Bán hàng và xác định kết quả kinh doanh cuả công ty tnhh sản xuất và xuất nhập khẩu an việt
- 112 trang
- file: .doc
đang tải dữ liệu....
Tài liệu bị giới hạn, để xem hết nội dung vui lòng tải về máy tính.
Tải xuống - 112 trangNội dung text: Bán hàng và xác định kết quả kinh doanh cuả công ty tnhh sản xuất và xuất nhập khẩu an việt
Trường Đại học Công nghiệp HN 1 Khoa Kế toán - Kiểm
toán
Lêi nãi ®Çu
Ngµy nay, khi nÒn kinh tÕ thÕ giíi ®ang trªn ®µ ph¸t
triÓn víi tr×nh ®é ngµy cµng cao th× nÒn kinh tÕ ViÖt Nam
còng ®ang dÇn ph¸t triÓn theo xu híng héi nhËp víi nÒn kinh
tÕ khu vùc vµ quèc tÕ. Ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c doanh
nghiÖp ngµy cµng ®a d¹ng, phong phó vµ s«i ®éng, ®ßi hái
luËt ph¸p vµ c¸c biÖn ph¸p kinh tÕ cña Nhµ níc ph¶i ®æi míi
®Ó ®¸p øng yªu cÇu cña nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn. Trong xu
híng ®ã, kÕ to¸n còng kh«ng ngõng ph¸t triÓn vµ hoµn
thiÖn vÒ néi dung, ph¬ng ph¸p còng nh h×nh thøc tæ chøc
®Ó ®¸p øng nhu cÇu qu¶n lý ngµy cµng cao cña nÒn s¶n
xuÊt x· héi. §Ó cã thÓ qu¶n lý ho¹t ®éng kinh doanh th×
h¹ch to¸n kÕ to¸n lµ mét c«ng cô kh«ng thÓ thiÕu. §ã lµ
mét lÜnh vùc g¾n liÒn víi ho¹t ®éng kinh tÕ tµi chÝnh, ®¶m
nhËn hÖ thèng tæ chøc th«ng tin, lµm c¨n cø ®Ó ra c¸c
quyÕt ®Þnh kinh tÕ.
Víi t c¸ch lµ c«ng cô qu¶n lý kinh tÕ tµi chÝnh, kÕ to¸n
cung cÊp c¸c th«ng tin kinh tÕ tµi chÝnh hiÖn thùc, cã gi¸ trÞ
ph¸p lý vµ ®é tin cËy cao, gióp Doanh NghiÖp vµ c¸c ®èi t-
îng cã liªn quan ®¸nh gi¸ ®óng ®¾n t×nh h×nh ho¹t ®éng
cña Doanh NghiÖp, trªn c¬ së ®ã ban qu¶n lý Doanh NghiÖp
sÏ ®a ra c¸c quyÕt ®Þnh kinh tÕ phï hîp. V× vËy, kÕ to¸n cã
vai trß hÕt søc quan träng trong hÖ thèng qu¶n lý s¶n xuÊt
kinh doanh cña Doanh NghiÖp
§èi víi c¸c Doanh NghiÖp kinh doanh, th«ng qua c«ng t¸c
kÕ to¸n, Doanh NghiÖp sÏ biÕt ®îc thÞ trêng nµo, mÆt hµng
nµo mµ m×nh b¸n hµng cã hiÖu qu¶ nhÊt. §iÒu nµy kh«ng
nh÷ng ®¶m b¶o cho Doanh NghiÖp c¹nh tranh trªn thÞ trêng
®Çy biÕn ®éng mµ cßn cho phÐp Doanh NghiÖp ®¹t ®îc
nh÷ng môc tiªu kinh tÕ ®· ®Ò ra nh: Doanh thu, lîi nhuËn,
Trần Thị Huyền_CĐKT7 - K10 Chuyên đề tốt nghiệp
Trường Đại học Công nghiệp HN 2 Khoa Kế toán - Kiểm
toán
thÞ phÇn, uy tÝn ... XuÊt ph¸t tõ nhËn thøc vµ qua thêi gian
thùc tËp ë C«ng ty TNHH SX&XNK An ViÖt, em nhËn thÊy:
B¸n hµng lµ mét trong nh÷ng ho¹t ®éng chÝnh cña C«ng ty.
Nã gióp ban qu¶n lý C«ng ty n¾m râ ®îc doanh thu, lîi
nhuËn, t×nh h×nh kinh doanh cña C«ng ty vµ hiÖn nay C«ng
ty cã thÝch øng víi c¬ chÕ thÞ trêng kh«ng.
§îc sù gióp ®ì cña c¸c thÇy c« trong khoa KÕ to¸n ®Æc
biÖt lµ sù híng dÉn nhiÖt t×nh cña gi¶ng viªn NguyÔn ThÞ
V©n, c¸c anh chÞ phßng kÕ to¸n C«ng ty TNHH SX&XNK An
ViÖt, em ®· lùa chän chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp cña
m×nh lµ: “B¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh
cu¶ C«ng ty TNHH S¶n XuÊt vµ XuÊt NhËp khÈu An
ViÖt”
Danh môc viÕt t¾t
TNHH: Tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n SX: S¶n xuÊt
TT§B: tiªu thô ®Æc biÖt XNK: XuÊt nhËp
khÈu
GTGT: Gi¸ trÞ gia t¨ng X§: X¸c ®inh
KKTX: Kª khai thêng xuyªn TK: Tµi kho¶n
KK§K: KiÓm kª ®Þnh kú KC: KÕt chuyÓn
SXKD: S¶n xuÊt kinh doanh BC§: B¶ng c©n
®èi
KTQD: Kinh tÕ quèc d©n NVKT: NghiÖp
vô kinh tÕ
CPQLDN: Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp CPBH: chi phÝ
b¸n hµng
Trần Thị Huyền_CĐKT7 - K10 Chuyên đề tốt nghiệp
Trường Đại học Công nghiệp HN 3 Khoa Kế toán - Kiểm
toán
BC§KT: B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n DNTM: Doanh
nghiÖp th¬ng m¹i
Trần Thị Huyền_CĐKT7 - K10 Chuyên đề tốt nghiệp
Trường Đại học Công nghiệp HN 4 Khoa Kế toán - Kiểm
toán
S¬ ®å b¶ng biÓu
B¶ng 1: Danh s¸ch c¸c thµnh viªn gãp vèn cña c«ng ty
TNHHSX&XNK An ViÖt
S¬ ®å 1.1: H¹ch to¸n doanh thu b¸n hµng
S¬ ®å 1.2: H¹ch to¸n gi¸ vèn hµng b¸n (KKTX)
S¬ ®å 1.3: H¹c to¸n gi¸ vèn hµng b¸n (KK§K)
S¬ ®å 1.4: H¹ch to¸n chi phÝ b¸n hµng
S¬ ®å 1.5: H¹ch to¸n chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp
S¬ ®å 1.6: H¹ch to¸n kÕt qu¶ b¸n hµng
S¬ ®å 1.7: S¬ ®å kÕ to¸n tæng hîp nghiÖp vô b¸n hµng vµ
x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng trong DNTM h¹ch to¸n b¸n hµng
tån kho theo ph¬ng ph¸p KKTX, tÝnh thuÕ GTGT theo ph¬ng
ph¸p khÊu trõ
S¬ ®å 1.8: S¬ ®å kÕ to¸n tæng hîp nghiÖp vô b¸n hµng vµ
x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng trong DNTM h¹ch to¸n b¸n hµng
tån kho theo ph¬ng ph¸p KK§K, tÝnh thuÕ GTGT theo ph¬ng
ph¸p khÊu trõ
S¬ ®å 1.9: Tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty
S¬ ®å 1.10: M« h×nh bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty
S¬ ®å 1.11: Tr×nh tù ghi sæ theo h×nh thøc nhËt ký chung
Trần Thị Huyền_CĐKT7 - K10 Chuyên đề tốt nghiệp
Trường Đại học Công nghiệp HN 5 Khoa Kế toán - Kiểm
toán
Ch¬ng I
Tæng quan vÒ kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶
kinh doanh t¹i doanh nghiÖp th¬ng m¹i
1.1 Kh¸i niÖm vÒ b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n
hµng
1.1.1. Kh¸i niÖm vÒ b¸n hµng
B¸n hµng lµ kh©u cuèi cïng cña qu¸ tr×nh ho¹t ®éng
kinh doanh trong c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i .§©y lµ qu¸
tr×nh chuyÓn giao quyÒn së h÷u hµng ho¸ ngêi mua vµ
doanh nghiÖp thu tiÒn vÒ hoÆc ®îc quyÒn thu tiÒn
XÐt vÒ gãc ®é kinh tÕ : B¸n hµng lµ qu¸ tr×nh hµng
ho¸ cña doanh nghiÖp ®îc chuyÓn tõ h×nh th¸i vËt chÊt
(hµng) sang h×nh th¸i tiÒn tÖ (tiÒn)
Qu¸ tr×nh b¸n hµng ë c¸c doanh nghiÖp nãi chung vµ
doanh nghiÖp th¬ng m¹i nãi riªng cã nh÷ng ®Æc ®iÓm
chÝnh sau ®©y:
Cã sù trao ®æi tho¶ thuËn gi÷a ngêi mua vµ ngêi b¸n,
nguêi b¸n ®èng ý b¸n, ngêi mua ®ång ý mua , hä tr¶ tiÒn
hoÆc chÊp nhËn tr¶ tiÒn.
Cã sù thay ®æi quyÒn së h÷u vÒ hµng ho¸: ngêi b¸n
mÊt quyÒn së h÷u, ngêi mua cã quyÒn së h÷u vÒ hµng ho¸
®· mua b¸n. Trong qu¸ tr×nh tiªu thô hµng hãa, c¸c doanh
nghiÖp cung cÊp cho kh¸ch hµng mét khèi lîng hµng ho¸ vµ
nhËn l¹i cña kh¸ch hµng mét kho¶n gäi lµ doanh thu b¸n
hµng. Sè doanh thu nµy lµ c¬ së ®Ó doanh nghiÖp x¸c
®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh cña m×nh
1.1.2. Kh¸i niÖm vÒ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng
Trần Thị Huyền_CĐKT7 - K10 Chuyên đề tốt nghiệp
Trường Đại học Công nghiệp HN 6 Khoa Kế toán - Kiểm
toán
X¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng lµ viÖc so s¸nh gi÷a chi
phÝ kinh doanh ®· bá ra vµ thu nhËp kinh doanh ®· thu vÒ
trong kú. NÕu thu nhËp lín h¬n chi phÝ thi kÕt qu¶ b¸n hµng
lµ l·i, thu nhËp nhá h¬n chi phÝ th× kÕt qu¶ b¸n hµng lµ
lç .Viªc x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng thêng ®îc tiÕn hµnh v¸o
cuèi kú kinh doanh thêng lµ cuèi th¸ng ,cuèi quý, cuèi n¨m,
tuú thuéc vµo tõng ®Æc ®iÓm kinh doanh vµ yªu cÇu qu¶n
lý cña tõng doanh nghiÖp .
