lý tèt quü l¬ng vµ ®¶m b¶o tr¶ l¬ng, trî
cÊp, BHXH theo ®óng quy ®Þnh chÝnh s¸ch sÏ t¹o c¬ së cho
viÖc ph©n bæ chi phÝ nh©n c«ng vµo gi¸ thµnh ®îc chÝnh
x¸c, ®Æc biÕt ®èi víi doanh nghiÖp cã quy m« vµ sè lîng
c¸n bé c«ng nh©n viªn lín. C«ng ty s¶n xuÊt vµ dÞch vô Th-
¬ng M¹i §«ng ¸ lµ mét doanh nghiÖp Nhµ níc thuéc Bé Th-
¬ng M¹i. Ho¹t ®éng chÝnh C«ng ty lµ s¶n xuÊt nh÷ng mÆt
hµng may mÆc phôc vô cho ngêi tiªu dïng trong vµ ngoµi níc.
TiÕn hµnh kinh doanh vµ nhËp khÈu trùc tiÕp, gia c«ng c¸c
s¶n phÈm may mÆc cã chÊt lîng cao theo ®¬n ®Æt hµng
cña kh¸ch hµng. Do ®ã yªu cÇu ®Æt ra ®èi C«ng ty lµ x©y
dùng ®îc mét nÒn t¶ng v÷ng ch¾c trong ®ã c«ng t¸c tæ
chøc qu¶n lý tiÒn l¬ng còng kh«ng nh»m ngo¹i lÖ ®Ó ®¶m
b¶o tèt cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ t¹o cho C«ng
ty chç ®øng v÷ng ch¾c trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng c¹nh
tranh nãng báng hiÖn nay.
Th«ng qua viÖc nghiªn cøu, thùc tËp t×nh h×nh thùc tÕ
t¹i C«ng ty s¶n xuÊt vµ dÞch vô Th¬ng M¹i §«ng ¸ , b»ng
nh÷ng kiÕn thøc ®· ®îc trang bÞ trong qu¸ tr×nh häc tËp t¹i
trêng cïng víi sù híng dÉn chØ b¶o tËn t×nh cña c¸n bé c«ng
Trêng §¹i Häc D©n LËp §«ng §«
2 - -
NguyÔn §øc Dòng QTDN - K6
LuËn v¨n tèt nghiÖp. C«ng t¸c qu¶n lý quü tiÒn l-
¬ng vµ
c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng
nh©n viªn phßng Hµnh chÝnh tæng hîp, phßng Thèng kª em
®· chän Kho¸ luËn tèt nghiÖp vÒ vÊn ®Ò:
“ C«ng t¸c qu¶n lý tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch
theo l¬ng t¹i C«ng ty s¶n xuÊt vµ dÞch vô th¬ng
m¹i ®«ng ¸ ”
* Môc ®Ých nghiªn cøu
Sau mét thêi gian thùc tËp t¹i Phßng Hµnh chÝnh tæng
hîp thuéc C«ng ty s¶n xuÊt vµ dÞch vô Th¬ng M¹i §«ng ¸
b»ng nh÷ng kiÕn thøc kÕt hîp gi÷a lý luËn víi t×m hiÓu,
ph©n tÝch c«ng t¸c tæ chøc tiÒn l¬ng t¹i C«ng ty. Trªn c¬
së ®ã nh»m chØ ra nh÷ng u ®iÓm, nhîc ®iÓm cßn tån t¹i
vµ nguyªn nh©n g©y ra ®Ó ®Ò ra nh÷ng biÖn ph¸p hoµn
thiÖn h¬n viÖc sö dông h×nh thøc tr¶ l¬ng linh ho¹t cho ngêi
lao ®éng.
* Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu
Trong qu¸ tr×nh thùc tËp t¹i C«ng ty s¶n xuÊt vµ dÞch
vô Th¬ng M¹i §«ng ¸ em ®· t×m hiÓu lÇn lît tõ qóa tr×nh
h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña C«ng ty vµ c«ng t¸c tæ chøc
qu¶n lý tiÒn l¬ng cïng víi c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh
cña C«ng ty díi c¸c ph¬ng ph¸p nh:
- Ph¬ng ph¸p tiÕp cËn hÖ thèng
- Ph¬ng ph¸p logic
- Ph¬ng ph¸p tiÕp cËn thùc tiÔn c¸c vÊn ®Ò lý luËn
Trêng §¹i Häc D©n LËp §«ng §«
3 - -
NguyÔn §øc Dòng QTDN - K6
LuËn v¨n tèt nghiÖp. C«ng t¸c qu¶n lý quü tiÒn l-
¬ng vµ
c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng
- Ph¬ng ph¸p thèng kª
- Ph¬ng ph¸p lÞch sö
- Tham kh¶o ý kiÕn cña c¸c bé c«ng nh©n viªn lµm
viÖc trùc tiÕp trong Phßng Tæ Chøc
Cïng víi hÖ thèng lý thuyÕt ®· ®îc häc ë trêng ®Ó tõ
®ã tiÕp cËn hiÓu ®îc c«ng t¸c tæ chøc qu¶n lý tiÒn l¬ng t¹i
C«ng ty. Cuèi cïng ®Ó ®a ra c¸c biÖn ph¸p hoµn thiÖn h¬n
n÷a c«ng t¸c tæ chøc qu¶n lý tiÒn l¬ng gãp phÇn ®a C«ng
ty ngµy cµng ph¸t triÓn lín m¹nh kh«ng ngõng.
* §Ó phï hîp víi môc ®Ých nghiªn cøu vµ ph¬ng ph¸p
nghiªn cøu, em chia kÕt cÊu bµi Kho¸ luËn tèt nghiÖp nµy
thµnh 3 ch¬ng ngoµi lêi më ®Çu, kÕt luËn vµ danh môc tµi
liÖu tham kh¶o:
Ch¬ng 1: C¬ së lý luËn chung vÒ tiÒn l¬ng
Ch¬ng 2: HiÖn tr¹ng c«ng t¸c qu¶n lý quü tiÒn l¬ng t¹i
C«ng ty s¶n xuÊt vµ dÞch vô th¬ng m¹i §«ng ¸
Ch¬ng 3: Ph¬ng híng vµ gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn
c«ng t¸c qu¶n lý quü tiÒn l¬ng.