1.1.3. Mèi quan hÖ vÒ b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶
b¸n hµng
B¸n hµng lµ kh©u cuèi cïng cña trong qu¸ tr×nh kinh
doanh cña doanh nghiÖp cßn x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh
lµ c¨n cø quan träng ®Ó ®¬n vÞ quyÕt ®Þnh tiªu thô hµng
ho¸ n÷a hay kh«ng .Do ®ã cã thÓ nãi gi÷a b¸n hµng vµ x¸c
®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh cã mèi quan hÖ mËt thiÕt .KÕt
qu¶ b¸n hµng lµ môc ®Ých cuèi cïng cña doanh nghiÖp cßn
b¸n hµng la ph¬ng tiÖn trùc tiÕp ®Ó ®¹t ®îc môc ®Ých ®ã.
1.2 Vai trß cña kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶
b¸n hµng
B¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh cã vai trß v«
cïng quan träng kh«ng chØ ®èi víi doanh nghiÖp mµ cßn ®èi
víi toµn bé nÒn kinh tÕ qu«c d©n. §èi víi b¶n th©n doanh
nghiÖp cã b¸n ®îc hµng th× míi cã thu nhËp ®Ó bï ®¾p
nh÷ng chi phÝ bá ra, cã ®iÒu kiÖn ®Ó më réng ho¹t ®éng
kinh doanh ,n©ng cao ®êi sèng cña ngêi lao ®éng ,t¹o
nguån tÝch luü cho nÒn kinh tÕ quèc d©n.ViÖc x¸c ®Þnh
chÝnh x¸c kÕt qu¶ b¸n hµng lµ c¬ së x¸c ®Þnh chÝnh x¸c
hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cu¶ c¸c doanh nghiÖp ®èi vèi nhµ níc
Trần Thị Huyền_CĐKT7 - K10 Chuyên đề tốt nghiệp
Trường Đại học Công nghiệp HN 7 Khoa Kế toán - Kiểm
toán
th«ng qua viÖc nép thuÕ, phÝ ,lÖ phÝ vµo ng©n s¸ch nhµ n-
íc, x¸c ®Þnh c¬ cÊu chi phÝ hîp lý vµ sö dông cã hiÖu qu¶
cao sè lîi nhuËn thu ®îc gi¶i quyÕt hµi hoµ gi÷a c¸c lîi Ých
kinh tÕ: Nhµ níc, tËp thÓ vµ c¸c c¸ nh©n ngêi lao ®éng
1.3 Yªu cÇu cña kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt
qu¶ b¸n hµng
Nh ®· kh¼ng ®Þnh, b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶
b¸n hµng cã ý nghÜa sèng cßn ®èi víi doanh nghiÖp .KÕ
to¸n trong c¸c doanh nghiÖp víi t c¸ch lµ mét c«ng cô qu¶n
lý kinh tÕ, thu nhËn xö lý vµ cung cÊp toµn bé th«ng tin vÒ
tµi s¶n vµ sù vËn ®éng cña tµi s¶n ®ã trong doanh nghiÖp
nh»m kiÓm tra, gi¸m s¸t toµn bé ho¹t ®éng kinh tÕ,tµi
chÝnh cña doanh nghiÖp,cã vai trß quan träng trong viÖc
phôc vô qu¶n lý b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng
cña doanh nghiÖp ®ã .Qu¶n lý b¸n hµng lµ qu¶n lý kÕ ho¹ch
vµ thùc hiÖn kÕ ho¹ch tiªu thô ®èi víi tõng thêi kú,tõng
kh¸ch hµng, tõng hîp ®ång kinh tÕ .
Yªu cÇu ®èi víi kÕ to¸n b¸n hµng lµ ph¶i gi¸m s¸t chÆt
chÏ hµng ho¸ tiªu thô trªn tÊt c¶ c¸c ph¬ng diÖn : sè lîng,
chÊt läng…Tr¸nh hiÖn täng mÊt m¸t h háng hoÆc tham «
l·ng phÝ, kiÓm tra tÝnh hîp lý cña c¸c kho¶n chi phÝ ®ång
thêi ph©n bæ chÝnh x¸c cho ®óng hµng b¸n ®Ó x¸c ®Þnh
kÕt qu¶ kinh doanh.Ph¶i qu¶n lý ch¨t chÏ t×nh h×nh thanh
to¸n cña kh¸ch hµng yªu cÇu thanh to¸n ®óng h×nh thøc vµ
thêi gian tr¸nh mÊt m¸t ø ®äng vèn
1.4. Doanh thu b¸n hµng vµ c¸c kho¶n lµm gi¶m trõ
doanh thu
1.4.1. Doanh thu b¸n hµng
Trần Thị Huyền_CĐKT7 - K10 Chuyên đề tốt nghiệp
Trường Đại học Công nghiệp HN 8 Khoa Kế toán - Kiểm
toán
• Kh¸i niÖm doanh thu b¸n hµng
Doanh thu b¸n hµng lµ toµn bé sè tiÒn sÏ thu ®îc tõ c¸c
ho¹t ®éng giao dÞch tõ c¸c ho¹t ®éng giao dÞch nh b¸n s¶n
phÈm hµng ho¸ cho kh¸ch hµng bao gåm c¶ c¸c kho¶n phô
thu vµ phÝ thu thªm ngoµi gi¸ b¸n (nÕu cã)
• §iÒu kiÖn ghi nhËn doanh thu
Doanh thu b¸n hµng ®îc ghi nhËn khi ®ång thêi tho¶
m·n tÊt c¶ 5 ®iÒu kiÖn sau;
-Doanh nghiÖp ®· chuyÓn giao phÇn lín rñi ro vµ lîi Ých
g¾n liÒn víi quyÒn së h÷u s¶n phÈm hoÆc hµng ho¸ cho ng-
êi mua
-Doanh nghiÖp kh«ng n¾m gi÷ quyÒn qu¶n lý hµng ho¸
nh ngêi së h÷u hµng ho¸ hoÆc quyÒn kiÓm so¸t hµng ho¸
-Doanh thu ®îc x¸c ®Þnh t¬ng ®èi ch¾c ch¾n
-Doanh nghiÖp ®· thu ®îc hoÆc sÏ thu ®îc lîi Ých kinh
tÕ tõ giao dÞch b¸n hµng
-X¸c ®Þnh ®îc chi phÝ liªn quan ®Õn giao dÞch b¸n
hµng
• Nguyªn t¾c ho¹ch to¸n doanh thu b¸n hµng
-§èi víi c¬ së kinh doanh nép thuÕ GTGT theo ph¬ng
ph¸p khÊu trõ, khi viÕt ho¸ ®¬n b¸n hµng ph¶i ghi râ gi¸
b¸n cha cã thuÕ GTGT,c¸c kho¶n phô thu,thuÕ GTGT ph¶i
nép vµ tæng gi¸ thanh to¸n. Doanh thu b¸n hµng ®îc ph¶n
¸nh theo sè tiÒn b¸n hµng cha cã thuÕ GTGT
-§èi víi hµng ho¸ chÞu thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p trùc
tiÕp th× doanh thu ®îc ph¶n ¸nh trªn tæng gi¸ thanh to¸n
Trần Thị Huyền_CĐKT7 - K10 Chuyên đề tốt nghiệp
Trường Đại học Công nghiệp HN 9 Khoa Kế toán - Kiểm
toán
-§èi víi hµng ho¸ thu«c diÖn chiu thuÕ tiªu thô ®Æc
biÖt ,thuÔ xuÊt nhËp khÈu th× doanh thu tÝnh trªn tæng gi¸
mua b¸n
-Doanh thu b¸n hµng (kÓ c¶ doanh thu néi bé) ph¶i ®îc
theo dâi chi tiÕt theo tõng lo¹i s¶n phÈm nh»m x¸c ®Þnh
chÝnh x¸c, ®Çy ®ñ kÕt qu¶ kinh doanh cña tõng mÆt hµng
kh¸c nhau. Trong ®ã doanh thu néi bé lµ doanh thu cña
nh÷ng s¶n phÈm hµng ho¸ cung cÊp lÉn nhau gi÷a c¸c ®¬n
vÞ trùc thuéc trong cïng m«t hÖ thèng tæ chøc (cïng tæng
c«ng ty Ýt nhÊt lµ 3 cÊp: Tæng c«ng ty-C«ng ty-XÝ nghiÖp)
nh : Gi¸ trÞ c¸c lo¹i s¶n phÈm, hµng hãa ®îc dïng ®Ó tr¶ l-
¬ng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn ,gi¸ trÞ c¸c s¶n phÈm ®em
biÕu, tÆng hoÆc tiªu dïng trong néi bé doanh nghiÖp
1.4.2. C¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu
-C¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu theo quy ®Þnh bao
gåm : ChiÕt khÊu th¬ng m¹i ,gi¶m gi¸ hµng b¸n, hµng b¸n
bÞ tr¶ l¹i
• Kh¸i niÖm
-ChiÕt khÊu th¬ng m¹i: lµ kho¶n doanh nghiÖp b¸n
gi¶m gi¸ niªm yÕt cho kh¸ch hµng mua víi sè lîng lín
-Gi¶m gi¸ hµng b¸n: lµ kho¶n gi¶m trõ cho ngêi mua do
hµng ho¸ kÐm phÈm chÊt, sai quy c¸ch hoÆc l¹c hËu thÞ
hiÕu
-Gi¸ trÞ hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i :lµ gia trÞ khèi läng hµng
b¸n ®· x¸c ®Þnh lµ tiªu thô bÞ kh¸ch hµng tr¶ l¹i vµ tõ chèi
thanh to¸n
• Nguyªn t¾c h¹ch to¸n c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh
thu
Trần Thị Huyền_CĐKT7 - K10 Chuyên đề tốt nghiệp
Trường Đại học Công nghiệp HN 10 Khoa Kế toán - Kiểm
toán
C¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu ph¶i ®îc h¹ch to¸n