§Ó hoµn thµnh kho¸ luËn nµy, ngoµi sù cè g¾ng cña
b¶n th©n em cßn nhËn ®îc sù gióp ®ì tËn t×nh cña c¸c c¸n
bé trong phßng Tæ chøc hµnh chÝnh, phßng Qu¶n lý kinh
doanh, phßng Tµi chÝnh kÕ to¸n ë C«ng ty S¶n xuÊt vµ dÞch
vô th¬ng m¹i §«ng ¸ vµ sù gióp ®ì trùc tiÕp cña thÇy gi¸o,
TS. NguyÔn Xu©n Thiªn cïng c¸c thÇy c« gi¸o trong khoa
Qu¶n trÞ kinh doanh - Trêng §¹i häc D©n LËp §«ng §«.
Trong qu¸ tr×nh hoµn thµnh kho¸ luËn nµy sÏ kh«ng
tr¸nh khái sai sãt rÊt mong nhËn ®îc ý kiÕn chØ dÉn , bæ
sung cña thÇy c« vµ b¹n bÌ .
Sinh viªn
NguyÔn ®øc Dòng.
Trêng §¹i Häc D©n LËp §«ng §«
4 - -
NguyÔn §øc Dòng QTDN - K6
LuËn v¨n tèt nghiÖp. C«ng t¸c qu¶n lý quü tiÒn l-
¬ng vµ
c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng
Ch¬ng 1:
C¬ së lý luËn chung vÒ tiÒn l¬ng
1.1- C¬ së lý luËn chung vÒ tiÒn l¬ng trong doanh nghiÖp
TiÒn l¬ng ®îc hiÓu lµ sè tiÒn mµ ngêi lao ®éng nhËn
®îc tõ ngêi sö dông lao ®éng tr¶ cho t¬ng øng víi sè lîng vµ
chÊt lîng lao ®éng mµ hä ®· tiªu hao trong qu¸ tr×nh t¹o ra
cña c¶i vËt chÊt cho x· héi.
Nh vËy tiÒn l¬ng ®îc biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña gi¸ trÞ
hµng ho¸ søc lao ®éng.
1.1.1- B¶n chÊt cña tiÒn l¬ng
§Ó tiÕn hµnh qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, bÊt kú
doanh nghiÖp nµo còng cÇn ph¶i cã c¸c yÕu tè c¬ b¶n nh:
Lao ®éng, t liÖu lao ®éng vµ ®èi tîng lao ®éng. Trong ®ã
lao ®éng lu«n lu«n lµ yÕu tè chÝnh vµ cã tÝnh chÊt quyÕt
®Þnh nhÊt. Lao ®éng kh«ng cã gi¸ trÞ riªng biÖt mµ lao
®éng lµ ho¹t ®éng t¹o ra gi¸ trÞ. Trong c¬ chÕ thÞ trêng vµ
sù ho¹t ®éng cña thÞ trêng søc lao ®éng, c¸i mµ ngêi ta
mua b¸n kh«ng ph¶i lµ lao ®éng mµ lµ søc lao ®éng. Khi søc
lao ®éng trë thµnh hµng ho¸ th× gi¸ trÞ cña nã ®îc ®o
b»ng lao ®éng kÕt tinh trong s¶n phÈm s¶n xuÊt ra. Khi ngêi
lao ®éng b¸n søc lao ®éng vµ nhËn ®îc gi¸ trÞ cña søc lao
®éng díi h×nh th¸i tiÒn l¬ng. Do vËy TiÒn l¬ng chÝnh lµ gi¸
c¶ cña søc lao ®éng.
Trêng §¹i Häc D©n LËp §«ng §«
5 - -
NguyÔn §øc Dòng QTDN - K6
LuËn v¨n tèt nghiÖp. C«ng t¸c qu¶n lý quü tiÒn l-
¬ng vµ
c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng
Theo quan ®iÓm trªn th× tiÒn l¬ng chÝnh lµ sè lîng
tiÒn tÖ mµ ngêi sö dông lao ®éng tr¶ cho ngêi lao ®éng ®Ó
hoµn thµnh c«ng viÖc theo chøc n¨ng, nhiÖm vô. MÆt kh¸c
do tÝnh chÊt ®Æc biÖt cña hµng ho¸ søc lao ®éng mµ tiÒn
l¬ng cßn lµ vÊn ®Ò X· héi rÊt quan träng, liªn quan ®Õn ®êi
sèng trËt tù X· héi. §ång thêi chÞu sù chi phèi cña c¸c quy
luËt kinh tÕ trong ®ã cã quy luËt cung cÇu, quy luËt gi¸ trÞ…
Trong ®iÒu kiÖn cña mét nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu
thµnh phÇn nh níc ta hiÖn nay, ph¹m trï tiÒn l¬ng ®îc thÓ
hiÖn cô thÓ trong tõng thµnh phÇn vµ khu vùc kinh tÕ. Trong
thµnh phÇn kinh tÕ ngoµi quèc doanh, còng nh c¸c lo¹i gi¸
c¶ hµng ho¸ kh¸c trªn thÞ trêng, tiÒn l¬ng vµ tiÒn c«ng cña
ngêi lao ®éng ë khu vùc s¶n xuÊt kinh doanh nµy dï vÉn n»m
trong khu«n khæ ph¸p luËt vµ theo nh÷n chÝnh s¸ch cña
ChÝnh Phñ nhng chØ mê nh¹t mµ tiÒn l¬ng bÞ chÞu sù t¸c
®éng, chi phèi rÊt lín cña thÞ trêng vµ thÞ trêng lao ®éng.
Nguån tiÒn l¬ng vµ nhËp cña ngêi lao ®éng b¾t nguån tõ
kÕt qu¶ cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ do hai bªn
tho¶ thuËn. Sù qu¶n lý vÜ m« cña Nhµ níc vÒ lÜnh vùc nµy
lµ b¾t buéc c¸c doanh nghiÖp ph¶i ®¶m b¶o cho ngêi lao
®éng cã møc thu nhËp thÊp nhÊt ph¶i lín h¬n hoÆc b»ng
møc l¬ng tèi thiÓu do Nhµ níc quy ®Þnh. Trong thµnh phÇn
kinh tÕ Nhµ níc vµ khu vùc hµnh chÝnh sù nghiÖp, tiÒn l¬ng
lµ sè tiÒn lµ sè tiÒn mµ c¸c c¬ quan tr¶ cho ngêi lao ®éng
Trêng §¹i Häc D©n LËp §«ng §«
6 - -
NguyÔn §øc Dòng QTDN - K6
LuËn v¨n tèt nghiÖp. C«ng t¸c qu¶n lý quü tiÒn l-
¬ng vµ
c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng
theo c¬ chÕ chÝnh s¸ch cña Nhµ níc vµ ®îc thÓ hiÖn trong
hÖ thèng thang b¶ng l¬ng ®îc Nhµ níc quy ®Þnh.
Trong c¸c yÕu tè c¬ b¶n cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, søc
lao ®éng lµ yÕu tè mang tÝnh quyÕt ®Þnh. Do ®ã cã thÓ
nãi tiÒn l¬ng lµ ph¹m trï cña s¶n xuÊt, yªu cÇu ph¶i tÝnh
®óng, tÝnh ®ñ tríc khi tr¶ hoÆc cÊp ph¸t cho ngêi lao ®éng.
Còng chÝnh v× søc lao ®éng lµ yÕu tè c¬ b¶n cña qu¸
tr×nh s¶n xuÊt cÇn ph¶i ®îc bï ®¾p sau khi ®· hao phÝ, nªn
tiÒn l¬ng còng ph¶i ®îc th«ng qua qu¸ tr×nh ph©n phèi vµ
ph©n phèi l¹i thu nhËp quèc d©n dùa trªn hao phÝ, hiÖu qu¶
lao ®éng. Vµ ë ®©y tiÒn l¬ng l¹i thÓ hiÖn lµ mét ph¹m trï
ph©n phèi.
Søc lao ®éng lµ hµng ho¸ còng nh c¸c lo¹i hµng ho¸
kh¸c nªn tiÒn l¬ng còng lµ ph¹m trï trao ®æi. Nã ®ßi hái
ph¶i ngang gi¸ víi gi¸ c¶ cña c¸c t liÖu tiªu dïng, sinh ho¹t
cÇn thiÕt nh»m t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng…
Khi ta nh¾c ®Õn tiÒn l¬ng ta cÇn ph¶i ph©n biÖt gi÷a
tiÒn l¬ng vµ thu nhËp tõ ho¹t ®éng lao ®éng s¶n xuÊt kinh
doanh cña ngêi lao ®éng. Thu nhËp bao gåm: TiÒn l¬ng (l-
¬ng c¬ b¶n), phô cÊp, tiÒn thëng vµ phóc lîi x· héi. MÆt
kh¸c ta cÇn ph¶i ph©n biÖt gi÷a tiÒn l¬ng danh nghÜa vµ
tiÒn l¬ng thùc tÕ gi÷a chóng cã mèi quan hÖ qua l¹i víi
nhau. Trong thùc tÕ tiÒn l¬ng thùc tÕ kh«ng chØ phô thuéc
vµo tiÒn l¬ng danh nghÜa mµ cßn phô thuéc vµo gi¸ c¶ cña
c¸c lo¹i hµng ho¸ tiªu dïng vµ dÞch vô cÇn thiÕt.
Trêng §¹i Häc D©n LËp §«ng §«
7 - -
NguyÔn §øc Dòng QTDN - K6
LuËn v¨n tèt nghiÖp. C«ng t¸c qu¶n lý quü tiÒn l-
¬ng vµ
c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng
* Nh vËy tiÒn l¬ng lµ mét ph¹m trï kinh tÕ g¾n liÒn lao
®éng, tiÒn tÖ vµ nÒn s¶n xuÊt hµng ho¸. TiÒn l¬ng lµ biÓu
hiÖn b»ng tiÒn cña gi¸ trÞ hµng ho¸ søc lao ®éng mµ ngêi
lao ®éng sö dông ®Ó bï ®¾p hao phÝ lao ®éng ®· bá ra
trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. MÆt kh¸c, vÒ h×nh
thøc, trong ®iÒu kiÖn tån t¹i cña nÒn s¶n xuÊt hµng ho¸ vµ
tiÒn tÖ th× tiÒn l¬ng lµ mét bé phËn cÊu thµnh nªn gi¸ trÞ
s¶n phÈm do lao ®éng t¹o ra. Tuú theo lÜnh vùc qu¶n lý mµ
tiÒn l¬ng cã thÓ ®îc x¸c ®Þnh lµ mét bé phËn cña chi phÝ
s¶n xuÊt cÊu thµnh nªn gi¸ thµnh s¶n phÈm hay lµ mét bé
phËn cña thu nhËp.
1.1.2- Chøc n¨ng cña tiÒn l¬ng
Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt, tiÒn l¬ng lµ mét
nh©n tè hÕt søc quan träng cña qu¸ tr×nh qu¶n lý c«ng t¸c
s¶n xuÊt. Cã thÓ kÓ ra mét sè chøc n¨ng c¬ b¶n cña tiÒn l-
¬ng nh sau:
a. §èi víi ngêi lao ®éng
- Duy tr× ®êi sèng: TiÒn l¬ng lµ thu nhËp tõ qu¸ tr×nh
lao ®éng cña hä, phÇn thu nhËp chñ yÕu ®èi víi ®¹i ®a sè
ngêi lao ®éng trong x· héi nã cã ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn
møc sèng cña hä.