riªng : trong ®ã c¸c kho¶n : ChiÕt khÊu th¬ng m¹i ,gi¶m gi¸
hµng b¸n ®¬c x¸c ®Þnh nh sau:
- Doanh nghiÖp ph¶i cã quy chÕ qu¶n lý vµ c«ng bè
c«ng khai c¸c kho¶n chiÕt khÊu th¬ng m¹i, gi¶m gi¸ hµng
b¸n
-C¸c kho¶n chiÕt khÊu th¬ng m¹i hoÆc gi¶m gi¸ hµng
b¸n cho sè hµng b¸n ra trong kú ph¶i ®¶m b¶o doanh
nghiÖp kinh doanh cã l·i
-Ph¶i ghi râ trong hîp ®ång kinh tÕ vµ ho¸ ®¬n b¸n
hµng
1.4.3. C¸ch x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng
KÕt qu¶ b¸n hµng Doanh thu Gi¸ vèn
CPBH,CPQLDN
(L·i thuÇn tõ ho¹t = b¸n hµng - hµng b¸n -
ph©n bæ cho sè
®éng b¸n hµng) hµng
b¸n
Trong ®ã :
Doanh thu Tæng doanh C¸c kho¶n gi¶m ThuÕ xuÊt
kh©u, thuÕ
b¸n hµng = thu b¸n - trõ doanh thu - TT§B ph¶i nép
NSNN
thuÇn hµng theo quy ®Þnh thuÕ GTGT
ph¶i nép
(¸p dông pp
trùc tiÕp)
1.5. Phong ph¸p tÝnh gi¸ hµng ho¸
1.5.1. Phu¬ng ph¸p tÝnh gi¸ hµng ho¸ xuÊt kho
Trần Thị Huyền_CĐKT7 - K10 Chuyên đề tốt nghiệp
Trường Đại học Công nghiệp HN 11 Khoa Kế toán - Kiểm
toán
Ph¬ng ph¸p nhËp tríc- xuÊt tríc
Ph¬ng ph¸p nµy dùa trªn gi¶ thuyÕt lµ hµng ho¸
nhËp tríc th× sÏ ®îc xuÊt tríc.Do ®ã,gi¸ trÞ hµng hãa xuÊt
kho ®îc tÝnh hÕt theo gi¸ nhËp kho lÇn tríc råi míi tÝnh
tiÕp gi¸ nhËp kho lÇn sau.Nh vËy gi¸ trÞ hµng hãa tån sÏ
®îc ph¶n ¸nh víi gi¸ trÞ hiÖn t¹i v× ®îc tÝnh gi¸ cña
nh÷ng lÇn nhËp kho míi nhÊt
Ph¬ng ph¸p nhËp sau- xuÊt tríc
Ph¬ng ph¸p nµy dùa trªn gi¶ thuyÕt lµ hµng ho¸ nµo
nhËp kho sau nhÊt sÏ ®îc xuÊt ra sö dông tríc.Do ®ã ,gi¸ trÞ
hµng ho¸ xuÊt kho ®îc tÝnh hÕt theo gi¸ nhËp kho míi
nhÊt ,råi tÝnh tiÕp theo gi¸ nhËp kho kÕ tiÕp sau ®ã.Nh vËy
gi¸ trÞ hµng ho¸ tån kho sÏ ®îc tÝnh theo gi¸ tån kho cò
nhÊt
Ph¬ng ph¸p b×nh qu©n gia quyÒn
Lµ ph¬ng ph¸p c¨n cø vµo gi¸ trÞ hµng tån kho ®Çu
kú vµ gi¸ trÞ hµng nhËp trong kú ®Ó tÝnh gi¸ binh qu©n
cña 1 ®¬n vÞ hµng ho¸ .Sau ®ã tÝnh gi¸ trÞ hµng ho¸
xuÊt kho b»ng c¸ch lÊy sè lîng hµng ho¸ xuÊt kho nh©n víi
gi¸ ®¬n vÞ b×nh qu©n . NÕu gi¸ ®¬n vÞ b×nh qu©n ® îc
tÝnh theo tõng lÇn nhËp hµng th× gäi lµ b×nh qu©n gia
quyÒn liªn hoµn. NÕu gi¸ ®¬n vÞ b×nh qu©n chØ ®îc ®îc
tÝnh mét lÇn lóc cuèi th¸ng th× gäi lµ b×nh qu©n gia
quyÒn lóc cuèi th¸ng
Ph¬ng ph¸p gia thùc tÕ ®Ých danh
Ph¬ng ph¸p nµy ®îc sö dông trong trêng hîp doanh
nghiÖp qu¶n lý hµng ho¸ theo tõng l« hµng nhËp.Hµng xuÊt
kho thuéc l« hµng nµo th× lÊy ®¬n gi¸ cña l« hµng ®ã ®Ó
Trần Thị Huyền_CĐKT7 - K10 Chuyên đề tốt nghiệp
Trường Đại học Công nghiệp HN 12 Khoa Kế toán - Kiểm
toán
tÝnh .Ph¬ng ph¸p nµy thêng sö dông víi nh÷ng lo¹i hµng cã
gi¸ trÞ cao,thêng xuyªn c¶i tiÕn mÉu m· chÊt lîng
1.6. C¸c ph¬ng thøc b¸n hµng
Ph¬ng thøc b¸n hµng lµ c¸ch thøc doanh nghiÖp
chuyÓn quyÒn së h÷u hµng ho¸ cho kh¸ch hµng vµ thu ®îc
tiÒn hoÆc quyÒn thu tiÒn vÒ sè lîng hµng ho¸ tiªu thô
C¸c ph¬ng thøc b¸n hµng
Ho¹t ®éng mua b¸n hµng ho¸ cña c¸c doanh nghiÖp
th¬ng m¹i cã thÓ thùc hiÖn qua hai ph¬ng thøc : b¸n bu«n
vµ b¸n lÎ .Trong ®ã,b¸n bu«n lµ b¸n hµng cho c¸c ®¬n vÞ
s¶n xuÊt kinh doanh ®Ó tiÕp tôc qu¸ tr×nh lu chuyÓn hµng
ho¸ cßn b¸n lÎ lµ b¸n hµng cho ngêi tiªu dïng,chÊm døt qu¸
tr×nh lu chuyÓn hµng ho¸
Hµng ho¸ b¸n bu«n vµ b¸n lÎ cã thÓ thùc hiÖn theo
nhiÒu ph¬ng thøc kh¸c nhau
1.6.1. Phu¬ng thøc b¸n bu«n
Cã hai ph¬ng thøc b¸n hµng lµ b¸n hµng qua kho vµ
b¸n hµng vËn chuyÓn th¼ng
• Ph¬ng thøc b¸n hµng qua kho
Theo ph¬ng thøc nµy,hµng ho¸ mua vÒ ®îc nhËp kho
råi tõ kho xuÊt b¸n ra .Ph¬ng thøc b¸n hµng qua kho cã hai
hinh thøc giao nhËn
a) H×nh thøc nhËn hµng : Theo h×nh thøc nµy bªn mua
sÏ nhËn hµng t¹i kho bªn b¸n hoÆc ®Õn mét ®Þa ®Ióm do
hai bªn tho¶ thuËn theo hîp ®ång,nhng thêng lµ do bªn b¸n
quy ®Þnh
b) H×nh thøc chuyÓn hµng : Theo h×nh thøc nµy ,bªn
b¸n sÏ chuyÓn hµng ho¸ ®Õn kho cña bªn mua hoÆc ®Õn
mét ®Þa ®Ióm do bªn mua quy ®Þnh ®Ó giao hµng
Trần Thị Huyền_CĐKT7 - K10 Chuyên đề tốt nghiệp
Trường Đại học Công nghiệp HN 13 Khoa Kế toán - Kiểm
toán
• Ph¬ng thøc b¸n hµng vËn chuyÓn
Theo ph¬ng thøc nµy,hµng ho¸ sÏ ®îc chuyÓn th¼ng
tõ ®¬n vÞ cung cÊp ®Õn ®¬n vÞ mua hµng kh«ng qua kho
cña ®¬n vÞ trung gian .Ph¬ng thøc b¸n hµng vËn chuyÓn
th¼ng cã hai h×nh thøc thanh to¸n
VËn chuyÓn cã tham gia thanh to¸n : Theo h×nh thøc
nµy ,hµng ho¸ ®îc vËn chuyªn th¼ng vÒ mÆt thanh to¸n
,®¬n vÞ trung gian vÉn lµm nhiÖm vô thanh to¸n tiÒn hµng
víi ®¬n vÞ cung cÊp vµ thu tiÒn cña ®¬n vÞ mua
VËn chuyÓn th¼ng kh«ng tham gia thanh to¸n: Theo
h×nh thøc nµy hµng ho¸ ®îc vËn chuyÓn th¼ng, vÒ thanh
to¸n ,®¬n vÞ trung gian kh«ng lµm nhiÖm vô thanh to¸n
tiÒn víi ®¬n vÞ cung cÊp ,thu tiÒn cña ®¬n vÞ mua. Tuú
hîp ®ång, ®¬n vÞ trung gian ®îc hëng mét sè phÝ nhÊt
®Þnh ë bªn mua hoÆc bªn cung cÊp
1.6.2.Ph¬ng thøc b¸n lÎ
Cã 3 ph¬ng thøc b¸n hµng lµ: B¸n hµng thu tiÒn tËp
trung b¸n hµng kh«ng thu tiÒn tËp trung vµ b¸n hµng tù
®éng
• Ph¬ng thøc b¸n hµng thu tiÒn tËp trung
Theo ph¬ng thøc nµy, nh©n viªn b¸n hµng chØ phô
tr¸ch viÖc giao hµng, cßn viÖc thu tiÒn cã ngêi chuyªn tr¸ch
lµm c«ng viÖc nµy.Tr×nh tù ®îc tiÕn hµnh nh sau: Kh¸ch
hµng xem xong hµng ho¸ vµ ®ång ý mua, ngêi b¸n viÕt “
hãa ®¬n b¸n lΔ giao cho kh¸ch hµng ®a ®Õn chç thu tiÒn
th× ®ãng dÊu “ ®· thu tiÒn”, kh¸ch hµng mang ho¸ ®¬n
®ã ®Õn nhËn hµng .Cuèi ngµy, ngêi thu tiÒn tæng hîp sè
tiÒn ®· thu ®Ó x¸c ®Þnh doanh sè b¸n. §Þnh kú kiÓm kª
Trần Thị Huyền_CĐKT7 - K10 Chuyên đề tốt nghiệp
Trường Đại học Công nghiệp HN 14 Khoa Kế toán - Kiểm
toán
hµng ho¸ t¹i quÇy, tÝnh to¸n lîng hµng ®· b¸n ra ®Ó x¸c
®Þnh t×nh h×nh b¸n hµng thõa thiÕu t¹i quÇy
• Ph¬ng thøc b¸n hµng kh«ng thu tiÒn tËp trung
Theo ph¬ng thøc nµy, nh©n viªn b¸n hµng võa lµm
nhiÖm vô giao hµng, võa lµm nhiÖm vô thu tiÒn. Do ®ã,
trong mét cña hµng b¸n lÎ viÖc thu tiÒn b¸n hµng ph©n
t¸n ë nhiÒu ®iÓm. Hµng ngµy hoÆc ®Þnh kú tiÕn hµnh
kiÓm kª hµng ho¸ cßn l¹i ®Ó tÝnh lîng b¸n ra, lËp b¸o c¸o
b¸n hµng, ®èi chiÕu doanh sè b¸n theo b¸o c¸o b¸n hµng
víi sè tiÒn thùc nép ®Ó x¸c ®Þnh thõa thiÕu tiÒn b¸n
hµng.