- KÝch thÝch lao ®éng (t¹o ®éng lùc), g¾n tr¸ch nhiÖm
cña ngêi lao ®éng vµo s¶n phÈm: Chøc n¨ng nµy nh»m duy
Trêng §¹i Häc D©n LËp §«ng §«
8 - -
NguyÔn §øc Dòng QTDN - K6
LuËn v¨n tèt nghiÖp. C«ng t¸c qu¶n lý quü tiÒn l-
¬ng vµ
c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng
tr× n¨ng lùc lµm viÖc l©u dµi cã hiÖu qu¶, dùa trªn c¬ së
tiÒn l¬ng ph¶i ®¶m b¶o bï ®¾p søc lao ®éng ®· hao phÝ
®Ó khuyÕn khÝch t¨ng n¨ng suÊt. VÒ mÆt nguyªn t¾c, tiÒn
l¬ng ph¶i ®¶m b¶o lîi Ých kinh tÕ cho ngêi lao ®éng, t¹o
niÒm høng khëi trong c«ng viÖc, ph¸t huy tinh thÇn s¸ng t¹o
tù häc hái ®Ó n©ng cao tr×nh ®é nghiÖp vô, chuyªn m«n
®Ó tõ ®ã gióp hä lµm viÖc víi hiÖu qu¶ cao nhÊt vµ møc l-
¬ng nhËn ®îc tho¶ ®¸ng nhÊt.
- TÝch luü: Víi møc tiÒn l¬ng nhËn ®îc, ngêi lao ®éng
kh«ng nh÷ng duy tr× cuéc sèng hµng ngµy mµ cßn ®Ó dù
phßng cho cuéc sèng sau nµy khi hä ®· hÕt kh¶ n¨ng lao
®éng hoÆc gÆp rñi ro bÊt ngê.
- Ph©n phèi l¹i thu nhËp trong X· héi, gi¶m bít sù ®ãi
nghÌo.
b. §èi víi c¸c doanh nghiÖp
- §èi víi c¸c doanh nghiÖp, tiÒn l¬ng lµ mét phÇn chi
phÝ cÊu thµnh chi phÝ s¶n xuÊt – kinh doanh v× vËy tiÒn l-
¬ng lu«n ®îc tÝnh to¸n vµ qu¶n lý chÆt chÏ.
- Gi¸m s¸t lao ®éng: Gióp nhµ qu¶n trÞ tiÕn hµnh kiÓm
tra, theo dâi, gi¸m s¸t ngêi lao ®éng lµm viÖc theo kÕ ho¹ch
cña m×nh nh»m ®¹t ®îc nh÷ng môc tiªu mong ®îi, ®¶m
b¶o tiÒn l¬ng chi ra ph¶i ®¹t hiÖu qu¶ cao. HiÖu qu¶ cña
viÖc chi tr¶ l¬ng kh«ng chØ tÝnh theo th¸ng, quý mµ cßn ®-
îc tÝnh theo tõng ngµy, tõng giê trong toµn doanh nghiÖp
hoÆc ë c¸c bé phËn kh¸c nhau.
Trêng §¹i Häc D©n LËp §«ng §«
9 - -
NguyÔn §øc Dòng QTDN - K6
LuËn v¨n tèt nghiÖp. C«ng t¸c qu¶n lý quü tiÒn l-
¬ng vµ
c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng
- §iÒu hoµ lao ®éng: §¶m b¶o vai trß ®iÒu phèi lao
®éng hîp lý, theo nguyªn t¾c ngêi lao ®éng giái sÏ hëng l-
¬ng cao vµ ngîc l¹i. ë ®©y ngêi sö dông lao ®éng sÏ dïng
møc l¬ng ®Ó ®iÒu phèi lao ®éng.
- Lµ c¬ së, nÒn t¶ng tÝnh to¸n cho c¸c chiÕn lîc ph¸t
triÓn sau nµy cña doanh nghiÖp.
c. Nh÷ng nguyªn t¾c c¬ b¶n cña tæ chøc tiÒn l¬ng
§Ó x©y dùng ®îc mét c¬ chÕ tr¶ l¬ng, qu¶n lý tiÒn l-
¬ng vµ chÝnh s¸ch thu nhËp thÝch hîp trong c¬ chÕ thÞ tr-
êng hiÖn nay th× ta cÇn ®¶m b¶o nh÷ng nguyªn t¾c sau:
- Tr¶ l¬ng ngang nhau cho nh÷ng lao ®éng nh nhau.
§©y lµ mét nguyªn t¾c rÊt quan träng v× nã ®¶m b¶o
®îc sù c«ng b»ng, ®¶m sù b×nh ®¼ng trong tr¶ l¬ng. Nã
®îc dïng nh lµ mét thíc ®o ®¸nh gi¸, so s¸nh vµ thùc hiÖn
tr¶ l¬ng. §iÒu nµy sÏ cã t¸c dông khuyÕn khÝch rÊt lín ®èi
víi ngêi lao ®éng
- §¶m b¶o t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng t¨ng nhanh h¬n
tiÒn l¬ng b×nh qu©n.
N¨ng xuÊt lao ®éng kh«ng ngõng t¨ng lªn ®ã lµ mét
quy luËt. §ång thêi tiÒn l¬ng cña ngêi lao ®éng t¨ng lªn
kh«ng ngõng. Gi÷a t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng vµ t¨ng tiÒn l-
¬ng cã liªn quan chÆt chÏ víi nhau qua c«ng thøc sau:
Itlbq
Z = -1
Iw
Trong ®ã: Z lµ N¨ng suÊt lao ®éng
Trêng §¹i Häc D©n LËp §«ng 10
§« - -
NguyÔn §øc Dòng QTDN - K6
LuËn v¨n tèt nghiÖp. C«ng t¸c qu¶n lý quü tiÒn l-
¬ng vµ
c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng
Itlbq lµ tiÒn l¬ng b×nh qu©n
Iw lµ chi phÝ
Theo c«ng thøc trªn khi tiÒn l¬ng b×nh qu©n t¨ng th×
dÉn ®Õn chi phÝ t¨ng, t¨ng n¨ng xuÊt lao ®éng l¹i gi¶m chi
phÝ. Khi n¨ng xuÊt lao ®éng t¨ng nhanh h¬n tiÒn l¬ng
b×nh qu©n th× chi phÝ còng kh«ng t¨ng vµ ngîc l¹i.
- §¶m b¶o mèi quan hÖ hîp lý vÒ tiÒn l¬ng gi÷a nh÷ng
ngêi lao ®éng lµm c¸c nghÒ kh¸c nhau trong nÒn kinh tÕ
quèc d©n.
§¶m b¶o mèi quan hÖ hîp lý vÒ tiÒn l¬ng gi÷a nh÷ng
ngêi lao ®éng lµm viÖc trong c¸c ngµnh nghÒ kh¸c nhau
nh»m t¹o sù c«ng b»ng, b×nh ®¼ng trong sù tr¶ l¬ng cho
ngêi lao ®éng. Nguyªn t¾c nµy dùa trªn: Tr×nh ®é lµnh
nghÒ b×nh qu©n cña ngêi lao ®éng ë mçi ngµnh, ®iÒu kiÖn
lao ®éng, ý nghÜa kinh tÕ cña ngµnh trong nÒn kinh tÕ
quèc d©n vµ sù ph©n bè trong khu vùc s¶n xuÊt.
1.2- ChÝnh s¸ch tiÒn l¬ng trong Doanh nghiÖp Nhµ níc
1.2.1- C¸ch x©y dùng mét c¬ cÊu tæ chøc qu¶n lý
tiÒn l¬ng
- Ph¶i x©y dùng ®îc mét quy chÕ tr¶ l¬ng ®Çy ®ñ, râ
rµng vµ thèng nhÊt. §Ó ®¶m b¶o ®îc tÝnh d©n chñ, c«ng
khai, b¶n quy chÕ tr¶ l¬ng ph¶i ®îc sù tham gia ®ãng gãp
cña Ban chÊp hµnh c«ng ®oµn vµ phæ biÕn c«ng khai ®Õn
Trêng §¹i Häc D©n LËp §«ng 11
§« - -
NguyÔn §øc Dòng QTDN - K6
LuËn v¨n tèt nghiÖp. C«ng t¸c qu¶n lý quü tiÒn l-
¬ng vµ
c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng
tõng ngêi lao ®éng, ®ång thêi ph¶i ®¨ng ký víi c¬ quan giao
®¬n gi¸ tiÒn l¬ng cña doanh nghiÖp.
- C«ng t¸c x©y dùng ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng vµ x¸c ®Þnh
quü tiÒn l¬ng ph¶i ®¶m b¶o chÆt chÏ vµ cã ®é chÝnh x¸c
cao ®Ó kh«ng g©y thiÖt thßi cho gêi lao ®éng còng nh ngêi
tr¶ l¬ng. Quü tiÒn l¬ng ph¶i ®îc ph©n phèi trùc tiÕp cho ng-
êi lao ®éng trong doanh nghiÖp, kh«ng ®îc sö dông vµo môc
®Ých kh¸c.
* §Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn, s¸t h¹ch chÝnh x¸c, mét
trong nh÷ng nhiÖm vô quan träng cña doanh nghiÖp lµ ph¶i
x©y dùng ®îc ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng. ViÖc tiÕn hµnh x©y dùng
®¬n gi¸ tiÒn l¬ng trong doanh nghiÖp ®îc tiÕn hµnh theo
c¸c bíc sau:
Bíc mét: X¸c ®Þnh nhiÖm vô n¨m kÕ ho¹ch ®Ó x©y
dùng ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng.
C¨n cø vµo tÝnh chÊt ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh,
c¬ cÊu tæ chøc vµ chØ tiªu kinh tÕ ®Ó dùa vµ c¸c chØ tiªu
sau x©y dùng ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng:
- Tæng s¶n phÈm (kÓ c¶ s¶n phÈm quy ®æi) b»ng hiÖn
vËt.
- Tæng doanh thu.
- Tæng thu trõ tæng chi trong tæng chi kh«ngcã l¬ng
- Lîi nhuËn.
Bíc hai: X¸c ®Þnh quü tiÒn l¬ng n¨m kÕ ho¹ch ®Ó
x©y dùng ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng.
Trêng §¹i Häc D©n LËp §«ng 12
§« - -
NguyÔn §øc Dòng QTDN - K6
LuËn v¨n tèt nghiÖp. C«ng t¸c qu¶n lý quü tiÒn l-
¬ng vµ
c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng
C«ng thøc tÝnh:
Vkh = { L®b x TLmindn x (Hcb + Hpc) + Vvc) x 12}
Trong ®ã:
Vkh: Tæng quü l¬ng kÕ ho¹ch
L®b: Lao ®éng ®Þnh biªn
TLmindn: Møc l¬ng tèi thiÓu cña doanh nghiÖp lùa chän trong
khung quy ®Þnh
Hcb: HÖ sè l¬ng cÊp bËc c«ng viÖc b×nh qu©n.
Hpc: HÖ sè c¸c lo¹i phô cÊp.
Vvc: Quü tiÒn l¬ng cña bé m¸y gi¸n tiÕp mµ sè lao ®éng nµy
cha tÝnh trong ®Þnh møc lao ®éng tæng hîp.