• Ph¬ng thøc b¸n hµng tù ®éng
Theo ph¬ng thøc nµy, ngêi mua tù chän hµng ho¸ sau
®ã mang ®Õn bé phËn thu ng©n kiÓm hµng,tÝnh tiÒn, lËp
ho¸ ®¬n b¸n hµng vµ thu tiÒn . Cuèi ngµy nép tiÒn b¸n
hµng cho thñ quü. §Þnh kú kiÓm kª, x¸c ®Þnh thõa, thiÕu
tiÒn b¸n hµng
1.7. C¸c ph¬ng thøc thanh to¸n
1.7.1. Phu¬ng thøc thanh to¸n ngay b»ng tiÒn mÆt:
hµng ho¸ cña c«ng ty sau khi giao cho kh¸ch hµng, kh¸ch
hµng thanh to¸n ngay b»ng tiÒn mÆt
1.7.2. Phu¬ng thøc thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt:
Theo ph¬ng thøc nµy, hµng ho¸ cña c«ng ty sau khi giao cho
kh¸ch hµng, kh¸ch hµng cã thÓ thanh to¸n b»ng sÐc hoÆc
chuyÓn kho¶n
1.8. NhiÖm vô cña kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt
qu¶ kinh doanh
Trần Thị Huyền_CĐKT7 - K10 Chuyên đề tốt nghiệp
Trường Đại học Công nghiệp HN 15 Khoa Kế toán - Kiểm
toán
§Ó ®¸p øng kÞp thêi nh÷ng yªu cÇu trªn kÕ to¸n b¸n
hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh ph¶i thùc hiÖn tèt
nh÷ng nhiÖm vô sau
Ghi chÐp ®Çy ®ñ ,kÞp thêi sù biÕn ®éng (nhËp_xuÊt)
cña tõng lo¹i hµng ho¸ trªn c¶ hai mÆt hiÖn vËt vµ gi¸ trÞ
Theo dâi, ph¶n ¸nh gi¸m s¸t chÆt chÏ qu¸ tr×nh b¸n
hµng, ghi chÐp kÞp thêi, ®Çy ®ñ c¸c kho¶n chi phÝ, thu
nhËp vÒ b¸n hµng x¸c ®Þnh kÕt qua kinh doanh th«ng qua
doanh thu b¸n hµng mét c¸ch chÝnh x¸c
Cung cÊp th«ng tin chÝnh x¸c, kÞp thêi, trung thùc,
®Çy ®ñ vÒ t×nh h×nh b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh
doanh cña tõng lo¹i hµng ho¸ phôc vô ho¹t ®éng qu¶n lý
doanh nghiÖp
1.9. Chøng tõ kÕ to¸n sö dông
C¸c chøng tõ kÕ to¸n chñ yÕu ®îc sö dông trong kÕ
to¸n b¸n hµngvµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh
Ho¸ ®¬n b¸n hµng
Ho¸ ®¬n gi¸ trÞ gia t¨ng
PhiÕu xuÊt kho
PhiÕu xuÊt kho kiªm vËn chuyÓn néi bé
PhiÕu thu ,phiÕu chi
B¶ng kª b¸n lÎ hµng ho¸
Chøng tõ thanh to¸n kh¸c
1.10. KÕ to¸n tæng hîp qu¸ tr×nh b¸n hµng
1.10.1. Tµi kho¶n sö dông
Trần Thị Huyền_CĐKT7 - K10 Chuyên đề tốt nghiệp
Trường Đại học Công nghiệp HN 16 Khoa Kế toán - Kiểm
toán
Ho¹ch to¸n doanh thu b¸n hµng vµ c¸c kho¶n gi¶m
trõ doanh thu
§Ó ho¹ch to¸n doanh thu b¸n hµng vµ c¸c kho¶n gi¶m
trõ doanh thu kÕ to¸n sö dông c¸c tµi kho¶n chñ yÕu sau:
• TK 511 “Doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô”
Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh doanh thu tiªu thô s¶n
phÈm hµng ho¸,dÞch vô thùc tÕ ph¸t sinh trong kú
KÕt cÊu tµi kho¶n
Bªn nî Ph¶n ¸nh c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu trong
kú theo quy ®Þnh
ChiÕt khÊu th¬ng m¹i kÕt chuyÓn cuèi kú
+ TrÞ gi¸ hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i kÕt chuyÓn cuèi lú
+ Gi¶m gi¸ hµng b¸n kÕt chuyÓn cuèi kú
+ ThuÕ TT§B, thuÕ xuÊt khÈu ph¶i nép tÝnh trªn
doanh thu b¸n hµng thùc tÕ chÞu thuÕ
+ ThuÕ GTGT(®èi víi c¸c c¬ së kinh doanh nép thuÕ
GTGT theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp.
KÕt chuyÓn doanh thu b¸n hµng thuÇn vµo tµi
kho¶n 911 “X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh
Bªn cã : Doanh thu b¸n s¶n phÈm,hµng ho¸,dich vô thùc
hiÖn trong kú
C¸c kho¶n doanh thu trî cÊp trî gi¸, phô thu mµ
doanh nghiÖp ®îc hëng
TK 511 kh«ng cã sè d vµ ®îc chi tiÕt thµnh 4 tµi kho¶n
cÊp hai:
TK 5111 “Doanh thu b¸n hµng ho¸”
TK 5112 “Doanh thu b¸n c¸c s¶n phÈm”
TK 5113 “Doanh thu cung cÊp dich vô”
Trần Thị Huyền_CĐKT7 - K10 Chuyên đề tốt nghiệp
Trường Đại học Công nghiệp HN 17 Khoa Kế toán - Kiểm
toán
TK 5114 “Doanh thu trî cÊp ,trî gi¸”
• TK 512 “Doanh thu néi bé”
TK nµy ph¶n ¸nh doanh thu cña sè s¶n phÈm hµng
ho¸ ,dÞch vô tiªu thô trong néi bé doanh nghiÖp ho¹ch to¸n
ngµnh.Ngoµi ra ,TK nµy cßn sö dông ®Ó theo dâi mét sè néi
dung ®îc coi lµ tiªu thô kh¸c nh sö dông s¶n phÈm hµng hãa
®Ó biÕu ,tÆng qu¶ng c¸o, chµo hµng…. HoÆc ®Ó tr¶ l¬ng
cho ngêi lao ®éng b»ng s¶n phÈm, hµng ho¸.
Néi dung TK 512 t¬ng tù nh tµi kho¶n 511vµ ®îc chi tiÕt
thµnh 3 TK cÊp hai
TK 5121 “Doanh thu b¸n hµng”
TK 5122 “Doanh thu b¸n thµnh phÈm”
TK 5123 “Doanh thu cung cÊp dÞch vô”
• TK 521 “ChiÕt khÊu th¬ng m¹i”
TK nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh c¸c kho¶n doanh nghiÖp b¸n
gi¶m gi¸ niªm yÕt cho kh¸ch hµng mua víi lîng lín
KÕt cÊu tµi kho¶n
Bªn nî : C¸c kho¶n chiÕt khÊu th¬ng m¹i thùc tÕ ph¸t sinh
trong kú
Bªn cã : KÕt chuyÓn toµn bé kho¶n chiÕt khÊu th¬ng m¹i
sang TK 511
TK 512 kh«ng cã sè d
• TK 531 “Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i”
TK nµy dung ®Ó ph¶n ¸nh doanh thu cña sè s¶n phÈm
hµng ho¸ ®· tiªu thô bÞ kh¸ch hµng tr¶ l¹i do c¸c nguyªn
nh©n (kÐm phÈm chÊt,quy c¸ch…” ®îc doanh nghiÖp chÊp
nhËn
KÕt cÊu tµi kho¶n
Trần Thị Huyền_CĐKT7 - K10 Chuyên đề tốt nghiệp
Trường Đại học Công nghiệp HN 18 Khoa Kế toán - Kiểm
toán
Bªn nî : TrÞ gi¸ cña hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i ®· tr¶ tiÒn cho
ngêi mua hoÆc tÝnh trõ vµo nî ph¶i thu cña kh¸ch hµng vÒ
sè s¶n phÈm hµng ho¸ b¸n ra
Bªn cã : KÓt chuyÓn doanh thu hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i vµo
bªn nî cña TK 511 hoÆc TK 512
TK 531 kh«ng cã sè d
• TK 532 “ Gi¶m gi¸ hµng b¸n”
TK nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh c¸c kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n
ph¸t sinh trong kú ho¹ch to¸n ®îc ngêi b¸n chÊp nhËn trªn
gi¸ tho¶ thuËn
KÕt cÊu tµi kho¶n
Bªn nî: C¸c kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n ®· chÊp nhËn cho
ngêi mua hµng
Bªn cã: KÕt chuyÓn toµn bé kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n
sang TK 511
TK 532 kh«ng cã sè d
Trần Thị Huyền_CĐKT7 - K10 Chuyên đề tốt nghiệp
Trường Đại học Công nghiệp HN 19 Khoa Kế toán - Kiểm
toán
S¬ ®å 1.1: Ho¹ch to¸n doanh thu b¸n hµng
TK 521,531,532 TK 511,512 TK111,
K/c c¸c kho¶n ghi gi¶m Doanh thu b¸n hµng 112,131…
theo
doanh thu vµo cuèi kú gi¸ b¸n kh«ng chÞu thuÕ
TK33311
GTGT
Tæng
ThuÕ GTGT gi¸
theo thanh
to¸n (c¶
TK333 thuÕ) 153,156
TK152,
ThuÕ GTGT ph¶i nép Doanh thu
thùc tÕ b»ng
(theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp) TK33311
vËt t hµng
ho¸
ThuÕ GTGT
®îc khÊu trõ
nÕu cã
TK911 TK334
K/c doanh thu thuÇn vÒ Thanh to¸n tiÒn l¬ng
tiªu thô víi CNV b»ng s¶n
phÈm hµng ho¸
Trần Thị Huyền_CĐKT7 - K10 Chuyên đề tốt nghiệp
Trường Đại học Công nghiệp HN 20 Khoa Kế toán - Kiểm
toán
1.10.2. H¹ch to¸n gi¸ vèn hµng b¸n
Sau khi tÝnh ®îc trÞ gi¸ mua cña hµng ho¸ xuÊt b¸n,ta
tÝnh ®îc trÞ gi¸ vèn cña hµng ho¸ ®· b¸n ra
TrÞ gi¸ vèn TrÞ gi¸ mua Chi phÝ thu mua
hµng xuÊt = hµng xuÊt + ph©n bæ cho
b¸n hµng ®· b¸n
Chi phÝ thu mua Chi phÝ thu mua Chi phÝ thu mua
Chi phÝ thu mua
ph©n bæ cho hµng = cña hµng tån ®Çu + ph¸t sinh trong
+ ph©n bæ cho hµng
®· b¸n kú kú
tån cuèi kú
Trong ®ã
TrÞ gi¸ thu mua chi phÝ thu mua
TrÞ gi¸
Cña hµng tån ®Çu + cÇn ph©n bæ ph¸t
mua cña
Kú sinh trong kú
hµng
Chi phÝ thu mua
tån
Ph©n bæ cho hµng =
®· b¸n TrÞ gi¸ mua hµng + TrÞ gi¸ mua
hµng cuèi kú
Tån ®Çu kú nhËp trong kú
§Ó ho¹ch to¸n gi¸ vèn hµng b¸n kÕ to¸n sö dông TK
632- Tk nµy dïng ®Ó theo dâi trÞ gi¸ vèn cña hµng xuÊt kho
trong kú
Trần Thị Huyền_CĐKT7 - K10 Chuyên đề tốt nghiệp
toán
Lêi nãi ®Çu
Ngµy nay, khi nÒn kinh tÕ thÕ giíi ®ang trªn ®µ ph¸t
triÓn víi tr×nh ®é ngµy cµng cao th× nÒn kinh tÕ ViÖt Nam
còng ®ang dÇn ph¸t triÓn theo xu híng héi nhËp víi nÒn kinh
tÕ khu vùc vµ quèc tÕ. Ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c doanh
nghiÖp ngµy cµng ®a d¹ng, phong phó vµ s«i ®éng, ®ßi hái
luËt ph¸p vµ c¸c biÖn ph¸p kinh tÕ cña Nhµ níc ph¶i ®æi míi
®Ó ®¸p øng yªu cÇu cña nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn. Trong xu
híng ®ã, kÕ to¸n còng kh«ng ngõng ph¸t triÓn vµ hoµn
thiÖn vÒ néi dung, ph¬ng ph¸p còng nh h×nh thøc tæ chøc
®Ó ®¸p øng nhu cÇu qu¶n lý ngµy cµng cao cña nÒn s¶n
xuÊt x· héi. §Ó cã thÓ qu¶n lý ho¹t ®éng kinh doanh th×
h¹ch to¸n kÕ to¸n lµ mét c«ng cô kh«ng thÓ thiÕu. §ã lµ
mét lÜnh vùc g¾n liÒn víi ho¹t ®éng kinh tÕ tµi chÝnh, ®¶m
nhËn hÖ thèng tæ chøc th«ng tin, lµm c¨n cø ®Ó ra c¸c
quyÕt ®Þnh kinh tÕ.
Víi t c¸ch lµ c«ng cô qu¶n lý kinh tÕ tµi chÝnh, kÕ to¸n
cung cÊp c¸c th«ng tin kinh tÕ tµi chÝnh hiÖn thùc, cã gi¸ trÞ
ph¸p lý vµ ®é tin cËy cao, gióp Doanh NghiÖp vµ c¸c ®èi t-
îng cã liªn quan ®¸nh gi¸ ®óng ®¾n t×nh h×nh ho¹t ®éng
cña Doanh NghiÖp, trªn c¬ së ®ã ban qu¶n lý Doanh NghiÖp
sÏ ®a ra c¸c quyÕt ®Þnh kinh tÕ phï hîp. V× vËy, kÕ to¸n cã
vai trß hÕt søc quan träng trong hÖ thèng qu¶n lý s¶n xuÊt
kinh doanh cña Doanh NghiÖp
§èi víi c¸c Doanh NghiÖp kinh doanh, th«ng qua c«ng t¸c
kÕ to¸n, Doanh NghiÖp sÏ biÕt ®îc thÞ trêng nµo, mÆt hµng
nµo mµ m×nh b¸n hµng cã hiÖu qu¶ nhÊt. §iÒu nµy kh«ng
nh÷ng ®¶m b¶o cho Doanh NghiÖp c¹nh tranh trªn thÞ trêng
®Çy biÕn ®éng mµ cßn cho phÐp Doanh NghiÖp ®¹t ®îc
nh÷ng môc tiªu kinh tÕ ®· ®Ò ra nh: Doanh thu, lîi nhuËn,
Trần Thị Huyền_CĐKT7 - K10 Chuyên đề tốt nghiệp
Trường Đại học Công nghiệp HN 2 Khoa Kế toán - Kiểm
toán
thÞ phÇn, uy tÝn ... XuÊt ph¸t tõ nhËn thøc vµ qua thêi gian
thùc tËp ë C«ng ty TNHH SX&XNK An ViÖt, em nhËn thÊy:
B¸n hµng lµ mét trong nh÷ng ho¹t ®éng chÝnh cña C«ng ty.
Nã gióp ban qu¶n lý C«ng ty n¾m râ ®îc doanh thu, lîi
nhuËn, t×nh h×nh kinh doanh cña C«ng ty vµ hiÖn nay C«ng
ty cã thÝch øng víi c¬ chÕ thÞ trêng kh«ng.
§îc sù gióp ®ì cña c¸c thÇy c« trong khoa KÕ to¸n ®Æc
biÖt lµ sù híng dÉn nhiÖt t×nh cña gi¶ng viªn NguyÔn ThÞ
V©n, c¸c anh chÞ phßng kÕ to¸n C«ng ty TNHH SX&XNK An
ViÖt, em ®· lùa chän chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp cña
m×nh lµ: “B¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh
cu¶ C«ng ty TNHH S¶n XuÊt vµ XuÊt NhËp khÈu An
ViÖt”
Danh môc viÕt t¾t
TNHH: Tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n SX: S¶n xuÊt
TT§B: tiªu thô ®Æc biÖt XNK: XuÊt nhËp
khÈu
GTGT: Gi¸ trÞ gia t¨ng X§: X¸c ®inh
KKTX: Kª khai thêng xuyªn TK: Tµi kho¶n
KK§K: KiÓm kª ®Þnh kú KC: KÕt chuyÓn
SXKD: S¶n xuÊt kinh doanh BC§: B¶ng c©n
®èi
KTQD: Kinh tÕ quèc d©n NVKT: NghiÖp
vô kinh tÕ
CPQLDN: Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp CPBH: chi phÝ
b¸n hµng
Trần Thị Huyền_CĐKT7 - K10 Chuyên đề tốt nghiệp
Trường Đại học Công nghiệp HN 3 Khoa Kế toán - Kiểm
toán
BC§KT: B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n DNTM: Doanh
nghiÖp th¬ng m¹i
Trần Thị Huyền_CĐKT7 - K10 Chuyên đề tốt nghiệp
Trường Đại học Công nghiệp HN 4 Khoa Kế toán - Kiểm
toán
S¬ ®å b¶ng biÓu
B¶ng 1: Danh s¸ch c¸c thµnh viªn gãp vèn cña c«ng ty
TNHHSX&XNK An ViÖt
S¬ ®å 1.1: H¹ch to¸n doanh thu b¸n hµng
S¬ ®å 1.2: H¹ch to¸n gi¸ vèn hµng b¸n (KKTX)
S¬ ®å 1.3: H¹c to¸n gi¸ vèn hµng b¸n (KK§K)
S¬ ®å 1.4: H¹ch to¸n chi phÝ b¸n hµng
S¬ ®å 1.5: H¹ch to¸n chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp
S¬ ®å 1.6: H¹ch to¸n kÕt qu¶ b¸n hµng
S¬ ®å 1.7: S¬ ®å kÕ to¸n tæng hîp nghiÖp vô b¸n hµng vµ
x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng trong DNTM h¹ch to¸n b¸n hµng
tån kho theo ph¬ng ph¸p KKTX, tÝnh thuÕ GTGT theo ph¬ng
ph¸p khÊu trõ
S¬ ®å 1.8: S¬ ®å kÕ to¸n tæng hîp nghiÖp vô b¸n hµng vµ
x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng trong DNTM h¹ch to¸n b¸n hµng
tån kho theo ph¬ng ph¸p KK§K, tÝnh thuÕ GTGT theo ph¬ng
ph¸p khÊu trõ
S¬ ®å 1.9: Tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty
S¬ ®å 1.10: M« h×nh bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty
S¬ ®å 1.11: Tr×nh tù ghi sæ theo h×nh thøc nhËt ký chung
Trần Thị Huyền_CĐKT7 - K10 Chuyên đề tốt nghiệp
Trường Đại học Công nghiệp HN 5 Khoa Kế toán - Kiểm
toán
Ch¬ng I
Tæng quan vÒ kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶
kinh doanh t¹i doanh nghiÖp th¬ng m¹i
1.1 Kh¸i niÖm vÒ b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n
hµng
1.1.1. Kh¸i niÖm vÒ b¸n hµng
B¸n hµng lµ kh©u cuèi cïng cña qu¸ tr×nh ho¹t ®éng
kinh doanh trong c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i .§©y lµ qu¸
tr×nh chuyÓn giao quyÒn së h÷u hµng ho¸ ngêi mua vµ
doanh nghiÖp thu tiÒn vÒ hoÆc ®îc quyÒn thu tiÒn
XÐt vÒ gãc ®é kinh tÕ : B¸n hµng lµ qu¸ tr×nh hµng
ho¸ cña doanh nghiÖp ®îc chuyÓn tõ h×nh th¸i vËt chÊt
(hµng) sang h×nh th¸i tiÒn tÖ (tiÒn)
Qu¸ tr×nh b¸n hµng ë c¸c doanh nghiÖp nãi chung vµ
doanh nghiÖp th¬ng m¹i nãi riªng cã nh÷ng ®Æc ®iÓm
chÝnh sau ®©y:
Cã sù trao ®æi tho¶ thuËn gi÷a ngêi mua vµ ngêi b¸n,
nguêi b¸n ®èng ý b¸n, ngêi mua ®ång ý mua , hä tr¶ tiÒn
hoÆc chÊp nhËn tr¶ tiÒn.
Cã sù thay ®æi quyÒn së h÷u vÒ hµng ho¸: ngêi b¸n
mÊt quyÒn së h÷u, ngêi mua cã quyÒn së h÷u vÒ hµng ho¸
®· mua b¸n. Trong qu¸ tr×nh tiªu thô hµng hãa, c¸c doanh
nghiÖp cung cÊp cho kh¸ch hµng mét khèi lîng hµng ho¸ vµ
nhËn l¹i cña kh¸ch hµng mét kho¶n gäi lµ doanh thu b¸n
hµng. Sè doanh thu nµy lµ c¬ së ®Ó doanh nghiÖp x¸c
®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh cña m×nh
1.1.2. Kh¸i niÖm vÒ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng
Trần Thị Huyền_CĐKT7 - K10 Chuyên đề tốt nghiệp
Trường Đại học Công nghiệp HN 6 Khoa Kế toán - Kiểm
toán
X¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng lµ viÖc so s¸nh gi÷a chi
phÝ kinh doanh ®· bá ra vµ thu nhËp kinh doanh ®· thu vÒ
trong kú. NÕu thu nhËp lín h¬n chi phÝ thi kÕt qu¶ b¸n hµng
lµ l·i, thu nhËp nhá h¬n chi phÝ th× kÕt qu¶ b¸n hµng lµ
lç .Viªc x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng thêng ®îc tiÕn hµnh v¸o
cuèi kú kinh doanh thêng lµ cuèi th¸ng ,cuèi quý, cuèi n¨m,
tuú thuéc vµo tõng ®Æc ®iÓm kinh doanh vµ yªu cÇu qu¶n
lý cña tõng doanh nghiÖp .