Bíc ba: Sau khi ®· x¸c ®Þnh ®îc tæng quü l¬ng vµ
nhiÖm vô n¨m kÕ ho¹ch s¶n xuÊt. §¬n gi¸ cã thÓ ®îc tÝnh
dùa mét trong bèn chØ tiªu sau:
- §¬n gi¸ tiÒn l¬ng tÝnh trªn ®¬n vÞ s¶n phÈm
- §¬n gi¸ tiÒn l¬ng tÝnh trªn doanh thu
- §¬n gi¸ tiÒn l¬ng tÝnh trªn tæng doanh thu trõ tæng
chi phÝ
- §¬n gi¸ tiÒn l¬ng tÝnh trªn lîi nhuËn
1.2.2- C¸c c¸ch tr¶ l¬ng
ViÖc tr¶ l¬ng ph¶i ®¶m b¶o nh÷ng nguyªn t¾c sau:
- Ph¶i ®¶m b¶o t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng. §iÒu nµy
b¾t nguån tõ b¶n chÊt tiÒn l¬ng lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña
gi¸ trÞ søc lao ®éng. tiÒn l¬ng lµ nguån thu nhËp chñ yÕu
cña ngêi lao ®éng, do ®ã tiÒn l¬ng kh«ng nh÷ng ph¶i ®¶m
Trêng §¹i Häc D©n LËp §«ng 13
§« - -
NguyÔn §øc Dòng QTDN - K6
LuËn v¨n tèt nghiÖp. C«ng t¸c qu¶n lý quü tiÒn l-
¬ng vµ
c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng
b¶o t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng mµ cßn ph¶i ®¶m b¶o nu«i
sèng gia ®×nh hä. Kh«ng nh÷ng thÕ, tiÒn l¬ng cßn ph¶i cã
tÝch luü.
- TiÒn l¬ng tr¶ cho ngêi lao ®éng ph¶i dùa trªn c¬ së
sù tho¶ thuËn gi÷a ngêi sö dông lao ®éng vµ ngêi lao ®éng
th«ng qua b¶n hîp ®ång lao ®éng. Ýt nhÊt th× møc l¬ng
nhËn ®îc cña ngêi lao ®éng còng ph¶i b»ng møc l¬ng tèi
thiÓu do Nhµ níc quy ®Þnh.
- ViÖc tr¶ l¬ng cho tõng bé phËn, c¸ nh©n ngêi lao
®éng theo quy chÕ chñ yÕu phô thuéc vµo n¨ng suÊt, chÊt l-
îng, hiÖu qu¶ c«ng t¸c, gi¸ trÞ cèng hiÕn cña tõng bé phËn
c¸ nh©n ngêi lao ®éng, kh«ng ph©n phèi b×nh qu©n.§èi víi
ngêi lao ®éng cã tr×nh ®é chuyªn m«n kü thuËt cao, giái,
gi÷ vai trß quan träng trong viÖc hoµn thµnh nhiÖm vô s¶n
xuÊt kinh doanh cña ®¬n vÞ th× møc tiÒn l¬ng vµ thu nhËp
ph¶i ®îc tr¶ t¬ng xøng.
- Quü tiÒn l¬ng tr¶ trùc tiÕp cho ngêi lao ®éng theo l-
¬ng kho¸n, l¬ng s¶n phÈm, l¬ng thêi gian: Ýt nhÊt b»ng
76% tæng quü l¬ng.
- Quü khen thëng tõ quü l¬ng ®èi víi ngêi lao ®éng cã
n¨ng suÊt chÊt lîng cao, cã thµnh tÝch tèt trong c«ng t¸c tèi
®a kh«ng qu¸ 10% tæng quü tiÒn l¬ng.
- Quü khuyÕn khÝch ngêi lao ®éng cã tr×nh ®é chuyªn
m«n, kü thuËt cao, tay nghÒ giái: tèi ®a kh«ng qu¸ 2%
tæng quü tiÒn l¬ng.
Trêng §¹i Häc D©n LËp §«ng 14
§« - -
NguyÔn §øc Dòng QTDN - K6
LuËn v¨n tèt nghiÖp. C«ng t¸c qu¶n lý quü tiÒn l-
¬ng vµ
c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng
- Quü dù phßng cho c¸c n¨m sau: tèi ®a kh«ng qu¸
12% tæng
- C¨n cø vµo tÝnh chÊt, ®Æc thï s¶n xuÊt kinh doanh.
Doanh nghiÖp cã thÓ tr¶ l¬ng cho ngêi lao ®éng dùa trªn
cÊp bËc hoÆc chøc vô. §Ó ®¶m b¶o c«ng b»ng, tr¶ l¬ng
g¾n víi kÕt qu¶ lao ®éng, doanh nghiÖp cã thÓ ¸p dông
h×nh thøc tr¶ sau:
+ §èi víi lao ®éng tr¶ l¬ng thêi gian.
C«ng thøc tÝnh:
Ti = Vt. Ni. Hi/Nj.Hj
Trong ®ã:
Ti: TiÒn l¬ng cña ngêi thø i nhËn ®îc.
Vt: Quü l¬ng t¬ng øng víi møc ®é hoµn thµnh c«ng viÖc
cña bé phËn lµm l¬ng thêi gian.
Ni: Ngµy c«ng thùc tÕ cña ngêi thø i.
Hi: HÖ sè l¬ng cña ngêi thø i øng víi c«ng viÖc ®îc giao.
HoÆc tiÒn l¬ng ®îc tÝnh theo c«ng thøc .
Ti = T1i + T2i
Trong ®ã:
T1i: TiÒn l¬ng chøc vô cña ngêi thø i.
T2i: TiÒn l¬ng theo c«ng viÖc ®îc giao g¾n víi møc
®é phøc t¹p, tÝnh ch¸ch nhiÖm.
+ §èi víi lao ®éng tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm hoÆc l¬ng
kho¸n.
§èi víi c«ng nh©n viªn lµm l¬ng s¶n phÈm trùc tiÕp.
Trêng §¹i Häc D©n LËp §«ng 15
§« - -
NguyÔn §øc Dòng QTDN - K6
LuËn v¨n tèt nghiÖp. C«ng t¸c qu¶n lý quü tiÒn l-
¬ng vµ
c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng
T =V®g x q
§èi víi lao ®éng lµm l¬ng tËp thÓ.