1.1.3. Mèi quan hÖ vÒ b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶
b¸n hµng
B¸n hµng lµ kh©u cuèi cïng cña trong qu¸ tr×nh kinh
doanh cña doanh nghiÖp cßn x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh
lµ c¨n cø quan träng ®Ó ®¬n vÞ quyÕt ®Þnh tiªu thô hµng
ho¸ n÷a hay kh«ng .Do ®ã cã thÓ nãi gi÷a b¸n hµng vµ x¸c
®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh cã mèi quan hÖ mËt thiÕt .KÕt
qu¶ b¸n hµng lµ môc ®Ých cuèi cïng cña doanh nghiÖp cßn
b¸n hµng la ph¬ng tiÖn trùc tiÕp ®Ó ®¹t ®îc môc ®Ých ®ã.
1.2 Vai trß cña kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶
b¸n hµng
B¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh cã vai trß v«
cïng quan träng kh«ng chØ ®èi víi doanh nghiÖp mµ cßn ®èi
víi toµn bé nÒn kinh tÕ qu«c d©n. §èi víi b¶n th©n doanh
nghiÖp cã b¸n ®îc hµng th× míi cã thu nhËp ®Ó bï ®¾p
nh÷ng chi phÝ bá ra, cã ®iÒu kiÖn ®Ó më réng ho¹t ®éng
kinh doanh ,n©ng cao ®êi sèng cña ngêi lao ®éng ,t¹o
nguån tÝch luü cho nÒn kinh tÕ quèc d©n.ViÖc x¸c ®Þnh
chÝnh x¸c kÕt qu¶ b¸n hµng lµ c¬ së x¸c ®Þnh chÝnh x¸c
hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cu¶ c¸c doanh nghiÖp ®èi vèi nhµ níc
Trần Thị Huyền_CĐKT7 - K10 Chuyên đề tốt nghiệp
Trường Đại học Công nghiệp HN 7 Khoa Kế toán - Kiểm
toán
th«ng qua viÖc nép thuÕ, phÝ ,lÖ phÝ vµo ng©n s¸ch nhµ n-
íc, x¸c ®Þnh c¬ cÊu chi phÝ hîp lý vµ sö dông cã hiÖu qu¶
cao sè lîi nhuËn thu ®îc gi¶i quyÕt hµi hoµ gi÷a c¸c lîi Ých
kinh tÕ: Nhµ níc, tËp thÓ vµ c¸c c¸ nh©n ngêi lao ®éng
1.3 Yªu cÇu cña kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt
qu¶ b¸n hµng
Nh ®· kh¼ng ®Þnh, b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶
b¸n hµng cã ý nghÜa sèng cßn ®èi víi doanh nghiÖp .KÕ
to¸n trong c¸c doanh nghiÖp víi t c¸ch lµ mét c«ng cô qu¶n
lý kinh tÕ, thu nhËn xö lý vµ cung cÊp toµn bé th«ng tin vÒ
tµi s¶n vµ sù vËn ®éng cña tµi s¶n ®ã trong doanh nghiÖp
nh»m kiÓm tra, gi¸m s¸t toµn bé ho¹t ®éng kinh tÕ,tµi
chÝnh cña doanh nghiÖp,cã vai trß quan träng trong viÖc
phôc vô qu¶n lý b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng
cña doanh nghiÖp ®ã .Qu¶n lý b¸n hµng lµ qu¶n lý kÕ ho¹ch
vµ thùc hiÖn kÕ ho¹ch tiªu thô ®èi víi tõng thêi kú,tõng
kh¸ch hµng, tõng hîp ®ång kinh tÕ .
Yªu cÇu ®èi víi kÕ to¸n b¸n hµng lµ ph¶i gi¸m s¸t chÆt
chÏ hµng ho¸ tiªu thô trªn tÊt c¶ c¸c ph¬ng diÖn : sè lîng,
chÊt läng…Tr¸nh hiÖn täng mÊt m¸t h háng hoÆc tham «
l·ng phÝ, kiÓm tra tÝnh hîp lý cña c¸c kho¶n chi phÝ ®ång
thêi ph©n bæ chÝnh x¸c cho ®óng hµng b¸n ®Ó x¸c ®Þnh
kÕt qu¶ kinh doanh.Ph¶i qu¶n lý ch¨t chÏ t×nh h×nh thanh
to¸n cña kh¸ch hµng yªu cÇu thanh to¸n ®óng h×nh thøc vµ
thêi gian tr¸nh mÊt m¸t ø ®äng vèn
1.4. Doanh thu b¸n hµng vµ c¸c kho¶n lµm gi¶m trõ
doanh thu
1.4.1. Doanh thu b¸n hµng
Trần Thị Huyền_CĐKT7 - K10 Chuyên đề tốt nghiệp
Trường Đại học Công nghiệp HN 8 Khoa Kế toán - Kiểm
toán
• Kh¸i niÖm doanh thu b¸n hµng
Doanh thu b¸n hµng lµ toµn bé sè tiÒn sÏ thu ®îc tõ c¸c
ho¹t ®éng giao dÞch tõ c¸c ho¹t ®éng giao dÞch nh b¸n s¶n
phÈm hµng ho¸ cho kh¸ch hµng bao gåm c¶ c¸c kho¶n phô
thu vµ phÝ thu thªm ngoµi gi¸ b¸n (nÕu cã)
• §iÒu kiÖn ghi nhËn doanh thu
Doanh thu b¸n hµng ®îc ghi nhËn khi ®ång thêi tho¶
m·n tÊt c¶ 5 ®iÒu kiÖn sau;
-Doanh nghiÖp ®· chuyÓn giao phÇn lín rñi ro vµ lîi Ých
g¾n liÒn víi quyÒn së h÷u s¶n phÈm hoÆc hµng ho¸ cho ng-
êi mua
-Doanh nghiÖp kh«ng n¾m gi÷ quyÒn qu¶n lý hµng ho¸
nh ngêi së h÷u hµng ho¸ hoÆc quyÒn kiÓm so¸t hµng ho¸
-Doanh thu ®îc x¸c ®Þnh t¬ng ®èi ch¾c ch¾n
-Doanh nghiÖp ®· thu ®îc hoÆc sÏ thu ®îc lîi Ých kinh
tÕ tõ giao dÞch b¸n hµng
-X¸c ®Þnh ®îc chi phÝ liªn quan ®Õn giao dÞch b¸n
hµng
• Nguyªn t¾c ho¹ch to¸n doanh thu b¸n hµng
-§èi víi c¬ së kinh doanh nép thuÕ GTGT theo ph¬ng
ph¸p khÊu trõ, khi viÕt ho¸ ®¬n b¸n hµng ph¶i ghi râ gi¸
b¸n cha cã thuÕ GTGT,c¸c kho¶n phô thu,thuÕ GTGT ph¶i
nép vµ tæng gi¸ thanh to¸n. Doanh thu b¸n hµng ®îc ph¶n
¸nh theo sè tiÒn b¸n hµng cha cã thuÕ GTGT
-§èi víi hµng ho¸ chÞu thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p trùc
tiÕp th× doanh thu ®îc ph¶n ¸nh trªn tæng gi¸ thanh to¸n
Trần Thị Huyền_CĐKT7 - K10 Chuyên đề tốt nghiệp
Trường Đại học Công nghiệp HN 9 Khoa Kế toán - Kiểm
toán
-§èi víi hµng ho¸ thu«c diÖn chiu thuÕ tiªu thô ®Æc
biÖt ,thuÔ xuÊt nhËp khÈu th× doanh thu tÝnh trªn tæng gi¸
mua b¸n
-Doanh thu b¸n hµng (kÓ c¶ doanh thu néi bé) ph¶i ®îc
theo dâi chi tiÕt theo tõng lo¹i s¶n phÈm nh»m x¸c ®Þnh
chÝnh x¸c, ®Çy ®ñ kÕt qu¶ kinh doanh cña tõng mÆt hµng
kh¸c nhau. Trong ®ã doanh thu néi bé lµ doanh thu cña
nh÷ng s¶n phÈm hµng ho¸ cung cÊp lÉn nhau gi÷a c¸c ®¬n
vÞ trùc thuéc trong cïng m«t hÖ thèng tæ chøc (cïng tæng
c«ng ty Ýt nhÊt lµ 3 cÊp: Tæng c«ng ty-C«ng ty-XÝ nghiÖp)
nh : Gi¸ trÞ c¸c lo¹i s¶n phÈm, hµng hãa ®îc dïng ®Ó tr¶ l-
¬ng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn ,gi¸ trÞ c¸c s¶n phÈm ®em
biÕu, tÆng hoÆc tiªu dïng trong néi bé doanh nghiÖp
1.4.2. C¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu
-C¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu theo quy ®Þnh bao
gåm : ChiÕt khÊu th¬ng m¹i ,gi¶m gi¸ hµng b¸n, hµng b¸n
bÞ tr¶ l¹i
• Kh¸i niÖm
-ChiÕt khÊu th¬ng m¹i: lµ kho¶n doanh nghiÖp b¸n
gi¶m gi¸ niªm yÕt cho kh¸ch hµng mua víi sè lîng lín
-Gi¶m gi¸ hµng b¸n: lµ kho¶n gi¶m trõ cho ngêi mua do
hµng ho¸ kÐm phÈm chÊt, sai quy c¸ch hoÆc l¹c hËu thÞ
hiÕu
-Gi¸ trÞ hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i :lµ gia trÞ khèi läng hµng
b¸n ®· x¸c ®Þnh lµ tiªu thô bÞ kh¸ch hµng tr¶ l¹i vµ tõ chèi
thanh to¸n
• Nguyªn t¾c h¹ch to¸n c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh
thu
Trần Thị Huyền_CĐKT7 - K10 Chuyên đề tốt nghiệp
Trường Đại học Công nghiệp HN 10 Khoa Kế toán - Kiểm
toán
C¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu ph¶i ®îc h¹ch to¸n
riªng : trong ®ã c¸c kho¶n : ChiÕt khÊu th¬ng m¹i ,gi¶m gi¸
hµng b¸n ®¬c x¸c ®Þnh nh sau:
- Doanh nghiÖp ph¶i cã quy chÕ qu¶n lý vµ c«ng bè
c«ng khai c¸c kho¶n chiÕt khÊu th¬ng m¹i, gi¶m gi¸ hµng
b¸n
-C¸c kho¶n chiÕt khÊu th¬ng m¹i hoÆc gi¶m gi¸ hµng
b¸n cho sè hµng b¸n ra trong kú ph¶i ®¶m b¶o doanh
nghiÖp kinh doanh cã l·i
-Ph¶i ghi râ trong hîp ®ång kinh tÕ vµ ho¸ ®¬n b¸n
hµng
1.4.3. C¸ch x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng
KÕt qu¶ b¸n hµng Doanh thu Gi¸ vèn
CPBH,CPQLDN
(L·i thuÇn tõ ho¹t = b¸n hµng - hµng b¸n -
ph©n bæ cho sè
®éng b¸n hµng) hµng
b¸n
Trong ®ã :
Doanh thu Tæng doanh C¸c kho¶n gi¶m ThuÕ xuÊt
kh©u, thuÕ
b¸n hµng = thu b¸n - trõ doanh thu - TT§B ph¶i nép
NSNN
thuÇn hµng theo quy ®Þnh thuÕ GTGT
ph¶i nép
(¸p dông pp
trùc tiÕp)
1.5. Phong ph¸p tÝnh gi¸ hµng ho¸
1.5.1. Phu¬ng ph¸p tÝnh gi¸ hµng ho¸ xuÊt kho
Trần Thị Huyền_CĐKT7 - K10 Chuyên đề tốt nghiệp
Trường Đại học Công nghiệp HN 11 Khoa Kế toán - Kiểm
toán
Ph¬ng ph¸p nhËp tríc- xuÊt tríc
Ph¬ng ph¸p nµy dùa trªn gi¶ thuyÕt lµ hµng ho¸
nhËp tríc th× sÏ ®îc xuÊt tríc.Do ®ã,gi¸ trÞ hµng hãa xuÊt
kho ®îc tÝnh hÕt theo gi¸ nhËp kho lÇn tríc råi míi tÝnh
tiÕp gi¸ nhËp kho lÇn sau.Nh vËy gi¸ trÞ hµng hãa tån sÏ
®îc ph¶n ¸nh víi gi¸ trÞ hiÖn t¹i v× ®îc tÝnh gi¸ cña
nh÷ng lÇn nhËp kho míi nhÊt
Ph¬ng ph¸p nhËp sau- xuÊt tríc
Ph¬ng ph¸p nµy dùa trªn gi¶ thuyÕt lµ hµng ho¸ nµo
nhËp kho sau nhÊt sÏ ®îc xuÊt ra sö dông tríc.Do ®ã ,gi¸ trÞ
hµng ho¸ xuÊt kho ®îc tÝnh hÕt theo gi¸ nhËp kho míi
nhÊt ,råi tÝnh tiÕp theo gi¸ nhËp kho kÕ tiÕp sau ®ã.Nh vËy
gi¸ trÞ hµng ho¸ tån kho sÏ ®îc tÝnh theo gi¸ tån kho cò
nhÊt
Ph¬ng ph¸p b×nh qu©n gia quyÒn
Lµ ph¬ng ph¸p c¨n cø vµo gi¸ trÞ hµng tån kho ®Çu
kú vµ gi¸ trÞ hµng nhËp trong kú ®Ó tÝnh gi¸ binh qu©n
cña 1 ®¬n vÞ hµng ho¸ .Sau ®ã tÝnh gi¸ trÞ hµng ho¸
xuÊt kho b»ng c¸ch lÊy sè lîng hµng ho¸ xuÊt kho nh©n víi
gi¸ ®¬n vÞ b×nh qu©n . NÕu gi¸ ®¬n vÞ b×nh qu©n ® îc
tÝnh theo tõng lÇn nhËp hµng th× gäi lµ b×nh qu©n gia
quyÒn liªn hoµn. NÕu gi¸ ®¬n vÞ b×nh qu©n chØ ®îc ®îc
tÝnh mét lÇn lóc cuèi th¸ng th× gäi lµ b×nh qu©n gia
quyÒn lóc cuèi th¸ng
Ph¬ng ph¸p gia thùc tÕ ®Ých danh
Ph¬ng ph¸p nµy ®îc sö dông trong trêng hîp doanh
nghiÖp qu¶n lý hµng ho¸ theo tõng l« hµng nhËp.Hµng xuÊt
kho thuéc l« hµng nµo th× lÊy ®¬n gi¸ cña l« hµng ®ã ®Ó
Trần Thị Huyền_CĐKT7 - K10 Chuyên đề tốt nghiệp
Trường Đại học Công nghiệp HN 12 Khoa Kế toán - Kiểm
toán
tÝnh .Ph¬ng ph¸p nµy thêng sö dông víi nh÷ng lo¹i hµng cã
gi¸ trÞ cao,thêng xuyªn c¶i tiÕn mÉu m· chÊt lîng
1.6. C¸c ph¬ng thøc b¸n hµng
Ph¬ng thøc b¸n hµng lµ c¸ch thøc doanh nghiÖp
chuyÓn quyÒn së h÷u hµng ho¸ cho kh¸ch hµng vµ thu ®îc
tiÒn hoÆc quyÒn thu tiÒn vÒ sè lîng hµng ho¸ tiªu thô
C¸c ph¬ng thøc b¸n hµng
Ho¹t ®éng mua b¸n hµng ho¸ cña c¸c doanh nghiÖp
th¬ng m¹i cã thÓ thùc hiÖn qua hai ph¬ng thøc : b¸n bu«n
vµ b¸n lÎ .Trong ®ã,b¸n bu«n lµ b¸n hµng cho c¸c ®¬n vÞ
s¶n xuÊt kinh doanh ®Ó tiÕp tôc qu¸ tr×nh lu chuyÓn hµng
ho¸ cßn b¸n lÎ lµ b¸n hµng cho ngêi tiªu dïng,chÊm døt qu¸
tr×nh lu chuyÓn hµng ho¸
Hµng ho¸ b¸n bu«n vµ b¸n lÎ cã thÓ thùc hiÖn theo
nhiÒu ph¬ng thøc kh¸c nhau
1.6.1. Phu¬ng thøc b¸n bu«n
Cã hai ph¬ng thøc b¸n hµng lµ b¸n hµng qua kho vµ
b¸n hµng vËn chuyÓn th¼ng
• Ph¬ng thøc b¸n hµng qua kho
Theo ph¬ng thøc nµy,hµng ho¸ mua vÒ ®îc nhËp kho
råi tõ kho xuÊt b¸n ra .Ph¬ng thøc b¸n hµng qua kho cã hai
hinh thøc giao nhËn
a) H×nh thøc nhËn hµng : Theo h×nh thøc nµy bªn mua
sÏ nhËn hµng t¹i kho bªn b¸n hoÆc ®Õn mét ®Þa ®Ióm do
hai bªn tho¶ thuËn theo hîp ®ång,nhng thêng lµ do bªn b¸n
quy ®Þnh
b) H×nh thøc chuyÓn hµng : Theo h×nh thøc nµy ,bªn
b¸n sÏ chuyÓn hµng ho¸ ®Õn kho cña bªn mua hoÆc ®Õn
mét ®Þa ®Ióm do bªn mua quy ®Þnh ®Ó giao hµng
Trần Thị Huyền_CĐKT7 - K10 Chuyên đề tốt nghiệp
Trường Đại học Công nghiệp HN 13 Khoa Kế toán - Kiểm
toán
• Ph¬ng thøc b¸n hµng vËn chuyÓn
Theo ph¬ng thøc nµy,hµng ho¸ sÏ ®îc chuyÓn th¼ng
tõ ®¬n vÞ cung cÊp ®Õn ®¬n vÞ mua hµng kh«ng qua kho
cña ®¬n vÞ trung gian .Ph¬ng thøc b¸n hµng vËn chuyÓn
th¼ng cã hai h×nh thøc thanh to¸n
VËn chuyÓn cã tham gia thanh to¸n : Theo h×nh thøc
nµy ,hµng ho¸ ®îc vËn chuyªn th¼ng vÒ mÆt thanh to¸n
,®¬n vÞ trung gian vÉn lµm nhiÖm vô thanh to¸n tiÒn hµng
víi ®¬n vÞ cung cÊp vµ thu tiÒn cña ®¬n vÞ mua
VËn chuyÓn th¼ng kh«ng tham gia thanh to¸n: Theo
h×nh thøc nµy hµng ho¸ ®îc vËn chuyÓn th¼ng, vÒ thanh
to¸n ,®¬n vÞ trung gian kh«ng lµm nhiÖm vô thanh to¸n
tiÒn víi ®¬n vÞ cung cÊp ,thu tiÒn cña ®¬n vÞ mua. Tuú
hîp ®ång, ®¬n vÞ trung gian ®îc hëng mét sè phÝ nhÊt
®Þnh ë bªn mua hoÆc bªn cung cÊp
1.6.2.Ph¬ng thøc b¸n lÎ
Cã 3 ph¬ng thøc b¸n hµng lµ: B¸n hµng thu tiÒn tËp
trung b¸n hµng kh«ng thu tiÒn tËp trung vµ b¸n hµng tù
®éng
• Ph¬ng thøc b¸n hµng thu tiÒn tËp trung
Theo ph¬ng thøc nµy, nh©n viªn b¸n hµng chØ phô
tr¸ch viÖc giao hµng, cßn viÖc thu tiÒn cã ngêi chuyªn tr¸ch
lµm c«ng viÖc nµy.Tr×nh tù ®îc tiÕn hµnh nh sau: Kh¸ch
hµng xem xong hµng ho¸ vµ ®ång ý mua, ngêi b¸n viÕt “
hãa ®¬n b¸n lΔ giao cho kh¸ch hµng ®a ®Õn chç thu tiÒn
th× ®ãng dÊu “ ®· thu tiÒn”, kh¸ch hµng mang ho¸ ®¬n
®ã ®Õn nhËn hµng .Cuèi ngµy, ngêi thu tiÒn tæng hîp sè
tiÒn ®· thu ®Ó x¸c ®Þnh doanh sè b¸n. §Þnh kú kiÓm kª
Trần Thị Huyền_CĐKT7 - K10 Chuyên đề tốt nghiệp
Trường Đại học Công nghiệp HN 14 Khoa Kế toán - Kiểm
toán
hµng ho¸ t¹i quÇy, tÝnh to¸n lîng hµng ®· b¸n ra ®Ó x¸c
®Þnh t×nh h×nh b¸n hµng thõa thiÕu t¹i quÇy
• Ph¬ng thøc b¸n hµng kh«ng thu tiÒn tËp trung
Theo ph¬ng thøc nµy, nh©n viªn b¸n hµng võa lµm
nhiÖm vô giao hµng, võa lµm nhiÖm vô thu tiÒn. Do ®ã,
trong mét cña hµng b¸n lÎ viÖc thu tiÒn b¸n hµng ph©n
t¸n ë nhiÒu ®iÓm. Hµng ngµy hoÆc ®Þnh kú tiÕn hµnh
kiÓm kª hµng ho¸ cßn l¹i ®Ó tÝnh lîng b¸n ra, lËp b¸o c¸o
b¸n hµng, ®èi chiÕu doanh sè b¸n theo b¸o c¸o b¸n hµng
víi sè tiÒn thùc nép ®Ó x¸c ®Þnh thõa thiÕu tiÒn b¸n
hµng.