Ti = Vsp. Ni.ti Hi/Nj.tj.Hj
Trong ®ã:
T: TiÒn l¬ng tr¶ cho tõng c¸ nh©n.
V®g: §¬n gi¸ s¶n phÈm.
Q: Sè lîng s¶n phÈm hoµn thµnh.
Ti: TiÒn l¬ng cña ngêi thø i nhËn ®îc.
Ni: Thêi gian lµm viÖc thùc tÕ cña ngêi thø i.
ti: HÖ sè l¬ng theo N§ 26/cp.
Vsp: Quü tiÒn l¬ng tËp thÓ.
*) Tr¸ch nhiÖm cña c¸c doanh nghiÖp
Doanh nghiÖp cã tr¸ch nhiÖm ph¶i x©y dùng ®Þnh
møc lao ®éng, chÊn chØnh c«ng t¸c qu¶n lý lao ®éng, x©y
dùng ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng vµ ph©n phèi tiÒn l¬ng, b¸o c¸o
t×nh h×nh thùc hiÖn lao ®éng, tiÒn l¬ng vµ thu nhËp.
1.3- C¸c h×nh thøc tr¶ l¬ng.
HiÖn nay trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt vµ hµnh
chÝnh sù nghiÖp ngêi ta thêng ¸p dông hai h×nh thøc tr¶ l-
¬ng chñ yÕu sau:
1.3.1- Tr¶ l¬ng theo thêi gian.
H×nh thøc tiÒn l¬ng theo thêi gian lµ h×nh thøc tiÒn l-
¬ng mµ sè tiÒn tr¶ cho ngêi lao ®éng c¨n cø vµo thêi gian
lµm viÖc vµ tiÒn l¬ng cña mét ®¬n vÞ thêi gian ( giê hoÆc
Trêng §¹i Häc D©n LËp §«ng 16
§« - -
NguyÔn §øc Dòng QTDN - K6
LuËn v¨n tèt nghiÖp. C«ng t¸c qu¶n lý quü tiÒn l-
¬ng vµ
c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng
ngµy). Nh vËy tiÒn l¬ng theo thêi gian phô thuéc vµo 2 yÕu
tè:
- Møc tiÒn l¬ng trong mét ®în vÞ s¶n phÈm.
- Thêi gian ®· lµm viÖc.
TiÒn l¬ng tr¶ theo thêi gian chñ yÕu ¸p dông ®èi víi
nh÷ng ngêi lµm c«ng t¸c qu¶n lý, cßn ®èi víi c«ng nh©n s¶n
xuÊt chØ nªn ¸p dông ë nh÷ng bé phËn kh«ng thÓ tiÕn hµnh
®Þnh møc mét c¸ch chÆt chÏ vµ chÝnh x¸c hoÆc v× tÝnh
chÊt h¹n chÕ do viÖc tr¶ c«ng theo s¶n phÈm sÏ kh«ng ®¶m
b¶o ®îc chÊt lîng s¶n phÈm, kh«ng ®em l¹i hiÖu qu¶ thiÕt
thùc. Tuú theo yªu cÇu vµ ®Æc thï s¶n xuÊt viÖc tÝnh vµ tr¶
l¬ng theo thêi gian cã thÓ thùc hiÖn theo hai c¸ch:
a. Tr¶ l¬ng theo thêi gian gi¶n ®¬n: ( giê, ngµy, th¸ng...)
ChÕ ®é tr¶ l¬ng theo thêi gian gi¶n ®¬n lµ chÕ ®é tr¶
l¬ng mµ tiÒn l¬ng nhËn ®îc cña mçi ngêi c«ng nh©n do møc
l¬ng cÊp bËc cao hay thÊp vµ thêi gian lµm viÖc thùc tÕ Ýt
hay nhiÒu quyÕt ®Þnh.
TiÒn l¬ng tr¶ cho ngêi lao ®éng ®îc tÝnh theo c«ng
thøc:
L = LCB x T
Trong ®ã:
L: L¬ng nhËn ®îc.
LCB: L¬ng cÊp bËc.
Trêng §¹i Häc D©n LËp §«ng 17
§« - -
NguyÔn §øc Dòng QTDN - K6
LuËn v¨n tèt nghiÖp. C«ng t¸c qu¶n lý quü tiÒn l-
¬ng vµ
c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng
T: Thêi gian lµm viÖc thùc tÕ.
ChÕ ®é tr¶ l¬ng nµy chØ ¸p dông ë nh÷ng n¬i khã
®Þnh møc lao ®éng, khã ®¸nh gi¸ c«ng viÖc mét c¸ch
chÝnh x¸c. Cã 3 lo¹i tiÒn l¬ng theo thêi gian ®¬n gi¶n:
- L¬ng giê: TÝnh theo møc l¬ng cÊp bËc vµ sè giê lµm
viÖc.
- L¬ng ngµy: TÝnh theo møc l¬ng cÊp bËc vµ sè ngµy
lµm viÖc thùc tÕ.
- L¬ng th¸ng: TÝnh theo møc l¬ng cÊp bËc th¸ng.
+ ¦u ®iÓm cña h×nh thøc nµy lµ: §¬n gi¶n, dÔ tÝnh
to¸n. H¬n n÷a ngêi c«ng nh©n cã thÓ tù tÝnh ®îc tiÒn c«ng
mµ m×nh ®îc lÜnh.