• Ph¬ng thøc b¸n hµng tù ®éng
Theo ph¬ng thøc nµy, ngêi mua tù chän hµng ho¸ sau
®ã mang ®Õn bé phËn thu ng©n kiÓm hµng,tÝnh tiÒn, lËp
ho¸ ®¬n b¸n hµng vµ thu tiÒn . Cuèi ngµy nép tiÒn b¸n
hµng cho thñ quü. §Þnh kú kiÓm kª, x¸c ®Þnh thõa, thiÕu
tiÒn b¸n hµng
1.7. C¸c ph¬ng thøc thanh to¸n
1.7.1. Phu¬ng thøc thanh to¸n ngay b»ng tiÒn mÆt:
hµng ho¸ cña c«ng ty sau khi giao cho kh¸ch hµng, kh¸ch
hµng thanh to¸n ngay b»ng tiÒn mÆt
1.7.2. Phu¬ng thøc thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt:
Theo ph¬ng thøc nµy, hµng ho¸ cña c«ng ty sau khi giao cho
kh¸ch hµng, kh¸ch hµng cã thÓ thanh to¸n b»ng sÐc hoÆc
chuyÓn kho¶n
1.8. NhiÖm vô cña kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt
qu¶ kinh doanh
Trần Thị Huyền_CĐKT7 - K10 Chuyên đề tốt nghiệp
Trường Đại học Công nghiệp HN 15 Khoa Kế toán - Kiểm
toán
§Ó ®¸p øng kÞp thêi nh÷ng yªu cÇu trªn kÕ to¸n b¸n
hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh ph¶i thùc hiÖn tèt
nh÷ng nhiÖm vô sau
Ghi chÐp ®Çy ®ñ ,kÞp thêi sù biÕn ®éng (nhËp_xuÊt)
cña tõng lo¹i hµng ho¸ trªn c¶ hai mÆt hiÖn vËt vµ gi¸ trÞ
Theo dâi, ph¶n ¸nh gi¸m s¸t chÆt chÏ qu¸ tr×nh b¸n
hµng, ghi chÐp kÞp thêi, ®Çy ®ñ c¸c kho¶n chi phÝ, thu
nhËp vÒ b¸n hµng x¸c ®Þnh kÕt qua kinh doanh th«ng qua
doanh thu b¸n hµng mét c¸ch chÝnh x¸c
Cung cÊp th«ng tin chÝnh x¸c, kÞp thêi, trung thùc,
®Çy ®ñ vÒ t×nh h×nh b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh
doanh cña tõng lo¹i hµng ho¸ phôc vô ho¹t ®éng qu¶n lý
doanh nghiÖp
1.9. Chøng tõ kÕ to¸n sö dông
C¸c chøng tõ kÕ to¸n chñ yÕu ®îc sö dông trong kÕ
to¸n b¸n hµngvµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh
Ho¸ ®¬n b¸n hµng
Ho¸ ®¬n gi¸ trÞ gia t¨ng
PhiÕu xuÊt kho
PhiÕu xuÊt kho kiªm vËn chuyÓn néi bé
PhiÕu thu ,phiÕu chi
B¶ng kª b¸n lÎ hµng ho¸
Chøng tõ thanh to¸n kh¸c
1.10. KÕ to¸n tæng hîp qu¸ tr×nh b¸n hµng
1.10.1. Tµi kho¶n sö dông
Trần Thị Huyền_CĐKT7 - K10 Chuyên đề tốt nghiệp
Trường Đại học Công nghiệp HN 16 Khoa Kế toán - Kiểm
toán
Ho¹ch to¸n doanh thu b¸n hµng vµ c¸c kho¶n gi¶m
trõ doanh thu
§Ó ho¹ch to¸n doanh thu b¸n hµng vµ c¸c kho¶n gi¶m
trõ doanh thu kÕ to¸n sö dông c¸c tµi kho¶n chñ yÕu sau:
• TK 511 “Doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô”
Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh doanh thu tiªu thô s¶n
phÈm hµng ho¸,dÞch vô thùc tÕ ph¸t sinh trong kú
KÕt cÊu tµi kho¶n
Bªn nî Ph¶n ¸nh c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu trong
kú theo quy ®Þnh
ChiÕt khÊu th¬ng m¹i kÕt chuyÓn cuèi kú
+ TrÞ gi¸ hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i kÕt chuyÓn cuèi lú
+ Gi¶m gi¸ hµng b¸n kÕt chuyÓn cuèi kú
+ ThuÕ TT§B, thuÕ xuÊt khÈu ph¶i nép tÝnh trªn
doanh thu b¸n hµng thùc tÕ chÞu thuÕ
+ ThuÕ GTGT(®èi víi c¸c c¬ së kinh doanh nép thuÕ
GTGT theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp.
KÕt chuyÓn doanh thu b¸n hµng thuÇn vµo tµi
kho¶n 911 “X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh
Bªn cã : Doanh thu b¸n s¶n phÈm,hµng ho¸,dich vô thùc
hiÖn trong kú
C¸c kho¶n doanh thu trî cÊp trî gi¸, phô thu mµ
doanh nghiÖp ®îc hëng
TK 511 kh«ng cã sè d vµ ®îc chi tiÕt thµnh 4 tµi kho¶n
cÊp hai:
TK 5111 “Doanh thu b¸n hµng ho¸”
TK 5112 “Doanh thu b¸n c¸c s¶n phÈm”
TK 5113 “Doanh thu cung cÊp dich vô”
Trần Thị Huyền_CĐKT7 - K10 Chuyên đề tốt nghiệp
Trường Đại học Công nghiệp HN 17 Khoa Kế toán - Kiểm
toán
TK 5114 “Doanh thu trî cÊp ,trî gi¸”
• TK 512 “Doanh thu néi bé”
TK nµy ph¶n ¸nh doanh thu cña sè s¶n phÈm hµng
ho¸ ,dÞch vô tiªu thô trong néi bé doanh nghiÖp ho¹ch to¸n
ngµnh.Ngoµi ra ,TK nµy cßn sö dông ®Ó theo dâi mét sè néi
dung ®îc coi lµ tiªu thô kh¸c nh sö dông s¶n phÈm hµng hãa
®Ó biÕu ,tÆng qu¶ng c¸o, chµo hµng…. HoÆc ®Ó tr¶ l¬ng
cho ngêi lao ®éng b»ng s¶n phÈm, hµng ho¸.
Néi dung TK 512 t¬ng tù nh tµi kho¶n 511vµ ®îc chi tiÕt
thµnh 3 TK cÊp hai
TK 5121 “Doanh thu b¸n hµng”
TK 5122 “Doanh thu b¸n thµnh phÈm”
TK 5123 “Doanh thu cung cÊp dÞch vô”
• TK 521 “ChiÕt khÊu th¬ng m¹i”
TK nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh c¸c kho¶n doanh nghiÖp b¸n
gi¶m gi¸ niªm yÕt cho kh¸ch hµng mua víi lîng lín
KÕt cÊu tµi kho¶n
Bªn nî : C¸c kho¶n chiÕt khÊu th¬ng m¹i thùc tÕ ph¸t sinh
trong kú
Bªn cã : KÕt chuyÓn toµn bé kho¶n chiÕt khÊu th¬ng m¹i
sang TK 511
TK 512 kh«ng cã sè d
• TK 531 “Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i”
TK nµy dung ®Ó ph¶n ¸nh doanh thu cña sè s¶n phÈm
hµng ho¸ ®· tiªu thô bÞ kh¸ch hµng tr¶ l¹i do c¸c nguyªn
nh©n (kÐm phÈm chÊt,quy c¸ch…” ®îc doanh nghiÖp chÊp
nhËn
KÕt cÊu tµi kho¶n
Trần Thị Huyền_CĐKT7 - K10 Chuyên đề tốt nghiệp
Trường Đại học Công nghiệp HN 18 Khoa Kế toán - Kiểm
toán
Bªn nî : TrÞ gi¸ cña hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i ®· tr¶ tiÒn cho
ngêi mua hoÆc tÝnh trõ vµo nî ph¶i thu cña kh¸ch hµng vÒ
sè s¶n phÈm hµng ho¸ b¸n ra
Bªn cã : KÓt chuyÓn doanh thu hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i vµo
bªn nî cña TK 511 hoÆc TK 512
TK 531 kh«ng cã sè d
• TK 532 “ Gi¶m gi¸ hµng b¸n”
TK nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh c¸c kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n
ph¸t sinh trong kú ho¹ch to¸n ®îc ngêi b¸n chÊp nhËn trªn
gi¸ tho¶ thuËn
KÕt cÊu tµi kho¶n
Bªn nî: C¸c kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n ®· chÊp nhËn cho
ngêi mua hµng
Bªn cã: KÕt chuyÓn toµn bé kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n
sang TK 511
TK 532 kh«ng cã sè d
Trần Thị Huyền_CĐKT7 - K10 Chuyên đề tốt nghiệp
Trường Đại học Công nghiệp HN 19 Khoa Kế toán - Kiểm
toán
S¬ ®å 1.1: Ho¹ch to¸n doanh thu b¸n hµng
TK 521,531,532 TK 511,512 TK111,
K/c c¸c kho¶n ghi gi¶m Doanh thu b¸n hµng 112,131…
theo
doanh thu vµo cuèi kú gi¸ b¸n kh«ng chÞu thuÕ
TK33311
GTGT
Tæng
ThuÕ GTGT gi¸
theo thanh
to¸n (c¶
TK333 thuÕ) 153,156
TK152,
ThuÕ GTGT ph¶i nép Doanh thu
thùc tÕ b»ng
(theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp) TK33311
vËt t hµng
ho¸
ThuÕ GTGT
®îc khÊu trõ
nÕu cã
TK911 TK334
K/c doanh thu thuÇn vÒ Thanh to¸n tiÒn l¬ng
tiªu thô víi CNV b»ng s¶n
phÈm hµng ho¸
Trần Thị Huyền_CĐKT7 - K10 Chuyên đề tốt nghiệp
Trường Đại học Công nghiệp HN 20 Khoa Kế toán - Kiểm
toán
1.10.2. H¹ch to¸n gi¸ vèn hµng b¸n
Sau khi tÝnh ®îc trÞ gi¸ mua cña hµng ho¸ xuÊt b¸n,ta
tÝnh ®îc trÞ gi¸ vèn cña hµng ho¸ ®· b¸n ra
TrÞ gi¸ vèn TrÞ gi¸ mua Chi phÝ thu mua
hµng xuÊt = hµng xuÊt + ph©n bæ cho
b¸n hµng ®· b¸n
Chi phÝ thu mua Chi phÝ thu mua Chi phÝ thu mua
Chi phÝ thu mua
ph©n bæ cho hµng = cña hµng tån ®Çu + ph¸t sinh trong
+ ph©n bæ cho hµng
®· b¸n kú kú
tån cuèi kú
Trong ®ã
TrÞ gi¸ thu mua chi phÝ thu mua
TrÞ gi¸
Cña hµng tån ®Çu + cÇn ph©n bæ ph¸t
mua cña
Kú sinh trong kú
hµng
Chi phÝ thu mua
tån
Ph©n bæ cho hµng =
®· b¸n TrÞ gi¸ mua hµng + TrÞ gi¸ mua
hµng cuèi kú
Tån ®Çu kú nhËp trong kú
§Ó ho¹ch to¸n gi¸ vèn hµng b¸n kÕ to¸n sö dông TK
632- Tk nµy dïng ®Ó theo dâi trÞ gi¸ vèn cña hµng xuÊt kho
trong kú
Trần Thị Huyền_CĐKT7 - K10 Chuyên đề tốt nghiệp