+ Nhîc ®iÓm lµ: Bªn c¹nh nh÷ng u ®iÓm, h×nh thøc
tr¶ l¬ng nµy cßn mang tÝnh chÊt b×nh qu©n nªn kh«ng
khuyÕn khÝch viÖc sö dông hîp lý thêi gian lµm viÖc, tiÕt
kiÖm nguyªn vËt liÖu, kh«ng tËp trung c«ng suÊt cña m¸y
mãc thiÕt bÞ ®Ó t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng.
b.Tr¶ l¬ng theo thêi gian cã thëng:
Theo h×nh thøc nµy th× tiÒn l¬ng ngêi lao ®éng nhËn
®îc gåm tiÒn l¬ng thêi gian gi¶n ®¬n vµ mét kho¶n tiÒn th-
ëng khi ®¹t ®îc nh÷ng chØ tiªu vÒ sè lîng hoÆc chÊt lîng ®·
quy ®Þnh nh: n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, chÊt lîng s¶n
phÈm, tiÕt kiÖm vËt t hoÆc hoµn thµnh xuÊt s¾c nhiÖm vô
®îc giao...
Trêng §¹i Häc D©n LËp §«ng 18
§« - -
NguyÔn §øc Dòng QTDN - K6
LuËn v¨n tèt nghiÖp. C«ng t¸c qu¶n lý quü tiÒn l-
¬ng vµ
c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng
H×nh thøc nµy chñ yÕu ¸p dông ®èi vãi c«ng nh©n
phô, lµm viÖc phôc vô nh c«ng nh©n söa ch÷a, ®iÒu chØnh
thiÕt bÞ... Ngoµi ra cßn ¸p dông cho c«ng nh©n chÝnh lµm
viÖc ë nh÷ng kh©u s¶n xuÊt cã tr×nh ®é c¬ khÝ ho¸ cao, tù
®éng ho¸ hoÆc nh÷ng c«ng viÖc tuyÖt ®èi ph¶i ®¶m b¶o
chÊt lîng.
ChÕ ®é tr¶ l¬ng nµy ph¶n ¸nh tr×nh ®é thµnh tÝch
c«ng t¸c th«ng qua c¸c chØ tiªu xÐt thëng ®· ®¹t ®îc. Do
vËy nã khuyÕn khÝch ngêi lao ®éng quan t©m ®Õn tr¸ch
nhiÖm vµ kÕt qu¶ c«ng t¸c cña m×nh. Do ®ã cïng víi ¶nh h-
ëng cña tiÕn bé khoa häc kü thuËt chÕ ®é tiÒn l¬ng nµy
ngµy cµng ®îc më réng h¬n.
1.3.2- Tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm.
Do cã sù kh¸c nhau vÒ ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh
doanh, c«ng ®o¹n chÕ biÕn nªn c¸c doanh nghiÖp ®· ¸p
dông réng r·i c¸c h×nh thøc tiÒn l¬ng theo s¶n phÈm víi
nhiÒu chÕ ®é linh ho¹t. §©y lµ h×nh thøc tiÒn l¬ng mµ sè
tiÒn ngêi lao ®éng nhËn ®îc c¨n cø vµo ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng,
sè lîng, chÊt lîng s¶n phÈm hoµn thµnh vµ ®îc tÝnh theo
c«ng thøc:
Lsp = ( Qi x §gi)
Trong ®ã:
Lsp: L¬ng theo s¶n phÈm.
Qi: Khèi lîng s¶n phÈm i s¶n xuÊt ra.
Trêng §¹i Häc D©n LËp §«ng 19
§« - -
NguyÔn §øc Dòng QTDN - K6
LuËn v¨n tèt nghiÖp. C«ng t¸c qu¶n lý quü tiÒn l-
¬ng vµ
c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng
§gi: §¬n gi¸ tiÒn l¬ng mét s¶n phÈm lo¹i i.
i: Sè lo¹i s¶n phÈm i.
+ ¦u ®iÓm: TiÒn l¬ng tÝnh theo s¶n phÈm c¨n cø trùc
tiÕp vµo kÕt qu¶ lao ®éng s¶n xuÊt cña mçi ngêi. NÕu hä
lµm ®îc nhiÒu s¶n phÈm hoÆc s¶n phÈm lµm ra cã chÊt lîng
cao th× sÏ ®îc tr¶ l¬ng cao h¬n vµ ngîc l¹i. ChÝnh v× vËy nã
cã t¸c dông khuyÕn khÝch ngêi lao ®éng quan t©m ®Õn
kÕt qu¶ lao ®éng s¶n xuÊt cña m×nh, tÝch cùc cè g¾ng h¬n
trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, tËn dông tèi ®a kh¶ n¨ng lµm
viÖc, n©ng cao n¨ng suÊt vµ chÊt lîng lao ®éng. H¬n n÷a
tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm cßn cã t¸c dông khuyÕn khÝch ngêi
lao ®éng häc tËp n©ng cao tr×nh ®é v¨n ho¸ kü thuËt, tÝch
cùc s¸ng t¹o vµ ¸p dông khoa häc kü thuËt vµo qu¸ tr×nh
s¶n xuÊt. §iÒu nµy t¹o ®iÒu kiÖn cho hä tiÕn hµnh lao ®éng
s¶n xuÊt víi møc ®é nhanh h¬n, s¶n xuÊt ra nhiÒu s¶n phÈm
víi chÊt lîng cao h¬n.
+ Nhîc ®iÓm: Tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm ®ßi hái ph¶i cã
sù chuÈn bÞ nhÊt ®Þnh nh: §Þnh møc lao ®éng, x©y dùng
®¬n gi¸ tiÒn l¬ng cho mét s¶n phÈm, thèng kª, nghiÖm thu
s¶n phÈm, ®¶m b¶o tæ chøc vµ phôc vô tèt n¬i lµm viÖc ...
C¨n cø vµo ®¬n gi¸ s¶n phÈm vµ ®èi tîng tr¶ c«ng,
h×nh thøc tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm cã c¸c lo¹i sau:
Lo¹i 1: Tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm trùc tiÕp c¸ nh©n:
ChÕ ®é tr¶ l¬ng nµy ®îc ¸p dông réng r·i víi ngêi trùc
tiÕp s¶n xuÊt trong ®iÒu kiÖn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cña hä
Trêng §¹i Häc D©n LËp §«ng 20
§« - -
NguyÔn §øc Dòng QTDN - K6